«تابناک با تو» - تأثیر جمس پارچه لباس بر سلامت پوست موضوعی است که اغلب نادیده گرفته می‌شود، اما پارچه‌های مصنوعی می‌توانند نقشی کلیدی در ایجاد مشکلات پوستی داشته باشند. بسیاری از افراد بدون آگاهی از مواد تشکیل‌دهنده لباس‌هایشان، پارچه‌هایی را می‌پوشند که ممکن است باعث تحریک پوست، ایجاد حساسیت و حتی مشکلات بلندمدت پوستی شوند. پارچه‌های مصنوعی مانند پلی‌استر، نایلون و اکریلیک معمولاً دارای ترکیبات شیمیایی هستند که تنفس پوست را محدود کرده و تعریق را افزایش می‌دهند. این مسئله نه‌تنها می‌تواند به خشکی و خارش پوست منجر شود، بلکه احتمال رشد باکتری‌ها و قارچ‌های پوستی را نیز افزایش می‌دهد. در مقابل، پارچه‌های طبیعی مانند پنبه، کتان و ابریشم به دلیل خاصیت جذب رطوبت و تهویه مناسب، برای سلامت پوست مفیدتر هستند. با این حال، برخی لباس‌های طبیعی نیز در صورتی که به‌درستی فرآوری نشده باشند، می‌توانند آلرژی‌زا باشند.

در این مقاله، ۱۰ دانستنی علمی درباره تأثیر لباس‌هایی که می‌پوشید بر سلامت پوست و مضرات احتمالی پارچه‌های مصنوعی بررسی شده است.

۱- پارچه‌های مصنوعی می‌توانند باعث تحریک و حساسیت پوستی شوند

تحقیقات نشان داده‌اند که بسیاری از پارچه‌های مصنوعی مانند پلی‌استر و نایلون، حاوی ترکیبات شیمیایی هستند که می‌توانند باعث تحریک پوست شوند. این پارچه‌ها معمولاً دارای رنگ‌های مصنوعی، مواد ضدچروک و مواد مقاوم در برابر آب هستند که ممکن است در تماس طولانی‌مدت با پوست، واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند. برخی از افراد پس از پوشیدن لباس‌های مصنوعی، دچار خارش، قرمزی و التهاب می‌شوند که به دلیل عدم تهویه مناسب و افزایش گرمای پوست رخ می‌دهد. پارچه‌های مصنوعی معمولاً عایق رطوبت هستند، یعنی نمی‌توانند عرق را جذب کنند و باعث ایجاد محیطی مرطوب روی سطح پوست می‌شوند. این شرایط محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها ایجاد کرده و احتمال بروز مشکلات پوستی مانند اگزما و عفونت‌های قارچی را افزایش می‌دهد.

۲- مواد شیمیایی موجود در برخی لباس‌ها می‌توانند از طریق پوست جذب شوند

مطالعات نشان داده‌اند که برخی از مواد شیمیایی به‌کاررفته در تولید لباس‌ها می‌توانند از طریق پوست جذب بدن شوند. این مواد شامل فرمالدئید (Formaldehyde) که برای جلوگیری از چروک شدن پارچه‌ها استفاده می‌شود، ترکیبات ضدحریق و مواد رنگی مصنوعی هستند. در برخی موارد، این ترکیبات شیمیایی می‌توانند باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک، التهاب‌های پوستی و حتی مشکلات هورمونی شوند. به همین دلیل، شستن لباس‌های جدید قبل از اولین استفاده توصیه می‌شود، زیرا ممکن است هنوز بقایای این مواد روی پارچه باقی مانده باشند. همچنین، لباس‌هایی که دارای خاصیت ضدآب یا ضدچروک هستند، اغلب حاوی مواد شیمیایی بیشتری هستند که می‌توانند به‌تدریج از طریق پوست وارد بدن شوند.

۳- پارچه‌های مصنوعی تعریق را افزایش می‌دهند و می‌توانند منجر به آکنه و التهاب‌های پوستی شوند

یکی از مشکلات اصلی پارچه‌های مصنوعی این است که جریان هوا را مسدود کرده و باعث افزایش دمای بدن و تعریق بیش از حد می‌شوند. برخلاف پارچه‌های طبیعی مانند پنبه که رطوبت را جذب کرده و تبخیر می‌کنند، پارچه‌های مصنوعی رطوبت را روی سطح پوست نگه می‌دارند و باعث بسته شدن منافذ پوست می‌شوند. این شرایط می‌تواند باعث ایجاد جوش، آکنه و التهاب‌های پوستی به‌خصوص در قسمت‌هایی که تماس مستقیم با لباس دارند، مانند پشت، سینه و گردن شود. تحقیقات نشان داده‌اند که افرادی که به‌طور مداوم لباس‌های مصنوعی می‌پوشند، نسبت به افرادی که از پارچه‌های طبیعی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض آکنه ناشی از تعریق هستند.

۴- برخی پارچه‌های مصنوعی می‌توانند باعث خشکی شدید پوست شوند

برخی از پارچه‌های مصنوعی مانند پلی‌استر و اکریلیک، نه‌تنها باعث افزایش تعریق می‌شوند، بلکه رطوبت طبیعی پوست را نیز جذب کرده و موجب خشکی پوست می‌شوند. این موضوع در ماه‌های سرد سال زمانی که پوست بیشتر در معرض خشکی قرار دارد، تشدید می‌شود. همچنین، لباس‌هایی که دارای مواد ضدالکتریسیته ساکن هستند، می‌توانند چربی طبیعی پوست را کاهش داده و باعث ایجاد خارش و پوسته‌پوسته شدن پوست شوند. افرادی که دارای پوست حساس هستند یا از مشکلاتی مانند اگزما یا درماتیت رنج می‌برند، در صورت استفاده از این نوع پارچه‌ها، ممکن است علائم آنها بدتر شود. به همین دلیل، استفاده از پارچه‌های طبیعی که به پوست اجازه تنفس می‌دهند و از خشکی جلوگیری می‌کنند، توصیه می‌شود.

۵- پارچه‌های طبیعی همیشه سالم‌تر نیستند، مگر اینکه به‌درستی فرآوری شده باشند

در حالی که پارچه‌های طبیعی مانند پنبه، پشم، کتان و ابریشم معمولاً سالم‌تر از پارچه‌های مصنوعی در نظر گرفته می‌شوند، اما این به شرطی است که در فرآیند تولید آنها از مواد شیمیایی مضر استفاده نشده باشد. برخی از پنبه‌های معمولی با آفت‌کش‌ها و مواد شیمیایی فراوان پردازش می‌شوند که می‌توانند به پوست آسیب برسانند. همچنین، برخی از رنگ‌های مصنوعی که برای رنگ‌آمیزی پارچه‌های طبیعی استفاده می‌شوند، می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک شوند. بهترین گزینه، پارچه‌های ارگانیک و بدون مواد شیمیایی اضافی هستند که در فرآیند تولید آنها از ترکیبات مضر استفاده نشده است. بررسی برچسب‌های لباس و انتخاب لباس‌هایی که دارای استاندارد‌های ایمنی مانند Oeko-Tex یا GOTS هستند، می‌تواند به کاهش خطرات ناشی از مواد شیمیایی کمک کند.

۶- لباس‌های تنگ و پلاستیکی می‌توانند جریان خون و اکسیژن‌رسانی به پوست را کاهش دهند

پوشیدن لباس‌های بسیار تنگ که از پارچه‌های مصنوعی ساخته شده‌اند، می‌تواند جریان خون را در بدن مختل کند و در نتیجه بر سلامت پوست تأثیر منفی بگذارد. زمانی که لباس بیش از حد به بدن چسبیده باشد، فشار بیشتری به عروق خونی و رگ‌های لنفاوی وارد می‌شود و این موضوع می‌تواند باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به سلول‌های پوست و کاهش توانایی پوست در بازسازی و ترمیم شود. افرادی که به‌طور مرتب لباس‌های تنگ و پلاستیکی می‌پوشند، بیشتر دچار خشکی، التهاب و تغییر رنگ پوست می‌شوند. همچنین، این نوع لباس‌ها باعث افزایش گرما و تعریق در نقاطی مانند زیر بغل، کشاله ران و پشت زانو‌ها می‌شوند که محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها و ایجاد جوش و عفونت‌های قارچی فراهم می‌کند. برای جلوگیری از این مشکلات، بهتر است از لباس‌های کمی گشادتر و با الیاف طبیعی استفاده شود که امکان گردش هوا و حرکت آزادانه پوست را فراهم کند.

۷- برخی پارچه‌های مصنوعی ممکن است باعث تشدید بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس شوند

افرادی که از بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس یا درماتیت تماسی رنج می‌برند، معمولاً نسبت به پارچه‌های مصنوعی و مواد شیمیایی به‌کاررفته در لباس‌ها حساس‌تر هستند. تحقیقات نشان داده‌اند که پارچه‌های مصنوعی می‌توانند پوست را تحریک کرده و باعث تشدید علائم این بیماری‌ها شوند. این پارچه‌ها رطوبت را روی پوست نگه می‌دارند و در نتیجه باعث افزایش التهاب و خارش در نواحی حساس می‌شوند. علاوه بر این، برخی از مواد شیمیایی به‌کاررفته در لباس‌های مصنوعی می‌توانند به‌عنوان یک عامل تحریک‌کننده عمل کرده و باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک در افرادی با پوست حساس شوند. پوشیدن لباس‌های پنبه‌ای یا کتان، که رطوبت را به خوبی جذب کرده و تهویه مناسبی دارند، می‌تواند به کاهش این علائم کمک کند.

۸- لباس‌های اسپرت مصنوعی ممکن است حاوی نانوذراتی باشند که بر سلامت پوست تأثیر می‌گذارند

برخی از لباس‌های ورزشی و اسپرت که با فناوری‌های جدید برای جذب عرق و کاهش بوی بدن ساخته شده‌اند، ممکن است حاوی نانوذرات فلزی مانند نقره و تیتانیوم باشند. این نانوذرات دارای خواص آنتی‌باکتریال هستند و به جلوگیری از رشد میکروب‌ها در لباس کمک می‌کنند، اما تحقیقات نشان داده است که قرار گرفتن مداوم در معرض آنها ممکن است باعث تحریک و خشکی پوست شود. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که نانوذرات نقره می‌توانند از طریق پوست جذب بدن شوند و در برخی موارد، ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک یا حساسیت پوستی شوند. به همین دلیل، متخصصان توصیه می‌کنند که لباس‌های ورزشی ساخته‌شده از الیاف طبیعی و بدون فناوری‌های شیمیایی اضافی انتخاب شوند تا از تأثیرات نامطلوب این مواد بر سلامت پوست جلوگیری شود.

۹- رنگ‌های مصنوعی و مواد ضدچروک در لباس‌ها می‌توانند باعث حساسیت‌های پوستی شوند

بسیاری از لباس‌هایی که رنگ‌های درخشان یا ویژگی‌هایی مانند ضدچروک، ضدلکه و ضدآب دارند، حاوی مواد شیمیایی مضری مانند فرمالدئید و فلزات سنگین هستند که می‌توانند باعث ایجاد حساسیت‌های پوستی شوند. این مواد معمولاً در فرآیند تولید پارچه به آن اضافه می‌شوند تا لباس‌ها ظاهر بهتری داشته باشند، اما ممکن است با تعریق یا شست‌وشو از پارچه خارج شده و روی پوست باقی بمانند. تحقیقات نشان داده‌اند که برخی از این مواد شیمیایی می‌توانند باعث تحریک پوست، ایجاد خارش و حتی واکنش‌های آلرژیک در افراد حساس شوند. همچنین، برخی از رنگ‌های مصنوعی حاوی مواد حساسیت‌زا هستند که ممکن است پس از تماس طولانی‌مدت با پوست، واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند.

۱۰- الیاف مصنوعی می‌توانند باعث الکتریسیته ساکن شده و پوست را تحریک کنند

پارچه‌های مصنوعی مانند پلی‌استر، نایلون و اکریلیک به دلیل ماهیت شیمیایی خود، مستعد ایجاد الکتریسیته ساکن هستند. این الکتریسیته می‌تواند باعث چسبیدن لباس به پوست و ایجاد حس ناراحتی و تحریک در سطح پوست شود. همچنین، الکتریسیته ساکن باعث می‌شود گرد و غبار و آلاینده‌های موجود در هوا به لباس بچسبند و در تماس مستقیم با پوست، محرک‌های بیشتری ایجاد کنند. این مسئله می‌تواند در هوای خشک و زمستانی تشدید شود، زیرا رطوبت کمتر هوا، تولید الکتریسیته ساکن را افزایش می‌دهد. به همین دلیل، استفاده از الیاف طبیعی مانند پنبه یا کتان که میزان الکتریسیته ساکن کمتری دارند، می‌تواند به کاهش این مشکلات کمک کند.

منبع: یک پزشک