به گزارش رکنا، سونوی ان تی (Nuchal Translucency Ultrasound) یک آزمایش سونوگرافی است که در سهماهه اول بارداری (بین هفتههای ۱۱ تا ۱۳) برای ارزیابی خطر ابتلا به برخی اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون (Down syndrome)، سندرم ادواردز (Edwards syndrome) و سندرم پاتو (Patau syndrome) در جنین انجام میشود.
هدف اصلی این آزمایش اندازهگیری فضای نیکال (Nuchal Translucency) است که به فضایی شفاف در پشت گردن جنین اطلاق میشود. ضخامت این فضای شفاف در جنین میتواند نشاندهنده احتمال بروز برخی از مشکلات کروموزومی باشد.
این آزمایش معمولاً با استفاده از اولتراسوند (سونوگرافی) انجام میشود. در این روش، پروب سونوگرافی به شکم مادر نزدیک میشود و امواج صوتی برای تولید تصاویر جنین استفاده میشوند. اندازهگیری ضخامت فضای نیکال پشت گردن جنین بر اساس تصاویر سونوگرافی انجام میشود.
غربالگری اولیه: این آزمایش یکی از اولین غربالگریها برای بررسی احتمال مشکلات کروموزومی است.
تشخیص خطرات احتمالی: نتایج این آزمایش نشاندهنده احتمال خطر برای اختلالات کروموزومی هستند، نه تشخیص قطعی. اگر نتایج نگرانکننده باشند، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری مانند آمنیوسنتز یا نمونهبرداری از پرزهای کوریونی (CVS) را پیشنهاد دهد.
ضخامت طبیعی: اگر ضخامت فضای نیکال در محدوده طبیعی باشد، خطر ابتلا به مشکلات کروموزومی برای جنین کمتر است.
ضخامت بیشتر از حد معمول: اگر ضخامت فضای نیکال بیشتر از حد طبیعی باشد، ممکن است نشاندهنده خطر بالاتر ابتلا به اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز یا مشکلات قلبی جنین باشد. در این صورت، ممکن است آزمایشهای تکمیلی پیشنهاد شود.
سونوی ان تی یک آزمایش غربالگری است و نمیتواند بهطور قطعی وجود یا عدم وجود اختلالات کروموزومی را تشخیص دهد.
نتایج مثبت کاذب (حساسیت بالا) یا منفی کاذب (ویژگی بالا) ممکن است اتفاق بیفتد.
جداول سونوی ان تی
جدول سونوی ان تی به طور کلی برای ارزیابی ضخامت فضای نیکال (Nuchal Translucency) در جنین استفاده میشود. این فضای شفاف در پشت گردن جنین در سهماهه اول بارداری اندازهگیری میشود و نتایج آن میتواند به تعیین خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز و سندرم پاتو کمک کند.
ضخامت طبیعی فضای نیکال بستگی به سن حاملگی (و سن جنین) و سن مادر دارد. معمولاً سونوگرافی در هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری انجام میشود. در این جدول، مقادیر مختلف برای ضخامت طبیعی فضای نیکال بر اساس سن بارداری آمده است:
هفته بارداری | حداکثر ضخامت نیکال ترانسلوکونسی طبیعی (میلیمتر) |
---|---|
11 هفته | 2.0 میلیمتر |
12 هفته | 2.5 میلیمتر |
13 هفته | 2.8 میلیمتر |
اگر ضخامت فضای نیکال در محدوده طبیعی باشد (زیر ۲.۵ میلیمتر برای هفته ۱۲ بارداری)، احتمال بروز اختلالات کروموزومی کم است.
این نتیجه نشاندهنده وضعیت طبیعی و بدون خطر بالای جنین است.
اگر ضخامت فضای نیکال بیشتر از مقدار طبیعی باشد، بهویژه اگر بیش از ۳ میلیمتر باشد، میتواند نشاندهنده افزایش خطر برای اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز یا مشکلات قلبی جنین باشد.
در چنین مواردی، پزشک ممکن است برای تایید نتیجه آزمایشهای بیشتری مانند آمنیوسنتز یا نمونهبرداری از پرزهای کوریونی (CVS) پیشنهاد دهد.
اگر سونوگرافی ان تی نشاندهنده ضخامت مشکوک یا غیرمعمول باشد (یعنی نه خیلی زیاد و نه خیلی کم)، پزشک ممکن است از ترکیب این آزمایش با آزمایش خون (مانند آزمایش مارکرهای بیوشیمیایی) برای ارزیابی دقیقتر خطرات استفاده کند.
در بسیاری از موارد، پزشکان نتایج سونوی ان تی را با آزمایش خون ترکیب میکنند که به آن آزمایش غربالگری سهگانه (First Trimester Screening) گفته میشود. این آزمایش میتواند دقیقتر خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی را تعیین کند.
نتیجه سونوی ان تی | احتمال سندرم داون | احتمال سندرم ادواردز | احتمال سندرم پاتو |
---|---|---|---|
ضخامت نیکال طبیعی | خطر پایین | خطر پایین | خطر پایین |
ضخامت نیکال متوسط | خطر متوسط | خطر متوسط | خطر متوسط |
ضخامت نیکال زیاد | خطر بالا | خطر بالا | خطر بالا |
سونوی ان تی یک آزمایش مهم برای غربالگری مشکلات کروموزومی است، اما باید توجه داشت که این آزمایش به تنهایی نمیتواند تشخیص قطعی بدهد و تنها به ارزیابی خطر کمک میکند. در صورتی که نتایج نشاندهنده ضخامت بیشتر از حد معمول باشد، پزشک ممکن است توصیه به انجام آزمایشات تکمیلی کند تا از وضعیت جنین اطلاعات دقیقتری بدست آورد.
در اینجا برخی از سوالات رایج در مورد سونوی ان تی (Nuchal Translucency Scan) آورده شده است:
جواب: سونوی ان تی یک آزمایش سونوگرافی است که برای اندازهگیری ضخامت فضای شفاف در پشت گردن جنین در هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری انجام میشود. این آزمایش به تشخیص خطرات مربوط به اختلالات کروموزومی مثل سندرم داون، سندرم ادواردز و سندرم پاتو کمک میکند.
جواب: این سونوگرافی بهویژه برای غربالگری اولیه اختلالات کروموزومی مهم است. اندازهگیری فضای نیکال میتواند خطر ابتلا به برخی اختلالات ژنتیکی را پیشبینی کند و در صورت لزوم، پزشک میتواند آزمایشهای تکمیلی مانند آمنیوسنتز یا CVS (نمونهبرداری از پرزهای کوریونی) را پیشنهاد دهد.
جواب: این آزمایش باید در هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری انجام شود. این زمان برای اندازهگیری فضای نیکال بهترین زمان است، زیرا جنین در این دوران به اندازه کافی رشد کرده است که نتایج دقیقتر باشد.
جواب: در اغلب موارد، ضخامت طبیعی فضای نیکال کمتر از ۲.۵ میلیمتر برای هفته ۱۲ بارداری است. این نشاندهنده خطر پایین ابتلا به اختلالات کروموزومی است. اگر ضخامت بیشتر از ۳ میلیمتر باشد، ممکن است نشانهای از خطرات کروموزومی بالاتر باشد.
جواب: اگر نتایج نشاندهنده ضخامت زیاد فضای نیکال باشند، پزشک ممکن است توصیه کند که آزمایشهای بیشتری مانند آزمایش خون یا آمنیوسنتز انجام شود تا خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی ارزیابی شود.
جواب: این آزمایش عمدتاً برای ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی (مانند سندرم داون) استفاده میشود، اما میتواند به شناسایی برخی مشکلات دیگر مانند نقایص قلبی جنینی نیز کمک کند.
جواب: خیر، سونوی ان تی برای تمام خانمها در ابتدای بارداری انجام میشود، نه فقط خانمهایی که سن بالای ۳۵ سال دارند. این آزمایش در هر سن بارداری میتواند به شناسایی خطرات کروموزومی کمک کند.
جواب: خیر، سونوی ان تی به تنهایی نمیتواند تشخیص قطعی اختلالات کروموزومی را بدهد. این یک آزمایش غربالگری است که خطر ابتلا به اختلالات را ارزیابی میکند. برای تایید قطعی، آزمایشهای دیگری مانند آمنیوسنتز یا CVS نیاز است.
جواب: خیر، سونوی ان تی یک آزمایش کاملاً ایمن است و هیچ عارضهای برای مادر یا جنین ندارد. این آزمایش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر استفاده میکند و هیچ گونه اشعهای به جنین وارد نمیکند.
جواب: اگرچه سونوی ان تی برای همه خانمهای باردار توصیه میشود، اما برخی از خانمها ممکن است بر اساس وضعیت پزشکی خاص خود یا نظر پزشک، نیازی به انجام این آزمایش نداشته باشند. در صورتی که شما در معرض خطر بالاتری برای اختلالات ژنتیکی باشید، ممکن است پزشک توصیه کند که این آزمایش را انجام دهید.
جواب: نتایج سونوی ان تی بر اساس ضخامت فضای نیکال تفسیر میشود. علاوه بر ضخامت، دیگر فاکتورهای مربوط به سن مادر، سن بارداری و نتایج آزمایشهای خون نیز در تعیین خطرهای جنینی در نظر گرفته میشوند.
جواب: بله، معمولاً نتایج سونوی ان تی با آزمایش خون که شامل مارکرهای بیوشیمیایی است ترکیب میشود. این ترکیب به پزشک کمک میکند تا خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی را دقیقتر ارزیابی کند. این روش غربالگری به نام آزمایش غربالگری سهگانه یا First Trimester Screening شناخته میشود.
جواب: خیر، اگر نتایج سونوی ان تی غیرطبیعی باشند، به این معنی نیست که جنین قطعا مشکلی دارد. این فقط نشاندهنده افزایش خطر است و ممکن است نیاز به آزمایشهای تکمیلی برای ارزیابی دقیقتر باشد. بسیاری از جنینهایی که نتایج غیرطبیعی دارند، سالم به دنیا میآیند.
این سوالات میتوانند به شما کمک کنند تا اطلاعات بیشتری در مورد سونوی ان تی به دست آورید و درک بهتری از نحوه انجام و تفسیر نتایج آن داشته باشید.
سونوی ان تی (Nuchal Translucency Scan) یکی از آزمایشهای مهم دوران بارداری است که در هفتههای اولیه بارداری (بین ۱۱ تا ۱۳ هفته) انجام میشود. این آزمایش برای ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز و سندرم پاتو انجام میشود. در ادامه نحوه انجام سونوی ان تی توضیح داده شده است:
زمان مناسب برای انجام سونوگرافی: سونوی ان تی باید در هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری انجام شود. انجام آن در این زمان به دلیل وضعیت رشد جنین و دقت اندازهگیری فضای نیکال بهترین است.
نوشیدن آب: برخلاف برخی از سونوگرافیها، در سونوی ان تی نیازی به پر کردن مثانه نیست. بنابراین، قبل از انجام سونوگرافی میتوانید به راحتی آب بنوشید.
آگاهی از تاریخ بارداری: برای انجام دقیقتر سونوگرافی، ممکن است پزشک به تاریخ دقیق بارداری و اندازهگیریهای قبلی نیاز داشته باشد.
سونوی ان تی به دو روش اصلی انجام میشود: سونوگرافی شکمی (Abdominal ultrasound) و سونوگرافی واژینال (Transvaginal ultrasound). روش انتخابی بستگی به وضعیت بارداری و نظر پزشک دارد.
سونوگرافی شکمی (Abdominal ultrasound): این روش متداولتر است و پزشک دستگاه سونوگرافی را روی شکم مادر قرار میدهد. ابتدا ژل مخصوص سونوگرافی روی شکم مادر ریخته میشود تا امواج صوتی بهتر منتقل شوند.
سونوگرافی واژینال (Transvaginal ultrasound): در برخی موارد، پزشک ممکن است از این روش استفاده کند، به خصوص اگر بارداری در مراحل ابتدایی باشد یا در صورتی که تصویر واضحی از جنین با سونوگرافی شکمی به دست نیاید.
قرار دادن پروب: در سونوگرافی شکمی، پروب سونوگرافی (یک دستگاه مشابه میله) روی شکم مادر قرار میگیرد. در سونوگرافی واژینال، پروب به طور ملایم وارد واژن مادر میشود.
اندازهگیری فضای نیکال: پس از قرار دادن پروب، پزشک به دقت فضای نیکال (Nuchal Translucency) را که یک منطقه شفاف در پشت گردن جنین است اندازهگیری میکند. این منطقه در سونوگرافی به صورت یک ناحیه سیاه و شفاف دیده میشود.
زمان و فرآیند اندازهگیری: اندازهگیری این فضای شفاف به دقت نیاز دارد، زیرا ضخامت آن میتواند نشانهای از اختلالات کروموزومی باشد. به طور معمول، ضخامت نیکال کمتر از ۲.۵ میلیمتر نشاندهنده نتیجه طبیعی است. هرگونه ضخامت بیشتر از این ممکن است نشاندهنده افزایش خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی باشد.
علاوه بر فضای نیکال، پزشک ممکن است ویژگیهای دیگری از جنین مانند ضربان قلب جنین، اندازهگیری طول سر تا پاشنه و وضعیت رحم و جنین را نیز بررسی کند.
نتایج طبیعی: اگر فضای نیکال کمتر از ۲.۵ میلیمتر باشد، معمولاً نشاندهنده نتیجه طبیعی است و خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی پایین است.
نتایج غیرطبیعی: اگر ضخامت فضای نیکال بیش از ۳ میلیمتر باشد، این ممکن است نشاندهنده خطر بالاتر برای اختلالات کروموزومی باشد. در این صورت، پزشک ممکن است از شما بخواهد تا آزمایشهای تکمیلی مانند آزمایش خون (برای اندازهگیری مارکرهای بیوشیمیایی) یا آمنیوسنتز انجام دهید.
این آزمایش معمولاً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول میکشد، بستگی به وضعیت جنین و کیفیت تصاویر بهدستآمده دارد.
برای داشتن ارزیابی دقیقتر، سونوی ان تی معمولاً همراه با آزمایش خون انجام میشود که مارکرهای بیوشیمیایی مانند PAPP-A (Pregnancy-Associated Plasma Protein-A) و free β-hCG را اندازهگیری میکند. این نتایج به همراه سونوگرافی ان تی برای محاسبه خطرات کروموزومی استفاده میشود.
سونوی ان تی یک فرآیند بدون درد است. ممکن است کمی احساس فشار یا ناراحتی ایجاد شود، به خصوص در صورتی که از سونوگرافی واژینال استفاده شود، اما هیچگونه درد جدی وجود ندارد.
پس از انجام سونوی ان تی، نتایج معمولاً در همان روز یا روز بعد آماده میشود و پزشک آن را برای شما تفسیر خواهد کرد.
تشخیص اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز و سندرم پاتو.
شناسایی نقایص قلبی یا سایر مشکلات جنینی.
ارزیابی دقیقتری از خطرات احتمالی و ارائه گزینههای تشخیصی بیشتر در صورت نیاز.
سونوی ان تی یکی از روشهای مهم غربالگری در بارداری است که برای ارزیابی سلامت جنین و تشخیص اختلالات کروموزومی به کار میرود. این آزمایش ایمن است و به مادران باردار کمک میکند تا در صورت نیاز، تصمیمات پزشکی بهتری بگیرند.
سونوی ان تی (Nuchal Translucency Scan) یک آزمایش سونوگرافی است که در هفتههای اول بارداری (بین هفتههای ۱۱ تا ۱۳) انجام میشود و برای ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی در جنین، مانند سندرم داون و سندرم ادواردز، کاربرد دارد. این آزمایش از طریق اندازهگیری ضخامت فضای شفاف در ناحیه پشت گردن جنین انجام میشود. سونوی ان تی علاوه بر ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی، کاربردهای دیگری نیز دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
سندرم داون (Trisomy 21): یکی از مهمترین کاربردهای سونوی ان تی، ارزیابی خطر ابتلا به سندرم داون (وجود یک کروموزوم اضافی ۲۱) است. در جنینهایی که خطر بالایی برای این اختلال دارند، معمولاً ضخامت فضای نیکال بیشتر از حد طبیعی است.
سندرم ادواردز (Trisomy 18): این سندرم به دلیل داشتن یک کروموزوم اضافی ۱۸ ایجاد میشود و سونوگرافی ان تی میتواند نشاندهنده افزایش خطر این اختلال نیز باشد.
سندرم پاتو (Trisomy 13): این سندرم نادرتر است و به دلیل اضافه شدن یک کروموزوم ۱۳ ایجاد میشود. سونوی ان تی میتواند به شناسایی خطرات این اختلال نیز کمک کند.
سونوی ان تی میتواند به پزشک کمک کند تا برخی از نقایص قلبی مادرزادی جنین را شناسایی کند. در برخی موارد، ضخامت غیرطبیعی فضای نیکال میتواند نشانهای از مشکلات قلبی در جنین باشد. بنابراین، سونوی ان تی در تشخیص برخی از نقصهای قلبی جنین مؤثر است.
علاوه بر اختلالات رایج کروموزومی مانند سندرم داون و سندرم ادواردز، سونوی ان تی میتواند به تشخیص برخی اختلالات دیگر مانند سندرم پاتو یا ترنر (اختلالی که در آن یکی از کروموزومهای جنسی از بین میرود) کمک کند.
سونوی ان تی میتواند به ارزیابی خطر مشکلات در بارداریهای پرخطر (مانند بارداریهای دوقلو، مادران مسنتر از ۳۵ سال، یا مادرانی که سابقه مشکلات کروموزومی دارند) کمک کند و پزشک را در تصمیمگیریهای بعدی یاری رساند.
علاوه بر اندازهگیری فضای نیکال، در سونوی ان تی سایر ویژگیهای جنین نیز بررسی میشود که میتواند به ارزیابی رشد جنین کمک کند. تغییرات در ضخامت فضای نیکال ممکن است نشاندهنده مشکلات در رشد جنین باشد.
سونوی ان تی میتواند به پزشک و مادر کمک کند تا در صورت نیاز آزمایشهای تکمیلی مانند آمنیوسنتز یا CVS (Chorionic Villus Sampling) برای تشخیص دقیقتر اختلالات کروموزومی انجام دهند. به عنوان مثال، اگر سونوی ان تی نشان دهد که جنین در معرض خطر بالای سندرم داون است، آزمایشهای تهاجمیتری برای تأیید این تشخیص انجام میشود.
سونوی ان تی علاوه بر بارداریهای تکقلو، میتواند در بارداریهای دوقلو نیز انجام شود. در بارداریهای دوقلو، نتایج این سونوگرافی ممکن است پیچیدهتر باشد، ولی میتواند به شناسایی مشکلات احتمالی جنینها و ریسکهای احتمالی کمک کند.
گاهی اوقات سونوی ان تی میتواند اطلاعاتی درباره وضعیت گردن و ستون فقرات جنین به دست دهد. برای مثال، اگر فضای نیکال غیرطبیعی باشد، ممکن است نشانهای از ناهنجاریهای فیزیکی مانند شکاف کام یا شکاف لب باشد.
سونوی ان تی معمولاً همراه با آزمایش خون انجام میشود که نتایج این آزمایشها (مانند اندازهگیری PAPP-A و β-hCG free) برای ارزیابی خطر اختلالات کروموزومی استفاده میشوند. ترکیب این نتایج سونوگرافی و آزمایش خون میتواند ارزیابی دقیقتری از وضعیت جنین فراهم کند.
سونوی ان تی یک ابزار غربالگری مهم است که برای ارزیابی خطر اختلالات کروموزومی، نقصهای قلبی و سایر مشکلات جنینی در بارداری استفاده میشود. انجام این سونوگرافی در هفتههای اولیه بارداری به پزشک کمک میکند تا خطرات احتمالی را شناسایی کرده و گزینههای درمانی یا آزمایشهای تکمیلی مناسب را پیشنهاد دهد.
سونوی ان تی (Nuchal Translucency Scan) یک آزمایش سونوگرافی است که معمولاً برای ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی در جنین انجام میشود. این آزمایش بیشتر برای زنان بارداری که در هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری هستند توصیه میشود، زیرا در این زمان ضخامت فضای نیکال (ناحیه شفاف در پشت گردن جنین) بهترین قابلیت اندازهگیری و ارزیابی را دارد.
سونوگرافی ان تی معمولاً بین هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری انجام میشود، و در این زمان میتوان با دقت بالا ضخامت فضای نیکال را اندازهگیری کرد.
برای بهترین نتایج، توصیه میشود که این آزمایش در این بازه زمانی خاص انجام شود. بعد از این دوره، به دلیل تغییرات در اندازه جنین، دقت اندازهگیری فضای نیکال کاهش مییابد.
سن مادر یکی از مهمترین فاکتورها در ارزیابی خطر اختلالات کروموزومی است. مادرانی که سن بالای ۳۵ سال دارند، بیشتر در معرض خطر بارداریهای دارای اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون هستند.
در زنان مسنتر (بالای ۳۵ سال)، انجام سونوی ان تی میتواند به شناسایی زودهنگام خطرات احتمالی کمک کند. همچنین، در این سنین، نتایج آزمایش خون و سونوگرافی میتواند در تشخیص دقیقتر مشکلات جنین مؤثر باشد.
زنان زیر ۳۵ سال:
در زنان زیر ۳۵ سال، سونوی ان تی نیز انجام میشود، اما این گروه ممکن است نسبت به زنان مسنتر خطر کمتری برای اختلالات کروموزومی داشته باشند. با این حال، انجام سونوگرافی ان تی همچنان میتواند به شناسایی مشکلات بالقوه کمک کند.
سن بالای ۴۰ سال:
زنان بالای ۴۰ سال خطر بالاتری برای اختلالات کروموزومی دارند و ممکن است نیاز به آزمایشهای دقیقتری داشته باشند. سونوی ان تی در این گروه سنی همچنان مفید است، اما پزشک ممکن است توصیه کند که آزمایشهای تکمیلی مثل آمنیوسنتز یا CVS برای تأیید نهایی انجام شود.
در حالی که سونوگرافی ان تی محدودیت سنی ندارد و میتواند در زنان با سنهای مختلف انجام شود، اما معمولاً بهترین زمان برای انجام آن بین هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری است. علاوه بر این، سن مادر بهعنوان یک عامل مهم در تعیین خطرات احتمالی برای جنین در نظر گرفته میشود و میتواند تأثیر زیادی بر تصمیمگیری پزشک برای انجام آزمایشهای تکمیلی داشته باشد.
سونوی ان تی (Nuchal Translucency Scan) و سونوی معمولی (سونوگرافی عمومی یا سونوگرافی 2 بعدی) هر دو انواعی از آزمایشهای سونوگرافی هستند، اما تفاوتهای اساسی در هدف، روش انجام، و کاربردهای آنها دارند.
سونوی ان تی:
سونوی ان تی یک آزمایش تخصصی است که برای ارزیابی خطر اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون (Trisomy 21) و سندرم ادواردز (Trisomy 18) در جنین انجام میشود.
این سونوگرافی، ضخامت فضای نیکال (یک منطقه شفاف در پشت گردن جنین) را اندازهگیری میکند. افزایش ضخامت این ناحیه میتواند نشاندهنده مشکلات کروموزومی باشد.
همچنین در این آزمایش، اندازهگیری جنین، ضربان قلب جنین و چندقلویی نیز بررسی میشود.
این آزمایش معمولاً در هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری انجام میشود.
سونوی معمولی:
سونوی معمولی (یا سونوگرافی 2D) معمولاً برای بررسی وضعیت کلی جنین و رحم در دوران بارداری انجام میشود. این نوع سونوگرافی میتواند برای اهداف مختلفی مانند:
بررسی رشد جنین
تعیین تاریخ تقریبی زایمان (سن بارداری)
بررسی سلامت جنین و رحم
بررسی مکان و وضعیت جفت
شناسایی چندقلویی و غیره مورد استفاده قرار گیرد.
سونوگرافی معمولی میتواند در هر زمانی از بارداری انجام شود، اما معمولاً در سه ماهه اول (برای تعیین سن بارداری)، سه ماهه دوم (برای بررسی سلامت جنین) و سه ماهه سوم (برای بررسی رشد و وضعیت جنین) صورت میگیرد.
سونوی ان تی:
این آزمایش بیشتر به صورت سونوگرافی ترانسآبdominal (از طریق شکم) انجام میشود، اما در برخی موارد ممکن است از سونوگرافی ترانسواژینال (از طریق واژن) استفاده شود.
این آزمایش نیاز به مهارت خاص دارد، زیرا باید ضخامت فضای نیکال جنین به دقت اندازهگیری شود.
در طول سونوی ان تی، پزشک به طور خاص به ضخامت فضای نیکال و ویژگیهای دیگر جنین توجه میکند.
سونوی معمولی:
این نوع سونوگرافی معمولاً از طریق شکم مادر انجام میشود، اما در برخی موارد ممکن است از سونوگرافی ترانسواژینال برای دسترسی به تصاویری واضحتر استفاده شود.
در این نوع سونوگرافی، پزشک تصاویر ۲ بعدی از جنین، جفت، مایع آمنیوتیک و رحم ایجاد میکند.
سونوی ان تی:
سونوگرافی ان تی معمولاً تصاویری ۲ بعدی از جنین تولید میکند که به اندازهگیری فضای نیکال کمک میکند. تصاویر این سونوگرافی بیشتر برای ارزیابی کروموزومی جنین هستند تا نمایش وضعیت کلی جنین.
سونوی معمولی:
سونوگرافی معمولی میتواند تصاویری واضحتر و جزئیتر از جنین، جفت، مایع آمنیوتیک و سایر بخشهای رحم بدهد.
همچنین این سونوگرافی میتواند برای ارزیابی وضعیت عمومی جنین و مادر استفاده شود.
سونوی ان تی:
این آزمایش تنها در هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری انجام میشود، زیرا در این دوره جنین در مرحلهای است که ضخامت فضای نیکال به بهترین شکل قابل اندازهگیری است.
سونوی معمولی:
سونوگرافی معمولی میتواند در هر مرحله از بارداری انجام شود، اما معمولاً در سه ماهه اول، دوم و سوم استفاده میشود.
سونوی ان تی:
این آزمایش کمک میکند تا خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون یا سندرم ادواردز در جنین ارزیابی شود. نتیجه نهایی سونوگرافی ان تی معمولاً با نتایج آزمایش خون ترکیب میشود تا ارزیابی دقیقتری از ریسکها به دست آید.
سونوی معمولی:
در سونوگرافی معمولی، پزشک به بررسی رشد جنین، وضعیت جفت، میزان مایع آمنیوتیک و سایر ویژگیهای سلامت جنین میپردازد. این سونوگرافی میتواند مشکلات غیر کروموزومی را شناسایی کند.
سونوی ان تی بیشتر برای ارزیابی خطر اختلالات کروموزومی و اندازهگیری فضای نیکال جنین در هفتههای اولیه بارداری انجام میشود.
سونوی معمولی، بهعنوان یک سونوگرافی عمومی، برای ارزیابی وضعیت کلی جنین، جفت، رحم و رشد جنین در طول بارداری کاربرد دارد و میتواند در هر زمانی از بارداری انجام شود.
در نهایت، انتخاب نوع سونوگرافی بستگی به هدف خاص شما و مشخصات بارداری شما دارد و پزشک شما به بهترین نحو میتواند تصمیم بگیرد که کدام آزمایش برای شما مناسبتر است.
سونوی ان تی (Nuchal Translucency Scan) یکی از آزمایشهای سونوگرافی است که برای ارزیابی خطر اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون (Trisomy 21) و سندرم ادواردز (Trisomy 18) انجام میشود. این آزمایش بهویژه در سهماهه اول بارداری (بین هفتههای ۱۱ تا ۱۳) برای اندازهگیری ضخامت فضای نیکال (Nuchal Translucency) جنین انجام میشود.
در حالی که این آزمایش معمولاً بیخطر است و هیچ خطر جدی برای مادر یا جنین ندارد، با این حال ممکن است برخی از نگرانیها و محدودیتها در این زمینه وجود داشته باشد. در اینجا به مضرات و معایب احتمالی سونوی ان تی اشاره میکنیم:
دقت محدود: سونوی ان تی به تنهایی نمیتواند یک تشخیص قطعی برای اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون ارائه دهد. نتایج این آزمایش معمولاً باید با نتایج آزمایشهای خون ترکیب شوند تا دقت بیشتری داشته باشند. بنابراین، اگر نتیجه سونوگرافی نشاندهنده خطر بالای یک اختلال باشد، ممکن است نیاز به آزمایشهای تکمیلی مانند آمنیوسنتز یا CVS (نمونهبرداری از پرزهای کوریونی) باشد.
نادرست بودن اندازهگیری: اندازهگیری فضای نیکال بسیار حساس است و اشتباهات در اندازهگیری ممکن است منجر به نتایج نادرست شود، بهویژه اگر متخصص سونوگرافی تجربه کافی نداشته باشد.
برخلاف سایر سونوگرافیها که معمولاً هیچ خطری برای جنین ندارند، سونوی ان تی نیز معمولاً بیخطر است. با این حال، در صورتی که تکنیک انجام آن نادرست باشد یا از دستگاههای سونوگرافی معیوب استفاده شود، احتمال بروز آسیب به جنین وجود دارد.
همچنین در صورتی که سونوگرافی به روش ترانسواژینال انجام شود (بهویژه در اوایل بارداری)، احتمال آسیب به دهانه رحم و آسیبهای غیرمستقیم به جنین افزایش مییابد، هرچند که این وضعیت بسیار نادر است.
حتی اگر سونوگرافی ان تی یک آزمایش بدون خطر باشد، نتایج آن ممکن است باعث نگرانی و استرس برای مادر شود. اگر نتایج آزمایش نشاندهنده خطر بالای ابتلا به اختلالات کروموزومی باشد، مادر ممکن است با اضطراب و استرس زیادی روبهرو شود تا نتایج قطعی از آزمایشهای تکمیلی را دریافت کند.
در برخی از موارد، ممکن است سونوگرافی ان تی منجر به انتخابهای دشوار شود، مانند تصمیمگیری برای انجام آزمایشهای تهاجمیتر یا حتی تصمیم به سقط جنین.
سونوگرافی ان تی ممکن است برای برخی از مادران گران تمام شود و نیاز به برنامهریزی و هماهنگی دقیق با پزشک داشته باشد.
همچنین، بسته به وضعیت پزشکی، ممکن است نتایج اولیه باعث نیاز به انجام آزمایشهای تکمیلی، مانند آمنیوسنتز یا CVS شود که خود دارای هزینه و خطرات خاص خود هستند.
دقت زمانبندی: سونوی ان تی باید در هفتههای ۱۱ تا ۱۳ بارداری انجام شود. اگر این آزمایش در زمان مناسب انجام نشود، ممکن است نتایج آن دقیق نباشد. به همین دلیل، مادرانی که دیر به پزشک مراجعه میکنند ممکن است نتوانند این آزمایش را انجام دهند یا نتایج آن به دقت آزمایشهایی که در زمان صحیح انجام میشوند، نخواهد بود.
سونوی ان تی تنها یک غربالگری برای ارزیابی خطر اختلالات کروموزومی است و نمیتواند یک تشخیص قطعی ارائه دهد. بنابراین، در صورتی که نتیجه نشاندهنده خطر بالا باشد، ممکن است پزشک به انجام آزمایشهای تکمیلی مانند آمنیوسنتز یا CVS توصیه کند.
انجام سونوگرافی ان تی به تخصص بالا نیاز دارد. اگر اپراتور یا متخصص سونوگرافی تجربه کافی نداشته باشد، احتمال اشتباه در اندازهگیری ضخامت فضای نیکال وجود دارد که میتواند منجر به نتایج نادرست یا قابل اعتماد نبودن نتایج شود.
به طور کلی، سونوی ان تی یک آزمایش بیخطر و مفید است که میتواند خطر اختلالات کروموزومی را در جنین ارزیابی کند، اما باید به یاد داشت که هیچ آزمایش غربالگری بهطور قطعی نمیتواند تشخیص دهد که جنین به اختلالات کروموزومی مبتلا است. برای کاهش استرس و اضطراب مادر، بهتر است نتیجه آزمایش ان تی بهطور جامع با سایر آزمایشهای تکمیلی، مانند آزمایش خون و مشاوره ژنتیک، بررسی شود. همچنین، این آزمایش نیاز به تخصص پزشکی و دقت در اندازهگیری دارد، بنابراین باید توسط یک متخصص ماهر انجام گیرد.
مراقبتهای بعد از سونوی ان تی (Nuchal Translucency) یا سونوگرافی ضخامت فضای نیکال معمولاً ساده و بدون نیاز به اقدام خاصی هستند. این آزمایش معمولاً بیخطر است و بهطور کلی، پس از انجام آن هیچ محدودیت خاصی برای مادر وجود ندارد. با این حال، رعایت برخی از نکات و مراقبتها میتواند مفید باشد تا نتیجه آزمایش به دقت ثبت شود و مادر احساس راحتی بیشتری داشته باشد. در اینجا به نکات مهم پس از سونوی ان تی اشاره میکنیم:
پس از انجام سونوی ان تی، معمولاً نیازی به استراحت ویژهای نیست، اما بهتر است مادر کمی استراحت کند تا احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
سونوگرافی ان تی عموماً بدون درد است و معمولاً موجب هیچ گونه مشکلی نمیشود، اما اگر مادر دچار احساس ناراحتی یا خستگی شد، بهتر است برای مدتی استراحت کند.
بعد از سونوگرافی ان تی، پزشک معمولاً برای بررسی نتایج آزمایش، بهویژه در ترکیب با نتایج آزمایش خون، به شما اطلاع میدهد. این نتایج معمولاً در یک یا دو روز بعد از انجام آزمایش در دسترس خواهد بود.
در صورتی که نتیجه نشاندهنده خطر بالای اختلالات کروموزومی باشد، ممکن است پزشک آزمایشهای تکمیلی مانند آمنیوسنتز یا CVS (نمونهبرداری از پرزهای کوریونی) را برای تأیید بیشتر انجام دهد.
انجام سونوی ان تی معمولاً هیچ تاثیری بر فعالیتهای روزانه مادر ندارد. مادر میتواند به راحتی به فعالیتهای عادی خود ادامه دهد، از جمله کار، ورزش و سایر فعالیتهای روزانه.
در صورت انجام سونوگرافی از طریق شکم (ترانسآبومینال)، معمولاً هیچ محدودیتی پس از آزمایش وجود ندارد.
سونوگرافی ان تی بهطور معمول هیچگونه خونریزی یا درد شدید ایجاد نمیکند. با این حال، اگر پس از انجام سونوگرافی خونریزی (چه از واژن و چه از شکم) یا درد شدیدی مشاهده کردید، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. این علائم ممکن است نشاندهنده مشکلی جدی باشد که نیاز به ارزیابی فوری دارد.
در سونوگرافیهایی که از طریق ترانسواژینال (داخل واژن) انجام میشوند، احتمال بروز خونریزی بسیار نادر است، اما در صورت مشاهده خونریزی یا هر نوع درد، باید به پزشک مراجعه کنید.
سونوی ان تی فقط یک غربالگری است و نمیتواند تشخیص قطعی برای مشکلات کروموزومی ایجاد کند. بنابراین، نتایج مثبت یا منفی این آزمایش باید با سایر آزمایشها مانند آزمایش خون ترکیب شوند و بررسی دقیقتری از وضعیت جنین به عمل آید.
در صورتی که نتایج آزمایش نشاندهنده ریسک بالای اختلالات کروموزومی باشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد آزمایشات دیگری مانند آمنیوسنتز یا CVS را انجام دهید تا اطلاعات دقیقتری بهدست آورید.
یکی از مهمترین نکات پس از انجام سونوگرافی ان تی این است که مادر باید از نگرانیهای اضافی و استرس خودداری کند. این آزمایش بهطور معمول بسیار ایمن است، و بسیاری از نتایج نگرانکننده ممکن است نشاندهنده مشکلات واقعی نباشند.
در صورتی که نتیجه آزمایش نشاندهنده ریسک بالا برای اختلالات کروموزومی باشد، احتمالاً پزشک شما آزمایشهای تکمیلی و مشاوره ژنتیک را برای شما توصیه میکند. در این زمان، آرامش و پیگیری دقیق توصیهها بسیار مهم است.
در صورتی که پزشک توصیههای خاصی پس از انجام سونوی ان تی داشته باشد، مانند تغییرات در رژیم غذایی یا سبک زندگی، بهتر است آنها را به دقت دنبال کنید.
علاوه بر این، پزشک ممکن است شما را برای انجام سونوگرافیهای دیگر در سهماهه دوم بارداری یا انجام آزمایشهای تکمیلی مانند آزمایش خون توصیه کند.
ممکن است نتایج سونوی ان تی برای هر دو والدین مهم باشد. پس از دریافت نتایج، بهتر است این اطلاعات را با شریک زندگی خود به اشتراک بگذارید تا در صورت لزوم در تصمیمگیریهای بعدی همراهی کنید.
در کل، سونوی ان تی یک آزمایش ساده، بیخطر و بدون نیاز به مراقبتهای خاص است که میتواند به شناسایی خطر ابتلا به برخی اختلالات کروموزومی کمک کند. پس از انجام این آزمایش، مادر میتواند به فعالیتهای روزمره خود ادامه دهد و نتایج را با دقت بررسی کرده و در صورت نیاز، آزمایشات تکمیلی را انجام دهد.
قیمت سونوی ان تی (Nuchal Translucency) میتواند بسته به مکان، کلینیک، یا بیمارستانی که آزمایش را انجام میدهید و همچنین نوع دستگاه و خدمات ارائهشده، متفاوت باشد. همچنین، در برخی کشورها هزینهها ممکن است تحت پوشش بیمه قرار گیرد یا برای زنان باردار تحت مراقبتهای خاص هزینههای مختلفی داشته باشد.
قیمت سونوی ان تی در ایران معمولاً بین 500 هزار تا 1.5 میلیون تومان متغیر است.
هزینهها بستگی به موقعیت جغرافیایی، تخصص پزشک و کیفیت دستگاههای سونوگرافی میتواند متفاوت باشد.
در ایالات متحده، هزینه سونوی ان تی معمولاً بین 150 تا 500 دلار است.
اگر بیمه درمانی داشته باشید، بخشی از این هزینه ممکن است پوشش داده شود. اما برای افرادی که بیمه ندارند، هزینههای بیشتری میتواند باشد.
در کشورهایی مانند انگلستان، آلمان و فرانسه، قیمت سونوی ان تی ممکن است بین 100 تا 300 یورو باشد.
در برخی کشورها، این هزینه ممکن است تحت پوشش بیمه یا سیستم مراقبتهای بهداشتی دولتی قرار گیرد.
مکان انجام آزمایش: قیمت سونوی ان تی ممکن است در شهرهای بزرگ یا کلینیکهای خصوصی گرانتر از سایر مناطق باشد.
نوع بیمه درمانی: اگر بیمه دارید، ممکن است برخی هزینهها توسط بیمه پوشش داده شود.
تجربه پزشک و تجهیزات استفادهشده: برخی از کلینیکها و بیمارستانها از دستگاههای پیشرفتهتر و تخصصیتری استفاده میکنند که ممکن است هزینهها را افزایش دهد.
تعداد آزمایشهای تکمیلی: گاهی اوقات، آزمایشات خون و سونوگرافیهای دیگر (مانند سونوگرافی 20 هفته) به عنوان مکملهای آزمایش ان تی درخواست میشوند که هزینه اضافی به همراه دارند.
قیمتها ممکن است تغییر کنند و بهتر است قبل از انجام سونوگرافی ان تی، از کلینیک یا بیمارستان مورد نظر درباره قیمت دقیق اطلاعات کسب کنید.
اگر تحت پوشش بیمه درمانی هستید، بهتر است بررسی کنید که آیا سونوی ان تی تحت پوشش بیمه قرار دارد یا خیر.
سونوی NT (Nuchal Translucency) یک نوع سونوگرافی خاص است که در دوران بارداری برای ارزیابی خطرات احتمالی مشکلات ژنتیکی و ناهنجاریهای کروموزومی در جنین انجام میشود. این آزمایش بهویژه در سه ماهه اول بارداری، بین هفتههای ۱۱ تا ۱۴ انجام میشود و هدف آن بررسی شفافیت پشت گردن جنین است.
سونوگرافی NT برای اندازهگیری ضخامت مایع پشت گردن جنین طراحی شده است. این مایع در ناحیهای به نام "نواحی گردن شفاف" (Nuchal Translucency) جمع میشود.
ضخامت غیرطبیعی این مایع میتواند به عنوان یک علامت احتمالی برای مشکلات ژنتیکی مانند سندروم داون (Down syndrome)، سندروم تریزومی ۱۸ یا سندروم تریزومی ۱۳ تلقی شود.
یکی از مهمترین کاربردهای سونوگرافی NT بررسی احتمال ابتلا به سندروم داون (trisomy 21) است. اگر ضخامت ناحیه گردن جنین بیشتر از مقدار طبیعی باشد، این میتواند نشانهای از احتمال بالاتر ابتلا به سندروم داون باشد.
این آزمایش تنها بهعنوان یک غربالگری برای ارزیابی احتمال مشکلات ژنتیکی است و تشخیص قطعی نمیدهد.
این سندروم بهواسطه یک اختلال کروموزومی خاص است که در آن سه کروموزوم ۱۸ بهجای دو کروموزوم ۱۸ معمولی وجود دارد.
مشابه سندروم داون، سونوگرافی NT میتواند برای ارزیابی خطر ابتلا به این اختلال نیز استفاده شود. ضخامت زیاد ناحیه گردن ممکن است نشانهای از خطر بالای تریزومی ۱۸ باشد.
در برخی از موارد، ضخامت غیرطبیعی ناحیه گردن جنین میتواند نشاندهنده مشکلات قلبی مادرزادی یا ناهنجاریهای دیگر در جنین باشد.
اگر سونوگرافی NT ناهنجاریهایی را نشان دهد، پزشک ممکن است آزمایشهای تکمیلی مانند سونوگرافی قلب جنین (Cardiac ultrasound) یا آزمایشات ژنتیکی دیگر را پیشنهاد کند.
علاوه بر سندروم داون و تریزومی ۱۸، سونوگرافی NT میتواند به شناسایی احتمال وجود تریزومی ۱۳ که یکی دیگر از اختلالات کروموزومی است، کمک کند.
علائم شایع تریزومی ۱۳ شامل ناهنجاریهای شدید در ساختارهای بدن، اختلالات مغزی و مشکلات قلبی است.
اگر ضخامت ناحیه گردن جنین طبیعی باشد (بین ۱ تا ۲ میلیمتر)، خطر ابتلا به مشکلات کروموزومی کم است.
اگر ضخامت ناحیه گردن بیشتر از حد طبیعی باشد (بیش از ۳ میلیمتر)، احتمال ابتلا به مشکلات کروموزومی افزایش مییابد، اما باید توجه داشت که این نتیجه تنها یک علامت است و برای تأیید نهایی نیاز به آزمایشهای دیگر دارد.
رشد جنین: بررسی اندازههای مختلف جنین به منظور ارزیابی رشد طبیعی آن.
پوزیشن جنین: بررسی اینکه جنین در وضعیت طبیعی قرار دارد یا خیر.
ضربان قلب جنین: بررسی اینکه ضربان قلب جنین در محدوده طبیعی است یا خیر.
بله، سونوی NT (Nuchal Translucency) را میتوان در صورت نیاز تکرار کرد، اما معمولاً تنها یکبار در سهماهه اول بارداری انجام میشود. در این مرحله (بین هفتههای ۱۱ تا ۱۴ بارداری)، سونوگرافی NT بهعنوان یک آزمایش غربالگری برای ارزیابی خطرات ژنتیکی و ناهنجاریهای کروموزومی در جنین انجام میشود. اگر پزشک نگرانیهایی در مورد نتایج اولیه یا وضعیت بارداری شما داشته باشد، ممکن است تصمیم بگیرد که این آزمایش را مجدداً تکرار کند یا آزمایشهای تکمیلی دیگری را درخواست کند.
نتایج غیرطبیعی یا مشکوک: اگر در سونوگرافی اول، ضخامت ناحیه گردن (Nuchal Translucency) بیشتر از حد طبیعی باشد، پزشک ممکن است برای ارزیابی دقیقتر و اطمینان از نتایج، درخواست تکرار سونوگرافی یا آزمایشهای دیگر بدهد.
مشکلات در تصویربرداری اولیه: اگر در حین سونوگرافی اولیه مشکلاتی مانند موقعیت نامناسب جنین برای اندازهگیری دقیق NT، حرکت زیاد جنین یا کیفیت پایین تصاویر وجود داشته باشد، ممکن است پزشک درخواست انجام دوباره سونوگرافی را داشته باشد.
غربالگری ترکیبی: معمولاً سونوگرافی NT همراه با آزمایش خون (مانند آزمایش آنالیز خون دوگانه) انجام میشود تا خطر ابتلا به اختلالات کروموزومی مانند سندروم داون و تریزومی ۱۸ بهطور دقیقتری ارزیابی شود. اگر نتایج اولیه مشکوک باشد، پزشک ممکن است بخواهد این آزمایشها را دوباره انجام دهد.
نظارت بر وضعیت جنین: در صورتی که علائم خاصی از مشکلات جنینی در بررسیهای قبلی شناسایی شود، ممکن است برای پیگیری و بررسی بیشتر نیاز به سونوگرافیهای اضافی یا تکراری وجود داشته باشد.
نکته مهم:
سونوی NT در هفتههای مشخصی از بارداری (۱۱ تا ۱۴ هفته) انجام میشود تا بهترین نتایج حاصل شود. تکرار آن خارج از این بازه زمانی ممکن است نتیجه دقیقی نداشته باشد و کارایی آن کاهش یابد. در صورتی که نیاز به ارزیابی دقیقتری از وضعیت جنین باشد، پزشک ممکن است آزمایشهای دیگری مانند آمنیوسنتز یا CVS را توصیه کند.
در هر صورت، تصمیم به تکرار سونوگرافی NT یا انجام سایر آزمایشات باید تحت نظر پزشک متخصص و بر اساس شرایط خاص بارداری شما انجام شود.
سونوی NT یک ابزار غربالگری مهم برای شناسایی خطرات بالقوه ژنتیکی و ناهنجاریهای کروموزومی در جنین است. این آزمایش معمولاً بهتنهایی قادر به تشخیص قطعی هیچگونه بیماری نمیباشد و برای تأیید یا رد هرگونه اختلال ژنتیکی، باید آزمایشهای تکمیلی مانند آزمایشهای خون (مانند آزمایش آنالیز خون دوگانه یا آزمایش پرادی)، آمنیوسنتز یا CVS (نمونهبرداری از پرزهای کوریونی) انجام شود.