خبرگزاری مهر، گروه استانها: مهاجرت روستاییان به شهرها از مشکلات دهه‌های اخیر کشور بوده که جوانب منفی زیادی در شهرها به دنبال داشت. از افزایش بزه، ترویج حاشیه نشینی، گسترش انواع جرایم، افزایش نیروی انسانی ارزان همه ناشی از مهاجرت روستاییان به شهرها در نتیجه تلفیق دو سنت روستایی و مدرن شهری در سال‌های اخیر بوده است.
ابتدایی‌ترین موضوعی که روستاییان را ترغیب به ماندن در روستا می‌کند حمایت و توسعه از کسب و کار آنها و به دنبال آن فراهم کردن توسعه آموزشی است.
میزان دسترسی به خدمات آموزشی و بهداشتی، توسعه و افزایش فرصت‌های شغلی در محیط روستایی و اهدای بسته‌های حمایتی و تسهیلات از روستاییان است.
علاوه بر توسعه فضای آموزشی که نیاز جوامع توسعه یافته حتی در نقاط صعب‌العبور است، حمایت دولت از بخش کشاورزی در تأمین بذر، کود، سم و حمایت از دامداران بیشترین تأثیر در مهاجرت معکوس روستاییان را خواهد داشت.
در حقیقت مهاجرت معکوس به عنوان پدیده‌ای جمعیتی، متأثر از عوامل گوناگون مانند تدوین بسته‌های حمایتی و تشویقی دولت و فراهم کردن بستر مناسب برای انجام این روند است.
این موضوع چالش برانگیز دارای ابعاد مختلفی است که این ابعاد متأثر از عوامل اقتصادی و اجتماعی گوناگون است.
این فرایند که برای گریز از کمبودها صورت می‌گیرد، پیوند تنگاتنگی با پدیده‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دارد، و پیامدهای مثبت و منفی آن چالش‌های به دنبال دارد.
با ورود حجم بالای مهاجران به شهرها، چالش‌های زیرساختی و اشتغال برجسته می‌شود که قطعاً توسعه و ضرورت بازنگری در روستاها این مهاجرت‌ها را معکوس خواهد کرد.
مهاجرت معکوس ۴۹ هزار و ۶۰۰ روستایی در کردستان
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کردستان در خصوص مهاجرت معکوس به روستاها در گفتگو با خبرنگار مهر، اعلام کرد: بر اساس آمار ۲ سال اخیر در استان شاهد مهاجرت معکوس ۴۹ هزار و ۶۰۰ روستایی بودیم.
کیومرث حبیبی بیان کرد: این تعداد از افراد به ۱۹۵ روستای استان که طرح‌های در آنها اجرای شده بود، بازگشتند.
وی با بیان اینکه دلیل این مهاجرت معکوس مربوط به افزایش خدمات و امکانات بوده است، اذعان کرد: ضعف‌های ساختاری در تغییر سیاست‌های مواجهه با سکونتگاه‌ها و خانه‌های روستایی در حال تخلیه وجود دارد.
معاون عمرانی استاندار کردستان خاطرنشان کرد: ساخت ساختمان‌های پیش ساخته که شرایط حمل و نقل را دارند در روستاها مناسب‌تر است که در مواقع تخلیه ساختمان هم امکان جابه‌جا دارد.
حبیبی اعلام کرد: ارائه خدمات اساسی و زیرساختی به روستاها خصوصاً در کانون‌های جمعیتی روستا به ترغیب و تشویق ماندن در روستاها کمک خواهد کرد.
وی اظهار کرد: اقدامات خوبی در بحث گازرسانی، نوسازی بافت‌های روستایی، احداث جاده آسفالت، احداث خانه بهداشت، توسعه و فراهم کردن زیرساخت آب، برق، گاز و خدمات اینترنت در روستاها انجام شده است که کمک شایانی در بازگشت به روستا دارد.
توسعه و آبادانی روستاها اولویت بسیج سازندگی
مسئول بسیج سازندگی سپاه کردستان هم در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: در راستای توسعه و آبادانی روستاها به عنوان سازمان بسیج سازندگی، در پنج قسمت مدیریتی اقداماتی در روستاها انجام داده است.
اکبر اسماعیلی بیان کرد: در بخش مدیریت فنی شامل؛ احداث خانه بهداشت، آسفالت معابر روستایی، پروژه اصلی مهم جهاد آبرسانی و سایر کارهای عمرانی، بخش مدیریت محرومیت زدایی ساخت خانه محروم، مسجد، خانه عالم، زمین ورزشی، اماکن آموزشی و پل ارتباطی و در بخش عمرانی و بخش غیر عمرانی شامل جهیزیه، بسته معیشتی، لوازم خانگی، کمک بیماران صعب العلاج، اقلام تحصیلی، پوشاک برای مناطق محروم را انجام داده است.
تعداد ۸ هزار و ۹۸۵ فرصت شغلی اجتماع محور خرد و خانگی در روستاها توسط قرارگاه محرومین‌زدایی انجام و ۲ هزار و ۲۱۱ کارگاه اشتغالزایی هم ایجاد شده است. مسئول بسیج محرومیت زدایی کردستان اذعان کرد: در بخش مدیریت اقتصاد مقاومتی هم با اهدای تسهیلات ارزان و بلند مدت برای راه‌اندازی کارگاه‌های خرد خانگی و احداث کارگاه و در همه زمینه‌های که منجر به ایجاد اشتغال شود و وام در راستای احداث نیروگاه‌های پنل خورشیدی که در سال جاری اولویت اصلی برای ما بوده و همچنین ایجاد نمایشگاه‌های برای فروش محصولات و صنایع دستی انجام شده است.
اسماعیلی افزود: مدیریت حرکت‌های جهادی با برگزاری اردوهای خدمت رسانی، کمک رسانی به مناطق آسیب دیده مثل زلزله سرپل و سیل لرستان، برگزاری اردوهای جهادی پزشکی، دامپزشکی و عمرانی و آموزشی در مناطق محروم را هم انجام داده است.
وی بیان کرد: تعداد ۸ هزار و ۹۸۵ فرصت شغلی اجتماع محور خرد و خانگی در روستاها توسط قرارگاه محرومین‌زدایی انجام و ۲ هزار و ۲۱۱ کارگاه اشتغالزایی هم ایجاد شده است.
مسئول بسیج محرومیت زدایی کردستان تصریح کرد: این قرارگاه ۶۱۰ صندوق قرض الحسنه روستایی دارد که ۲۴ هزار و ۷۳۱ عضو دارد و ۸ هزار و ۶۵۷ وام هم پرداخت کرده است.
اجرای بیش از سه هزار پروژه محرومیت‌زدایی در روستاهای کردستان
اسماعیلی عنوان کرد: در کل جمعاً ۳ هزار و ۴۶۴ پروژه محرومیت زدایی توسط بسیج در روستا در قالب طرح‌های، بهداشت و سلامت، کشاورزی و آبخیزداری، اماکن مذهبی روستایی، آب رسانی، فرهنگی و ورزشی، آموزشی، پل مواصلاتی، راه و معابر و احداث مسکن روستایی کمیته امداد، مسکن محرومین و بهسازی مزار شهدا را انجام داده است.
آنچه در مهاجرت معکوس اهمیت به‌سزایی دارد، تحلیل الگوی جابه‌جایی در جمعیت و عوامل مؤثر بر آن است. لازم است که با دارا بودن تجربیات و برنامه‌ریزی به سمت حل مسائل روستا و ایجاد اشتغال و درآمد پایدار گام برداریم تا با بهتر کردن شرایط زندگی در روستاها برای ماندگاری کار و زندگی و جریان این رود پر از احساس و سرزندگی تلاش کنیم.
توسعه روستا می‌تواند انگیزه مهاجرت معکوس باشد چرا که در روند بازگشت به روستا، موتور محرک توسعه جوامع روستایی است.
