خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ بسیاری از خانوارهای نیازمند با سرپرست زن، به دلیل فقدان سرپرست، فوت، از کارافتادگی، طلاق، معلولیت و بیماری سرپرست یا استیصال و درماندگی مورد حمایت اشخاص حقیقی یا دستگاهها، نهادها و مؤسسات حمایتی قرار میگیرد و زنی در خانواده معمولاً مسئولیت تأمین تمام بخش عمدهای از هزینههای خانوار را بر عهده میگیرد و یا تصمیمگیری در مورد نحوه هزینه کردن درآمدهای خانوار را بر عهده دارد. این فرد لزوماً مسنترین عضو خانوار نیست.
رشد جمعیت زنان سرپرست خانوار در دهههای اخیر، طیف وسیعی از مسائل و مشکلات در موضوعات اقتصادی، اجتماعی، سلامت و مهارتی را در پی داشته است. از این رو توجه بسیاری از سیاستگذاران و برنامهریزان به این گروه جمعیتی، معطوف شده است.
گزارشهای بانک جهانی حاکی از آن است که بیش از ۶۶ درصد از فقرای جهان را زنان تشکیل میدهند. در حالی که که زنان بیش از دوسوم بار کاری را بر دوش میکشند اما تنها ده درصد از کل درآمد جهانی و فقط یک درصد از ثروت جهان نصیب آنان شده است.
توانمندسازی زنان ازجمله مؤلفههای مهم در توسعه پایدار است و زنان سرپرست خانوار بخش مهمی از شهروندان کشور را تشکیل میدهند.
طبق اطلاعات منتشر شده در مرکز آمار ایران تعداد زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور از ۱۸۰ هزار و ۱۲ نفر در سال ۱۳۹۶ به ۲۷۸ هزار و ۳۵۳ در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است. همچنین تعداد زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) هم از یک میلیون و ۱۵۶ هزار و ۶۰۶ نفر در سال ۱۳۹۶ به یک میلیون و ۲۶۴ هزار و ۲۶۹ نفر در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است.
تعداد زنان شهری سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی دارای بیمه تأمین اجتماع ی در طی دوره زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱ روندی کاهشی داشته است به طوری که از تعداد ۵۳ هزار و ۸۸ نفر در سال ۱۳۹۶ به تعداد ۴۳ هزار ۵۵۳ نفر در سال ۱۴۰۱ رسیده است. بر همین اساس در سال ۱۴۰۲ تعداد زنان شهری سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی دارای بیمه تأمین اجتماع ی به ۶۵ هزار و ۱۳۶ نفر رسیده است.
طرح جامع توانمندسازی زنان سرپرست خانوار اهدافی مانند حمایت همهجانبه فردی، اجتماعی و اقتصادی از زنان سرپرست خانوار، همافزایی بین دستگاهها و یکپارچهسازی حمایتها، جلب مشارکت حداکثری سازمانهای مردمنهاد، تسهیل فرایند توانمندسازی، اشتغال، تولید و عرضه محصولات و ایجاد شرایط امنیت شغلی و پایداری وضعیت مطلوب زنان سرپرست خانوار را در دستورکار دارد.
از طرفی در کشور ما نهتنها محرومیتزدایی ریشه تاریخی و فرهنگی دارد بلکه امروزه یک تکلیف قانونی نیز به حساب میآید که توسط سازمانهای حمایتی همچون بهزیستی و کمیته امداد امام (ره) انجام میگیرد. هر چند در سه برنامه اول توسعه، توجه به زنان خودسرپرست و سرپرست خانوار جز سیاستهای اصلی نظام برنامهریزی به شمار نمیآمد، اما از برنامه چهارم توسعه به بعد رویکرد حمایتی معطوف به این گروه از زنان قوت گرفت.