روزهای پایانی سال گذشته بود که بانک مرکزی با هدف کاهش حباب سکه، اقدام به برگزاری حراج سکه در مرکز مبادله ایران کرد. نخستین حراج عمومی سکه طلا با عرضه ربع سکه بهار آزادی در روز یکشنبه ۱۳ اسفندماه ۱۴۰۲ برگزار شد.

حراج سکه در مرکز مبادله ایران طی ماه‌های اخیر ادامه داشته و امروز پنجاه و پنجمین مرحله آن برگزار می‌شود. طی این مدت، تمام سکه‌های ضرب 1403 نیز به میز حراج آمده تا رقیبی برای سکه‌های ضرب 86 باشد. این در حالی‌ است که برخی مدعی هستند سکه‌های ضرب ۱۴۰۳ از اقبال مورد انتظار برخوردار نشدند. اما دلیل آن چیست؟

این شنیده‌ها در کنار رواج اصطلاحات جدیدی نظیر «سکه‌های قشنگ ۸۶» و « سکه‌های ضرب چرک مرکز مبادله»، خبرنگار تجارت‌نیوز را برای بررسی میدانی وضعیت خرید و فروش سکه‌های مرکز مبادله و یافتن پاسخ این سوال،‌ روانه کف بازار کرد.

اختلاف قیمت خرید میان «سکه‌های ۸۶» و «سکه‌های مرکز مبادله» به 2 میلیون تومان می‌رسد!

برخی می‌گویند برای فروش سکه‌های خریداری‌شده از مرکز مبادله به بازار سکه و طلا مراجعه کرده‌اند اما با اصطلاحاتی نظیر «ضرب چرک» و «سکه‌های قشنگ 86» روبه‌رو شده‌اند.

اصطلاحاتی که طلافروش‌ها به کار برده‌اند تا سکه‌های مرکز مبادله را زیر قیمت روز بازار از دارندگان آن خریداری کنند. از همین رو خبرنگار تجارت‌نیوز به بازار سکه‌فروشان تهران و کرج سر زده تا صحت این ادعا را بررسی کند.

در خیابان سعدی جنوبی که بورس سکه فروشان قدیمی پایتخت است، نیمی از مغازه‌ها خریدار سکه نبودند و برخی سکه مبادله‌ای را تا دو میلیون تومان پایین‌تر از سکه‌های ۸۶ خرید می‌کردند. بیشتر سکه‌ فروشان دلیل این تفاوت قیمت را کیفیت ضرب سکه عنوان می‌کردند!

در یک مورد از چندین مورد مشابه، وقتی خبرنگار تجارت‌نیوز به‌ عنوان مشتری مدعی شد که ۱۰ عدد ربع‌ سکه مرکز مبادله‌ در اختیار دارد، فروشنده درخواست کرد که سکه‌ها را ببیند و گفت: «تا نبینم نمی‌توانم قیمت بدهم.» به گفته این فعال صنفی برخی سکه‌های ۱۴۰۳ کیفیت ضرب پایینی دارد و همین مساله قیمت را یک تا دو میلیون تومان نسبت به سکه‌های ۸۶ پایین می‌آورد.»

او در خصوص قیمت نیز گفت: «ربع‌ سکه‌های سالم را ۱۷ میلیون تومان برمی‌دارم و اگر زدگی داشته باشد ۱۵ میلیون تومان می‌خرم.»

در حالی برخی از فعالان این صنف مدعی هستند که کیفیت ضرب این سکه‌‌ها پایین است یا اصطلاح «ضرب چرک» را برای آن به کار می‌برند که سکه‌های مرکز مبادله نیز مانند تمام سکه‌های اصلی (و نه تقلبی) موجود در بازار، ضرب بانک مرکزی به‌ عنوان نهاد انحصاری ضرب سکه در کشور است.

با این حال اما به نظر می‌رسد عرضه این سکه‌ها بدون بسته‌بندی از سوی مرکز مبادله، بهانه خوبی به دست برخی از سکه‌فروش‌ها و طلافروش‌ها داده است.

سکه‌های مرکز مبادله را از مردم ارزان می‌خرند و گران می‌فروشند!

در موردی دیگر، صاحب یک سکه‌ فروشی مدعی بود که سکه‌های ضرب ۸۶ قشنگ‌تر است و به همین دلیل قیمت بالاتری دارد!

خبرنگار تجارت‌نیوز سوال کرد که آیا هنگام خرید هم سکه‌های مرکز مبادله را به قیمت پایین‌تری به مشتری می‌فروشید؟ سکه‌ فروش در پاسخ گفت: «خیر، سکه‌‌های مبادله موقع فروش به همان قیمت سکه‌های ۸۶ فروخته می‌شود.»

در این میان اما بررسی میدانی تجارت‌نیوز نشان می‌دهد اگرچه برخی از طلافروشان و سکه‌ فروشان با دستاویزی نظیر کیفیت پایین ضرب، به دنبال بزخری سکه‌های مرکز مبادله هستند اما بسیاری از فعالان این صنف نیز سکه‌ها را با همان قیمت روز سایر سکه‌های ضرب ۸۶ خریداری می‌کنند.

یکی از طلافروشان در این باره گفت: «هنوز سکه‌های مرکز مبادله برای مردم جا نیفتاده و دلیل اینکه برخی از افراد صنف، قیمت‌های بسیار پایینی پیشنهاد می‌دهند همین جدید بودن سکه‌های ۱۴۰۳ است.»

آن‌طور که به نظر می‌رسد، نرخ سکه‌های مرکز مبادله، به انصاف خریدار و شانس فروشنده وابسته است. از سوی دیگر نمی‌توان دست توانای این صنف را در تعیین قیمت و زمین زدن سیاست‌ها و اقدامات جدید سیاست‌گذار نادیده گرفت. به نظر می‌رسد برای برخی، انتفاع شخصی از شرایط، اولویت بالاتری نسبت به مدیریت وضع موجود دارد!