خبرگزاری مهر، گروه بینالملل - آذر مهدوان: مساله مذاکره کارساز، اصلی ناخوانده و نانوشته برای کشورهای غرب و آمریکا محسوب میشود. زیرا بارها شاهد بودیم غرب علیرغم مذاکره با کشورهای مختلف و انجام توافقات بین المللی، هیچگاه به تعهدات خود پایبند نبوده است.
با برگشت «دونالد ترامپ» به کاخ سفید، بازار بحث و گمانهزنیها پیرامون مذاکرات احتمالی تهران- واشنگتن داغ شده است؛ مذاکراتی که پیشتر نیز به صورت غیرمستقیم انجام و به «توافق جامع اقدام مشترک» (برجام) منجر شدهبود، اما ترامپ در دوره نخست ریاست جمهوری خود با وجود همکاریهای سازنده ایران به صورت یکجانبه از آن خارج شد و شدیدترین تحریمهای ضدایرانی را در چارچوب «فشار حداکثری» در تهران تحمیل کرد.
خبرنگار مهر با هدف بررسی نوع رفتار کشورهای غرب و بهویژه آمریکا درباره مذاکره با کشورهای دیگر، گفتگویی را با پروفسور «حسن اونال» عضو هیئت علمی دانشگاه باشکنتِ آنکارا انجام داده که در ادامه میآید.
حل چالشهای بین المللی از طریق مذاکره و دیپلماسی قطعاً اقدامی درست و منطقی است اما به شرطی که طرف مقابل صادق در انجام مذاکره باشد. نتیجه تجربه مذاکره برخی کشورها با غرب خسران بوده است. مذاکره لیبی در دوران معمر قذافی نمونهای از آن است. تحلیل شما درباره مذاکره با غرب، به خصوص رئیسجمهور جدید آمریکا چیست؟
کشورهای غربی و به خصوص آمریکا در مذاکره با کشورهای خاورمیانه که به عنوان «محور شرارت» معرفی میکنند صادقانه رفتار نکردهاند. جهان غرب حتی در مساله ترکیه نیز سیاستی به دور از صداقت اتخاذ میکند و بارها شاهد فرسایشی شدن روند حل چالشها از سوی غرب بودهایم. به همین دلیل ترکیه در مذاکره با غرب حساستر رفتار میکند. در مساله ایران نیز من فکر نمیکنم آمریکا و متحدانش مذاکرهای کارساز و صادقانه پیش ببرند. هیچکدام از کشورهایی که آمریکا به ظن خود به عنوان «محور شرارت» معرفی میکند با مذاکره نتوانستند از فشارهای سیاسی و اقتصادی نجات دهند؛ عراق، سوریه و لیبی نمونهای از این کشورها هستند.
با توجه به انجام برخی مذاکرات ایران با طرف غربی و آمریکا، اما عدم توجه اروپا و آمریکا به اصل مذاکره عملاً نشان داد غرب در ظاهر اهل مذاکره اما در واقعیت حامی فشار حداکثری علیه مردم ایران است، ارزیابی شما چیست؟
جهان غرب بخصوص آمریکا همیشه در مذاکره با ایران به دور از صداقت رفتار کرده است. از این به بعد هم ادامه همین نوع رفتار محتمل است. در خصوص تحریمهای ظالمانه آمریکا علیه ملت ایران هم متعجب نیستیم زیرا دیدیم که ۱۴ سال تمام چگونه گروههای جهادی در سوریه مسلح شدند و سنگینترین تحریمها علیه دمشق اعمال کردند. مطمئنم آمریکا تحریمهای خود را علیه مردم ایران ادامه خواهد داد. با توجه به رویکرد دولت جدید آمریکا و ماهیت انقلابی جمهوری اسلامی، امیدوار بودن به عقب نشینی غرب در سیاستش مقابل تهران اشتباه است زیرا فاکتور حمایت از اسرائیل در دوره ترامپ نیز در سیاست آمریکا همچنان تأثیر گذار خواهد بود.
بهترین راه حل مقابله با فشارهای سیاسی آمریکا و غرب علیه ایران و دیگر کشورها چیست؟
از نظر من همکاری منطقهای بهترین راهکار است. از طرفی تمرکز بر جهان چند قطبی میتواند بهترین اهرم سیاسی مقابل غرب باشد. از طرفی همکاری ایران با ترکیه میتواند تأثیر گذار باشد. متأسفانه در داخل ترکیه گروههای وجود دارند که نگاهشان نسبت به همکاری با ایران مثبت نیست. اگر این گروهها در نوع سیاستگذاری ترکیه تأثیرگذار باشند، میتواند موجب همراهی آنکارا با غرب در موضوع تهران باشد. امیدوارم هیچ وقت چنین اتفاقی نیفتد.