خبرگزاری مهر، گروه استانها: زکات یکی از ارکان پنجگانه اسلام است که به‌عنوان یک فریضه دینی و اجتماعی، جایگاهی حیاتی در شکل‌دهی به اخلاق فردی و ساختار اجتماعی مسلمانان دارد. این فریضه نه تنها به‌عنوان یک وظیفه مالی بلکه به‌عنوان یک ابزاری برای گسترش عدالت اجتماعی، رفاه عمومی و همبستگی اجتماعی در جوامع اسلامی عمل می‌کند.یکی از مهم‌ترین نقش‌های زکات در جامعه اسلامی، کمک به کاهش فقر و نابرابری‌های اجتماعی است. با پرداخت زکات، ثروتمندان به نیازمندان کمک می‌کنند، این امر باعث توزیع مجدد ثروت در جامعه شده و از شکاف‌های طبقاتی کاسته می‌شود. این کمک‌ها می‌تواند شامل تأمین نیازهای اساسی مانند غذا، پوشاک، مسکن و درمان باشد و زمینه را برای افراد کم‌درآمد فراهم کند تا در جامعه حضور مؤثری داشته باشند.
زکات همچنین می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای اصلاحات اجتماعی و اقتصادی عمل کند. با اصلاح نظام توزیع ثروت و کمک به محرومان، زکات به مبارزه با فساد اقتصادی، تبعیض و استثمار در جامعه کمک می‌کند. در دنیای امروز، پرداخت زکات می‌تواند به چالش‌هایی مانند فساد اقتصادی و نابرابری‌های اجتماعی مقابله کند و به شکل‌گیری جوامع عدالت‌محور کمک کند.
امروزه راهبری امور مربوط به حوزه زکات با شورای عالی زکات در کشور است که بخشی از وظایف آن بر عهده کمیته امداد امام خمینی (ره) به عنوان یکی از نهادهای جمع آوری کننده و توزیع کننده زکات است.
زکات قلعه‌ای محکم برای جلوگیری از شکنندگی نیازمندان
آیت الله محسن کازرونی، نماینده مقام معظم رهبری در کمیته امداد امام خمینی (ره) و رئیس هیئت امنای کمیته امداد، با اقتباس از حدیث گهربار رسول گرامی اسلام (ص) «زکات» را قلعه و دژ محکم جامعه اسلامی می‌داند و تاکید دارد که تضعیف شدن زکات در جامعه موجب، شکننده شدن و افزایش ناپایداری اقتصادی نیازمندان می‌شود.
وی زکات را یکی از ابزارهای مهم و راهگشا برای کاهش فاصله طبقاتی میان فقرا و اغنیا می‌داند.
آیت الله کازرونی خودکفایی مددجویان کمیته امداد را جزو مأموریت‌های اصلی کمیته امداد معرفی می‌کند و زکات را عاملی کمک کننده برای تحقق این هدف می‌داند.
نهضت زکات در کشور راه اندازی شود
آیت‌الله محمد عبادی‌زاده نماینده ولی فقیه در استان هرمزگان و امام جمعه بندرعباس نیز بر لزوم ایجاد نهضت زکات در کشور طبق انتظارات مقام معظم رهبری تاکید دارد.
وی معتقد است پرداخت زکات می‌تواند نقشی کلیدی در تحقق عدالت اجتماعی و تقویت همبستگی در جامعه ایفا کند.
امام جمعه بندرعباس می‌گوید: گسترش فرهنگ زکات در میان آحاد مردم باید مورد توجه قرار گیرد. مشارکت مردم در پرداخت زکات نه‌تنها به بهبود وضعیت معیشتی اقشار نیازمند کمک می‌کند، بلکه روحیه انفاق و مواسات را در جامعه تقویت خواهد کرد.
تاکید عمومی خداوند به نماز و زکات در قرآن
حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر میرزایی استاد حوزه و دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه «زکات» فریضه‌ای واجب در تعالیم اسلامی است، گفت: در قرآن کریم تنها به دو چیز تاکید عمومی شده است و آن دو موضوع اقامه «نماز» و پرداخت «زکات» است.
وی با اشاره به آیه ۷۳ سوره انبیا، افزود: خداوند در این آیه می‌فرماید: «أَوْحَیْنَا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِیتَاءَ الزَّکَاةِ»، یعنی ما اقامه نماز و پرداخت زکات را به پیامبران وحی کردیم، نمی‌گوید یک پیامبر یا دو پیامبر بلکه این آیه مشمول تمام پیامبران الهی است از این رو با ارزش ترین فریضه‌ها نزد خداوند متعال، اقامه نماز و پرداخت زکات است.
استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: شیعه و سنی در کتب روایی حدیثی از رسول گرامی اسلام (ص) نقل کرده‌اند که مضمون آن استوار بودن اسلام بر ۵ ستون است که یکی از اصلی ترین ستون‌ها مربوط به زکات است.
میرزایی با بیان اینکه زکات آثار اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دارد، گفت: یکی از گستردگی‌های زکات در چینش مصارف آن است، زکات را می‌توان برای تبلیغ و شناساندن اسلام به دیگران هزینه کرد و یا اینکه آن را صرف مساکین، فقرا، در راه ماندگان یا حتی غیر مسلمانان نیازمند کرد.
«زکات» یکی از الگوهای شکرگزاری خداوند به شمار می‌آید
سید سلیمان حسینی امام جمعه اهل سنت شهرستان بستک نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اهمیت یادگیری احکام الهی و تأثیر آن در رشد فردی، گفت: شکرگزاری نعمت‌های الهی یکی از موکدترین موضوعات در دین مبین اسلام است و «زکات» یکی از الگوهای شکرگزاری خداوند به شمار می‌آید چرا که ما با پرداخت زکات به اثبات می‌کنیم که هر آنچه داریم متعلق به خداوند است و از خداوند به ما رسیده است.
وی افزود: زکات به معنای پاکی و طهارت است و پرداخت زکات نه تنها به پاک شدن مال کمک می‌کند بلکه درون انسان‌ها را نیز از بخل و خودخواهی پاک می‌سازد.
زکات برادری در جامعه را افزایش می‌دهد
سید سلیمان حسینی بیان کرد: اهتمام به پرداخت زکات می‌تواند برادری در جامعه را افزایش دهد، کسانی که زکات پرداخت می‌کنند در واقع برای رفع نیاز برادران نیازمند خود نیز حقی در مال خود قائل می‌شوند و این امر مودت و برادری در جامعه را تقویت می‌کند.
امام جمعه اهل سنت شهرستان بستک خاطرنشان کرد: در جامعه با دو گروه از افراد در مواجهه با زکات روبرو هستیم؛ کسانی که نیاز به تشویق دارند و کسانی که باید از طریق تنبیه متوجه شوند از این رو باید سازوکارهای دقیقی برای ترویج زکات مطالعه و تدوین شود.
وی به ضرورت فرهنگ‌سازی در جامعه و جلوگیری از فاصله طبقاتی پرداخته و بیان کرد: زکات می‌تواند به رونق بازار و بهبود وضعیت اقتصادی جامعه کمک کند.
