بازگشت خاورمیانه به نظم سنتی/ نقشه عربستان و امارات بر باد رفت؛ پروژه آمریکا از دهان افتاد

اقتصادنیوز یکشنبه 14 بهمن 1403 - 06:26
اقتصادنیوز: تا پیش از حمله حماس به اسرائیل، مقوله عادی سازی روابط اسرائیل با اعراب در اولویت قرار داشت اما بعد از رویارویی تل آویو و مقاومت، نه تنها عملیات عادی سازی متوقف شد، بلکه پروژه های دیگر چون کریدور خاورمیانه ای آمریکا نیز از دهان افتاد و حالا به نظر می رسد منطقه تلاش دارد تا به نظم سنتی اش بازگردد. از همین رو بار دیگر فلسطین در کانون اصلی رایزنی ها قرار گرفته است.

به گزارش اقتصادنیوز، فارین پالسی با انتشار یادداشتی مدعی شد، مارس 2018، یک هواپیمای بوئینگ 787 دریم لاینر ایر ایندیا از دهلی نو به مقصد تل آویو بلند شد. این اولین پرواز تجاری بین دو پایتخت نبود، بلکه مهمتر از آن، اولین سرویسی بود که به اسرائیل فرصت داد تا از حریم هوایی عربستان سعودی عبور کند. به ادعای ناظران آنچه به دست آمد، نتیجه دیپلماسی ماهرانه بود و دو سال قبل از امضای توافقنامه ابراهیم اتفاق افتاد، که اولین پیش‌نمایش خاورمیانه «جدید» را ارائه می‌کرد – که به جای ایدئولوژی، حول اتصال، ثروت، تجارت و فناوری لنگر انداخته بود. این عبارات بخشی از یادداشت فارین پالسی است که اقتصادنیوز آن را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست در ادامه آمده است.

نقشه برباد رفته اعراب

امروز اخبار منطقه تلخ تر از سال های گذشته است. رویارویی اسرائیل و ایران در کانون توجه قرار گرفته است، غیرنظامیان غزه در بحبوحه توافق آتش‌بس شکننده اسرائیل و حماس در حال بازگشت به محله‌های تخریب‌شده هستند و فروپاشی دولت اسد در سوریه تنش‌های منطقه‌ای را تشدید کرده است.قتل زوی کوگان، خاخام مولداوی 28 ساله اسرائیلی و فرستاده چاباد لوباویچ در ابوظبی، به عنوان یک حمله تروریستی توسط اسرائیل طبقه بندی شده است. برای اسرائیلی ها، پرونده قتل کوگان دیدگاه دبی را به عنوان جغرافیای ثبات و امنیت برای همه، از جمله یهودیان، به چالش کشید. این نشان می‌دهد که چگونه جنگ اسرائیل و حماس، نزدیکی اعراب و اسرائیل را که مشخصه روزهای سخت پس از توافق ابراهیم بود، زمانی که گردشگران اسرائیلی به دبی سرازیر می شدند، انگاری که این منطقه پایتخت اروپایی باشد، از دهان انداخت.

برای کشوری مانند امارات متحده عربی - که پلورالیسم و ​​هماهنگی درون مذهبی را از طریق افتتاح کنیسه و معبد هندو در خاک خود ترویج کرده- حفاظت از دستاوردهای سیاسی-اجتماعی حیاتی است.اما  سوال این است که آیا ایده خاورمیانه «جدید»(ادعایی) - که تصویر اجمالی از آن را می‌توان در آسمان‌خراش‌های دبی و نقشه‌های نئوم، شهر آینده‌نگر مورد نظر سعودی‌ها دید- در 7 اکتبر 2023، زمانی که حماس به اسرائیل حمله کرد، از بین رفت. به ادعای ناظران برای مدت طولانی، رشد اقتصادی کشورهایی مانند امارات عمدتاً به دلیل سیاست‌های فردی دولت آنها محقق شده است. با این حال، پیشرفت منطقه‌ای امروز ممکن است نیازمند بازنگری در پایتخت‌های عربی در مورد اهمیت حل یک‌بار برای همیشه مسئله فلسطین باشد.

765

پروژه های از کار افتاده 

بسیاری از محققان، روشنفکران و سیاستمداران بر این باورند که رویارویی با جنبه‌های خاورمیانه «قدیمی» که نادیده گرفته شده، مانند وضعیت سرزمین‌های فلسطینی و حقوق سیاسی فلسطینیان، اکنون در هر حرکت رو به جلوی منسجمی برای جهان عرب، بابد در محوریت قرار بگیرد. همزمان چهره هایی مانند مروان کابالان محقق معتقدند 7 اکتبر تا حدی، اگر نگوییم به طور کامل، زمینه را برای توقف طرح هایی مانند عادی سازی احتمالی روابط عربستان و اسرائیل و به نتیجه رسیدن ایده های ژئواکونومیک بزرگتر، مانند کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا (IMEC) که در حاشیه نشست گروه 20  در سال 2023 از آن رونمایی شد، هموار کرد.

جنگ اخیر بین اسرائیل و حماس در غزه و همچنین گسترش آن به لبنان بین اسرائیل و حزب الله نیز به سرعت سیاست های منطقه ای کشورهای عربی را تغییر داده است. واکنش زنجیره‌ای وقایع - از تنش‌زدایی بین ریاض و تهران با میانجیگری چین تا فروپاشی کنترل خانواده اسد بر سوریه پس از بیش از 50 سال حکومت- یک بار دیگر آرمان فلسطین را در اولویت و مرکز قرار داده است. فلسطینی ها اغلب به عنوان یک بحران قبل تحمل برای مدیریت سیاست های منطقه ای از جمله توسط کشورهای عربی لحاظ می شدند، اکنون به واسطه آن که مخاطباشان جهانی شده، موجب گشته تا اعراب قادر نخواهند بود آن را نادیده انگارند. توافق نامه ابراهیم که در سال 2020 توسط گروهی از کشورهای عربی به رهبری امارات و اسرائیل امضا شد، با هدف ادعایی عادی سازی روابط سیاسی و دیپلماتیک و تعیین مسیری به سوی نظم منطقه ای جدید ، رفاه، پیشرفت اقتصادی، ادغام توسعه تعریف شد.

98765

پلن اعراب برای بازی در دو زمین

قدرت‌های منطقه‌ای مانند امارات و عربستان سعودی برای متحدانشان شروطی را تعریف کرده و خودمختاری استراتژیک را دنبال می‌کنند. آنها علاوه بر روابط نزدیک با ایالات متحده، در حال گسترش روابط تجاری و سیاسی با چین و روسیه هستند. در ماه ژوئیه، نیروهای هوایی امارات و چین دومین رزمایش مشترک سالانه خود را در منطقه ناآرام چین سین کیانگ برگزار کردند، جایی که پکن خود را متعهد به سرکوب سیستماتیک و خشونت آمیز جمعیت مسلمان اویغور خود کرده است.تصاویر ماهواره‌ای که این تمرین‌ها را ثبت کرده نشان می‌دهد که امارات تجهیزات نظامی عمدتاً غربی خود از جمله هواپیماهای جنگنده Mirage 2000 ساخت فرانسه و هواپیماهای ترابری سنگین C-17 گلوب مستر ساخت ایالات متحده را در اعماق سرزمین‌های چین به پرواز درآورده است. در چارچوب‌بندی روابط بین‌الملل جو بایدن، رئیس‌جمهور سابق ایالات‌متحده - از رقابت آشکار «دموکراسی در برابر استبداد» - پادشاهی‌های عربی نقطه شیرینی برای پیشرفت پیدا کرده‌اند.

نابسامانی منطقه‌ای خاورمیانه قوانین متفاوت و قدیمی‌تری دارد، جایی که مداخله طولانی‌مدت غرب با حسن نیت و یا با نیت بد -  تمایل به تغییر شکل سیاست‌های منطقه‌ای مطابق با الزامات واشنگتن، لندن یا پاریس را محقق نکرده و در عوض شرایط را به حالت تعلیق دراورده است. تاکید دوباره بر تشکیل کشور فلسطینی نشان از بازگشت کشورهای منطقه به قوانین و هنجارهای قدیمی است.این در حالی است که ایران به‌عنوان بخشی از دو استراتژی بلندمدت خود در حمایت از محور مقاومت و حفظ موضع «دفاع روبه‌رو»، بر آرمان فلسطین با کمک بازیگرانی چون حماس و حزب الله تاکید داشته و دارد.

 

منبع خبر "اقتصادنیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.