عکس تزئینی است!
به گزارش سرویس سیاسی تابناک،در حالی که وزارت ارتباطات دولت چهاردهم قدم‌هایی برای رفع فیلترینگ برداشته و پلتفرم‌هایی مانند واتساپ و گوگل‌پلی از فیلتر خارج شدند، این سوال مطرح می‌شود که آیا این گشایش‌ها بخشی از تغییرات اساسی است یا تنها اقدامی برای آرام کردن انتقادات؟ راستی عموفیلترچی های دولت قبل امروز کجا هستند؟ آینده سیاست‌های فضای مجازی کشور به نظر پیچیده‌تر از آن است و همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است.
وزارت ارتباطات در سال‌های اخیر صحنه تغییرات و کشمکش‌های بسیاری بوده است. وزارتخانه‌ای که همیشه در مرکز توجه قرار دارد، از دوران عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات دولت سیزدهم، تا ورود ستار هاشمی به‌عنوان وزیر دولت چهاردهم، به میدان تغییرات و روایت‌های متفاوت و بعضاً جدیدی تبدیل شده است. این تغییرات نه‌تنها در سیاست‌گذاری‌ها بلکه در تیم مدیریتی نیز تاکنون تأثیرگذار بوده و قرار است مسیر جدیدی برای آینده فناوری و ارتباطات کشور رقم بزند.
تقریبا همه صاحبنظران آی.تی و حتی مردم عادی بر این نکته اتفاق نظر دارند که دوره مدیریت عیسی زارع پور در وزارت ارتباطات دولت قبل، یکی از بدترین دوره ها برای اینترنت ایرانی بود.
معاونین زارع‌پور: از ویراستی تا بازگشت به خانه
در دوران عیسی زارع‌پور، تیم معاونین او اغلب از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های کشور تشکیل شده بود. این تیم، با تمرکز بر سیاست‌های حمایتی از شبکه‌های اجتماعی داخلی و دوری از پلتفرم‌های خارجی، روایت خاصی را در وزارت ارتباطات رقم زدند. معاونینی مانند امیر لارجوردی(معاون وزیر)، لیایی (رئیس شرکت ملی پست)، و دیگر مدیران، عموماً در شبکه‌های اجتماعی داخلی مانند ویراستی فعال بودند و حضوری در شبکه‌های خارجی نداشتند؛ این رویه نشان‌دهنده اعتقاد آن‌ها به سیاست فیلترینگ و تقویت پلتفرم‌های بومی بود. اکنون، شبکه‌های اجتماعی داخلی نیز محلی برای روایت طرفداری از فیلترینگ برای آن‌ها شده است و به‌عنوان نمادی از سیاست‌های این دوره شناخته می‌شوند.
به طوری که امیر لاجوردی، معاون عیسی زارع‌پور، در زمان رفع فیلترینگ در دولت چهاردهم، در حساب کاربری خود در ویراستی به انتقاد از این اقدام پرداخت. او با انتشار آماری مبنی بر افزایش ۱۵ برابری کاربران ایتا، تأکید کرد که فیلترینگ سیاستی مؤثر بوده و توانسته کاربران را به سمت پلتفرم‌های داخلی سوق دهد. این موضع‌گیری او، بازتابی از حمایت مداومش از سیاست‌های دوران زارع‌پور بود.
اما پایان دولت سیزدهم برای بسیاری از این معاونین، پایان حضور در وزارتخانه بود. اکثر آن‌ها به دانشگاه‌ها بازگشتند و به فعالیت‌های علمی خود ادامه دادند. تنها حسن سالاریه، معاون وزیر و رئیس سازمان فضایی ایران، تاکنون توانسته در سمت خود باقی بماند و به فعالیت ادامه دهد. این ماندگاری نشان‌دهنده اولویت‌های خاص دولت در حوزه فضایی و تلاش برای حفظ ثبات در این بخش است.
محمدامین آقامیری، یکی دیگر از چهره‌های برجسته این دوران، ابتدا به‌عنوان معاون نوآوری و فناوری وزارت ارتباطات عیسی زارع‌پور فعالیت داشت. اما این نقش برای او پایدار نبود. او پس از یک سال، توسط عیسی زارع‌پور از سمت خود کنار رفت و در اسفند ۱۴۰۱ با حکم سید ابراهیم رئیسی و تأیید رهبر معظم انقلاب به‌عنوان دبیر شورای عالی فضای مجازی منصوب شد. آیا این برکناری تاکتیکی بود یا خیر؟ نکته مجهول ماجراست.
آقامیری که داماد محمدجواد لاریجانی است، حالا یکی از چهره‌های کلیدی و پرنفوذ فضای مجازی کشور به شمار می‌رود که از دوره عیسی زارع‌پور به جای مانده است. جایگاه آقامیری در تصمیم‌گیری‌های کلان فضای مجازی قابل توجه است. محمدامین آقامیری، دبیر شورای عالی فضای مجازی که از دوران عیسی زارع‌پور به این سمت رسید، تاکنون تغییری آشکار در مواضع خود نشان نداده است. با این حال، مشخص نیست که آیا در هماهنگی کامل با سیاست‌های دولت چهاردهم عمل می‌کند یا رویکرد مستقل خود را ادامه می‌دهد.
ستار هاشمی: وزیر در کشمکش وعده‌ها
ستار هاشمی، مردی که نامش در دولت روحانی به‌عنوان معاون محمدجواد آذری جهرمی بر سر زبان‌ها افتاد، حالا وزیر ارتباطات دولت چهاردهم است. اما ورود او به این وزارتخانه چندان آرام نبود. هاشمی که از چهره‌هایی بود که اجرای طرح‌های حمایت از تولید گوشی داخلی را برای صرفه‌جویی ارزی دنبال کرده بود، حالا با چالش‌های بزرگ‌تری روبه‌رو شده است.
با این حال، هاشمی با کش‌وقوس‌های فراوان و در فضایی کم‌طرفدار وارد وزارتخانه شد. یکی از وعده‌های کلیدی دولت چهاردهم، رفع فیلترینگ بود؛ وعده‌ای که از همان ابتدا فشار زیادی را بر دوش وزیر ارتباطات گذاشت. در روزهای منتهی به رفع فیلترینگ واتساپ و گوگل‌پلی، رسانه‌ها و حتی روزنامه‌های حامی دولت، انتقادات تندی علیه ستار هاشمی مطرح کردند. روزنامه سازندگی با تیترهایی مانند « وزیر ناکارآمد»، او را به‌عنوان یکی از موانع تحقق وعده‌های انتخاباتی معرفی کرد. این انتقادات نشان‌دهنده حساسیت بالای جامعه نسبت به وعده‌های انتخاباتی دولت و انتظار عمومی برای تحقق آن‌هاست.
در عین حال، ستار هاشمی تلاش کرده است با اتخاذ رویکردی از فشار انتقادات بکاهد. اما هنوز مشخص نیست که آیا او می‌تواند اعتماد از دست‌رفته را بازگرداند یا خیر.
معادله پیچیده وزارت ارتباطات
وزارت ارتباطات در دوره‌های اخیر، به‌ویژه در گذار از دولت سیزدهم به چهاردهم، به میدان تنش‌های سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است. سیاست‌های حمایتی از پلتفرم‌های داخلی و فیلترینگ گسترده، گرچه در دوره زارع‌پور مورد تأکید بود، اما اکنون در برابر وعده‌های رفع فیلترینگ دولت چهاردهم به چالشی اساسی تبدیل شده است. حالا وزارت ارتباطات با تیم جدید ستار هاشمی، در مسیر تازه‌ای قرار گرفته است. اما این مسیر همچنان پر از چالش است.
آیا ستار هاشمی می‌تواند وعده رفع فیلترینگ را عملی کند و از زیر سایه انتقادات خارج شود؟ آیا سیاست‌های حمایتی از پلتفرم‌های داخلی می‌تواند به نتیجه برسد؟ در این میان، یک گام برای رفع فیلترینگ برداشته شد و واتساپ و گوگل‌پلی رفع فیلتر شدند. با این حال، پرسش اساسی این است که آیا این سیاست ادامه خواهد یافت یا صرفاً اقدامی موقت برای جلب رضایت طرفداران دولت بوده است؟ مشخص نیست که دبیر و اعضای شورای عالی فضای مجازی همنوا با دولت چهاردهم خواهند شد یا سیاست‌های سابق و "فیلترینگی" خود را ادامه خواهند داد، آنهم در وزارت ارتباطات، وزارتخانه ای که برخی ها گفته اند پاشنه آشیل دولت پزشکیان است!
