نصرالله محمدی ایازی کارگردان و تهیهکننده مستند «شاهین لیل» که در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر حضور دارد در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: ایده ساخت مستندی در مورد پرنده شکاری به نام لیل که یک شاهین کوچک جثه و بسیار زیبا است به دوران کودکی من برمیگردد. زمانی که ۸ سالم بود جمعیت شاهین لیل در ایران بسیار فراوان بود چراکه آن زمان در زمستانها بارندگی برف مطلوبی داشتیم و در فصل تابستان در طبیعت ایران چشمههای آب فراوانی به وجود میآمد. زندگی لیلها نیز وابسته به آب و درختزارها در اطراف چشمهها و برکهها است.
وی افزود: در آن زمان من هیچ امکاناتی مانند دوربین و موبایل نداشتم و فقط میتوانستم زیبایی لیلها را تماشا کنم. هر سال که میگذشت بارندگیها کمتر میشد و چشمهها یکی پس از دیگری خشک میشدند و درختها نیز خشک شده و لیلها زیستگاه خود را از دست میدادند و جمعیتشان هر سال کمتر میشد.
این مستندساز درباره مدت زمان ساخت مستند «شاهین لیل» توضیح داد: به دلیل اینکه من از کودکی عاشق لیلها بودم تصمیم گرفتم برای جلوگیری از انقراض این پرندگان مستندی بسازم و از سال ۱۳۹۶ کار مستندسازی را شروع کردم و تا سال ۱۴۰۳ نیز ساخت مستند «شاهین لیل» طول کشید. اعتقاد دارم اگر ما انسانها بخواهیم سالم زندگی کنیم و غذای سالمی بخوریم باید طبیعت سالم و حیات وحش سالم و بدون انقراض گونهها را داشته باشیم.
وی درباره چالشهای ساخت این مستند عنوان کرد: مستندسازان حیات وحش با چالشهای گوناگونی مواجهه هستند. من نیز این مستند را با بودجه کم و بدون حمایت مالی و وجود اسپانسر ساختم که بسیار سخت بود و حدود ۸ سال طول کشید. از طرفی پرنده شاهین لیل چنان در ایران کمیاب شده بود که باید ماهها و سالها جستجو میکردم تا یکی از آنها را پیدا کنم. معمولاً در کشورهای خارجی برای ساخت اینگونه مستندها گروههایی بالای ۱۰ نفر تشکیل میشود اما من این مستند را به تنهایی ساختم.
محمدی تاکید کرد: مستند «شاهین لیل» یک مستند در حوزه حیات وحش و بسیار علمی و دقیق برای متخصصان رشته محیط زیست است چراکه درباره هر موضوعی در این مستند به صورت عملی و میدانی طی حدوداً ۲۵ سال تحقیق و پژوهش انجام دادم سپس آن را در قالب مستند بیان کردم. به زودی این تحقیقات را در قالب مقاله به سازمان محیط زیست ارائه خواهم داد تا در دسترس همگان قرار بگیرد.
این مستندساز درباره وضعیت مستند حیات وحش در ایران عنوان کرد: ما در ایران مستندسازان توانمندی داریم که با تجهیزات ناچیزی نسبت به مستندسازان برون مرزی و اروپایی با آنها رقابت میکنند.
وی افزود: علت اینکه مستند حیات وحش در کشور ما کمتر تولید میشود این است که حمایت مالی وجود ندارد. ساخت مستند حیات وحش بسیار هزینهبر و زمانبر است و تمام مستندسازان تنها به دلیل علاقه شخصی خود این کار را میکنند. آنها اگر ناامید نشوند و همان هزینه اندک را داشته باشند به حرفه خود ادامه میدهند.
محمدی درباره حضور فیلمش در جشنواره فیلم فجر تصریح کرد: پیشبینی من این است که در جشنواره فجر فیلمهای خوبی توسط داوران خوب و حرفهای داوری خواهند شد و کسانی جایزه خواهند گرفت که بیشترین تلاش و بیشترین زمان و هزینه را برای تولید فیلمشان صرف کردهاند.
وی افزود: برای من جشنواره فیلم فجر رویداد بسیار مهمی است و ارزش آن حتی از جشنوارههای خارجی نیز بیشتر است. ساخت مستند «شاهین لیل» بسیار سخت و زمانبر بود و دوست داشتم هر موضوعی را به درستی و ثابتشده برای بینندگان به نمایش بگذارم به همین دلیل مستند برای حضور در جشنواره «سینماحقیقت» آماده نشد.
محمدی در پایان تاکید کرد: از استاد فرشاد افشینپور که در تدوین فیلمم کمک زیادی به من کرد تشکر و قدردانی میکنم.