ایران خودرو یکی از شرکت‌های پرحاشیه داخلی است که ابعاد مختلف فعالیت آن همواره مورد بحث و نقد بوده است. شرکتی ارزشمند که باوجود دست و پا زدن‌های بسیار، همچنان وضعیت مالی و البته تولیدات آن چنگی به دل نمی‌زند.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، نیمه نخست آذر ماه ۱۴۰۳ که ایران خودرو با زیان انباشته بیش از ۱۲۲ هزار میلیارد تومان در ۶ ماهه اول سال دست و پنجه نرم می‌کرد، مجوز افزایش قیمت ۱۵ محصولات تولیدی خود را گرفت. به این ترتیب شرکتی بورسی که عملا شامل بند ۱۴۱ قانون تجارت می‌شد، با رایزنی‌های مدیرعامل این شرکت و البته وزارت صمت از ذیل بند ۱۴۱ قانون تجارت خارج شد و هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد: «با پیشنهاد بورس تهران مبنی بر تمدید مهلت یکساله ایرانخودرو جهت خروج از ماده ۱۴۱ قانون تجارت موافقت شد»
هرچند این روز‌ها ایران خودرو با فرماندهی علیمردان عظیمی حال و روز خوبی ندارد، اما با توجه برگزاری مجمع این شرکت خودرو ساز، زمزمه‌هایی درباره تحرکات چند باره کروز برای تحقق سودای مدیریت بر ایران خودرو و تکیه زدن تیم «کشاورز» بر صندلی جاده مخصوص، از گوشه و کنار به گوش می‌رسد.
در حالی که رقم زیان انباشته ایرانخودرو در پایان سال ۱۳۹۷، بیش از ۸ هزار میلیارد تومان بود؛ طی این سال ها، شاهد افزایش زیان دهی ایران خودرو بوده‌ایم. شرکت ایرانخودرو در سال ۱۳۷۱ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته و از سال ۱۳۷۷ واگذاری سهام دولت در این شرکت آغاز شد. اما از سال ۱۳۹۰ واگذاری بخش دیگری از سهام ایران خودرو آغاز شد.
در سال ۱۳۹۰ شرکت تدبیر سرمایه آراد توسط «حمید کشاورز» و «محمد علیپور» دو مالک کروز تاسیس شد و اعضای هیئت مدیره این شرکت در بدو تاسیس با اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل کروز کاملا مشترک بودند.
از مخالفت شورای رقابت با سهامداری کروز در ایران خودرو تا تلاش برای گرفتن کرسی مدیریت!
بررسی‌ها نشان می‌دهد این شرکت از سال ۱۳۹۰ در صدد خرید بخشی از سهام ایران خودرو برآمد. تا جایی که در همان سال بحث‌های فراوانی پیرامون واگذاری پرحاشیه سهام ایران خودرو به شرکت تدبیر سرمایه آراد شکل گرفت و عمده این مباحث به دلیل این بود که شرکت مذکور به صاحبان شرکت کروز تعلق داشت و دارای اعضای هیئت مدیره یکسان بودند.
به بیان دقیق تر، نگرانی‌هایی در مورد ایجاد انحصار در تامین قطعات ایران خودرو از شرکت کروز وجود داشت و سرانجام شورای رقابت در آن سال تصویب کرد: «به منظور جلوگیری از ایجاد تمرکز عمودی در بازار خودرو، مقرر می‌شود که بنگاه‌های که رابطه عمومی با شرکت‌های خودروساز دارند از قبیل قطعه سازان و تشکل‌های آنها مجاز به داشتن عضو در هیئت مدیره شرکت‌های خودروساز نمی‌باشند.» در نهایت رئیس شورای رقابت در نامه‌ای به مدیرعامل شرکت بورس، شرکت تدبیر سرمایه آراد را فاقد حق حضور در هیئت مدیره ایران خودرو دانست.
کروز و تلاش جدی برای تعبیر رویای مدیریت ایرانخودرو
با وجود این موارد، در سال ۱۳۹۰ شرکت تدبیر سرمایه آراد، ۷.۲۷ درصد از سهام ایران خودرو را خریداری کرد، در نهایت طی سال‌های بعد نیز این میزان سهامداری را به ۱۵ درصد رساند و مجموع میزان سهامداری کروز در ایران خودرو با حضور سایر شرکت‌های مرتبط با کروز به حدود ۳۰ درصد افزایش یافت و دو صندلی خود در هیئت مدیره ایران خودرو را تصاحب کرد. جایگاهی که باعث نفوذ بیش از پیش قطعه‌ساز جنجالی کروز در هیئت‌مدیره بزرگ‌ترین خودروساز دولتی شد.
مسئله سهامداری و حضور کروز در هیئت‌مدیره ایرانخودرو، پس از سال ۱۳۹۲ نیز میان قطعه‌سازان محل چالش بود و حتی در سال ۱۳۹۷ نیز انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو با ارسال نامه‌ای به دفتر ریاست‌جمهوری خواستار ممانعت از حضور نماینده شرکت صنایع تولیدی کروز در هیئت‌مدیره ایرانخودرو شدند.
مشت، نمونه خروار ...
این تحرکات کروز برای در دست گرفتن این خودروساز داخلی در حالی است که کروز دستاورد موفقی در اداره شرکت خودرویی خود یعنی بهمن ندارد!
صورت‌های مالی شش ماهه خبمهن در کدال نشان می‌دهد گروه بهمن از ابتدای سال تا پایان شهریورماه، بیش از ۲۰۴ میلیارد تومان زیان خالص داشته است. این در حالی است که در دروه مشابه سال قبل، خبمهن سوددهی قابل توجهی داشت، اما حالا در مسیر زیان دهی است. روندی که به نظر می‌رسد تحت تاثیر ریزش ۹۸ درصدی سود فروش سرمایه گذاری‌ها و کاهش ۸۴ درصدی جمع درآمد‌های عملیاتی در گروه بهمن بوده است.
اوضاع چطور است آقای مدیرعامل؟!
گروه بهمن در این مدت، به ازای هر سهم، ۱۵ ریال زیان خالص شناسایی کرده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افزایش داشته و در نهایت سود انباشته این شرکت بورسی، با افت ۵ درصدی مواجه بوده است.
به این ترتیب باید گفت شخصی که قصد پادشاهی می‌کند باید در کارنامه خود فعالیت موفق و پر ثمری در یک روستا داشته باشد تا بتوان قبای بزرگتری به وی پوشاند!
