اسپیره کوهی، گیاهی با قدمتی طولانی در طب سنتی، از خانواده گل رز است. این گیاه که ریشه در فرهنگهای مختلف دارد، به دلیل خواص درمانی متنوعش، از گذشته تا کنون مورد توجه بوده است. از تسکین درد مفاصل گرفته تا بهبود مشکلات گوارشی، اسپیره کوهی در طب سنتی جایگاه ویژهای دارد.
در این مقاله، قصد داریم به بررسی جامعتر خواص اسپیره کوهی، نکات مهم در مصرف آن و همچنین روش تهیه چای اسپیره کوهی بپردازیم. با ما همراه باشید تا با این گیاه شگفتانگیز و کاربردهای آن بیشتر آشنا شوید.
اسپیره کوهی (Filipendula ulmaria)، که به نامهای ملکه چمنزار و مید وُرت نیز شناخته میشود، یک گیاه گلدار است که بومی اروپا و بخشهایی از آسیا است. این گیاه بیشتر در انگلستان و ایرلند یافت میشود، اما در آمریکای شمالی نیز وجود دارد. اسپیره کوهی در محیطهای مرطوب و مناطق باتلاقی و کنار رودخانهها رشد میکند و دارای گلهای سفید خوشبو است که در تهیه داروهای گیاهی مانند دمنوشها و عصارهها استفاده میشود.
در طب سنتی، از این گیاه برای درمان سوزش سر دل، زخم معده، سرماخوردگی، درد مفاصل، آرتریت و نقرس استفاده میشده است. همچنین بهعنوان یک مدر برای افزایش دفع ادرار در افرادی که از عفونتهای کلیوی یا مثانه رنج میبردند، تجویز میشده است.
اسپیره کوهی حاوی ترکیبات گیاهی است که ممکن است اثرات مفیدی بر بدن داشته باشند. این گیاه دارای دو گروه اصلی از ترکیبات گیاهی است: تاننها، بهویژه نوعی از الیگاتاننها به نام روگوسینها، و فلاونوئیدها، از جمله کائمفِرول و کوئرستین.
این ترکیبات، به همراه دیگر ترکیبات موجود در اسپیره کوهی، ممکن است بهعنوان آنتیاکسیدان عمل کنند. آنتیاکسیدانها با آسیب سلولی و بافتی ناشی از مولکولهای واکنشپذیر به نام رادیکالهای آزاد مقابله میکنند که میتوانند باعث بیماری شوند.
علاوه بر این، اسپیره کوهی حاوی مقادیر کمی از اسید سالیسیلیک است که ماده فعال موجود در آسپرین است و برای کاهش درد و التهاب در بدن مفید است.
فواید احتمالی اسپیره کوهی قرنهاست که بهطور دارویی استفاده میشود، اما شواهد علمی محدودی برای پشتیبانی از فواید آن وجود دارد.
یکی از پر مطالعهترین کاربردهای اسپیره کوهی، نقش آن در کاهش التهاب و درمان شرایط التهابی است. مطالعات آزمایشگاهی و روی موشها نشان دادهاند که این گیاه میتواند برخی مراحل در فرآیند التهابی را مهار کرده و نشانگرهای التهابی خون را کاهش دهد.
برخی معتقدند که اسپیره کوهی میتواند بهعنوان درمان موضعی برای التهاب پوست، قرمزی یا آکنه استفاده شود، اما هیچ مطالعهای این ایده را تأیید نکرده است.
التهاب و زخم معده: اسپیره با خاصیت ضدعفونیکنندگی خود، به بهبود التهاب و زخم معده کمک میکند.
اسهال: مصرف دمنوش اسپیره میتواند در درمان اسهال موثر باشد.
درمان زخمها و آکنه: ترکیبات ضدباکتریایی اسپیره به بهبود زخمها و درمان آکنه کمک میکند.
التهاب و حساسیت پوستی: استفاده از عصاره اسپیره در محصولات پوستی میتواند التهاب و حساسیت پوست را کاهش دهد.
تببر طبیعی: اسپیره به عنوان یک تببر طبیعی، میتواند تب را کاهش دهد.
دردهای عصبی: این گیاه در تسکین سردرد، میگرن و دردهای عصبی دیگر موثر است.
تقویت سیستم ایمنی: ترکیبات آنتیاکسیدانی اسپیره، سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
محافظت از سلولها: این ترکیبات از سلولها در برابر آسیبهای رادیکالهای آزاد محافظت میکنند.
برونشیت و سرماخوردگی: اسپیره با خاصیت ضدالتهابی و ضدعفونیکنندگی خود، در درمان بیماریهای تنفسی موثر است.
تسکین سرفه و بهبود تنفس: مصرف دمنوش اسپیره میتواند سرفه را تسکین داده و تنفس را بهبود بخشد.
اسپیره کوهی دارای مزایای دیگری نیز است، از جمله خواص ضدباکتریایی که ممکن است برخی از باکتریها، از جمله ای. کولای که اغلب مسئول مسمومیت غذایی است، را از بین ببرد.
با توجه به کمبود تحقیقات در مورد اسپیره کوهی در انسانها، تجزیه و تحلیل عوارض احتمالی استفاده از آن دشوار است. استفاده از اسپیره کوهی در مقادیر متوسط که از دوزهای توصیه شده در برچسبهای محصول تجاوز نکند، احتمالاً برای بزرگسالان سالم بیخطر است، اما بهتر است قبل از استفاده از آن با یک متخصص بهداشت مشورت کنید، بهویژه اگر دارو مصرف میکنید یا شرایط پزشکی خاصی دارید.
اگر از آسپرین استفاده میکنید، باید با احتیاط از این گیاه استفاده کنید، زیرا اسپیره کوهی حاوی اسید سالیسیلیک است که همان ماده فعال موجود در آسپرین است. و اگر حساسیت به آسپرین یا سالیسیلاتها دارید، باید از مصرف اسپیره کوهی اجتناب کنید.
در نهایت، تحقیقات کافی در مورد ایمنی اسپیره کوهی در کودکان یا افراد باردار یا شیرده وجود ندارد، بنابراین این گروهها باید از آن اجتناب کنند.
دمنوش اسپیره کوهی بهصورت آنلاین و در برخی فروشگاههای مواد غذایی سالم بهصورت چای فلهای یا در کیسههای چای موجود است. در حال حاضر دوز استانداردی برای اسپیره کوهی وجود ندارد، اما بیشتر محصولات توصیه میکنند که ۱–۲ قاشق غذاخوری (۲–۴ گرم) چای خشک را با ۱ فنجان (۲۳۷ میلیلیتر) آب جوش مخلوط کنید. اجازه دهید مخلوط برای حدود ۱۵ دقیقه دم بکشد و سپس آن را صاف کرده و بنوشید.
1. آیا اسپیره کوهی برای درمان آرتریت مفید است؟
برخی مطالعات آزمایشگاهی و روی حیوانات نشان دادهاند که اسپیره کوهی میتواند به کاهش التهاب مرتبط با آرتریت کمک کند. با این حال، شواهد انسانی در این زمینه محدود است.
2. آیا اسپیره کوهی برای پوست مفید است؟
برخی افراد معتقدند که اسپیره کوهی میتواند به درمان التهاب پوست و آکنه کمک کند، اما هیچ مطالعهای این ادعا را بهطور قطعی تایید نکرده است.
3. آیا مصرف اسپیره کوهی ایمن است؟
استفاده از اسپیره کوهی در مقادیر معمولی برای بیشتر افراد ایمن است، اما باید از مصرف آن در دوران بارداری، شیردهی یا در کودکان اجتناب کرد. همچنین اگر از داروهای ضد التهابی مانند آسپرین استفاده میکنید، باید با احتیاط از این گیاه استفاده کنید.
4. آیا اسپیره کوهی برای کاهش درد مفاصل مفید است؟
بله، اسپیره کوهی به دلیل داشتن ترکیبات ضد التهابی میتواند به کاهش درد مفاصل و التهابات ناشی از بیماریهایی مانند نقرس و آرتریت کمک کند.
5. آیا اسپیره کوهی برای درمان سرماخوردگی مفید است؟
در طب سنتی از اسپیره کوهی برای درمان سرماخوردگی و علائم آن مانند سرفه و گلودرد استفاده میشود. اما برای اثبات این کاربرد، نیاز به تحقیقات بیشتر است.
اسپیره کوهی یک گیاه گلدار بومی اروپا است که قرنها برای درمان سوزش سر دل، درد مفاصل، سرماخوردگی و التهاب استفاده میشود. تحقیقات در مورد این گیاه محدود است، اما مطالعات آزمایشگاهی و روی حیوانات نشان میدهند که این گیاه اثرات ضد التهابی دارد. با این حال، تقریباً هیچ مطالعهای در مورد استفاده از این گیاه برای درمان شرایط التهابی مانند آرتریت و آکنه در انسانها وجود ندارد. اسپیره کوهی معمولاً بهصورت دمنوش مصرف میشود. اگر قصد دارید آن را امتحان کنید، بهتر است قبل از استفاده با یک متخصص بهداشت مشورت کنید.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته