فرارو- سرطان حاصل یک فرآیند معمولی، اما پیچیده در بدن است: هر روز میلیاردها سلول در بدن تقسیم میشوند یا میمیرند؛ هر تغییری در این فرآیند میتواند به سرطان منجر شود.
به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز، این سوال که سرطان دقیقاً چه زمانی و چرا اتفاق میافتد و برای جلوگیری از آن چه کاری میتوان انجام داد مدتهاست که دانشمندان و پزشکان را سرگردان کرده است. علیرغم سؤالات بیپاسخی که باقی مانده است، دانشمندان و پزشکام گامهای بزرگی در درک و درمان سرطان برداشتهاند. در اینجا به بررسی پاسخ برخی از پرتکرارترین سوالات درباره سرطان پرداختهایم.
دانشمندان قبلاً فکر میکردند جهشهای ژنتیکی پایه و اساس همه سرطانها هستند. آنها تا حدی درست فکر میکردند. جهشهای ژنتیکی بسیار مهم هستند، اما آنها توضیح کامل تومورهای سرطانی نیستند. برخی از جهشها در تمام طول زندگی نهفته میمانند و هرگز منجر به سرطان نمیشوند. اکنون مشخص شده است که جدا از جهشهای دی انای، عوامل دیگری نیز وجود دارند که نحوه بیان ژنها را تغییر میدهند. این تغییرات اپی ژنتیک نامیده میشود و دانشمندان کشف کردهاند که نقش بسیار زیادی در ایجاد سرطان دارند. دانشمندان به طور کامل کشف نکردهاند چه چیزی منجر به تغییرات اپی ژنتیکی میشود، اما تصور میشود افزایش سن، قرار گرفتن در معرض رژیم غذایی و محیطی و التهاب مزمن همگی مقصرین احتمالی هستند.
دانشمندان مدتهاست میدانستند که برخی از مواد شیمیایی، مانند آزبست و رادون، یا مواد موجود در دود سیگار و نوشیدنیهای الکلی، میتوانند باعث سرطان شوند. اما در سالهای اخیر، برخی از تحقیقات نوظهور هشدارهایی را در مورد خطرات آلودگی هوا و میکروپلاستیکها و مواد پر و پلی فلوروآلکیل ایجاد کردهاند. علم هنوز در مورد این مواد خطرناک جدید به نتیجه نرسیده است. علائمی وجود دارد که نشان میدهد این موارد ممکن است سرطانزا باشند، اما کدام سرطانها، چه زمانی و چگونه هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز دارند. در این زمینه شواهد برای احتمال ابتلا به سرطان به دلیل آلودگی هوا قویترین هستند. ذرات ریز موجود در آلودگی هوا خطر ابتلا به سرطان ریه و سینه را افزایش میدهد. اینکه چقدر در معرض آلودگی قرار گرفتهاید و چه مدت به احتمال زیاد مهم است.
سالها، دانشمندان به دنبال مواد شیمیایی در رژیم غذایی و محیط زیست ما بودند که باعث جهشهای ژنتیکی میشدند. رابرت واینبرگ، استاد زیست شناسی در موسسه فناوری ماساچوست، توضیح داد که اگر چنین قرار گرفتن در معرض این مواد شیمیایی خطر ابتلا به سرطان را تحت تأثیر قرار میدهد، احتمالاً این کار را با تحریک التهاب انجام میدهند و نه با آسیب مستقیم به دی انای.
برای مثال روده را بگیرید: خوردن یک رژیم غذایی ناسالم میتواند تعادل میکروبیومها را به هم بزند و به باکتریهای خاصی اجازه رشد بدون کنترل را بدهد. دانشمندان معتقدند این عدم تعادل ممکن است باعث التهاب مزمن شود که میتواند منجر به سرطان روده بزرگ یا پانکراس شود. التهاب همچنین میتواند باعث ایجاد سرطان در سلولهایی شود که قبلاً جهش یافتهاند. برای مثال، نشان داده شده است که ذرات موجود در آلودگی هوا باعث ایجاد التهاب در ریهها میشوند و سلولهای جهش یافته خفته را بیدار میکنند و باعث تشکیل تومور میشوند.
سرطان فقط گروهی از سلولهای غیرطبیعی نیست که به گونهای متفاوت رشد میکنند. اکنون دانشمندان دریافتهاند تومورها بافتهای پیچیدهای هستند که از سلولهای سرطانی و همچنین سلولهای طبیعی تشکیل شدهاند. بسیاری از این سلولهای طبیعی همان نوع سلولهای ایمنی هستند که محل آسیب یا عفونت را در برمیگیرند تا به بهبود آن زخم کمک کنند. سلولهای سرطانی با استفاده از این قابلیت سلولهای طبیعی میتوانند به طور نامحدود به رشد ادامه دهند. در واقع تومورها زخمهایی هستند که بهبود نمییابند. تحقیقات اخیر همچنین نشان داده است سلولهای مرده و در حال مرگ در داخل تومور ممکن است محیطی را ایجاد کنند که بیرون آمدن و گسترش سلولهای تومور را آسانتر کنند. تحقیقات دیگر نشان میدهد که سلولهای ایمنی ممکن است محتویات خود را به سلولهای تومور منتقل کنند و آنها را تهاجمیتر کنند.
بسیاری از سرطانها به دلایلی که کاملاً از دست ما خارج شدهاند شکل میگیرند. همیشه برخی از سرطانها وجود خواهد داشت، اما پیشگیری میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. اپیدمیولوژیستها اکنون تخمین میزنند ۴۰ درصد از سرطانها و سهم مشابهی از مرگ و میر ناشی از سرطانها میتوانند به عوامل خطرناکی که افراد میتوانند از آن جلوگیری کنند، نسبت داده شوند. بزرگترین این عوامل خطر، سیگار است. این لیست همچنین شامل قرار گرفتن در معرض آفتاب، مصرف الکل و وزن اضافی بدن است.
تنها چند دهه پیش، درمان سرطان یک حدس و گمان نسبتاً مناسب بود. با این حال، اکنون انکولوژیستها ایده واضحتری دارند که چه کسی ممکن است از شیمی درمانی بهرهمند شود و چه کسی ممکن است از یک درمان هدفمندتر بهرهمند شود مانند دارویی که به دنبال یک پروتئین معیوب خاص در بدن میرود. پزشکان همچنین به لطف درک پیشرفتهتری از نقش سیستم ایمنی بدن در سرطان، میتوانند درمانهای بهتری ارائه دهند.
اگرچه ممکن است افراد بهبودی افراد مبتلا به سرطان را به عنوان درمان در نظر بگیرند؛ پزشکان در طول تاریخ هیچوقت قول درمان سرطان را به بیماران خود نمیدهند. با این حال، درمانهای جدیدتر مانند پیوند سلولهای بنیادی و سلول درمانی سلول تی کایمریک گیرنده آنتیژن به پزشکان امید بیشتری داده است. با وجود پیشرفتهای علمی جای خوشبینی زیاد است. میزان مرگ و میر سرطان طی ۳۰ سال گذشته کاهش یافته است. اکنون داروهایی وجود دارند که ژنهای ایجاد کننده سرطان را هدف قرار میدهند و درمان را ممکن میکنند. پیش از این برخی سرطانها مانند حکم اعدام بودند، اما اکنون آنها شبیه به دیابت هستند. یک بیماری پیچیده که میتواند با عوارض جانبی قابل کنترل درمان شود.