به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ دکتر میعادفر، رئیس سازمان اورژانس کشور برای بررسی برنامهها و اقدامات سازمان اورژانس کشور در برنامه صف اول حضور یافت.
مقدمه مجری: سازمان اورژانس بعنوان خط مقدم پاسخگویی به حوادث و فوریتهای پزشکی نقش حیاتی در جامعه و سلامت کشورمان ایفا میکند در برنامه امشب در خصوص مسائل مختلف حوزه اورژانس از منابع و تجهیزات، نیروی انسانی متخصص، نگهداری و جذب نیروها، بحث دسترسی به مناطق مختلف بخصوص مناطق محروم، بحث مشکلات زیرساختی، آگاهی جامعه به مسائل اورژانس، ترافیک شهری، هماهنگی بین دستگاههای مختلف، بهبود سیستم مدیریت و موارد مختلفی که به سازمان اورژانس کشورمان ارتباط دارد به بحث و گفتوگو بنشینیم.
سوال: بعنوان سوال اول اگر جایمان را عوض میکردند اولین سوال خودتان از رئیس سازمان اورژانس کشور چه سوالی میپرسیدید؟
میعادفر: خیلی جرات دارید که رئیس اورژانس هستید
سوال: فکر میکنید مهمترین سوال که خبرنگار یا مجری باید از رئیس اورژانس پیگیری کند چیست؟
میعادفر: اورژانس خط مقدم حوزه سلامت است و در شرایطی که مردم در اضطراریترین زمان تماس میگیرند و هر کسی هم دوست دارد که بتواند بهترین خدمت و سریعترین خدمت را هم ارائه بدهد، خدمت گیرنده هم با کمیت و هم با کیفیت مناسب خدمت دریافت کند، قطعا هر کسی هم جای من باشد نگاهش باید این باشد.
سوال: پس اگر نگاه شما این است مهمترین مسئله الان میشود زمان رسیدن اورژانس بر سر بالین بیمار و مسائلی از این دست.
میعادفر: نتیجه کارهای ما زمان میشود، شما باید یک فرآیندی را ایجاد بکنید، یک امکاناتی را فراهم کنید، یک زیرساختهایی ایجاد کنید تا زمان دسترسی خدمات فراهم بشود، لذا وقتی ما میگوییم زمان رسیدن یعنی همه امکانات فراهم است و ما تلاش میکنیم که با استفاده از همه ظرفیت ها، هم نرم افزاری، هم سخت افزاری، هم نیروی انسانی، هم منابع، هم تجهیزات تلاش میکنیم که هم یک خدمت با کیفیتی را ارائه بدهیم، هم مدیریت زمان بکنیم، در خیلی جاها ممکن است خیلی زمان مهم نباشد، کیفیت خدمات مهم است و نحوه انتقال بیمار یا مصدوم به مرکز درمانی برای ادامه درمان او مهم است لذا اینها لازم و ملزوم هم هستند، اما به هرحال دنیا هم یک استانداردهایی را قائل است.
سوال: میانگین مدت زمانی که اورژانس بالای سر بیمار میرسد در کشور ما الان طبق آخرین آمار و گزارش چقدر است؟
میعادفر: در دنیا بررسیها و مطالعاتی که ما بالاخره هر روز داریم میکنیم و باید یک استانداردهایی را ببینیم و خودمان را با آن تطبیق بدهیم در دنیا بین ۸ تا ۱۳ دقیقه شناور است بسته به آن ظرفیتها و امکانات کشورها
سوال: و موقعیت مکانی
میعادفر: و موقعیت مکانی، ترافیکی و خیلی آیتمها تاثیرگذار است. در کشور ما هم به جز کلانشهرها عددهایمان عددهای خیلی خوبی است، در جاده هایمان ما استاندارد ۱۵ دقیقهای را قائل شدیم که الان بین ۱۴-۱۵ دقیقه هستیم میانگین.
سوال: در دنیا چقدر است؟
میعادفر: بستگی دارد تا ۱۳-۱۴ دقیقه هم پیش بینی کردند. بستگی به وسعت کشور دارد، خیلی از کشورها اندازه یک شهر و یک استان ما بیشتر نیستند ولی ما یک کشوری هستیم که بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومتر مربع وسعت داریم و کشور بزرگی هستیم راههای زیادی داریم، شهرهای پرترافیکی داریم اینها در شهرهای کوچک ما ۸ دقیقه است در شهرهای بزرگتر ما ۱۰ دقیقه، در کلانشهرهایمان هم ۱۲ دقیقه به غیر از تهران ما، تهران ما همه خودمان شهروند این جا هستیم یک شرایط خاصی را دارد عددهایمان خوب نیست، اما خیلی هم بد نیست، داریم تلاش میکنیم که به استانداردها برسیم.
سوال: ولی تقریبا به آن استاندارد جهانی نزدیک هستیم
میعادفر: بله ولی آن چیزی که ما خودمان میخواهیم راضی باشیم هنوز نیست که انشاالله بتوانیم تلاش کنیم
سوال: و چه اقداماتی کردید و قرار است چه اقداماتی انجام بدهید که اوضاع بهتر شود؟
میعادفر: ما تلاشهای زیادی را از سالهای گذشته کردیم در همین ۴-۵ ماهه، سعی کردیم زیرساخت هایمان را ارتقا بدهیم ما در همین ۴-۵ ماهه در دولت چهاردهم ۴ تا سامانه را بالا آوردیم و تلاش کردیم سیستم را هوشمند کنیم، ما سامانه عملیاتی مان هست که در سراسر کشور، الان که من در خدمت شما دارم صحبت میکنم تمام کشور بدون کاغذ تمام فرآیندها به صورت نرم افزاری دارد انجام میشود
سوال: حتی در مناطق دورافتاده؟
میعادفر: همه جای کشور
سوال: آنجا که باید بحث زیرساخت و ارتباطات اینترنتی و اینها باشد
میعادفر: ما سیستم را از اپراتورها استفاده کردیم، خطهایی که در اختیار ما گذاشتند یا حالا اسم نبرم اپراتورها در همه کشور در اختیار ما قرار دادند و به صورت اینترنت داریم استفاده میکنیم و به صورت هوشمند از زمانی که شهروند تماس میگیرد و پرستار ما که پاسخگو است آنجا به صورت هوشمند از کسی که تماس میگیرد سوال میکند و بر اساس سوال پاسخش را به او میگوید که این سوال، پاسخش این است و در مرحله بعدی انتخاب میکند که الان این مریض تگ قرمز میخورد یعنی الان خیلی اورژانسی است یا زرد است یک کم با تاخیر یا سبز است میتواند با تاخیر بیشتر یا سفید است که میتواند خودش مراجعه کند، وقتی این ماموریت را دریافت کرد، میرود در سیستم تکنسین ما که الان شما داشتید با یکی از تکنسین ما قبل از برنامه صحبت میکردید مینشیند و ایشان میبیند که الان یک ماموریت آمده، مریض با درد قلبی، تا بخواهد بالای سر مریض برسد چند دقیقهای طول میکشد در همان سیستم میگوید الان با یک مریض قلبی باید چه کار کند؟ یک مرور و یک مطالعه میکند و میرود در سیستم و کارهایی هم که انجام میدهد هوشمند انجام میدهد. اگر کاری را برای مریض اشتباه انجام دهد، به او میگوید شما این را اشتباه کردید این دارو را الان برای این مریض نمیتوانید استفاده کنید.
سوال: یعنی هم عملکرد و هم نظارت هوشمند میشود
میعادفر: بله
سوال: یک سامانه شد سامانه عملیاتی فقط این که سالانه بیست میلیون تماس دارید روزانه ۱۵ هزار ماموریت دارید شاید الان یک سوالی که این جا مهم باشد این که شما اصلا چطور اولویت بندی میکنید تماس هایتان را و بیمارانتان را؟
میعادفر: همه میتوانند با ۱۱۵ تماس بگیرند افرادی که پاسخگوی اولین مرحله هستند همه پرستار خانم در سراسر کشور هستند، اینها بر اساس همان الگوریتمی که الان همکار من داشت توضیح میداد بر اساس شرح حالی که مریض میدهد مشخص میکنند و نهایتا میرسند یا قرمز است یا زرد است یا سبز است یا سفید است، بر اساس این اولویت بندی میشود و آمبولانس از نزدیکترین محل ارسال میشود، سامانه دومی که ما الان راه اندازی کردیم و این علاوه بر این که میتواند در لحظه آمبولانسهای ما را نشان بدهد که در کجای نقطه هستند، در بحث حوادث خیلی میتوانند به ما کمک کنند.
سوال: اسم این سامانه دومی چیست؟
میعادفر: سامانه مسیریاب آمبولانس، من الان بعنوان مدیر کشوری یا مدیر استانی یا حتی مسئول پایگاه لازم است بداند الان آمبولانس هایش کجاست؟ این چه کمکی میکند؟ اول این که میدانیم آمبولانس ما یا در محل عملیات است، ماموریت است یا در پایگاه است، دوم این که در بحث زلزله یا سیل ساعت ۱۲ شب یک زلزلهای در یک نقطه کشور اتفاق میافتد همه هم خوابیدند هیچکس هم خبر ندارد در یک نقطهای اتفاق افتاده، صبح بلند میشوید میبینید یک زلزله فلان جا آمده، آمبولانس ما و همکار ما که مرکز مدیریت بحران کشور نشسته یا در استان نشسته، نزدیکترین پایگاه آنجا را پیدا میکند، میگوید مثلا دو هفته پیش ما در مسجد سلیمان یک زلزلهای را داشتیم حدود ۴ و خوردهای ریشتر، پیدا میکند، شماره تماس و خود تکنسینی که الان در آن پایگاه هست یا در آن ماموریت است، آقای تکنسین پایگاه شماره با کد فلان، در محل شما یک اتفاقی افتاده یک زلزلهای آمده، سریع برو یک ارزیابی سریع آنجا بکن که الان چند تا خانه خراب شده، چقدر مصدوم دارید که من بدانم چند تا الان آمبولانس باید بفرستم، چقدر نیروی انسانی بفرستم، چند تا اتوبوس و آمبولانس بفرستم، این زمان را ذخیره میکند و مشخص میکند تا بخواهد خبر را از منطقه به پایگاه و از پایگاه به شهرستان و از شهرستان به استان بفرستد مرکز مدیریت بحران کشوری من راحت میتواند آن تکنسین را در آن نقطه پیدا کند یا نزدیکترین را پیدا بکند، این خیلی میتواند به ما کمک کند.
سوال: و سامانه سوم؟
میعادفر: سامانه سوم بحث سرویس لوکیشن یا موقعیت یاب برای بیمار است، بیماری که تماس میگیرد ما یکی از چالشهایی که داریم این است که بیمار در یک وضعیت اضطرار است، حتی ممکن است آدرس خانه اش را نتواند بگوید، همکار من زنگ میزند او فقط زنگ میزند مریض من بدحال است این علائم را دارد و سریع یک آمبولانس بفرست، آدرست را به من بده، تلاش ما دو سه سال طول کشید تا توانستیم متقاعد بکنیم تا این یک ماه اخیر توانستیم سازمان زیرساخت وزارت مخابرات را متقاعد کنیم این کار انجام شود البته ما یک کم خطا داریم حدود تقریبا با سیصد متر خطا، در جاهای دوردست و اینها خیلی کمک کننده است ولی در تهران سیصد متر خطا میتواند چهار تا کوچه آن طرفتر باشد. ما در همین نمایشگاهی که اخیرا برگزار شده بود در بحث تلکام بود با اپراتورها نشستیم و صحبت کردیم و چالش خودمان را مطرح کردیم که ما باید نقطه دقیق را داشته باشیم آدرس دقیق را داشته باشیم، قرار شد تا ۵۰ متر خطا را به ما بدهند و قرار شد در کنار هم بنشینیم اینها را اصلاح کنیم، اما انشاالله برسیم به آن روزی که دقیق بشود و به صفر برسد، اما چون ما مرکز تماس هایمان یکپارچه است در سطح استان، این کمک میکند وقتی که یک شهروند فیروزکوهی تماس میگیرد، تلفن ما در تهران زنگ میخورد، دیگر دقیقا میدانیم این از فیروزکوه با ما تماس گرفته یا دماوند تماس گرفته، میدانیم که از دماوند است، این خیلی میتواند کمک کند، اما در شهرهای بزرگ این خطا را داریم که داریم پیگیری میکنیم که این سامانه هم انشاالله نصب شود.
سوال: و سامانه چهارم؟
میعادفر: و سامانه چهارم تشخیص بیماران قلبی است، تشخیص بیماران قلبی برای ما خیلی مهم است، ما هر چقدر سریعتر بتوانیم تشخیص بدهیم و مریض را به موقع منتقل کنیم به بیمارستان و هر چقدر زمان کمتر از سه ساعت باشد، سلولهای قلبی کمتر از بین میروند و این مریض میتواند به شرایط و زندگی عادی برگردد و به اقدامات درمانی برگردد، یک سامانهای هست به نام گلاسکو است که در خارج از کشور است. این را ما آمدیم با شرکتهای دانش بنیان، ایرانی کردیم و خیلی چیزها را هم به آن اضافه کردیم یعنی شاید آن چیزی که آنها درست کردند ما خیلی پیشرفته کردیم که بتواند تکنسین ما تشخیص بدهد. یک زمانی هست که باید حتما متخصص قلب باشد این تشخیص را بدهد، الان دیگر شرایط به طوری شده که آن دستگاهی که دارد به موبایل همکار من وصل میشود و به او میگوید الان این مریض شما سکته قلبی کرده باید منتقل بشود به بیمارستان با این علائم و به او هم هوشمند میگوید، انواع و اقسام بیماریهای قلبی که برای بیمار به وجود میآید و باید تکنسین من منتقل بکند با ۹۷ درصد ویژگی و حساسیت میتواند حتی از متخصصین قلب و شاید بالاتر بتواند با آن هوش مصنوعی این را تشخیص بدهد و دیگر ما را خیلی کم وابسته میکند که متخصص قلب داشته باشیم و بخواهیم از این استفاده کنیم.
سوال: یک سوال مهمی که الان پیش میآید این است که الان شما این همه اقدامات انجام دادید، پیشرفت کردید خیلی خوب است، جای تشکر دارد، اما آیا آمایش سرزمینی کردید؟ که یک عدالتی را در تقسیم منابع و زیرساختها در کل کشور داشته باشید؟ یعنی آن همشهری من در فلان شهرستان دورافتاده دقیقا به همین امکانات دسترسی داشته باشد که من در تهران دارم؟ یا همان امکانات و زیرساختهایی که در اختیار اورژانس تهران هست در اختیار اورژانس فلان روستا یا شهرستان و شهر هم باشد؟
میعادفر: سوال شما سوال خوبی است، در سه تا سامانهای که گفتیم کشوری است، سامانه چهارم سامانه بیماران قلبی این یک وابستگی به بیمارستان هم دارد، شما باید در مراکزی باشید که ۲۴ ساعته متخصصین قلب در بیمارستان حضور داشته باشند که این بیمار را ما میبریم آنجا اقدامات در همان لحظه انجام بشود در همان ساعتی که گفتم کمتر از سه ساعت این کار انجام بشود، مریض نیاز به استند قلب دارد، استندش را بگذارد و اقدامات درمانی. در آنجاهایی که ما به صورت ۲۴ ساعته متخصص قلب داریم این تجهیزات و این امکانات را داریم، توزیع کردیم بخش زیادی را و بخش دیگری را داریم انجام میدهیم و هر کجا که این آمادگی برای بیمارستانها باشند در حوزه ما این امکان وجود دارد که تجهیز بشود.
سوال: یعنی در واقع به شما زیاد فکر میکنم این بحث زیرساختی ارتباط پیدا نکند. چون الان مثلا شما بخواهید این کار را، من الان روستا یا شهری را میشناسم با ۵۰ هزار جمعیت یک دستگاه سی تی ندارد، چیزی که الان شما خودتان شاید باورتان نشود این حرف من را، ولی من این را از نزدیک دیدم، طبیعتا وقتی که آن امکاناتی که برای بیمار قلبی میخواهد نداشته باشد باید اعزام بشود و بیمار قلبی هم طبیعتا ثانیهها تصمیم میگیرد، این نیاز به هماهنگی شما با وزارت بهداشت و درمان و سایر دستگاهها دارد، سوال من این است، چقدر اورژانس کشور توانسته در راستای این مسائل با وزارت بهداشت، با هلال احمر و و دستگاههای مختلف هماهنگی کند که خروجی آن هماهنگی کمک بشود به شهروندان ما.
میعادفر: ببینید خود ما جزء وزارت بهداشت هستیم.
سوال: میدانم با بحث کلان را دارم عرض میکنم.
میعادفر: یک ارتباط تنگاتنگ بین معاونت درمان داریم، در واقع ما اورژانس پیش بیمارستانی و اورژانس بیمارستانی مکمل هم هستند و تکمیل کننده هم هستند.
سوال: بگذارید این طور بگویم، وقتی که شما دارید میگویید ۲۰ میلیون تماس در سال دارید و روزانه ۱۵ هزار ماموریت میروید، طبیعتا شما بهتر از همه میدانید کجاها کمبود وجود دارد آیا این را به اشتراک گذاشتید با بقیه که بگویید ما اینجاها کمبود داریم و این امکانات باید در فلان بیمارستان تکمیل بشود که ما مثلا کمتر مشکلات داشته باشیم و سریعتر بیمار خدمات بگیرد.
میعادفر: ما کمیته مشترک با معاونت درمان داریم، حوزه یکی از اداره کلهای آن که مجموعه ما حوزه معاونت آموزش و پژوهش ما است با آن تبادل اطلاعات دائما دارد انجام میشود و آنجایی که آنها این بسته را ایجاد کردند، ما موظفیم که این امکانات را فراهم کنیم که این اتفاقات بیفتد. الان در شهرهای بزرگ این کار را انجام میدهیم که این بستر فراهم است، کم کم در شهرهای از مرکز استان خارج میشویم شهرهای بزرگ تری که در استان هست این را داریم انجام میدهیم، به هرحال بخشی از آن وابسته به متخصصین قلب است بالاخره در دورترین نقاط ممکن است بعضی جاها نباشد، ولی باز هم این امکانات را ما میتوانیم فراهم کنیم.
سوال: نیامدید مثلا بودجه ویژه بگذارید برای مناطق کم برخوردار که آنها هم ...
میعادفر: در حوزه ما مشکلی نداریم ما حتی دستور دادیم که آمبولانس هایمان، چون تجهیزاتی که برای این هست خیلی قیمت زیادی ندارد، ما کم کم داریم تجهیز میکنیم مثلا ما امسال حدود ۲۰۰ دستگاه خریداری کردیم، همین طور داریم خریداری میکنیم، آمبولانس هایمان را تجهیز میکنیم حتی اگر بیمارستان متخصص قلب ثابت هم نداشته باشد به هرحال متخصص داخلی میتواند بخشی از کارها را انجام بدهد. این دلیل نمیشود که ما خودمان را تقویت نکنیم یا تجهیز نکنیم، این را داریم انجام میدهیم ولی بهترین حالت این است که این دو تا درکنار هم بتوانند تکمیل بکنند کار را
سوال: یک نکته دیگر هم این جا که شاید بد نباشد به آن بپردازیم، بحث اقدامات پیش بیمارستانی است، یعنی این که اورژانس ما چقدر در این سالهای گذشته اقدامات یا خدماتی که دارد به بیمار میدهد افزایش پیدا کرده، توسعه پیدا کرده، تقویت شده و یکسری خدمات بیشتری را دارد به بیمار قبل از رسیدن به بیمارستان، اصطلاحا میگویند خدمات پیش بیمارستانی، این چقدر در اورژانس ما تقویت شده است؟
میعادفر: اگر من بخواهم یک عقب گرد بکنم، سال ۸۴ ما حدود ۶۳۷ تا پایگاه داشتیم، الان ۳ هزار و ۳۰۰ تا پایگاه داریم، ۵ برابر شده، ما سال ۸۴ مثلا یک اورژانس هوایی داشتیم الان ۵۳ تا اورژانس هوایی داریم در دورترین مناطق هم اورژانس هوایی داریم از چهابهار و ایرانشهر گرفته، یاسوج گرفته، هرمزگان گرفته و داریم خدمات میدهیم در مناطق صعب العبوری که حتی آمبولانس هم نمیتواند برود شما ببینید بالگرد دارد میرود.
سوال: داخل پرانتز بپرسم، الان مدت زمانی که اگر تشخیص بدهد سیستم شما و آن کارشناس شما که نیاز به بالگرد دارد چقدر طول میکشد بالگرد بالای سر بیمار برسد؟
میعادفر: ما حدود تقریبا ۳-۴ دقیقه پرواز میکند، آمبولانسهای اورژانس ما فقط برای بیمار است و ما هیچ استفاده دیگری نداریم بنابراین همکاران آماده ماموریت هستند.
سوال: ۴ دقیقه طول میکشد پرواز کنند؟
میعادفر: بله، دیگر بستگی به آن زمانی است که تا محل حادثهای که هست.
سوال: بر اساس آن تقسیم بندی که در کشور دارید چقدر طول میکشد بالای سر بیمار برسد؟
میعادفر: ما هلیکوپتر را در شعاع ۱۵۰ کیلومتری پیش بینی کردیم که پرواز بکند، همه هم این نیست که به محل حادثه برسد یک زمانی میبینید ما سال گذشته ۴۰۴ تا مادر باردار را جابجا کردیم، این ۴۰۴ تا مادر باردار هر کدام یک قل هم داشته باشند ۸۰۸ تا مریض را جابجا کردیم و در کاهش مرگ و میر مادران باردار بسیار تاثیر دارد که یکی از شاخصهای بین المللی و ارزیابی کشورها یکی از اینها است، یا مثلا شما اتفاقی در یک بیمارستان کم برخوردار مریض اتفاق میافتد این مریض برای این که منتقل بشود به مرکز برخورداری که اقدامات تخصصی برای او انجام شود نیاز هست که سریعتر بیاید، بالگرد میرود او را برمی دارد و این اقدامات درمانی انجام میشود بنابراین ما هم ماموریت اولیه داریم، هم ماموریت ثانویه، ماموریت ثانویه این است که از یک بیمارستان کم برخوردار بیاوریم به بیمارستان برخورداری که جراح مغز و اعصاب و جراحان دیگر داشته باشد. شاید در یک بیمارستان ۳۰ تختخوابی نیاز نباشد همه متخصصین، اصلا مریضی ندارد که بخواهد آنجا داشته باشد بنابراین بالگرد میتواند کمک کند که اگر یک مریضی به آنجا آمد اقدامات اولیه نجات بخشی برای او انجام شد در بیمارستان و پایدار شد، حالا باید برود اقدامات جراحی انجام شود، بالگرد میرود این کار را انجام میدهد.
سوال: الان شما فرمودید که هر ۱۵۰ کیلومتر یک هلیکوپتر اورژانس وجود دارد در تمام کشور؟
میعادفر: استاندارد ما اگر بخواهیم فول کشور را پوشش بدهیم ۷۵ پایگاه باید داشته باشیم الان ۵۲ پایگاه داریم، البته میدانید هزینههای بالگرد بسیار هزینه گرانقیمت در همه دنیا است، ما خدمات مان هم هر پروازی ممکن است بعضی اوقات ۴۰۰-۵۰۰ میلیون تومان هم برای ما هزینه داشته باشد، برای یک پرواز، ولی ما از مریض خدمات مان رایگان است، هیچ پولی از مریض نمیگیریم بنابراین دولت، حاکمیت دارد هزینه میکند که جان افراد را نجات بدهد، میخواهم بگویم این طور نیست که به این راحتی اورژانس هوایی توسعه پیدا کند باید زیرساخت هایش باشد، بهرحال تحریم هستیم اینها چیزهایی است که میخواهم بگویم اینجور نیست که به این راحتی اورژانس هوایی توسعه پیدا کند.
سوال: من قبل از برنامه داشتم اورژانس کشورهای دیگر را مطالعه میکردم جالب بود واکنش بیشتر مردم را میخواندم حتی ایرانیهایی که به خارج از کشور مهاجرت کردهاند این را اذعان داشتند که واقعاً ما سیستم درمانی مان، اورژانسمان با همه آن مشکلاتی که خودمان میدانیم و انتقاد داریم بهش، اما باز با این حال در سطح جهانی به جرات میتوانم بدون تعارف بگویم که واقعاً شرایط شرایطی است که میشود به قول معروف افتخار کنیم. بحث دیگری در راستای سوال قبلی نیروهای متخصص هستند حالا بحث زیرساختی و امکانات آنها زمانی جواب میدهد که ما نیروهای متخصص داریم خیلی موقعها گله و انتقاد بود که آقا اورژانس شرایط بودجهای و مالی و حقوقیش جوری است که نیروهای متخصص خوب ماندگار نیستند الان وضع نیروهای متخصص شما چطور هست کمبود دارید کمبود ندارید و چه کردید که آن کمبودها رفع شود؟
میعادفر: ببینید ما در دولت چهاردهم شاید اولین جلسهای که با آقای وزیر داشتیم چند تا چالش را مطرح کردیم و درخواست کردیم که در این راستا به ما کمک کند. یکی بحث کمبود نیروی انسانیمان بود که در بحث استخدام اورژانس یک توجه ویژه شود ۲ بحث معیشت همکاران ما بود ۳ بحث آمبولانس این سه تا چالش اساسی ما بود و انصافاً من باید تشکر کنم از آقای دکتر ظفرقندی. حتماً در خبرها شنیدهاید دیگر وزارت بهداشت حدود ۲۴ هزار و خوردهای نزدیک به ۲۵ هزار مجوز استخدام را دریافت کرده که به زودی انشاالله قرار است انجام شود. ۵۵۰۰ نفر از این مجوز سهم اورژانس پیش بیمارستانی است. یعنی سازمان اورژانس در کل کشور ما کلاً در کشور ۲۸ هزار نیروی انسانی داریم که دو سال گذشته ۳۵۰۰ نفر مجوز گرفتهایم و در این دولت که به هر حال چهار ماه هم است که هنوز مستقر شدهاند ۵۵۰۰ نفر مجوز را دریافت کردیم که انشاالله در استخدام کار انجام شود. در بحث معیشتی دو تا کار را داریم پیگیری میکنیم که اولین آن به نتیجه رسیده، بحث افزایش قیمت ساعت اضافه کار یکی از چالشهایی که در حوزه وزارت بهداشت بود.
سوال: وزارت بهداشت کلاً فراگیر بود؟
میعادفر: بله بحث ساعت اضافه کار است که آقا ما یک ساعت اضافه کار میایستیم و باید جواب همه را هم بدهم، جواب مریض هم بدهم خدای ناکرده یک اشکال هم پیش بیاید. خوشبختانه بچههای اورژانس هم در این که مصوب شد قرار گرفتند و این افزایش اضافه کار که دارد اتفاق میافتد برای بچههای ۱۱۵ است.
سوال:کی قرار است اتفاق بیفتد؟
میعادفر: قول دادند که از این ماه کار شروع شود به هر حال ما همسان همکاران پرستار ما که شامل شدهاند، همکاران ما هم شامل شدهاند. این نگاه آقای وزیر بوده و مجموعه مدیریتی وزارت جدید بود که خوشبختانه این کار انجام شد. نکته دیگری که همکاران من دنبالش هستند بحث ضریب سختی کار هست. آقای وزیر دستور دادند که در دستور کار مشترک هیئت امنای دانشگاه قرار بگیرد این ضریب نیروهای عملیاتی ما از ۱۵۰۰ به ۳۰۰۰ افزایش پیدا کند که انشاالله این نهایی شود، همه دانشگاه مصوب شود، انشاالله توسط مقام عالی وزارت ابلاغ میشود به همه دانشگاهها و این داستانی هم که همکاران ما سالها دنبالش هستند این کار هم انشاالله انجام میشود. این دو سه کار را ما داریم انجام میدهیم و امیدوار هستیم که این کار بخشی از زحمات دوستان را بتواند پوشش بدهد.
سوال: میرسیم به مرحلهای که آن چالش نیروهای متخصص رفع شود به نظر شما؟
میعادفر: ببینید ما در بحث تامین نیروی انسانی بیش از ۱۰۰ نقطه دانشگاه هم داریم دانشجو میگیریم. الان رشته فوریتهای پزشکی در مقطع کاردانی و کارشناسی داریم دانشجو
سوال: دانشجو میگیرید یعنی بورسیه میشوند؟
میعادفر: نه دانشجو میگیریم که بازار کار برایشان ما حدود ۱۰ هزار نیرو کسری داریم که اینها فارغ التحصیل میشوند.
سوال:یعنی تضمین میکنید که بعد از شغلشان آماده است؟
میعادفر: بله شغلشان آماده است به محض اینکه فارغ التحصیل میشوند میتوانند بیایند بازار کار برایشان فراهم است و این کار دارد انجام میشود یعنی ما همزمان هم آمدیم به اصطلاح دانش آموختگان را افزایش دادیم که کمبود نیروی انسانی را نداشته باشیم هم از آن طرف هم داریم مجوز استخدام هم میگیریم که اینها بیایند استخدام شوند به صورت شرکتی و اینها نباشند.
سوال: بسیار خوب موقعی که داشتید راجع به سامانه مکانیاب صحبت میکردید به ذهنم خطور کرد که اگر سامانه مکان یاب فراهم شود دیگر نمیتوانند زنگ اورژانس بزنند و اذیت کنند درسته؟ الان چقدر این سامانهها و هوشمندسازی اورژانس باعث شده که دیگه آن مزاحمتهای قبل را نداشته باشید؟
میعادفر: ببینید مزاحمت چند نوع است. از یکی اینکه بالاخره اشتباه میگیرد سه شمارهای است دستش بخورد اشتباه بگیرد ما این را مزاحمت حساب نمیکنیم بخشی افرادی هستند که واقعاً بیمار هستند یعنی طرف مشکل روانی دارد مثلاً من در ارومیه یک آدم ۶۰۰۰ بار با اورژانس تماس گرفته و بیمار است.
سوال: ۶۰۰۰ بار تماس گرفته بوده نتوانسته بودید تشخیص بدهید؟
میعادفر: نه تشخیص هم میدهیم به مراجع قضایی هم اعلام میکنیم مثلاً این آقایی که ۶۰۰۰ بار تماس گرفته بود مرجع قضایی ۱۰ میلیون تومان جریمه اش کرده، اینها باید یک سری محدودیتهای اجتماعی ایجاد کنند برایشان که اینها این کار را نکنند.
سوال:منظورتان این است که قانون ما بازدارندگی ندارد؟
میعادفر: به هر حال قاضی تصمیم میگیرد دیگر. بازدارندگی باید یک خورده افزایش پیدا کند یا یک سری محرومیتهایی اجتماعی ایجاد کنند یا بروند در اورژانس کار کنند بفهمند که در اورژانس چه خبر است و چه مشکلاتی دارند. اگر این خط را دارند اشغال میکنند حتماً فردی که نیازمند این خدمات هست پشت خط میماند.
سوال: الان آمار دارید که این کاهش پیدا کرده با سامانههای جدید؟
میعادفر: کاهش که پیدا کرده ولی خوب میگویم که تک و توک آدمهایی پیدا میشوند مثلاً ما چهارشنبه آخر سال یک نفر در تهران بیش از ۲۰۰ بار تماس گرفته.
سوال: در یک روز ۲۰۰ بار تماس گرفته بوده.
میعادفر: بله روز چهارشنبه آخر سال ۲۰۰ بار تماس گرفته ما اینها را معرفی میکنیم مثلاً در تهران حکم دادهاند که چهار ماه بروند در اورژانس کارهای خدماتی کنند.
سوال: هر تماس را یک دقیقه هم بگیریم این در آن روز ۳ تا ۴ ساعت داشته ماشالله به این همت و پشتکار؟
میعادفر: اما به هر حال به خاطر اینکه شمارههایشان بخش عمدهاش میافتد اینها را میتوانیم تشخیص بدهیم و به مراجع قضایی معرفی کنیم طول دادرسی یک خورده زمان دارد اگر همان موقع برخورد شود قطعاً این کارها نمیشود.
سوال: با قوه قضاییه صحبت نکردهاید یک خورده سختتر بگیرند که بتواند بازدارندگی داشته باشد؟
میعادفر: بله با معاون دادستان کل کشور جلسه داشتیم قرار شده که یک جلساتی باز دوباره با هم داشته باشیم یک راهکارهایی بیندیشیم که این تعداد محدودی هم که هستند هم انشاالله کم شود یا از بین برود.
سوال: انشاالله ولی قاعدتاً الان سامانه مکانیاب شما تشخیص میدهد دیگر که از کجا است؟
میعادفر: بله اصلاً شمارهشان میافتد.
سوال: بسیار خوب یک نکتهای هم که در یکی دو تا از فیلمها دیدم خیلی هم جای ناراحتی داشت ضرب و شتم و خلاصه آن برخوردهای بد با تکنسینهای اورژانس بود ولی قانون چه میگوید؟ راجع به این موضوع و اینکه چرا دارد این اتفاق میافتد شما دستور کار مشخصی دارید و به همکارانتان آموزش میدهید که اگر با این شرایط روبهرو شدید باید چطور برخورد کنید؟ شاید واقعاً هم خیلیهایشان با عصبانیت و بالاخره آن شرایط روانی که عزیزشان بیمارشان دارد ولی قاعدتاً ایرانیها همچین برخوردی نمیکنند.
میعادفر: ببینید هر کسی با عوامل سلامت حالا چه در بیمارستان و چه در اورژانس درگیر شود حداقل محکومیت ۶ ماه زندانی دارد، هم بخواهد کلامی توهین کند و هم بخواهد فیزیکی. اما چند تا داستان در این بحث است اینکه ما یک پویش زخم سفید همراه اندازی کردیم عزیزان میتوانند در سایت اورژانس وارد شوند آنجا بروند امضا کنند کسانی که مردم میشناسند ورزشکاران هستند، هنرمندان هستند، بیایند بپیوندن در این صفحه و با همکاران ما مهربانتر باشند ببینید چند تا اتفاق میافتد که همکاران ما ممکن است با تاخیر برسند، مثلا یک حادثهای در صدا و سیما اتفاق میافتد ما در اطراف صدا و سیما ۴ تا ۵ تا پایگاه داریم الان که ما خدمت شما هستیم در واقع پر ترافیکترین زمان است هم ماشین هست و هم ماموریتی ما هست، ممکن است که هر ۵ تا پایگاه ما که اطراف شما است در ماموریت باشند اون همکار ما که در مرکز نشسته حتماً یک آمبولانس از دورتر برای شما میفرستد به شما هم میگوید که این آمبولانس، چون از نقطه دورتر دارد میرسد ممکن است با تاخیر برسد.
سوال: چرا؟ چرا دورتر؟
میعادفر: چون ۵ منطقه همه رفتهاند ماموریت یعنی رفتهاند یک مریض دیگری زودتر از شما تماس گرفتهاند رفتهاند سر وقت آن یا دارند به محل حادثه میرسند یا دارند میبرندش بیمارستان. در همین زمان دوباره یک اتفاق دیگری در صدا و سیما افتاده به هر حال یا باید بگوییم خودت ببری یا اینکه باید بگوییم شما این کارها را انجام بدهید یک سری آموزشهایی به آن میدهیم با مریض این کار را بکنید نیمه نشسته بنشیند اگر سیپیآر است سی پی آر بکنید آمبولانس با تاخیر میرسد چرا؟ چون از یک نقطه دیگر میرسد. تکنسین من مقصر نیست، چون ما به او گفتیم آقای فلانی در فلان نقطه تصادف است یا مریض است شما باید بروید. میرسد تا میخواهد برسد حمله میکند از این موقع همکاران میگویند بگذارید اول کار مریضتان را بکنیم بعد ما را بزنید واقعا این اتفاق افتاده خود همراهان مریض آمدند گفتند. گفتند که ما وقتی به این گفتیم بنده خدا به ما گفته بگذارید کار مریضتان را انجام بدهیم بعد ما را بزنید. اول سوال بپرسید که چرا دیر آمدهایم مثلاً من از فلان جا آمدهام خب چرا فلان جا هرجور هم حساب کنید اینقدر طول میکشد یکی از دلایل این است دوم اینکه بالاخره ترافیک است شما وقتی در اتوبان همت هستید از این سر همت تا اون سر همت.
سوال: اصلاً آقای دکتر از دلایل که صحبت کردیم بگذریم اصلاً به هر دلیلی دیر رسیده این دلیلی برای ضرب و شتم تکنسین نمیشود؟
میعادفر: کوتاهی از همکار نبوده که مثلاً بخواهد آمدن با تاخیر برسد شرایط فیزیکی شرایط ماموریتیاش طوری اقتضا کرده که با تاخیر رسیده حالا که آمده و میخواهد کار مریض شما را انجام بدهد آن وقت دچار توهین و فحش میشود. اینها کار قشنگی نیست این کار انگیزهها را در این شرایط بالاخره ما یک شرایط سختی را داریم زندگی میکنیم بالاخره فکر میکنند که این شرایط سخت برای همکار ما نیست. این هم شهروند است امروز کارمند است فردا شهروند است مشکلات خودش، چالشهای خودش را دارد لذا باید این همسویی باشد. کمک کنند که مردم این انگیزهها را در بچههای ما نکشند و با انرژی بیشتری بیایند خدمتتان.
سوال: وقتی که با یک دستگاه آمبولانس برخورد میکنیم میبینیم که خیلی از این آمبولانسها یا فرسوده است یا تجهیزات درون آمبولانس یعنی تجهیزاتی که در اختیار اورژانس است زیاد فرقی نکرده در این چند سال. یعنی این نشان میدهد که ما یکی از نواقص مالی و کمبودهایمان است خود این مسائل زیرساختی و امکانات است. بالاخره شما اگر بهترین متخصص هم داشته باشید بیاید و به موقع هم برسد وقتی امکانات نباشد نمیتواند اون خدمات لازم را بدهد؟
میعادفر: این را قبول دارم ما حدود ۳۰۰۰ تا دستگاه آمبولانس فرسوده بالای ۱۵ سال عمر داریم در همین چهار ماهه تقریبا ما در یک ماه گذشته ۱۰۸ دستگاه آمبولانس توزیع کردیم همین فردا حدود ۷۴ دستگاه آمبولانس داریم توزیع میکنیم حدود ۲۰ دستگاه خیرین خریدند و در اختیار ما گذاشتهاند. علی رغم همه مشکلاتی که ما در وزارت بهداشت داریم بالاخره میدانید که ما مطالبات کارکنانمان عقب افتاده پزشکانمان همین الان آقای وزیر در حوزه وزارت بهداشت ۸۰۰ میلیارد تومان که سازمان برنامه کمک کرد گذاشتیم برای خرید آمبولانس یعنی اگر بخواهم چهار اولویت در وزارت بهداشت بشمارم، یکیش اگر پزشک خانواده باشد، یکیش به اصطلاح دارو و غذا باشد، یکیش منابع انسانی باشد، یکیش آمبولانس است از دغدغههای وزیر است از دغدغههای دولت است.
سوال: الان چقدر کمبود دارید؟
میعادفر: ما الان حدود تقریباً تا پایان سال ۵۰۰ دستگاه وارد ناوگان میشود همین هفته آینده ۸۰۰ دستگاه داریم با همین پولی که شارژ شده از طرف هم سازمان برنامه و هم اعتبارات وزارتخانه ۸۰۰ دستگاه داریم مناقصه میگذاریم. اعتبار دیگری در خارج از کشور داریم آن را هم داریم، آقای وزیر دستور دادهاند که در اختیار ما بگذارند برای هزار دستگاه آمبولانس که بتوانیم خریداری کنیم مضاف هم بر اینکه در سال آینده یک اعتبار خوبی علی رغم اینکه همه مشکلاتی که دولت دارد اعتبار بسیار خوبی برای خرید آمبولانس هم دولت و هم وزارت بهداشت پیش بینی کرده.
سوال: با همه این اقدامات حل میشود مشکل؟
میعادفر: انشاالله ما در سال دیگر به هر حال یک خورده تحریمها هم هست دیر، یک موقعی میگوییم پول نداریم الان در حوزه فراهم شده اینکه آمبولانس را به چه شکلی وارد کنیم و اینها چالشهای خودش را دارد.
سوال: سال گذشته هم واردات مطرح بود خود شما هم مطرح کردید آن به کجا رسید اصلاً؟
میعادفر: بله میگویم همان الان فراهم شده داریم ۵۰۰ دستگاهی که میدهیم تلاش آن موقع بود که الان دارد به نتیجه میرسد، دارد آماده میشود همین فردا حدود ۷۴ دستگاه دارد توزیع میشود تا پایان سال انشاالله ۲۰۰ تا ۳۰۰ دستگاه دیگر هم وارد ناوگان خواهد شد.
سوال: تولید داخلمان چطور؟
میعادفر: تولید داخل دو قسمت است یکی خود شاسی ماشین است که باید از خارج از کشور بیاید، اما بخش تبدیل به آمبولانسش ما شرکتهای توانمند داخلی داریم که همین الان هم این آمبولانسهای ما را اینها دارند تبدیل میکنند.
سوال: یعنی ما الان تولید کننده داخلیمان خودروسازهای داخلی ما نمیتوانند شاسی آمبولانس تولید کنند؟
میعادفر: نه.
سوال: چه ویژگیای دارد؟
میعادفر: پلتفرم و سکویش نیست. ببینید ما ون باید داشته باشیم تولید ون در کشور ما انجام نمیشود باید حتماً شاسی که به صورت ون هست وارد بشود تبدیل آن توسط شرکتهای آمبولانس ساز ما هستند که سه تا چهار شرکت خوب داریم که دارند این کار را انجام میدهند.
سوال: یعنی خودروسازهای داخلی ما نرفتند تا حالا راجع به تولید ون کار کنند؟
میعادفر: یک ون آوردهاند کیفیت ندارد و ما خیلی راضی نیستیم اگر با یک شرایط بهتری را بیاورند ما حتماً استقبال میکنیم.
سوال: نرفتید سراغ اینکه بتوانید از ظرفیت خیرین و خیریهها کمک بگیرید کسی که دارد بالاخره یک هزینهای میکند در یک امور خیری میخواهد انجام بدهد خب این را بیاورد در حوزه مثلاً آمبولانس؟
میعادفر: ما یک مجوز هزار دستگاه آمبولانس واردات خودرو که توسط خیرین اتفاق بیفتد برای اورژانس کشور این را گرفتهایم الان حدود ۵۰ دستگاه آن را توسط خیرینی که خارج از کشور زندگی میکنند و به کشور دلبسته هستند، عشق میورزند به کشور از درآمد خودشان از پولهای خودشان که آنجا کار میکنند، خریداری میکنند و محول میکنند به ما و میگویند در فلان شهرستان که محل زادگاه من است در فلان روستا که محل زادگاه من است به کار بگیرید و همین روزهای آینده حدود ۱۶ دستگاه دیگر هم توسط یکی از خیرینی که خریداری شده دارد در اختیار ما قرار میگیرد و ما در کشور داریم توزیع میکنیم ما دست نیاز به همه عزیزان هم خیرین که میتوانند در این داستان خیلی کمک کنند دراز میکنیم. ما خوشبختانه سال گذشته مجمع خیرین اورژانس کشور را راه اندازی کردیم و این خودش بابی شد که عزیزان خیر به این سمت هدایت شوند و بتوانند در این راستا هم کمک کنند.
سوال: آقای دکتر یک نکتهای راجع به اورژانس میخواهم بگویم خیلی در سطح شهر هم میبینیم بعضی موقعها که آمبولانس حالا اورژانس دارد در اتوبان با آن ترافیک میرود برخی از هموطنان ما که اصطلاحا نمیدانم اسمش را بگذاریم بچه زرنگ اسمش را چه بگذاریم خلاصه سعی میکنند از این ظرفیت استفاده کنند و خلاصه پشت آمبولانس حرکت میکنند که بیخیال خودشان حالا بالاخره یک جوری این ترافیک را رد کنند بروند این را قانون برایش بالاخره فکری کرده و اگر که الان پشت سر خودروی آمبولانس مثلاً با سرعت حرکت کنند اتفاقی بیفتد اینها جرایم دارد به چه صورت است خود شما کاری انجام دادید اصلاً آمبولانسهای شما مجهز به دوربین است به چه صورت است این کار؟
میعادفر: ببینید این را باید فرهنگ سازی کنیم، باید یاد بگیریم ما همه چی را که با جریمه و نمیدونم کارهای دیگر نمیتوانیم. ببینید ما اگر یاد بگیریم که وقتی آمبولانس دارد میرود بروند کنار راه را باز کنند شما در فیلمها هم میبینید دیگر در کشورهای دیگر وقتی آمبولانس در درگیریها در شورشها وقتی میبینید یک آمبولانس دارد میآید همه میروند کنار آمبولانس رد میشوند.
سوال: البته بیشتر مردممان خداییش همکاری میکنند در این کار؟
میعادفر: میخواهم بگویم اون قلیلی که به هر حال در ذهن شما است و مد نظر شما هست باید یاد بگیریم، باید کمک کنیم که این آمبولانس است اگر خالی است حتماً دارد میرود به محل حادثه یا برای بیمار اگر پر است که مریض را دارد میبرد بیمارستان. یعنی پر و خالی آن هر دوتا ضرورت دارد. اینطوری نیست که بگویند نگاه کن الان دارد میرود مهمانی آمبولانس را برداشته دارد میرود مهمانی. واقعا این نیست اتفاقاً آمبولانس خالی خیلی مهمتر از آمبولانس پر است آمبولانس پر بالاخره یک نفر پشت سر یک تکنیسین دارد بهش خدمات میدهد ولی اون آمبولانس خالی دارد میرود به آن محل حادثه.
سوال: حالا اون یک بحث است همکاری مردم در سالهای اخیر خیلی بهتر هم شده من اون خودروهایی را میگویم که پشت آمبولانس حرکت میکنند؟
میعادفر: حالا عرض میکنم ما داریم با پلیس صحبت میکنیم اگر بشود بالاخره مجوز قانونی را بگیریم که ما در بیرون ما داخل آمبولانس حق نداریم دوربین بگذاریم بالاخره حریم خصوصی مریض است باید حفظ شود، اما بیرون آمبولانس داریم برنامهریزی میکنیم باید با پلیس به این نتیجه برسیم که دوربینهایی بگذاریم که ماشینهایی که دارند ما را تعقیب میکنند بتوانند فیلمشان را بگیریم و شمارههایشان را برداریم و به پلیس اعلام کنیم که اینها را جریمه کنند.
سوال: چرا تا حالا این کار را انجام ندادهاید؟
میعادفر: حالا به هر حال اینها را باید با فراجا صحبت کنیم با پلیس راهور صحبت کنیم بالاخره باید استانداردهای آنها را رعایت کنیم بعد مجوزهای آنها را بگیریم بالاخره ما این را که نمیتوانیم خودمان انجام بدهیم.
سوال: پس حالا پیگیر این هستید؟
میعادفر: بله داریم صحبت میکنیم و همکاری میکنیم که انشالله این کار انجام شود.
سوال: کی به نتیجه میرسد؟
میعادفر: الان نمیتوانم قول بدهم ولی داریم این کارها را پیگیری میکنیم. انشاالله دوستان هم کمک بکنند به هر حال خودش هم کلی هزینه دار، د دوربین نصب کنیم بودجه برایش پیش بینی کنیم.
سوال: یک سوال بپرسم الان داریم راجع به اورژانسی صحبت میکنیم که تصور ذهنی ما این است که همه با آن آشنا هستند تا حالا در مناطق روستایی شهری و یا حالا کلاً تا حالا رفتید یک آمار بگیرید و ببینید که چند نفر با شماره ۱۱۵ آشنا هستند؟
میعادفر: بگذارید من اینطوری سوال شما را جواب بدهم ما وقتی یک پایگاه جادهای راه میاندازیم اسم پایگاه جادهای این است که مثلاً ما به حوادث ترافیکی جواب بدهیم دیگر ولی وقتی یک پایگاه جادهای راه میاندازیم فقط ۳۰ درصد ماموریتمان حوادث ترافیکی است ۷۰ درصد ماموریتهایمان از ساکنینی هستند که در آن اطراف زندگی میکنند، روستاها زندگی میکنند دارند از خدمات ما بهرهمند میشوند بنابراین اگر ما ۱۹۰۰ تا پایگاه جادهای داریم فقط اینجا نیستیم در پایگاه جادهای هستیم به محض اینکه یک تصادف اتفاق بیفتد.
سوال: آقای دکتر بعد از سالها بعضاً در جاهای مختلف میبینیم که حتی طرف شماره ۱۱۵ را نمیداند متعلق به چه سازمانی است این را دیدهاید شما حرف من را تایید میکنید؟
میعادفر: ما تمام تلاشمان را کردهایم در آموزشها در سامانهها در فضای مجازی اعلام کنیم تقریباً ما در اقص نقاط کشور پایگاه اورژانس داریم کمتر کسی هست که نداند به هر حال ۸۵ میلیون جمعیت هستیم دیگر ممکن است برخیها دسترسی نداشته باشند حتی به تلویزیون هم دسترسی نداشته باشند سوال یک نکته دیگر هم راجع به بحث جاهای صعب العبور و دور افتاده البته شما گفتید که ما هر ۱۵۰ کیلومتر حدوداً الان اورژانس هوایی و اینها داریم. ما باید یک سری آمبولانسهایی را برنامهریزی کنیم که داریم انجام میدهیم که آمبولانسهای آفرود باشند یا آمبولانسهای که بتوانند در مسیرهای صعب العبور حرکت کنند ما آنها را هم تهیه کنیم ولی اینقدر نیاز آمبولانسمان زیاد است الان در این مرحله هستیم فعلاً که آمبولانسهای فرسوده را درست کنیم بعد آنجا هم حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ نقطه است، جایابی هم کردهایم، مکان یابی هم کردهایم که در کدام پایگاه حتماً باید یک آمبولانسی که بتواند در جادههای غیر آسفالتی برود جادههای صعب العبور برود آنها را هم داریم برنامهریزی میکنیم.