به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، تورم به معنای افزایش عمومی و مستمر قیمت‌ها در یک اقتصاد است که باعث کاهش قدرت خرید پول و ایجاد نوسانات اقتصادی می‌شود. به عبارت ساده، زمانی که قیمت کالاها و خدمات به طور پیوسته افزایش می‌یابد، ارزش پول کاهش می‌یابد. این پدیده می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند افزایش هزینه تولید، تقاضای زیاد برای کالاها و خدمات، یا تغییرات در سیاست‌های پولی و مالی باشد. تورم می‌تواند تاثیرات مختلفی بر اقتصاد داشته باشد و در صورتی که کنترل نشود، ممکن است منجر به بی‌ثباتی اقتصادی شود.
مکاتب مختلف اقتصادی به تورم نگاه‌های متفاوتی دارند. در مکتب کلاسیک، تورم عمدتاً نتیجه افزایش عرضه پول در اقتصاد است و طبق نظریه کلاسیک، هنگامی که پول بیشتری وارد سیستم اقتصادی می‌شود بدون اینکه تولیدات و کالاها افزایش یابد، قیمت‌ها بالا می‌روند. در این دیدگاه، تورم بیشتر به عنوان یک پدیده پولی شناخته می‌شود.
در مکتب کینزی، تورم به عنوان نتیجه‌ی افزایش تقاضا در شرایطی که تولیدات قادر به پاسخگویی به این تقاضا نیستند، دیده می‌شود. کینزین‌ها معتقدند که وقتی مصرف‌کنندگان و دولت‌ها بیشتر خرج کنند، تقاضا بالا می‌رود و در نتیجه قیمت‌ها نیز افزایش می‌یابد. در مکتب پول‌گرایی، بر خلاف دیدگاه‌های دیگر، تورم عمدتاً به دلیل رشد بیش از حد عرضه پول در اقتصاد است. پول‌گرایان بر این باورند که کنترل تورم نیازمند محدود کردن رشد نقدینگی است تا از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری شود.
در نهایت، تورم یک پدیده پیچیده است که بسته به شرایط اقتصادی و سیاست‌های اتخاذ شده، می‌تواند آثار مختلفی بر اقتصاد و زندگی مردم داشته باشد. جدیدترین داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که تورم، هم به صورت ماهانه و هم به صورت نقطه‌ای و سالانه در آذر 1403 نسبت به آبان کاهش یافته اما هنوز سطح بالایی دارد. برای مثال، همچنان تورم سالانه به زیر 30 درصد نرسیده است. همچنین، وضعیت تورم در همه استانها به یک شکل نبوده است. محاسبات اکوایران نشان می‌دهد که تورم 9 ماهه امسال، در یک استان غربی بالاترین و در یک استان شرقی پایین‌ترین بوده است.
طبق داده‌های ارائه‌شده، این آمار مربوط به نرخ تورم 9 ماهه در استان‌های مختلف ایران است. نرخ تورم در این گزارش نشان‌دهنده تفاوت‌های چشمگیر میان استانها است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و حتی جغرافیایی باشد.
اگر تورم از ابتدای سال تا انتهای آذر ماه محاسبه شود، تورم 9 ماهه به دست می‌آید. این شاخص نشان می‌دهد که قیمت یک سبد یکسان از کالا و خدمات مورد استفاده خانوار در انتهای آذر ماه چند درصد نسبت به اولین روز فروردین ماه تغییر کرده است. این شاخص با استفاده از داده‌های جدید مرکز آمار محاسبه شده و استان‌های کشور از نظر سطح تورم نه ماهه مرتب شده‌اند. در این فهرست، آذربایجان غربی با 24.7 درصد بالاترین نرخ تورم را به خود اختصاص داده است. این استان با توجه به موقعیت جغرافیایی و وابستگی به بخش‌هایی مانند کشاورزی و صنایع کوچک، ممکن است تحت تأثیر نوسانات قیمت‌های جهانی کالاها و همچنین مشکلات اقتصادی داخلی قرار گرفته باشد.
در مقابل، سیستان و بلوچستان با 17.8 درصد کمترین نرخ تورم را دارد. این استان با مشکلات خاص خود مانند کمبود منابع آبی، وابستگی به کشاورزی و نوسانات اقلیمی مواجه است. هرچند که نرخ تورم در این استان نسبت به دیگر نقاط کشور پایین‌تر است، اما همچنان با چالش‌های اقتصادی و معیشتی رو به رو است.
تورم در سایر استانها در بازه‌ای بین 18 تا 24 درصد قرار دارد. به طور خاص، استان‌های لرستان و کردستان هرکدام با 23.9 درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند، در حالی که هرمزگان با 23.6 درصد و ایلام با 23.4 درصد در کنار دیگر استان‌های با تورم بالا قرار دارند.
این تفاوت‌ها می‌تواند به دلیل مسائل خاص هر استان از جمله سیاست‌های اقتصادی محلی، میزان وابستگی به صنایع خاص، نرخ بیکاری، یا تاثیرات مستقیم نوسانات اقتصادی کشور باشد. برای مثال، استان‌هایی مانند تهران با 22 درصد نرخ تورم، به دلیل مرکزیت اقتصادی کشور و جمعیت بالاتر، ممکن است با تقاضای بالاتر برای کالاها و خدمات مواجه باشند که باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود. در مقابل، استان‌هایی با نرخ تورم پایین‌تر همچون سیستان و بلوچستان به دلیل شرایط خاص اقتصادی و کمبود تقاضا ممکن است نسبت به نوسانات کمتری در قیمت‌ها مواجه شوند.
