به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه اعتماد نوشت: اما «FATF» چیست و پیوستن به «کارگروه ویژه اقدام مالی» رعایت چه قوانینی را الزامآور میکند؟
گروه ویژه اقدام مالی (FATF یا Financial Action Task Force) یک سازمان بیندولتی است که در سال ۱۹۸۹ میلادی با ابتکار گروه هفت با نگرش به سیاستهای توسعه برای مبارزه با پولشویی بنیاد شده است.
افایتیاف بهطور کلی دارای یک دستورالعمل ۴۰ مادهای است که همه جنبههای مبارزه با پولشویی را دربر میگیرد. از آغاز به فعالیت اتحادیه افایتیاف، مشخص بود که کشورهای عضو این اتحادیه دارای نظامهای مالی و قانونی متفاوت با یکدیگرند و نمیتوانند معیارهای یکسانی داشته باشند و برای مبارزه با پولشویی از رفتار یکسانی پیروی میکنند؛ بنابراین دستورالعمل اجرایی کارگروه افایتیاف به صورتی نوشته شده است که هم قابل اجرا توسط همه اعضا باشد و هم اینکه مبادلات پولی قانونی کشورهای عضو را محدود نکند و مانع توسعه اقتصادی کشورها نشود.
پس علت این حدود یک دهه تعلل در پیوستن به این سازمان بین دولتی چه بوده است؟ اکثر نظریات مخالف پیوستن به FATF حول محور ۳ گزاره تجمیع شده است:
اول اینکه پیوستن به این کارگروه، محدودیت دوچندانی را برای دور زدن تحریمها ایجاد میکند و مانع کمک به گروههای مقاومت در منطقه میشود. دومین دلیل مخالفان این است که پیوستن ایران به موضوع فوقالذکر موجب کاهش استقلال مالی ایران و افشای اطلاعات مالی کشور در برابر دشمن میشود و آخرین گزاره نیز، نگاه تبعیضآمیز FATF و امکان ادامه تحریم و باقی ماندن در لیست سیاه، حتی با وجود پذیرش آن است. لیکن چرا پذیرفتن و سپس پیوستن به FATF یک ضرورت اجتنابناپذیر است؟! اولین و شاید مهمترین دلیل لزوم تسریع پیوستن به این کارگروه، اتصال سیستم بانکی ایرانی به ساختار جهانی است..
موضوعی که میتواند روند مبادلات اقتصادی- تجاری رسمی را تسهیل کند. شرایط کنونی آنقدر وخیم است که حتی بانک مرکزی نیز در هیچ کشور دیگری حساب رسمی ندارد و این موضوع موجب ایجاد ساختارهای فردی کاذب، جهت معاملات و تبادلات اقتصادی شده است.
دوم اینکه FATF دیگر صرفا برای همکاری با کشورهای فرامنطقهای (امریکایی-اروپایی) مورد نیاز کشورمان نیست، بلکه به یک پیشفرض برای امضای معاهدات و معاملات تجاری بدل شده است تا جایی که حتی کشورهای دوست و همراه، مانند چین و روسیه که با کشور عزیزمان، ایران، توافقات بلندمدت همکاری امضا کردهاند نیز به مسوولان، پیوستن به این کارگروه را توصیه کردهاند.
سومین دلیل اجتنابناپذیر بودن پیوستن به «کارگروه ویژه اقدام مالی» بهبود روابط منطقهای و کاهش چالشهای تجاری است؛ خیلی از کشورهای منطقهای و فرامنطقهای، با وجود روابط دیپلماتیک حداکثری و وجود منافع مشترک، به بهانه حضور ایران در لیست سیاه FATF، حاضر به تعریف پروژههای مشترک و گسترش روابط فیمابین نیستند؛ حال آنکه میتوان با پیوستن به این سازمان، این بهانه یا دلیل موجه را به کلی حذف کرد و چالشهای تجاری-اقتصادی را کاهش داد.
آخرین مهم در راستای تایید گزاره فوق نیز کاهش هزینه تحریمها و جلوگیری از افزایش هزینه تبادلات مالی است؛ وقتی وادی رسمی انتقالات مالی بسته شود، کشور ناگزیر به ایجاد و اعتماد به ساختارهای موازی و فسادساز خواهد بود، به نوعی که مسیرهای غیرشفاف و با هزینههای گزاف، برای این مبادلات ایجاد خواهد شد.
طبیعی است که ساختارهای ذکر شده، موجب ایجاد ابربدهکارانی خواهد شد که محاکمه و رسیدگی دیرهنگام به اعمال آنان، برای کشور هزینههای جبرانناپذیری ایجاد خواهد کرد. به همه این موارد، این موضوع را اضافه کنیم که جز ایران، تنها دو کشور دیگر (کره شمالی و میانمار) در لیست سیاه حاضرند و بقیه کشورها، عضو این کارگروه بینالمللی هستند.
بهطور کلی، پذیرفتن و پیوستن به FATF، با مزیتهای بسیار و معایب اندکش، یکی از مهمترین راههای برونرفت از بنبست اقتصادی کنونی است که میتواند ظرفیتهای بسیاری را برای کشور به ارمغان بیاورد، لذا این مهم اجتنابناپذیر بوده و امیدواریم هر چه سریعتر، در بستر عقلانیت و مصلحتاندیشی، بررسی و رهگیری شود.