یک سلطان با دو چهره؛ نقاب از چهره اردوغان افتاد/ ترکیه فلسطین را قربانی دلار کرد؟

اقتصادنیوز یکشنبه 14 بهمن 1403 - 23:36
اقتصادنیوز: به باور ناظران در باب صادرات نفت ترکیه به اسرائیل صرفا رئیس جمهوری این کشور تصمیم گیرنده نیست، بلکه شرکت‌هایی که در این فرآیند مشارکت دارند به مانعی جدی در برابر رئیس جمهوری تبدل شده و مانع از آن شدند تا شعارها اجرایی شود. هرچند گروهی دیگر با اشاره به بی‌ثباتی‌های اقتصادی حاکم بر ترکیه مدعی‌اند که آنکارا در این باره نتوانسته از دلار به راحتی عبور کند.

به گزارش اقتصادنیوز، فارین پالسی با انتشار یادداشتی مدعی شد: در پایان ماه نوامبر، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، سخنرانی را ایراد و بر حمایت خود از غزه تأکید کرد.

سیما ییلدیریم، فعال ترکیه‌ای حامی فلسطین در میان حاضران، می‌دانست که لحظه صحبت فرا رسیده است. او گفت: «احساس می‌کنم ناچارم ناهماهنگی بین حمایت اعلام شده از فلسطین و اقدامات میدانی را برجسته کنم».

ییلدیریم و هشت نفر دیگر از گروه فعال ترکیه‌ای هزار جوان برای فلسطین در مقابل دوربین‌های تلویزیون فریاد زدند، "به نسل کشی دامن نزنید!" آنها به صادرات نفت زیر رادار ترکیه به اسرائیل اشاره داشتند.

اگرچه صادرات نفت کمتر از فروش تسلیحات قابل مشاهده است، اما جزء حیاتی ماشین جنگی اسرائیل به حساب می‌آید. در حالی که معترضان از اتاق اسکورت می‌شدند، پاسخ اردوغان تند بود: «بلندگوی صهیونیست‌ها نباشید». اقتصادنیوز یادداشت فارین پالسی را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست با عنوان «پشت پرده مانور اردوغان علیه اسرائیل؛ دست سلطان رو شد/ رمزگشایی از کشتی‌های نفتی ترکیه که به سواحل تل‌آویو رسیدند» منتشر شد و در ادامه بخش دوم و نهایی آمده است.

وقتی پای دلار در میان است!

در این میان، منافع شرکتی درگیر لایه دیگری از پیچیدگی است. اگرچه آذربایجان، ترکیه و گرجستان قرارداد ساخت این خط لوله را امضا کردند، اما همه چیز توسط شرکت «بی تی سی» اداره می‌شود. از ۱۱ سهامدار این شرکت، بزرگترین سهامدار «بی پی» است. بقیه شرکت‌های انرژی مستقر در آذربایجان، فرانسه، مجارستان، هند، ژاپن، نروژ، ترکیه و ایالات متحده هستند.

هر شرکتی حق دارد به طور مستقل سهم خود از نفت تولید شده بفروشد. براساس توافقنامه دولت میزبان که ترکیه در سال ۱۹۹۹ با این کنسرسیوم امضا کرد، تنها وقوع بلایای طبیعی، جنگ در خاک ترکیه که آنکارا آغاز نکرده باشد یا تحریم‌های بین‌المللی می‌تواند عبور نفت از خط لوله را متوقف کند. به بیانی بهتر ترکیه نمی‌تواند به طور یکجانبه ممنوعیتی برای صدور نفت از « بی‌تی سی» به اسرائیل اعمال کند. اگر این کار را انجام دهد، مسئول جبران خسارت سهامداران خواهد بود.

همه این‌ها به این معنی است که بر اساس قرارداد‌های «بی‌تی سی»، ترکیه نمی‌تواند محموله‌های نفتی به اسرائیل را بدون جلب رضایت سایر سهامداران یا اعمال جریمه‌های بزرگ مسدود کند. این گزاره می‌تواند به اردوغان بهانه‌ای داده تا با توسل بدان تحریم‌ها را نادیده بگیرد. از نظر قانونی نیز دستان ترکیه بسته است. (وزارت انرژی و اداره ارتباطات ترکیه به درخواست‌ها برای اظهار نظر در مورد اینکه آیا می‌تواند تحریمی یکجانبه اعمال کند یا خیر، پاسخ نداد.)

با این حال، اردوغان به جای توضیح این موضوع، اعتبار خود را به واسطه حمایت از فلسطین دو چندان کرده است، در حالی که ترکیه از مزایای مالی محموله‌های نفتی بهره می‌برد. نوامبر گذشته، اوزلم زنگین، معاون حزب عدالت و توسعه اردوغان (AKP) در برابر پارلمان فاش کرد که ترکیه ۱. ۲۷ دلار به ازای هر بشکه نفت از طریق خط لوله «بی‌تی سی» درآمد دارد. با عبور روزانه ۷۰۰ هزار بشکه نفت از خط لوله، این میزان تقریباً ۳۲۵ میلیون دلار در سال درآمد است که منبعی حیاتی برای ارز خارجی است زیرا ترکیه تلاش می‌کند کسری حساب خود را کاهش دهد.

ERDOGAN_COP_AFP.jpg

هزینه بازی دوگانه سلطان

فعالان استدلال می‌کنند که علیرغم مفاد قرارداد‌های «بی‌تی سی»، ترکیه طبق قوانین بین‌المللی این قدرت را دارد که جلوی صادرات نفت به اسرائیل را بگیرد. ترکیه یکی از امضاکنندگان کنوانسیون نسل کشی سازمان ملل است که این کشور را موظف به جلوگیری و مجازات نسل کشی می‌کند.

ناجی محمد، یکی از فعالان تحریم جهانی انرژی برای فلسطین، گفت: به عنوان یکی از طرفین پرونده نسل کشی دیوان بین‌المللی دادگستری علیه اسرائیل، ترکیه همچنین دارای دلایل قانونی برای استفاده از موقعیت خود در پایانه خط لوله «بی‌تی سی» برای جلوگیری از صادرات به اسرائیل است. گروه لابی مستقر در بریتانیا نیز خاطر نشان کرد: «این تعهد قانونی برای جلوگیری از نسل‌کشی جایگزین هر گونه موضوع قراردادی است.»

از منظر اردوغان، این سردرگمی به این زودی‌ها از بین نمی‌رود. محمد گفت: «مردم ماجرای ارتباط انتقال انرژی و نسل کشی را درک کرده‌اند، در داخل کشور، این‌اتهامات بسیاری از پایگاه‌های رأی‌دهندگان مذهبی و طرفدار فلسطینی اردوغان، به ویژه محافظه کاران جوان را تحت تأثیر قرار داده است».

پیش از این، گزارش‌های Stop Fueling Genocide که جزئیات ادامه صادرات نفت را تشریح می‌کرد، اعتراض‌ها را برانگیخت و دشمنان سیاسی - چپ‌ها و مسلمانان محافظه‌کار - را گرد هم آورد تا علیه استاندارد‌های دوگانه صحبت کنند. این افشاگری‌ها همچنین می‌تواند برای اردوغان در سطح بین‌المللی مشکلاتی ایجاد کند و او را در معرض‌اتهامات ریاکاری در قبال اسرائیل قرار دهد که اغلب خود به شکلی مشابه علیه کشور‌های غربی مطرح می‌کند. این می‌تواند اعتبارش را در جهان اسلام و تلاش‌های او برای به دست آوردن اهرم فشار بر غرب در خاورمیانه که به سرعت در حال تغییر است، خدشه دار کند.

با سقوط بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، اردوغان خود را برای اعمال نفوذ سیاسی بر دولت جدید دمشق آماده کرده است. ابراهیم کالین، رئیس جاسوسی ترکیه، تنها چهار روز پس از فرار اسد به دمشق سفر کرد و تعدادی از وزرای جدید سوریه با ترکیه ارتباط مستقیم دارند. ایالات متحده در حال حاضر از ترکیه به عنوان کانال پشتیبان خود برای حیات تحریرالشام؛ گروه شبه نظامی که اسد را کنار زدند، استفاده می‌کند و دیگر قدرت‌های منطقه را به حاشیه می‌برد.

اما اگر خشم مسلمانان در سراسر منطقه نسبت به تداوم معاملات ترکیه با اسرائیل افزایش یابد، با توجه به اشغال مستمر اسرائیل در خاک سوریه، ممکن است نفوذ اردوغان در دمشق محدود شود.

در مورد‌ ییلدیریم که به دلیل اعتراض خود با حداکثر محکومیت چهار سال و هشت ماه زندان مواجه است، او‌ امید چندانی برای تغییر سیاست ترکیه نمی‌بیند. به باور او اردوغان تلاش می‌کند کسانی را که شکاف بین لفاظی و واقعیت را برجسته می‌کنند، ساکت کند. ‌

ییلدیریم گفت: «اردوغان پیوسته از پرداختن به معاملات تجاری مهم با اسرائیل، به ویژه آن‌هایی که شرکت‌های بزرگ و منافع مالی قابل توجهی دارند، اجتناب می‌کند یا صریحاً آن را تکذیب می‌کند. این یک واقعیت تلخ است که ما نمی‌توانیم نادیده بگیریم. 

منبع خبر "اقتصادنیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.