مورینگا (Moringa oleifera) که به نامهای درخت طبل، تربکوهی یا درخت روغن بن نیز شناخته میشود، یک گیاه دارویی و سرشار از مواد مغذی است که بومی هند است. همچنین در سایر مناطق با آبوهوای نیمهگرمسیری، از جمله فلوریدا، رایج است. درخت مورینگا گاهی "درخت معجزه" نامیده میشود، زیرا گفته میشود توانایی کاهش درد و خطر بیماریهای قلبی، زخمها و دیگر مشکلات مزمن سلامتی را دارد.
در پزشکی سنتی، تقریباً از تمام بخشهای این درخت، از جمله برگها، پوست، ریشه و شیره آن استفاده میشود. گیاه مورینگا در ایالات متحده بهعنوان پودر برگ، مکمل و مادهای در محصولات مراقبت از پوست، محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
آنتیاکسیدانها به مقابله با استرس اکسیداتیو کمک میکنند. استرس اکسیداتیو مزمن، که بهمعنای عدم تعادل بین آنتیاکسیدانها و رادیکالهای آزاد در سلولهاست، با بروز بیماریهای مزمن مانند سرطان، بیماریهای قلبی و دیابت مرتبط است.
درخت مورینگا سرشار از ترکیبات فنولی است؛ مولکولهایی که خاصیت ضدالتهابی دارند. فلاونوئیدها، فنولها و کاروتنوئیدها از جمله ترکیبات فنولی موجود در این گیاه هستند. تحقیقات نشان دادهاند که ترکیبات فنولی مانند فلاونوئیدها میتوانند از سلامت سیستم ایمنی حمایت کرده، از بیماریهای مزمن پیشگیری کنند و به مبارزه با التهاب بپردازند.
یک بررسی نشان داده که گیاه مورینگا میتواند به رفع سوءتغذیه کمک کند. سوءتغذیه زمانی رخ میدهد که بدن مواد مغذی یا انرژی کافی دریافت نکند. برگها و دانههای مورینگا حاوی ویتامینها، مواد معدنی و چربیهایی هستند که به جلوگیری از سوءتغذیه کمک میکنند.
این گیاه غنی از ویتامین C، ویتامین A و فیبر است. همچنین، یک مطالعه کوچک نشان داده که پودر برگ مورینگا شاخص توده بدنی (BMI) افراد مبتلا به HIV را که تحت درمان با داروهای ضدویروسی هستند، افزایش داده است.
در یک مطالعه کوچک، افراد مبتلا به دیابت که روزانه 20 گرم پودر برگ مورینگا مصرف کردند، اثرات کوچکی در کنترل قند خون خود مشاهده کردند. با این حال، تحقیقات کافی برای تأیید اثربخشی مورینگا در کنترل قند خون وجود ندارد.
مورینگا ممکن است در کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه و اضطراب مفید باشد. یک مطالعه کوچک نشان داده که مورینگا ممکن است شدت گرگرفتگی را کاهش دهد.
مورینگا بهعنوان یک ماده در محصولات مراقبت از پوست محبوبیت یافته است. طبق تحقیقات، عصاره مورینگا خاصیت ضدپیری دارد. کرمهای حاوی حداقل 3% عصاره برگ مورینگا به بهبود نرمی پوست کمک میکنند و الاستیسیته پوست را افزایش میدهند.
یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داده است که مورینگا ممکن است به بهبود سریعتر زخمهای پوستی کمک کند. یکی از راههای ممکن این است که استرس اکسیداتیو را کاهش دهد.
طبق نظر برخی کارشناسان، روغن دانه مورینگا ممکن است برای سلامت مو نیز مفید باشد.
با این حال، مطالعات بیشتری، بهویژه بر روی انسان، موردنیاز است.
ادم زمانی اتفاق میافتد که مایعات در بافتهای بدن تجمع پیدا کنند، مثلاً به دلیل التهاب. ادم گوش میتواند باعث تورم بافتهای اطراف گوش شود، که معمولاً به دلیل عفونت است.
یک مطالعه در سال 2022 نشان داد که استفاده از روغن دانه مورینگا التهاب پوست را در موشهای دارای ادم گوش کاهش میدهد. این موضوع نشان میدهد که خاصیت ضدالتهابی مورینگا ممکن است به درمان ادم گوش کمک کند، هرچند تحقیقات بیشتری بر روی انسان لازم است.
مورینگا ممکن است از کبد در برابر بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) محافظت کند.
در یک مطالعه آزمایشگاهی، محققان ترکیباتی را در مورینگا یافتند که میتوانند برای این بیماری مفید باشند. یکی از این ترکیبات تجمع چربی در سلولهای کبدی را کاهش داد و فعالیت پروتئینهای تجزیهکننده چربی را افزایش داد.
مورینگا دارای خواصی است که ممکن است به پیشگیری از سرطان کمک کند. بهعنوان مثال، حاوی نیازیمیکین، یک ترکیب مهارکننده رشد سلولهای سرطانی، است.
برخی دانشمندان معتقدند که عصاره برگ، پوست و سایر بخشهای مورینگا ممکن است خواصی داشته باشند که میتوانند سلولهای سرطانی را از بین ببرند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای درک عملکرد آن در سطح سلولی لازم است.
برگها و غلافهای مورینگا معمولاً در دستورهای غذایی هند و آفریقا استفاده میشوند، اما پودر آن در ایالات متحده رایجتر است. هر دو قاشق چایخوری پودر مورینگا (4 گرم) حاوی مواد زیر است:
• کالری: 15
• چربی: 0 گرم
• سدیم: 0 میلیگرم
• کربوهیدرات: 2 گرم
• فیبر: 1 گرم (4% ارزش روزانه)
• پروتئین: 1 گرم
• آهن: 4.8 میلیگرم (25% ارزش روزانه)
• کلسیم: 100 میلیگرم (8% ارزش روزانه)
مصرف برگها و دانههای مورینگا معمولاً ایمن است، اما مصرف زیاد آن ممکن است باعث عوارض گوارشی مانند اسهال شود. همچنین، مصرف بخشهایی از ریشه یا پوست ریشه میتواند سمی باشد.
درخت مورینگا گیاهی است که از تمامی بخشهای آن، از جمله ریشه، پوست، برگ و گل، برای اهداف درمانی و تهیه محصولات متنوع مانند دمنوش، داروهای گیاهی و محصولات آرایشی استفاده میشود. این گیاه به دلیل خواص بینظیر خود در بسیاری از محصولات بهداشتی و دارویی به کار میرود. همچنین، مشتقات آن از جمله پودر، برگ خشک و روغن را میتوان از عطاریها مانند عطاری دیجی عطار تهیه کرد. نکته مهم در استفاده از این گیاه، رعایت مقدار مصرف آن است تا تاثیر مثبت بر سلامت بدن داشته باشد. در ادامه، روشهای مختلف مصرف مورینگا توضیح داده شده است.
پودر مورینگا یکی از رایجترین اشکال این گیاه است که با کیفیت عالی در عطاریها عرضه میشود. روشهای مصرف آن عبارتند از:
• یک قاشق غذاخوری از پودر را زیر زبان بریزید و سپس یک یا دو لیوان آب بنوشید.
• پودر مورینگا را در یک لیوان آب سرد حل کرده و میل کنید.
• پودر را روی سالاد، ماست، پنیر یا غذاهای دیگر بپاشید.
• به عنوان ادویه برای غذاهای سرد از آن استفاده کنید.
• پودر را در کپسولهای خالی ریخته و مانند قرص مصرف نمایید.
• ترکیب پودر مورینگا و عسل برای استفاده موضعی روی پوست موثر است.
• برای کاهش تلخی طعم، میتوانید از پودر مورینگا در تهیه اسموتی استفاده کنید. برای حفظ خواص آنتیاکسیدانی، ترکیباتی مانند کلم سبز و اسفناج را به اسموتی اضافه کنید.
نکته مهم:
• از مصرف خودسرانه پودر مورینگا بپرهیزید و در صورت بارداری، شیردهی، یا داشتن بیماری خاص، حتماً با پزشک مشورت کنید.
• روزانه بیشتر از یک یا دو قاشق از پودر مورینگا مصرف نکنید.
1. آیا مصرف برگ مورینگا عوارض جانبی دارد؟
مصرف برگ مورینگا در مقادیر متعادل معمولاً بیخطر است، اما مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث ناراحتی معده یا کاهش فشار خون شود. همچنین، افراد باردار یا شیرده باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.
2. برگ مورینگا چگونه استفاده میشود؟
برگ مورینگا به صورت تازه یا خشکشده قابل استفاده است. میتوان آن را در غذاهایی مانند خورش و سوپ اضافه کرد، به صورت دمنوش دم کرد یا به سالاد و اسموتی اضافه نمود.
3. آیا برگ مورینگا برای کاهش وزن مفید است؟
برگ مورینگا با داشتن فیبر و مواد مغذی، میتواند احساس سیری را افزایش داده و متابولیسم بدن را تقویت کند. این ویژگیها ممکن است به کاهش وزن کمک کند.
4. آیا برگ مورینگا به درمان بیماریها کمک میکند؟
برگ مورینگا به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی، در کاهش علائم برخی بیماریها مانند دیابت، فشار خون بالا و التهاب مفاصل موثر است. البته برای درمان قطعی باید با پزشک مشورت شود.
5. آیا مصرف برگ مورینگا برای همه افراد مناسب است؟
به طور کلی، برگ مورینگا برای بیشتر افراد بیخطر است، اما افرادی که داروهای خاصی مصرف میکنند یا شرایط پزشکی خاص دارند، باید قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنند.
6. چگونه برگ مورینگا را نگهداری کنیم؟
برگهای تازه مورینگا را میتوان در یخچال نگهداری کرد. برگهای خشک را بهتر است در ظرفی دربسته و در مکانی خشک و خنک ذخیره کنید.
مورینگا به دلیل خواص متنوع خود محبوبیت زیادی پیدا کرده است، اما تحقیقات بیشتری برای درک کامل اثرات آن بر بدن لازم است. پیش از اضافه کردن مورینگا به رژیم غذایی خود، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته