مرزنجوش یک گیاه منحصر به فرد است که در بسیاری از غذاهای مدیترانهای محبوب است.
این گیاه مدتها به عنوان داروی گیاهی مورد استفاده قرار گرفته و حاوی ترکیباتی است که ممکن است فوایدی برای سلامتی داشته باشند. این مقاله هر آنچه که باید درباره مرزنجوش بدانید را به شما میگوید.
مرزنجوش که با نام مرزنگوش نیز شناخته میشود، یک گیاه معطر از خانواده نعناعیان است که هزاران سال در مدیترانه، شمال آفریقا و آسیای غربی کشت شده است. در حالی که شبیه به آویشن است، طعمی ملایمتر دارد و اغلب برای تزئین سالاد، سوپ و غذاهای گوشتی استفاده میشود. مرزنجوش بهویژه در حالت خشک قدرت بیشتری دارد اما میتوان آن را به صورت تازه نیز مصرف کرد.
علاوه بر این، مطالعات نشان دادهاند که مرزنجوش دارای خواص ضدالتهابی و ضدمیکروبی است. این گیاه بهصورت دارویی برای درمان مشکلات گوارشی، عفونتها و دردهای قاعدگی استفاده شده است.
تحقیقات نشان میدهد که مرزنجوش ممکن است فواید متعددی برای سلامتی داشته باشد.
آنتیاکسیدانها به جلوگیری از آسیب سلولی ناشی از مولکولهای مضر به نام رادیکالهای آزاد کمک میکنند. چندین ترکیب موجود در مرزنجوش، مانند کارواکرول، نشان دادهاند که دارای اثرات آنتیاکسیدانی هستند. بهویژه، این ترکیبات ممکن است به کاهش التهاب در بدن کمک کنند. در حالی که التهاب یک پاسخ طبیعی بدن است، التهاب مزمن میتواند خطر ابتلا به بیماریهایی مانند دیابت، سرطان و اختلالات خودایمنی را افزایش دهد. بنابراین، کاهش التهاب ممکن است خطر ابتلا به این بیماریها را کاهش دهد.
مرزنجوش به طور تاریخی برای جلوگیری از مشکلات گوارشی مانند زخم معده و برخی مسمومیتهای غذایی استفاده شده است. یک مطالعه روی شش گیاه نشان داد که مرزنجوش علیه کلستریدیوم پرفرینجنس، یک عامل بیماریزای رایج غذایی، مبارزه میکند.
علاوه بر این، یک مطالعه روی موشها نشان داد که عصاره مرزنجوش از زخم معده محافظت میکند. با این حال، مطالعات بیشتری روی انسان مورد نیاز است.
مرزنجوش نشان داده است که جریان قاعدگی را تحریک میکند. عصاره یا دمنوش آن ممکن است به تنظیم چرخه قاعدگی و بازگرداندن تعادل هورمونی در زنانی که چرخه نامنظم دارند کمک کند. همچنین ممکن است در درمان سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) مفید باشد، یک اختلال هورمونی با علائمی مانند دورههای قاعدگی نامنظم و آکنه. یک مطالعه روی 25 زن مبتلا به PCOS نشان داد که دمنوش مرزنجوش پروفایل هورمونی و حساسیت به انسولین آنها را بهبود بخشیده است. برای جلوگیری از خطرات، قبل از مصرف هر نوع مکمل گیاهی برای کمک به قاعدگی، با پزشک خود مشورت کنید
بسیاری از فواید مرزنجوش به خواص ضدمیکروبی و ضدقارچی آن نسبت داده میشود. به لطف این ویژگیها، عصارههای مرزنجوش میتوانند به پیشگیری و درمان برخی از انواع عفونتها کمک کنند. در یک مطالعه که در پیشرفتهای جهانی در سلامت و پزشکی به اشتراک گذاشته شده است، مرزنجوش برای رشد بیش از حد باکتریها در روده کوچک مفید بود.
علاوه بر این، روغن اسانسی رقیقشده آن اثرات جالبی بر عفونتهای قارچی پوست نشان داده است. با این حال، برای تأیید این کاربردها به شواهد بیشتری نیاز داریم، اما پزشکان آن را برای بیشتر بزرگسالان سالم یک درمان ایمن میدانند.
مرزنجوش دارای خواص ضداضطرابی و آرامبخش است. بخور این گیاه میتواند به کاهش اضطراب و تنشهای عصبی، به ویژه در افرادی که دچار دندان قروچه هستند، کمک کند.
مرزنجوش سرشار از آنتیاکسیدانها است که برای سلامت قلب و عروق بسیار مفیدند. این گیاه با کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و افزایش فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک، باعث گشاد شدن عروق و بهبود جریان خون شده و به کاهش فشار خون کمک میکند.
مرزنجوش به عنوان یک مسکن طبیعی عمل میکند و میتواند دردهای ناشی از گرفتگی عضلات و سردردهای تنشی را تسکین دهد. به همین دلیل، از روغن یا لوسیون مرزنجوش در ماساژدرمانی استفاده میشود.
مطالعات نشان داده است که مصرف عرق مرزنجوش میتواند از ترشح بیش از حد اسید معده جلوگیری کرده و به ترمیم مخاط آسیبدیده معده که از علائم زخم معده است، کمک کند.
مرزنجوش کالری و چربی بسیار کمی دارد و مصرف آن باعث افزایش وزن نمیشود. حتی برخی تحقیقات نشان دادهاند که این گیاه میتواند به کاهش وزن نیز کمک کند.
مرزنجوش حاوی ترکیباتی است که برای عملکرد مغز مفید هستند و میتوانند به بهبود حافظه و تمرکز کمک کنند.
ما قبلاً فواید اصلی مرزنجوش را توضیح دادیم. اکنون مهم است که برخی موانع مصرف و تداخلات احتمالی این گیاه را روشن کنیم. اگر در مورد استفاده از آن تردیدی دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
• زنان باردار یا شیرده باید از مکملها یا دمنوشهای مرزنجوش اجتناب کنند. براساس یک مقاله منتشرشده در مجله بینالمللی زنان و زایمان، به دلیل تأثیر آن بر فعالیت هورمونی، میتواند در این موارد مضر باشد.
• مکملهای این گیاه ممکن است با انعقاد خون تداخل داشته باشند. بنابراین، پزشکان توصیه میکنند اگر تحت درمان با داروهای ضدانعقاد هستید یا اختلالات مرتبط دارید، از آن استفاده نکنید.
• این گیاه و عصارههای آن با داروهای دیابت تداخل دارند و میتوانند سطح گلوکز خون را کاهش دهند. بنابراین، بهتر است در این موارد، مگر با تأیید پزشک، از مصرف آن اجتناب کنید.
مرزنجوش در حالی که به طور کلی ایمن در نظر گرفته میشود، ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند و باید توسط زنان باردار یا شیرده اجتناب شود. افرادی که داروهای خاص مصرف میکنند، ممکن است قبل از مصرف آن بخواهند با پزشک خود مشورت کنند.
این گیاه معمولاً به مقدار کم به عنوان چاشنی یا ادویه استفاده میشود. بنابراین، ممکن است برای بهرهمند شدن از فواید آن لازم باشد چای آن را بنوشید یا مکملهای آن را مصرف کنید.
• مرزنجوش همچنین میتواند به روغنهای آشپزی اضافه شود. برای این کار، ۱ قاشق غذاخوری (۱۵ میلیلیتر) از روغن مورد علاقه خود را با ۱ قاشق چایخوری (۱ گرم) مرزنجوش مخلوط کنید. میتوانید از این مخلوط برای آشپزی روزمره یا برای مرینیت کردن سبزیجات و گوشت استفاده کنید.
• هنگام تهیه سوپ یا خورش، میتوانید ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری (۶ تا ۹ گرم) مرزنجوش را در یک تکه پارچه کوچک پنیر بپیچید و هنگام پخت و پز در قابلمه خود قرار دهید.
• یکی از رایجترین روشهای مصرف مرزنجوش، تهیه دمنوش آن است. برای این منظور، مراحل زیر را دنبال کنید. برگهای مرزنجوش را در آب جوش بریزید. حداقل ۳ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد، درست مانند چای معمولی. میتوانید دمنوش آماده شده را با عسل یا شیرینکننده دلخواه خود میل کنید.
1. مرزنجوش در کدام مناطق رشد میکند؟
مرزنجوش عمدتاً در مناطق مدیترانهای، شمال آفریقا و آسیای غربی رشد میکند. این گیاه در مناطق با آب و هوای گرم و خشک به خوبی رشد میکند.
2. آیا میتوان از مرزنجوش در طبخ استفاده کرد؟
بله، مرزنجوش در آشپزی به عنوان یک ادویه برای طعمدهی به سوپها، خورشها، سالادها و گوشتها استفاده میشود. این گیاه معمولاً به صورت خشک شده یا تازه در غذاها به کار میرود.
3. چگونه میتوان مرزنجوش را نگهداری کرد؟
مرزنجوش خشک شده باید در جای خشک و خنک نگهداری شود. بهترین روش نگهداری آن استفاده از یک ظرف شیشهای محکم است که مانع از ورود هوا شود.
4. آیا مصرف مرزنجوش عوارض جانبی دارد؟
مرزنجوش در بعضی افراد ممکن است باعث حساسیت یا تداخل با داروها شود. بهویژه زنان باردار یا شیرده باید از مصرف آن خودداری کنند.
در پایان، مرزنجوش یک گیاه پرکاربرد با خواص مختلف است که میتواند به عنوان یک ادویه خوشطعم در آشپزی و همچنین در طب سنتی برای درمان برخی مشکلات استفاده شود. البته برای بهرهبرداری کامل از فواید این گیاه، مهم است که قبل از مصرف آن به ویژه در قالب مکمل یا چای، با پزشک خود مشورت کنید. مرزنجوش نه تنها به غذاها طعمی منحصر به فرد میبخشد، بلکه میتواند به بهبود برخی مسائل سلامتی نیز کمک کند. مراقبت و استفاده صحیح از این گیاه میتواند تأثیرات مثبتی بر سلامت شما داشته باشد.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته