گمشده بزرگ مبارزه با قاچاق

دنیای اقتصاد سه شنبه 16 بهمن 1403 - 00:02
دنیای اقتصاد:تجارت 103‌میلیارد دلاری با جهان پس از 10ماه، مهم‌ترین خبر رئیس‌کل گمرک در یک نشست خبری بود. وی ضمن انتقاد از رخداد قاچاق از مبادی رسمی تاکید‌کرده با تکیه بر فناوری‌های نوین، این مشکل قابلیت رفع دارد.

فرود عسگری در نشست خبری در پاسخ به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» به تلاش این سازمان منطبق با اهداف برنامه هفتم توسعه برای ارتقای سطح فناوری و افزایش تعداد دستگاه‌های ایکس‌‌‌‌‌‌‌‌ری برای مبارزه با قاچاق تاکید کرد. وی یادآور شد: در مدت زمان موردبحث عملیات گمرکی برای مجموعا ۱۵۸‌میلیون‌تن کالا به ارزش ۱۰۳‌میلیارد دلار از ۱۴۰گمرک کشور انجام گرفت. در ۱۰ماهه نخست امسال حجم تجارت از مبادی گمرکی در مقایسه با مدت مشابه سال‌گذشته‌ برابر ۸‌درصد و ارزش آن نیز ‌برابر ۹‌درصد، افزایش ‌یافته‌است.

رشد ۱۲‌درصدی صادرات غیرنفتی

بنا به آمار مطرح‌شده توسط فرود عسگری رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌کل گمرک ایران؛ حجم صادرات غیرنفتی کشور در ۱۰ ماهه منتهی به پایان دی‌‌‌‌‌‌‌‌ماه ‌برابر ۱۲۷‌میلیون ‌تن به ارزش ۴۷‌میلیارد و ۷۵۵‌میلیون دلار برآورد شده‌است. به این‌ترتیب صادرات کشور در قیاس با مدت مشابه سال‌گذشته، از نظر وزنی رشد ۱۲‌درصدی و از منظر ارزشی رشد ۱۸‌درصدی یافته‌است. اقلام عمده اصلی صادراتی کشور در این بازه زمانی عبارتند از: گاز طبیعی، پروپان ‌مایع‌‌‌‌‌‌‌‌شده، متانول، بوتان مایع‌شده و قیر. مقاصد اصلی کالاهای صادراتی کشور نیز عبارتند از: چین با صادراتی به ارزش ۱۲.۳میلیارد دلار، عراق با صادراتی به ارزش ۱۰‌میلیارد دلار، امارات‌متحده‌عربی با صادراتی به ارزش ۹.۵میلیارد دلار و ترکیه با صادراتی به ارزش ۵.۵‌میلیارد دلار.

افت نامحسوس واردات

معاون وزیر اقتصاد افزود: میزان واردات کشور در بازه زمانی موردبحث ‌برابر ۳۰‌میلیون و ۷۰۰‌هزار ‌تن به ارزشی ‌برابر ۵۶‌میلیارد دلار برآورد شده‌است. حجم واردات در این بازه زمانی در قیاس با مدت مشابه سال‌۱۴۰۲‌برابر ۰.۳درصد کاهش‌یافته اما ارزش واردات در این بازه زمانی ‌برابر ۳‌درصد بیشتر شده‌است. بیشترین میزان کالاهای وارداتی کشور عبارتند از: شمش طلا به ارزش ۶.۳میلیارد دلار، ذرت دامی به ارزش ۲.۳میلیارد دلار، گوشی تلفن‌همراه به ارزش ۱.۸میلیارد دلار و کنجاله  سویا به ارزش ۱.۶میلیارد دلار. مهم‌ترین مبادی وارداتی کشور نیز عبارتند از: امارات‌متحده‌عربی با واردات به ارزش ۱۷‌میلیارد دلار، چین به ارزش ۱۴.۴میلیارد دلار، ترکیه به ارزش ۹.۹میلیارد دلار و آلمان با واردات به ارزش ۱.۹میلیارد دلار.

عسگری گفت: در این بازه زمانی ۱۰ ماهه، ۹‌میلیون دستگاه گوشی تلفن‌همراه به کشور واردشده‌است. کالاهای اساسی‌برابر ۲۰‌میلیون ‌تن به ارزش ۱۴.۸میلیارد دلار به کشور وارد شده‌‌‌‌‌‌‌‌اند. ۳ قلم اصلی کالای اساسی وارداتی به کشور عبارتند از: ذرت، کنجاله سویا، تجهیزات پزشکی و... به‌علاوه آنکه ۷۲۹۳ خودرو برقی به ارزش ۱۶۹‌میلیون دلار به کشور واردشده‌است. در همین‌‌‌‌‌‌‌‌حال در بازه زمانی موردبحث ۲۵دستگاه اتوبوس برقی به ارزش ۴‌میلیون دلار از گمرک ترخیص شده‌است.

وی افزود: صادرات پسته در ۱۰ ماهه موردبحث رشد خوبی داشت. ۱۳۹‌هزار‌تن پسته به ارزش یک‌میلیارد و ۲۷۸‌میلیون دلار‌ از ایران صادر شد. صادرات پسته در ۱۰ماهه نخست امسال در قیاس با مدت مشابه سال‌۱۴۰۲، رشد ۹۵‌درصدی وزنی و ۱۶۵‌درصدی ارزش را تجربه کرد. گفتنی است در ۱۰ماهه سال‌جاری، ۵/۸۱‌ تن شمش طلا وارد کشور شد که رشد ۲۳۴‌درصدی در وزن و ۳۰۳درصدی در ارزش نسبت به مدت مشابه سال‌قبل داشته‌است. در همین‌‌‌‌‌‌‌‌حال باید خاطرنشان کرد؛ در ۱۰ماهه سال‌جاری ۴۱‌هزار و ۲۹۷دستگاه خودرو به ارزش ۸۷۷‌میلیون دلار وارد کشور شده که به لحاظ تعداد ۷۰۹‌درصد و از حیث ارزش ۷۴۴‌درصد افزایش داشته‌است.

تنوع اقلام صادراتی

عسگری در ادامه با اشاره به تنوع اقلام صادراتی کشور اظهار کرد: در ۱۰ماهه سال‌جاری ۴۸۷۲قلم کالا از ایران صادر شد. صادرات ۲۷۰۸ردیف از این کالاها در مدت زمان موردبحث، افزایشی بود. صادرات ۲۱۶۴‌قلم کالا نیز کاهش‌یافت. در همین‌‌‌‌‌‌‌‌حال صادرات ۵۰قلم کالا در مقایسه با مدت مشابه سال‌گذشته، رشد ۴۲‌درصدی و از منظر ارزشی نیز افزایش ۵۳‌درصدی یافته‌است. ۵۰‌قلم موردبحث، ۴۰‌درصد مجموع وزنی و ۴۲‌درصد ارزش کل صادرات را به خود اختصاص داده‌است.

جزئیات تجارت با اتحادیه اروپا

معاون وزیر اقتصاد در تشریح تجارت ایران با اتحادیه اروپا گفت: میزان واردات ۱۰‌ماهه ایران از اتحادیه اروپا ‌برابر ۲‌میلیون‌تن به ارزش ۴.۸‌میلیارد دلار برآورد شده‌است. میزان واردات از اتحادیه اروپا از منظر وزنی رشد ۱۴‌درصدی و از منظر ارزشی، رشد ۳‌درصدی داشته‌است. آلمان بزرگترین صادرکننده کالا به ایران در این اتحادیه است و در ۱۰ماه‌منتهی به پایان دی ماه، ۳۱۰‌هزار‌تن کالا به ارزش حدود ۲‌میلیارد دلار به ایران صادر کرده است. هلند و ایتالیا نیز دیگر صادرکنندگان بزرگ اتحادیه اروپا به ایران بوده‌اند. میزان صادرات ایران به کشورهای عضو اتحادیه اروپا در ۱۰ماهه نخست امسال‌ برابر ۳۴۴‌هزار ‌تن به ارزش ۵۰۴‌میلیون دلار گزارش شده‌است. آلمان، بلغارستان و ایتالیا در رده بزرگترین مقاصد اصلی صادرات ایران به اروپا هستند.

تجارت با ۱۵ کشور همسایه

براساس آمار مطرح‌شده توسط فرود عسگری میزان صادرات ایران به کشورهای همسایه در مدت زمان موردبحث از منظر وزنی‌برابر ۷۵‌میلیون ‌تن و از منظر ارزشی‌برابر ۲۹.۸‌میلیارد دلار گزارش شده‌است. این صادرات در قیاس با ۱۰ ماهه سال‌۱۴۰۲، از منظر وزنی‌ برابر ۲۴‌درصد و از منظر ارزش ‌برابر ۲۹‌درصد بیشتر شده‌است. میزان واردات از کشورهای همسایه به ایران در ۱۰ ماهه امسال ‌برابر ۱۸‌میلیون و ۳۰۰‌هزار ‌تن کالا به ارزش ۳۰‌میلیارد دلار برآورد شده‌است. این میزان واردات در قیاس با مدت مشابه سال‌گذشته از منظر وزنی‌برابر ۷‌درصد کاهش و از منظر ارزش نیز ‌برابر ۱۲‌درصد بیشتر شده‌است. مجموع تجارت ما با کشورهای همسایه عبارت است از: ۹۳.۷‌میلیون ‌تن به ارزش ۶۰‌میلیارد دلار، بنابراین میزان تجارت ایران با کشورهای همسایه از منظر وزنی ‌برابر ۱۷‌درصد و از منظر ارزشی‌برابر ۲۰‌درصد بیشتر شده‌است.

رشد۴۰‌درصدی درآمدهای گمرکی

رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌کل گمرک ایران گفت: میزان حقوق ورودی وصولی در گمرکات در ۱۰ماهه منتهی به پایان دی ماه امسال ‌برابر ۹۴.۷‌همت گزارش شده‌است. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال‌گذشته ۷۱‌درصد رشد داشته‌است. درآمد حاصل از ۲۳ردیف درآمدهای گمرکی کشور ‌برابر ۱۳‌همت گزارش‌شده که در مقایسه با مدت ۱۰ ماهه سال‌قبل، ۶۶‌درصد رشد یافته‌است. مجموع دریافتی گمرک در این دوره با رشد ۴۰‌درصدی نسبت به مدت مشابه‌سال ‌قبل‌ برابر ۲۲۱‌همت گزارش شده‌است.

رشد ۲۳‌درصدی ارزش صادرات غیرنفتی در دوره دولت چهاردهم

معاون وزیر اقتصاد آمار تجارت خارجی ایران در دوره دولت چهاردهم (اول شهریور تا پایان دی ۱۴۰۳) را بیان کرد. مجموع صادرات غیرنفتی ایران با وزنی بیش از ۶۶‌میلیون تن، ارزشی بالغ‌بر ۲۵.۵میلیارد دلار را به خود اختصاص داده‌است. میزان صادرات کشور در این بازه زمانی از منظر وزنی ۱۵.۵‌درصد و از منظر ارزشی‌برابر ۲۳‌درصد رشد یافته‌است؛ این در حالی است که واردات کشور طی این مدت با ۲۰‌درصد کاهش در وزن و ۳‌درصد افت ارزشی نسبت به مدت مشابه سال‌قبل به ۱۴‌میلیون و ۷۲۷‌هزار‌تن رسید. ارزش واردات هم در این مدت ۲۸.۷میلیارد دلار بوده‌است. در همین‌‌‌‌‌‌‌‌حال باید خاطرنشان کرد؛ مجموع ترانزیت خارجی کشور در این بازه زمانی، رشد ۱۰‌درصدی داشته‌است.  عسگری گفت: طی این مدت ۲۵‌هزار و ۴۴۸ دستگاه خودرو وارد کشور شده‌است که به لحاظ تعداد ۵۷۰‌درصد و از حیث ارزش ۶۸۴‌درصد رشد نشان می‌دهد. به‌علاوه آنکه ۵۱‌تن شمش طلا وارد کشور شده که از نظر وزنی ۱۵۵‌درصد و از منظر ارزش ۲۲۶‌درصد افزایش‌یافته‌است.

فناوری مانع قاچاق از مبادی رسمی

فرود عسگری رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌کل گمرک ایران در پاسخ به «دنیای‌اقتصاد» درخصوص نقش فناوری‌های نوین گمرکی در جلوگیری از قاچاق از مبادی رسمی و برنامه این نهاد برای ارتقای سطح تکنولوژی در گمرکات کشور اظهار کرد: در برنامه هفتم توسعه، بهره‌مندی از تکنولوژی‌های نوین در مبادی گمرکی مورد‌توجه قرارگرفته و ما نیز به اجرای این برنامه پای‌بند هستیم. در این میان بهره‌مندی از دستگاه‌های ایکس‌‌‌‌‌‌‌‌ری در جلوگیری از قاچاق از مبادی رسمی، موثر هستند. درحال‌حاضر گمرکات پرتحرک کشور، به این تجهیزات، مجهز هستند. ۳۱دستگاه ایکس‌‌‌‌‌‌‌‌ری در گمرکات کشور وجود دارد. این تجهیزات در گمرکات بزرگ کشور همچون گمرک شهیدرجایی، بازرگان، پرویزخان، لطف‌‌‌‌‌‌‌‌آباد و... نصب هستند. ۱۴دستگاه ایکس‌‌‌‌‌‌‌‌ری متعلق به دولت است البته برنامه‌هایی برای برون‌‌‌‌‌‌‌‌سپاری آن داریم. ۱۲ دستگاه ایکس‌‌‌‌‌‌‌‌ری به بخش خصوص متعلق است. ۵ دستگاه به دلیل قدیمی بودن، سرعت کارکرد پایینی دارند.

 در همین‌‌‌‌‌‌‌‌حال برای ورود ۴ دستگاه جدید ظرف ۶ماه آتی، برنامه داریم. در همین‌‌‌‌‌‌‌‌حال گمرک به‌دنبال تامین ۴۰ دستگاه جدید ایکس‌‌‌‌‌‌‌‌ری در تعامل با بخش‌خصوصی است. به‌علاوه آنکه به‌دنبال آن هستیم که در این مسیر از توان تولید داخلی بهره‌بگیریم. عسگری گفت: توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که در برخی گمرکات کشور، حجم مبادلات تجاری بسیار محدود و حتی ناچیز است و تنها بنا به ملاحظاتی ایجاد شده‌اند، بنابراین ضرورتی برای نصب دستگاه ایکس‌‌‌‌‌‌‌‌ری در این گمرکات نیست.

در حال‌حاضر نیز گمرکات اصلی کشور که ۹۰‌درصد حجم عملیات تجاری را پوشش می‌دهند زیر پوشش ایکس‌‌‌‌‌‌‌‌ری هستند. معاون وزیر اقتصاد تاکید کرد: برای جلوگیری از قاچاق از گمرکات، اقداماتی تحت‌عنوان مدیریت ریسک انجام می‌شود. توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که در حال‌حاضر کالاهای اساسی بیشترین سهم از ورود کالا به مبادی رسمی را دارند. ورود کالاهای غیرضروری به کشور نیز در سال‌های اخیر ممنوع شده‌است. پس از کالاهای اساسی نیز تجهیزات، ماشین‌آلات، مواد اولیه تولید و... بیشترین سهم را از واردات در اختیار دارند. این محصولات نیز براساس ریسک به ایکس‌‌‌‌‌‌‌‌ری ارجاع داده می‌شوند.

منبع خبر "دنیای اقتصاد" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.