مهسا مژدهی: ۱۳ سال پس از آنکه دنیای سیاست مقهور خوشسروزبانی، خوشلباسی و ظاهر جاستین ترودو بهعنوان رهبر حزب لیبرال کانادا شد، ستاره بخت او غروب کرد. ترودو دوشنبه عصر به وقت ایران در یک سخنرانی احساسی با چشمانی اشکبار نه تنها از رهبری حزب لیبرال کنارهگرفت بلکه با نخستوزیری هم پس از بیش از ۹ سال خداحافظی کرد.
ظهور یک ستاره
ترودو در سال ۲۰۱۳ رهبری لیبرالهای کانادا را بر عهده گرفت. در آن زمان حزب بحران شدیدی را تجربه میکرد و برای اولین بار به مقام سوم در مجلس عوام تنزل پیدا کرده بود. با این حال این مرد جوان چهل و دو ساله با بهرهبرداری از خستگی رأیدهندگان از دولت محافظهکار، به لیبرالها روی آوردند و ترودو در سال ۲۰۱۵ به قدرت رسید.
جاستین ترودو در ۲۵ دسامبر سال ۱۹۷۱ در اتاوا بهدنیا آمد و دوران کودکی خود را در خانه شماره ۲۴ ساسکس محل اقامت رسمی نخستوزیر سپری کرد. جاستین فرزند الیوت ترودو نخستوزیر پیشین کانادا و مارگارت ترودو، یک هنرپیشه خوشچهره است. پیر سیاستمداری سرسخت و خوشنام بود که بهخاطر تدابیرش مشهور شد. مادرش اما شهرت خود را به زندگی اجتماعی پرجنبوجوش و حضور مداوم در محافل هنری و فرهنگی مدیون بود. جاستین ترودو میگوید در محیطی بزرگ شده که سیاست و فرهنگ به طور مداوم در هم تنیده شده بودند. خانه بزرگ خانواده ترودو محلی برای تجمع روشنفکران و سیاستمداران و هنرپیشهها بود. این ترکیب از سیاست و هنر تاثیر زیادی بر روی شکلگیری کاراکتر جاستین ترودو گذاشت. این سبک زندگی البته برای ترودوها گران هم تمام شد. مارگارت زیبا از اتهامات و شایعات مبرا نبود و این موضوع حتی سالها بعد زندگی سیاسی پسرش را تحتتاثیر قرار داد. وقتی جاستین ترودو شش ساله بود، پدر و مادرش از هم جدا شدند و او به همراه مادر و دو برادرش، به مونترال نقل مکان کرد.
جاستین ترودو در جوانی بیش از آنکه به سیاست یا هنر علاقهمند باشد، به اسکی علاقه داشت و حتی مدتی را هم بهعنوان مربی اسکی فعالیت کرد. روحیه کار تیمی ترودو که بعدها باعث موفقیتش در سیاست شد، ریشه در همان روزها دارد.
ورود به دنیای بزرگسالی
ترودو در نوجوانی به کالج خصوصی ژان-دو-بربوف رفت. در سالهای بعد ترودو تحصیلات خود را در دانشگاه مکگیل در رشته ادبیات انگلیسی آغاز کرد و سپس در دانشگاه بریتیش کلمبیا در رشته آموزش ادامه داد. او بهعنوان یک معلم در مدارس ونکوور استخدام شد. شاگردانش ترودو را معلمی پرشور و خلاق می دانستند. در همان دوران تحصیل عکسی از او گرفته شد که بعدها زمینه یکی از تنشهای بزرگ در مورد ترودو را ایجاد کرد. این عکس جاستین را در یک مهمانی نشان میدهد که به عمد صورت خود را سیاه کرده است. تصویر نشان از تمایلات نژادپرستانه ترودو در جوانی داشت و چپها و محافظهکاران این ماجرا را هرگز فراموش نکردند.
سال دو هزار پیر ترودو درگذشت و پسر ۲۹ سالهاش در یک سخنرانی احساسی در مراسم خاکسپاری درخشید و دوربینها را به شدت متوجه خود کرد. ترودو در سال ۲۰۰۸ به عنوان نماینده حزب لیبرال از حوزه انتخابیه پاپینو انتخاب شد. این آغازی مناسب برای او بود تا بعدها بتواند نظر کاناداییها را تاجایی به خود جلب کند که نخستوزیر شود.
ترودو وقتی تصمیم گرفت به سیاست روی بیاورد، کمتر کسی به او اعتماد میکرد. وقتی نام خانوادگی ترودو را بر پیشانی داشته باشی، همه درها به آسانی باز میشوند اما در دنیای سیاست اوضاع فرق میکند. طرفداران جاستین میگویند ترودو با وجود تمام بدبینیهایی که نسبت به نام خانوادگیاش وجود داشت، در نهایت با تلاش خودش در حزب لیبرال بالا آمد و روز به روز جلوتر رفت. ترودو ظاهر جذابی داشت و علاوه بر آن به خوبی میدانست که چطور باید مقابل دوربین ظاهر شود تا جهان را شیفته خود کند. تنها کمی بعد از اینکه تصویرش جهانی شد، پای جورابهای رنگی و کتوشلوارهای شیک و مدل موی جالبش هم به اقامتگاه نخستوزیری باز شد.
میشل ترودو، برادر کوچکتر جاستین ترودو، در سال ۱۹۹۸ در حادثهای دلخراش جان خود را از دست داد. او در سن ۲۳ سالگی به دلیل سقوط یک بهمن در کوههای راکی کشته شد. این حادثه تأثیر عمیقی بر خانواده ترودو گذاشت و جاستین، که در آن زمان ۲۸ ساله بود، به شدت تحت تأثیر قرار گرفت.
ترودو برای اولین بار با سوفی گرهگوآر، وقتی مدرسه میرفت آشنا شد. سوفی همکلاسی برادرش میشل بود. رابطه اولیه آنها پردوام نبود اما این دو پس از سالها دوری دوباره در یک جشن خیریه ملاقات کردند و رابطهشان آغاز شد. آنها در ۲۸ مه ۲۰۰۵ ازدواج کردند و سه فرزند با نامهای زاویر، الا گریس و هادرین داشتند. رابطه سوفی و جاستین هر چند عاشقانه به نظر میرسیداما پس از ۱۸ سال زندگی مشترک، در آگوست ۲۰۲۳ اعلام کردند که از یکدیگر جدا میشوند. این جدایی شعله شایعات را روشن کرد. این جدایی نه تنها بر زندگی شخصی گذترودو اثر داشت بلکه بر روی تصویر عمومیاش هم موثر بود. کاناداییها احساس میکردند که جاستین را بدون سوفی نمیشناسند. کمی بعد از انتشار خبرها رسانهها گزارشهایی درباره روابط سوفی با یک جراح آرژانتینی منتشر کردند که ممکن است به جدایی آنها مرتبط باشد.
میشل ترودو، برادر کوچکتر جاستین ترودو، در سال ۱۹۹۸ در حادثهای دلخراش جان خود را از دست داد. او در ۲۳ سالگی به دلیل سقوط یک بهمن در کوههای راکی کشته شد. این حادثه تأثیر عمیقی بر خانواده ترودو گذاشت و جاستین، که در آن زمان ۲۸ ساله بود، به شدت تحت تأثیر قرار گرفت.
افول
در تاریخ شش ژانویه ۲۰۲۵، جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، اعلام کرد که از رهبری حزب لیبرال و نخستوزیری کنارهگیری میکند. این ماجرا کاملا قابلپیشبینی بود. نظرسنجیها نشان میدادند که ترودو دیگر شانسی در میان مردم کانادا ندارد و در نهایت تصمیم آخر، نتیجه فشارهای سیاسی، چالشهای شخصی و تغییرات در وضعیت اجتماعی و اقتصادی کشور بود که به تدریج بر او تأثیر گذاشتند. همزمان برخی نمایندگان حزب لیبرال بهطور علنی خواستار کنارهگیری او شده بودند و این موضوع بر جو سیاسی حاکم تأثیر گذاشت و روحیه ترودو را ضعیف کرد.
در تاریخ شش ژانویه ۲۰۲۵، جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، اعلام کرد که از رهبری حزب لیبرال و نخستوزیری کنارهگیری میکند. این ماجرا کاملا قابلپیشبینی بود.
استعفای غیرمنتظره کریستیا فریلند، وزیر دارایی و معاون او، به عنوان یک زنگ خطر برای ترودو تلقی شد که نشاندهنده نارضایتی از وضعیت حتی در بین نزدیکانش بود. این سیاستمدار کهنه کار از دوستان نزدیک جاستین ترودو بود و تکیهگاه سیاسیاش محسوب میشد.
سیاستهای اقتصادی ترودو نیزتحت انتقاد شدید قرار داشت. تورم در عدد چندان زیاد نبود. اما با افزایش هزینههای زندگی و بحرانهای اقتصادی ناشی از کووید-۱۹ باعث بهم ریختن ذهن کاناداییها شد و آنها دیگر دولت جاستین ترودو را بهاندازه کافی لایق در دست داشتن قدرت ندیدند چرا که به نظر میرسید او نمیتواند به نیازهای آنها پاسخ دهد. این ناکامیها باعث شد تا بسیاری از رأیدهندگان به گزینههای دیگر روی آورند و حزب محافظهکار به رهبری پیر پالیوت به عنوان یک تهدید جدی برای حزب لیبرال مطرح شود. حالا ترودو تا روزی که نخستوزیر تازه انتخاب شود؛ کنترل اوضاع را در دست دارد و بعد باید برای آینده خود تصمیمات سختی بگیرد.
۳۱۱۳۱۲