فرارو- علی امینی در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۴۰، در بحبوحه بحرانهای اقتصادی و سیاسی، با حمایت آمریکا و فشارهای داخلی به نخستوزیری رسید.
به گزارش فرارو، علی امینی که مأموریتی مهم داشت، قرار بود اصلاحات گستردهای را در ایران آغاز کند؛ اصلاحاتی که در نهایت به انقلاب سفید شاه منتهی شد. امینی که خود را مرد اصلاحات میدانست، در اولین اقدام، مجلس را منحل کرد تا دستش برای اجرای برنامههایش باز باشد.
مهمترین برنامه علی امینی اصلاحات ارضی بود، موضوعی که از سوی واشنگتن بهعنوان راهی برای مهار کمونیسم در ایران مطرح شده بود. او حسن ارسنجانی را بهعنوان وزیر کشاورزی منصوب کرد و قانون اصلاحات ارضی را در دیماه ۱۳۴۰ به تصویب رساند، اما اجرای این طرح نیاز به بودجه سنگینی داشت و اینجاست که پای آمریکا به ماجرا باز شد.
تنها یک ماه پس از تصویب این قانون، چستر پاولز، مشاور رئیسجمهور آمریکا، به تهران آمد و برای اولین بار اصطلاح انقلاب سفید را به کار برد. او حمایت مستقیم واشنگتن را به امینی اعلام کرد و برای تأمین هزینههای اصلاحات، کنسرسیوم نفتی را وادار به افزایش تولید نفت ایران کرد. در کنار آن، آمریکا فروش اسلحه به ایران را محدود ساخت تا بودجه دفاعی کشور صرف اصلاحات شود. این اقدامات درآمد نفتی ایران را افزایش داد و کشور را به سومین صادرکننده نفت جهان تبدیل کرد.
علی امینی در منزل و در حال مکالمه تلفنی با شاه
با افزایش قدرت امینی، تنش او با شاه نیز بالا گرفت. نخستوزیری که خود را قدرتمندتر از هر زمان دیگری میدید، خواهان اختیارات ویژه و حتی کنترل نیروهای نظامی شد، اما این درخواست برای شاه به منزله یک هشدار بود. پذیرش آن، یعنی کاهش قدرت سلطنت؛ مخالفت با آن، یعنی احتمال رویارویی مستقیم با نخستوزیری که حمایت آمریکا را پشت سر داشت.
در نهایت شاه تصمیم گرفت امینی را کنار بگذارد. در مرداد ۱۳۴۱، نخستوزیر اصلاحطلب که قرار بود ساختارهای کشور را متحول کند، از قدرت کنار گذاشته شد. با خروج او، شاه ابتکار عمل را در دست گرفت و مسیر اصلاحات را به نام خود ثبت کرد، اما بذر تغییراتی که در دوران امینی کاشته شده بود، در سالهای بعد اثرات عمیقی بر آینده ایران گذاشت.