خبرگزاری مهر-گروه استان‌ها: عشایر استان ایلام با جمعیتی بالغ بر ۶۰ هزار نفر، به‌عنوان یکی از گروه‌های مهم جمعیتی ایران، نقش بسیار مهمی در تأمین مواد غذایی و محصولات کشاورزی، تولید محصولات دامی و لبنی، تولید صنایع دستی، حفظ تعادل اکولوژیک و تنوع زیستی، حفظ تنوع ژنتیکی دام‌ها و گیاهان منطقه، حفظ و انتقال فرهنگ بومی و ملی ایلام، توسعه پایدار و خودکفایی، ارتقا امنیت ملی، اشتغالزایی و رونق اقتصادی، ایفا می‌کنند.

پیشینه تاریخی زندگی عشایری در ایلام به دوران‌های بسیار دوری برمی‌گردد، در واقع ایلام با تاریخچه‌ای طولانی و تمدن‌های دیرینه، محلی بوده که عشایر در آن زندگی می‌کرده‌اند؛ با این حال قبل از انقلاب اسلامی، یکی از سخت‌ترین دوره‌های زندگی برای عشایر بود، زیرا عشایر ایلام در آن دوران از مشکلات متعددی نذیر عدم دسترسی به آب، برق، بهداشت و آموزش رنج می‌بردند.

با این وجود پس از انقلاب اسلامی و توسعه زیرساخت‌ها، ارائه تسهیلات مالی و وام‌های کشاورزی به کشاورزان و ورود ماشین‌آلات کشاورزی پیشرفته به مزارع، تحولات متعددی در زندگی عشایری صورت گرفت. بررسی‌ها نشان داده پس از انقلاب اسلامی، زندگی عشایری در استان ایلام تغییرات و پیشرفت‌های مهمی را تجربه کرده که توسعه زیرساخت‌ها، ارائه تسهیلات مالی، آموزش و توانمندسازی، حفظ و احیای فرهنگ و آداب و رسوم، توسعه صنایع دستی و ارائه خدمات بهداشتی و رفاهی، برخی از مهم‌ترین پیشرفت‌های زندگی عشایری ایلام پس از انقلاب اسلامی است.

وضعیت نامطلوب عشایر در دوران پهلوی

جمال علی محمدی یکی از عشایر استان ایلام در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در دوران پهلوی عشایر در مقایسه با دیگر گروه‌های اجتماعی، از وضعیت اقتصادی پایین‌تری برخوردار بودند، زیرا حکومت پهلوی، توجه کافی به نیازها و مشکلات عشایر نداشت و حمایت‌های دولتی برای بهبود وضعیت زندگی آن‌ها ناکافی بود، این موضوع نیز باعث شده بود که عشایر با مشکلات زیادی در معیشت و زندگی روزمره خود مواجه باشند.

وی افزود: عشایر قبل از انقلاب از امکانات و زیرساخت‌های که حق اصلی هر انسان است مانند خدمات آموزشی، درمانی، بهداشتی، دسترسی به آب، برق و همچنین بهرمندی از فرصت‌های شغلی مناسب برخوردار نبودند.

علی اکبر وفانژاد یکی از دیگر از عشایر ایلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: عشایر با نقش‌های متعدد و متنوعی که در اقتصاد، فرهنگ، تاریخ و امنیت کشور ایفا می‌کنند، از اهمیت بالایی برخوردارند، همین امر نیز موجب شد بعد از انقلاب توجه ویژه ای به عشایر شود.گ

وی افزود: پس از انقلاب، دولت به توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز عشایر همچون بهبود و توسعه جاده‌ها، دسترسی به آب و برق، ایجاد مراکز بهداشتی و آموزشی پرداخته است؛ همچنین با ارائه وام‌های کشاورزی و دامداری با بهره‌های کم، به عشایر کمک کرده تا بتوانند به بهبود وضعیت اقتصادی خود بپردازند و تولیدات خود را افزایش دهند.

وفانژاد تصریح کرد: حفظ و احیای فرهنگ و آداب و رسوم عشایر، ایجاد بازارچه‌های محلی و حمایت از صنایع دستی، ارائه خدمات اجتماعی و رفاهی به عشایر، از دیگر اقداماتی است که دولت اسلامی در سال‌های پس از انقلاب برای بهبود معیشت عشایر و توسعه سطح رفاه آنان در دستور کار قرار داده است.

توسعه زندگی عشایر استان ایلام پس از انقلاب

جواد خانزادی مدیرکل امور عشایر استان ایلام در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: عشایر یکی از گروه‌های مهم جمعیتی ایلام هستند که ۱۱ درصد جمعیت استان ایلام را تشکیل داده‌اند و از دیرباز تا کنون با تولید محصولات دامی و کشاورزی، نقش‌های متعددی در جنبه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی ایفا کرده و به تقویت هویت ملی کمک می‌کنند.

وی افزود: پیش از انقلاب امکانات و رفاهی برای این قشر پر تلاش کمتر وجود داشت و به نوعی مغفول مانده بود، اما پس از انقلاب، بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای، آب، برق، گاز، گسترش سواد و تأمین فضاهای آموزشی موجب تغییرهای شگرفی در زندگی عشایر استان شده است.

مدیرکل امور عشایر استان ایلام تصریح کرد: به منظور بهبود وضعیت زندگی عشایر و توسعه پایدار آن‌ها اقداماتی از قبیل مرمت و بازسازی ایل راه‌ها، احداث پنل خورشیدی، احداث دکل‌های مخابراتی، آبرسانی، حمایت‌های مالی و تسهیلات، حمایت از تولید و فروش صنایع دستی عشایری، ایجاد مراکز بهداشتی سیار و آموزش‌های بهداشتی و… به طور مداوم در دستور کار قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه در راستای ارائه خدمات بهتر به جامعه عشایری استان، از ابتدای سال جاری پروژه‌های متعددی تعریف شده که به مناسبت ایام پیروزی انقلاب اسلامی به بهره‌برداری خواهند رسید، گفت: افتتاح راه عشایری تیمه و زیتون، افتتاح راه عشایری گلال شهدا، افتتاح چاه آب شرب عشایر دهلران، پروژه تأمین آب شرب عشایر کولگ و همچنین بهسازی چشمه‌های عشایر شهرستان ملکشاهی از جمله این پروژه‌ها است.

وضعیت تولیدات عشایر استان ایلام پس از انقلاب اسلامی

مدیرکل امور عشایر استان ایلام گفت: طرح آب رسانی به کانون عشایری منطقه کولگ در نوار مرزی مهران، با ۲۲ کیلومتر لوله گذاری در دهه مبارک فجر به بهره برداری می‌رسد، با اجرای این طرح ۱۷۵ خانوار جامعه عشایری مناطق مرزی مهران و منطقه عشایر کولگ از نعمت آب پایدار بهداشتی و سالم برخودار می‌شوند.

وی به پروژه اجرا شده از پشم تا فرش اشاره کرد، در این طرح بالغ یک هزار و ۵۰۰ تن پشم مرغوب و سفید توسط عشایر استان تولید شد و از انتقال پشم توسط دلالان به سایر استان‌ها جلوگیری شد و هم اکنون پشم عشایر توسط زنان عشایر به نخ تبدیل می‌شود.

عشایر ایلام با در اختیار داشتن بیش از دو میلیون و ۴۰۰ هزار رأس دام سبک و سنگین، سالانه بیش از ۸۵۰۰ تن گوشت قرمز، بیش از ۲۶ هزار تن شیر، حدود ۵۰۰ تن روغن حیوانی و ۱۶۰۰ تن پشم تولید می‌کنند. عشایر استان با تولید سالانه بیش از ۹۰ هزار تن انواع محصولات، نقشی بی‌بدیل در اقتصاد منطقه ایفا می‌کنند. با این حال، خشکسالی‌های اخیر و کمبود علوفه، تولیدات عشایر را با چالشی مواجه کرده است.

۹ هزار و ۷۳۶ خانوار عشایری با جمعیتی بیش از ۶۰ هزار نفر در قالب ۱۲ ایل و ۳۲ طایفه در استان ایلام زندگی می‌کنند.

عشایر ایلام که تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی از کمترین امکانات رفاهی محروم بودند، اکنون با تلاش مسئولان به ویژه در چند سال گذشته در بیشتر شاخص‌های زندگی شاهد دگرگونی‌های چشمگیری بوده‌اند؛ که این دگرگونی ها نه تنها موجبات تسهیل زندگی آنها را فراهم کرده بلکه در افزایش تولیدات دامی و رشد اقتصادی آنها نیز نقش عمده‌ای را ایفا کرده است.