به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، گرانی، افزایش ناگهانی قیمت یک یا چند کالاست که یک بار رخ میدهد و تداوم نمییابد در حالی که تورم، افزایش «مستمر» «سطح عمومی قیمتها» است و به یک یا چند کالا معطوف نمیشود. از این رو، برای محاسبه تورم باید مجموعهای از کالاها در نظر گرفته شود که هم در زندگی روزمره مردم به طور مداوم استفاده شود و هم «عمومیت» داشته باشد و معطوف به یک گروه کالایی خاص نباشد.
مرکز آمار که متولی رسمی ارائه دادههای تورم است، سبدی برای مصرف یک خانوار در نظر گرفته که در آن کالاهای خوراکی، غیرخوراکی و خدمات بر حسب جایگاهی که در الگوی مصرف خانوار دارد، یک ضریب اهمیت پیدا میکند. برای مثال، اگر کل سبد مورد استفاده خانوار به 100 قسمت تقسیم شود، 64 قسمت از آن را گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات و 36 درصد از آن را گروه کالاهای خوراکی، آشامیدنی و دخانیات تشکیل داده است. این الگوی مصرف متوسطی است که از سال 1400 برای یک خانوار ایرانی در نظر گرفته شده است. بر اساس این سبد و ضرایب آن، مرکز آمار تورم دی 1403 را برابر با 2.9 درصد اعلام کرده است؛ یعنی هزینه تامین این سبد برای یک خانوار ایرانی به طور متوسط 2.9 درصد بیشتر از آذر بوده است. این درحالی است که تورم کالاهای خوراکی، آشامیدنی و دخانیات به تنهایی بالای 3 درصد بوده است. حال ممکن است احساس تورم برای خانوارهای مختلف بر اساس سطح مالی یا زندگی در مناطق شهری و روستایی متفاوت از این نرخ باشد.
از این رو، اکوایران شاخصی را محاسبه کرده که میتوان به صورت غیررسمی آن را معادل با تورم کالاهای خوراکی دانست. هدف این شاخص، واقعیتر کردن سطح تورم از سمت کالاهای خوراکی است. محاسبات نشان میدهد که شاخص معیشتی اکوایران در دی ماه برابر با تورم ماهانه کل کشور، 2.9 درصد، بوده است. با این حال، این شاخص-که نماگری از رشد ماهانه قیمت سبد حداقل خوراک است-در سطحی پایینتر از تورم کالاهای خوراکی اعلام شده از سوی مرکز آمار قرار گرفته؛ این تفاوت میتواند ناشی از تفاوت اقلام موجود در سبد اکوایران و سبد تورم مصرفکننده مرکز آمار باشد.
مشروح این گزارش را در اکوایران با تیتر «چرا تورم خوراکیها بیشتر احساس میشود؟» بخوانید.