مراجعه به دندانپزشک برای بسیاری از کودکان میتواند تجربهای استرسزا باشد. زمانی که کودک متوجه میشود که باید تحت درمان دندانپزشکی قرار گیرد، ممکن است دچار ترس و اضطراب شود، به طوری که این احساسات میتواند مانع انجام درمان شود. استرس بیش از حد ممکن است به رفتارهای آشفته منجر شود و در نتیجه، کار دندانپزشک را تحت تأثیر قرار دهد. برای کمک به کودکان در مدیریت اضطراب و بهویژه در مواردی که سایر روشها اثرگذار نیستند، یکی از راهحلها استفاده از بیهوشی عمومی یا آرامبخشی است.
در این مقاله به بررسی روشهای مختلف بیهوشی و عوارض احتمالی آنها در درمان دندانپزشکی کودکان پرداخته میشود.
برای کاهش استرس و اضطراب کودک در زمان درمان دندانپزشکی، روشهای مختلفی وجود دارد. در مواقعی که سایر روشهای آرامبخشی جواب نمیدهد، بیهوشی عمومی میتواند گزینه نهایی باشد. بیهوشی در کودکان با استفاده از روشهای مختلف انجام میشود که در ادامه توضیح داده میشود:
در این روش، کودک به طور کامل بیهوش میشود تا درمان دندانپزشکی بدون درد و به راحتی انجام شود. بیهوشی عمومی معمولاً در موارد پیچیدهتری که نیاز به درمانهای طولانی یا پیچیده دارند، استفاده میشود. این روش معمولاً با استفاده از داروهای مخصوص انجام میشود و برای اطمینان از ایمنی کودک، نیاز به حضور یک متخصص بیهوشی دارد.
در این روش، داروهای آرامبخش از طریق ورید به کودک تزریق میشود و باعث میشود که کودک در طول درمان خواب باشد. با این حال، کودک همچنان ممکن است بتواند کمی حرکت کند یا صدا تولید کند. در این روش، لولهگذاری برای حفظ تنفس کودک و نظارت بر وضعیت حیاتی وی ضروری است.
در این روش، داروهای خوراکی برای ایجاد آرامش در کودک تجویز میشود. در این حالت، کودک معمولاً بیدار میماند و فقط به طور موقت آرام و خوابآلود میشود. این روش نیاز به تجهیزات خاصی ندارد و دندانپزشک میتواند آن را در مطب انجام دهد.
اکسید نیتروژن (گاز خنده) یک آرامبخش خفیف است که با اکسیژن ترکیب میشود. این روش به کودک کمک میکند تا استرس خود را کاهش دهد بدون اینکه باعث بیهوشی شود. این روش یکی از کمتهاجمترین روشهای آرامبخشی در دندانپزشکی است.
بیهوشی عمومی برای کودکان معمولاً در شرایط خاصی ضروری است. از جمله این شرایط میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پوسیدگیهای شدید دندان: در مواردی که پوسیدگی دندانها به عصب دندان رسیده است و نیاز به درمانهای طولانیمدت وجود دارد، بیهوشی عمومی برای کودک ضروری میشود.
- کودکان دارای نیازهای ویژه: کودکانی که دارای اختلالات مانند ADHD یا اوتیسم هستند، ممکن است نتوانند در طول درمان به دندانپزشک همکاری کنند. بیهوشی در این موارد میتواند درمان را تسهیل کند.
- کودکان زیر 5 سال: در این سنین، کودکان معمولاً قادر به همکاری در طول درمان نیستند، بنابراین برای انجام درمانهای دندانپزشکی از بیهوشی استفاده میشود.
بیهوشی عمومی به طور کلی یک روش بیخطر در دندانپزشکی است، اما ممکن است خطرات و عوارضی وجود داشته باشد. برخی از این عوارض شامل:
- حالت تهوع و استفراغ: یکی از عوارض شایع پس از بیهوشی عمومی، حالت تهوع و استفراغ است.
- سرگیجه و گیجی: کودک ممکن است تا ساعاتی بعد از بیهوشی دچار سرگیجه یا احساس گیجی شود.
- درد در ناحیه گلو: گاهی اوقات پس از بیهوشی عمومی، کودک ممکن است دچار درد گلو به دلیل استفاده از لوله تنفسی شود.
همچنین، شرایط پزشکی خاص مانند آسم، دیابت یا مشکلات قلبی ممکن است خطرات احتمالی بیهوشی را افزایش دهد. بنابراین، پیش از انجام بیهوشی عمومی، باید پزشک را از تمامی مشکلات بهداشتی کودک مطلع کنید.
اگر دندانپزشک تصمیم به استفاده از بیهوشی عمومی گرفت، لازم است برخی دستورالعملها رعایت شود:
- گرفتن نوبت قبل از ساعت 12 شب: معمولاً از 12 شب قبل از عمل، کودک نباید هیچگونه نوشیدنی یا غذایی مصرف کند.
- مجاز بودن مصرف مایعات شفاف: تا 2 ساعت قبل از عمل، میتوان مایعات شفاف مانند آب یا آب میوههای خاص به کودک داد.
- گزارش داروهای مصرفی: تمامی داروهایی که کودک مصرف میکند باید به دندانپزشک اطلاع داده شود تا از بیخطر بودن آنها مطمئن شود.
پس از اتمام درمان و تکمیل مراحل بیهوشی، کودک به اتاق ریکاوری منتقل میشود تا تحت نظارت پرستاران قرار گیرد. اثرات بیهوشی عمومی ممکن است تا چند ساعت باقی بماند. برخی از عوارضی که ممکن است پس از درمان مشاهده شود شامل:
- بیحسی در ناحیه بینی، دهان و گلو
- درد خفیف در گلو به مدت یک یا دو روز
- احساس تهوع و گاهی استفراغ
- درد در ناحیه لثه و دهان برای چند روز
اگرچه بیهوشی عمومی ممکن است با برخی عوارض کوتاهمدت همراه باشد، اما برای سلامت بلندمدت دندانها و کلیت سلامتی کودک، انجام این درمانها ضروری است. درمان به موقع پوسیدگیهای دندان در کودکان میتواند از بروز مشکلات شدیدتر و بیماریهای جسمی جلوگیری کند و در نهایت به رشد سالم کودک کمک کند.
هزینههای بیهوشی عمومی در درمانهای دندانپزشکی کودکان بستگی به عوامل مختلفی دارد از جمله نوع درمان، تعداد دندانهای آسیبدیده، نوع داروهای بیهوشی مورد استفاده و مدت زمان درمان. والدین باید از کلینیکهای معتبر و مجهز استفاده کنند تا هزینهها به طور کامل و مطابق با استانداردهای درمانی باشد.
بیهوشی عمومی در دندانپزشکی کودکان میتواند گزینهای مناسب برای کودکانی باشد که نمیتوانند درمانهای دندانپزشکی را بدون کمک انجام دهند. با رعایت نکات ایمنی و استفاده از مراکز درمانی مجهز، خطرات این روش به حداقل میرسد و میتواند به حفظ سلامت دندانهای کودک و جلوگیری از مشکلات بیشتر کمک کند.
گردآوری: بخش کودکان بیتوته