به گزارش همشهری آنلاین، مسعود رضایی- مورخ در روزنامه همشهری نوشت؛ چهلوششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی فرصت مناسبی برای بررسی یکی از مهمترین تبلیغات رژیم سابق پهلوی و هواداران آن درخصوص موضوع زنان است؛ بهویژه اینکه این تبلیغات متمرکز بر کشف حجاب بود. نقطه آغازین و کلیدی چنین بررسیای فرمان کشف حجاب رضاخان است. او با این دستور میخواست زنان ایران مترقی شوند و در امور کشور حضور بیشتری داشته باشند.
دستور رضاخانی ظاهر قضیه بود. واقعیت این بود که بخش اعظم زنان و دختران ایران با کشف حجاب خانهنشین شدند و از ورود به اجتماع و مدارس خودداری کردند، چون مردم ایران و زنان ایرانی دارای اعتقادات مذهبی بودند و سبک زندگی دینی داشتند. اصل ماجرا اسلامزدایی از ایران و سرتاپا غربی شدن بود. بهرغم همه تبلیغات، تعداد بسیارکمی از زنان در امور علمی و سیاسی حضور داشتند.
وضعیت امنیت اجتماعی زنان در دوره پهلوی نیز در معرض آسیب قرار داشت؛ بهخصوص زنانی که گرایش به رفتارهای سبک غربی پیدا میکردند آسیبپذیرتر بودند که علتش گسترش فرهنگ مبتذل غربی از سوی پهلوی در جامعه بود. مراکز فساد مثل مشروبفروشیها، کابارهها و خانههای فساد وجود داشت و در حوزه فیلم و سینما فرهنگ مبتذل غربی ترویج میشد که باعث میشد فضا برای خدشهدار شدن امنیت اجتماعی زنان فراهم شود. احتمال آسیب زدن به زنان در اماکن عمومی، اداری و شرکتها بالا بود. یکی از علتهای تمایل نداشتن زنان به حضور در صحنههای اجتماعی و فرهنگی نیز همین مسئله بود. البته رژیم پهلوی نیز تعارضی با این مسئله نداشت و در پی حفاظت از امنیت اجتماعی زنان نبود، بلکه تلاش میکرد آن را بهصورت فضایی متعارف دربیاورد؛ مانند اتفاقی که در جشن هنر شیراز افتاد و یک تئاتر خیابانی در سال۱۳۵۶ بیآبرویی را به حد اعلای خودش رساند.
سر آنتونی پارسونز که آن زمان سفیر انگلیس در ایران بود، در خاطراتش نوشت که بعد از اجرای این نمایش ملاقاتی با شاه داشتم و به او گفتم که اگر این نمایش در یکی از شهرهای انگلیس برگزار میشد، مردم انگلیس عوامل آن نمایش را زنده نمیگذاشتند.
پرداختن به موضوع زنان در انقلاب سفید و شرکت در انجمنهای شهر و روستا یا قانون حمایت از خانواده در دوره پهلوی بیشتر نمایشی بود. وقتی در جامعه ایران حتی مردان به علت آزاد نبودن انتخابات در آن شرکت نمیکردند، دادن حق رأی به زنان چه دردی از جامعه دوا میکرد؟ چند درصد از مردم در انتخابات شرکت میکردند؟ چقدر انتخابات واقعی برگزار میشد؟ در چنین فضایی دادن حق رأی به زنان هیچ تحولی بهوجود نمیآورد. با دادن حق رأی به زنان تنها میشد تبلیغات کرد. بخش زیادی از مردم حتی از زمان برگزاری انتخابات مطلع نبودند.
مطالعه تطبیقی وضعیت زنان در دوره انقلاب و پس از انقلاب گویای حضور گسترده زنان در حوزههای مختلف ازجمله نهضت انقلابی و پشتیبانی از نیروهای رزمنده در جنگ تحمیلی و برهههای بعدی است. بخش قابل توجهی از تظاهراتکنندگان انقلاب۱۳۵۷ زنان بودند. مشارکت زنان در انتخاباتهای متعدد جمهوری اسلامی بسیار چشمگیر شد و زنان در دوره جمهوری اسلامی در حوزههای دانش و فناوری، آموزشی و دینی و سطوح عالی دانشگاهی و پژوهشی جهش خیرهکنندهای از خود نشان دادند.