همشهری آنلاین - الهام مصدقی راد : دریاچه ارومیه یکی از زیست گاه های اصلی آرتمیا در دنیاست. گونه ای کوچک و سخت پوست که قابلیت سازگاری بالایی با شوری آب دارد. تا قبل از کاهش سطح دریاچه ارومیه، میزان قابل توجهی آرتمیا در این پهنه آبی وجود داشت و فلامینگوهایی که مهمان دریاچه میشدند از آرتمیا تغذیه مِی کردند. پیش از وقوع خشکی درارومیه، میزان آرتمیای این دریاچه به حدی بوده که نیاز دنیا را برآورده میکرده است. گونه جانوری ارزشمندی که رشد بسیاری از بچه ماهی ها ۱۰۰ درصد به آن وابسته است و حتی در دوران رشد ماهی ها هم مورد استفاده قرار میگیرد. به عبارت دیگر، آرتمیا ثروتی ارزشمند است اما درسال های اخیر و با افزایش شوری آب دریاچه ارومیه، از تراکم آرتمیا کاسته شد اما تخم های این گونه خاص در این شرایط و در لا به لای رسوب نمک دریاچه نیز زنده میمانند و هر زمان که آب دریاچه افزایش و از شدت شوری آن کاسته شود، نوزادان آرتمیا از تخم ها بیرون میآیند. از چند سال قبل تولید و پرورش آرتمیا در کشور آغاز شده و تلاش میشود این ثروت هنگفت بحران زده، دوباره باز تولید شود.
ناصر آق، استاد پژوهشکده آرتمیا، عضو هیات امنای کنسرسیوم جهانی آرتمیا :سومین مرکز تولید و پرورش آرتمیا فروردین ماه آغاز به کار میکند
دریاچه ارومیه سالهاست به یک دریاچه فصلی تبدیل شده و از اسفند تا اردیبهشت ۲ تا ۲.۵ میلیارد متر مکعب آب دارد. آرتمیا نیز در بازه زمانی ۱۵ اردیبهشت تا ۱۵ تیر در دریاچه دیده میشود و دوباره ازبین میرود. هم اکنون نیز در دلتای رودخانه های منتهی به دریاچه، جاییکه شوری آب کمتراست حضوردارند. زمانی که شوری آب به زیر ۵۰ گرم در لیتر میرسد آرتمیا از تخم بیرون می آید. هرچند که با افزایش میزان شوری و کاهش آب، آرتمیای دریاچه ارومیه نیز خودش را با شرایط تطبیق داد و توانش افزایش یافت به گونه ای که در شوری بالای ۳۵۰ گرم در لیتر نیز دارای حیات بوده اما فعالیت بیولوژیک نداشته و توان تولید مثلش را نیز از دست داده است. حدود ۳۰ سال قبل و بررسی ای که در سال ۱۳۷۴ انجام شد، دریاچه ارومیه سالانه حدود ۳۰ هزار تن تخم آرتمیا و ۴۰۰ هزار تن آرتمیای زنده در دریاچه ارومیه تولید میشد. با کم شدن آرتمیا، تعداد فلامینگوها نیز بسیار کاسته شده. پیش از این صدها شاهد حضور صدها هزار قطعه فلامینگو در دریاچه ارومیه بودیم. پیش از این در ۱۷ نقطه درتالاب ها و دریاچه های کشورآرتمیا وجود داشت اما به دلیل خشک سالی ازبین رفته اند و دریاچه ارومیه قعلا تنها نقطه طبیعی آرتمیاست. دو مرکز پرورش آرتمیا نیزچند سال قبل در کرمان و دیگری در آذربایجان غربی راه اندازی شدند که سالانه هر کدام ۱۵ تن آرتمیای زنده و یک تن آرتمیای خشک و فرآوری شده تولید میکنند. در این مراکز آرتمیا دراستخرهای کوچک و خاکی و با آب زه کش های کشاورزی تولید میشود. پرورش دهندگان ماهی، تخم های خشک شده آرتمیا را در ظروف آب قرار میدهند، نوزاد آن ۲۴ ساعت بعد خارج میشود. این نوزاد نیم میلی متری، غذای نوزاد ماهیان خاویاری، ماهیان دریایی، ماهیان زینتی ومیگوست که رشدشان ۱۰۰ درصد به آرتمیا وابسته است و اگراز این طریق تغذیه نشوند، صنعت شیلات دچار آسیب خواهد شد. همین نیاز است که منجر به ورود سالانه ۵۰ تن آرتمیا به کشور شده است. سومین مرکز تولید و پرورش آرتمیا نیز فروردین ۱۴۰۴ فعالیت خود را در آذربایجان شرقی آغاز میکند. این مرکز قراراست سالانه ۵۰ تن خود آرتمیا و ۴۰ تن تخم فرآوری و خشک شده آرتمیا را تولید کند. هم اکنون قیمت یک کیلو آرتمیای منجمد ۳۰۰ هزار تومان و قیمت یک کیلو تخم خشک و فرآوری شده آرتمیا ۵ میلیون تومان است.
بیشتر بدانید :