به گزارش خبرنگار تابناک از اراک؛ تغییرات اقلیمی و کاهش منابع آبی در سال‌های اخیر به یکی از چالش‌های اصلی در بسیاری از مناطق ایران تبدیل شده است. استان مرکزی نیز از این قاعده مستثنی نیست و شاهد نوسانات قابل‌توجهی در الگوهای بارش و دما بوده است.
کاهش نزولات جوی در سال جاری زنگ خطر بحران کمبود آب را در استان مرکزی به صدا درآورده است، موضوعی که نیازمند همراهی مردم و از طرفی نیازمند توجه به اصلاح تأسیسات فرسوده برای گذر از این بحران است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد امسال استان مرکزی وارد سال کم بارشی شده که این امر مدیریت مصرف آب را دوچندان کرده است. میزان بارش نزولات جوی طی سال زراعی نسبت به مدت مشابه کاهش داشته که ضرورت مدیریت مصرف و منابع آب را در این استان جدی‌تر کرده است.
آب مورد نیاز ۳۳۷ هزار مشترک شهری و ۱۶۹ هزار مشترک روستایی این استان از ۷۲۶ حلقه چاه، ۴۲ رشته چشمه و ۲۶ رشته قنات تأمین می‌شود. کاهش بارندگی‌ها در استان مرکزی؛ مردم چشم انتظار زمستان پُر بارش طبق اعلام شرکت آب منطقه استان در حال حاضر وضعیت سدهای استان مطلوب نیست در صورت ادامه، روند کم بارشی طی فصل زمستان نه تنها بر منابع آبی و کشاورزی تأثیر مستقیم می‌گذارد، بلکه زمینه‌ساز پیامدهای اقتصادی و زیست‌محیطی گسترده‌ای نیز خواهد شد.
میزان بارندگی در سال زراعی جاری (اول مهرماه امسال) تاکنون در استان مرکزی را ۳۴ و یک دهم میلیمتر بوده است و بارش‌ها در پاییز امسال در استان نسبت به سال گذشته و میانگین بلندمدت استان ۶۰ درصد کمتر بوده است.
حشمت اله عباسی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی نیز با اشاره به اینکه ۲ سد الغدیر و کمال صالح در استان مرکزی در حالت تنش و بحران جدی آب قرار دارند، گفت: با وجود بارش‌های سال گذشته، حجم ذخایر آب‌های سطحی و زیرزمینی استان مرکزی مناسب نیست.
وی با اشاره به خشکسالی‌های اخیر گفت: باتوجه به خشکسالی‌های اخیر به ویژه در سال آبی جاری و کاهش شدید بارش باران و برف در کنار برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، باعث ایجاد چالش تامین آب در بسیاری از مناطق استان از جمله شهر اراک شده است.
عباسی منابع تامین آب شرب و بهداشتی اراک را سد کمال صالح و ۵۶ حلقه چاه عنوان کرد و افزود: در سال جاری نیاز آبی شهر اراک به صورت متوسط ۱۸۶۰ لیتر در ثانیه است ولی خشکسالی‌های پی‌درپی و کاهش میزان ذخیره آب سد باعث کاهش تولید آب در این شهر شده و کمبود جدی آب را ایجاد کرده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی با بیان اینکه سد کمال صالح وظیفه تامین نیمی از نیاز آبی این شهر را بر عهده دارد، از افت ۸۰ درصدی حجم ذخیره آب این سد و کاهش ۳۰۰ لیتر در ثانیه آب دریافتی از این سد نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد و افزود: وظیفه ذاتی و تلاش شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی در راستای اجرای طرح‌های آبرسانی است ولی با این همه، همراهی مردم برای جلوگیری از تنش آبی ضروری است.
عباسی با بیان اینکه منابع تامین آب شرب شهر اراک اظهار کرد: از مجموع ۵۶ حلقه چاه آبی که در کنار سد کمال صالح در راستای تامین آب شرب اراک مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند، ۴۱ حلقه چاه با افت دبی مواجه شده است.
وی از برنامه‌ریزی برای حفاری ۳۰ حلقه چاه آب به منظور پایداری آب شرب شهر اراک خبر داد و گفت: حفاری ۶ حلقه چاه آغاز شده و جهت ۸ حلقه چاه دیگر مناقصه برگزار شده و بزودی در دست اجرا قرار خواهند گرفت.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی با بیان اینکه مابقی چاه‌ها در مرحله جانمایی هستند، افزود: مدیریت فشار در سطح شهر، استفاده از کنتورهای هوشمند، مدیریت برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی و استفاده از پساب به جای آب مصرفی صنایع و فضای سبز شهری، از جمله راهکارهای مهم و موثر در رفع مشکلات کم‌آبی شهر اراک است.
برداشت‌های غیرمجاز آب را می‌بلعد
محمود قدبیگی معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای مرکزی؛ با اشاره به قطعی برق پنج هزار و ۲۰۰ چاه آب کشاورزی در راستای کنترل مصرف آب گفت: براساس مصوبات کارگروه صیانت از منابع آب استان مرکزی، برق تمامی چاههای آب کشاورزی در تمام شهرستان‌های استان به جز ساوه، زرندیه و دلیجان و محلات از ۲۰ آذر و برق این سه شهرستان نیز از ۳۰ آذر ماه جاری تا ۱۵ فروردین محدود شد.
وی افزود: همچنین برای تامین نیاز ضروری گلخانه‌ها، واحدهای دامداری و مرغداری همه روزه برق چاههای کشاورزی از ساعت ۹ تا۱۰ صبح رفع محدودیت می‌شود. قدبیگی تصریح کرد: این تصمیم مهم و حیاتی می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از اضافه برداشت چاههای آب کشاورزی داشته باشد.
با کاهش بارندگی‌ها و پراکندگی بارش در سه ماهه پاییز و خروجی مصرف آب از سدهای استان که رقم افزایشی را نشان می‌دهد احتمال بروز کم آبی و بحران آبی دور از انتظار نیست لذا مدیریت مصرف و استفاده درست از منابع آبی ضرورتی انکار ناپذیر برای کاهش تنش آبی در استان است.
