خمس و مالیات هر 2 مبالغی هستند که درصدی از درآمد افراد را در بر می‌گیرند و آنها موظف به پرداخت آن هستند. در ادامه بیشتر درباره تفاوت مالیات و خمس صحبت می‌کنیم.
معمولاً واژه خمس را در ایام عید فطر که مصادف با پایان ماه رمضان است، می‌شنویم. خمس در واقع عملی دینی است که بخشی از اموال یا درآمد مسلمانان را به نیازمندان اختصاص می‌دهد. بعضی متون دینی هدف از پرداخت خمس را نزدیکی به خداوند و تقویت پایه‌های اقتصاد جامعه اسلامی دانسته‌‌اند.
خمس یک‌پنجم مازاد بر نیاز سالانه مسلمانان را در بر می‌گیرد. این مبالغ را فقها و مراجع تقلید جمع‌آوری می‌کنند تا به دست نیازمندان برسد.
در ادامه مقایسه مالیات و خمس، نگاهی به مالیات می‌اندازیم. مالیات پولی است که دولت‌ها برای تأمین هزینه خدمات و سرویس‌های عمومی از افراد و شرکت‌ها دریافت می‌کنند. همچنین معمولاً مالیات را ابزاری برای توزیع عادلانه ثروت و کاهش نابرابری‌های اجتماعی می‌شناسند.
مالیات معمولاً 2 شکل مستقیم و غیرمستقیم دارد و براساس بخشی از درآمدهای افراد حقیقی و حقوقی، املاک، کالاها و خدمات، دارایی‌ها و معاملات تعریف می‌شود. از تفاوت های مالیات و خمس دلیل پرداخت آنهاست؛ خمس معمولاً امری شخصی یا دینی است اما مالیات را دولت وضع می‌کند و همه شهروندان موظف به پرداخت آن هستند.
در جدول زیر تفاوت مالیات و خمس را مختصر ذکر کرده‌ایم:
| خمس | مالیات | |
| ماهیت مبلغ | واجب دینی | اجبار قانونی از طرف دولت |
| هدف | کمک به نیازمندان | تأمین هزینه‌های عمومی دولت برای بهبود خدمات اجتماعی و عمومی |
| موارد مشمول | درآمدهای خاص | درآمدها، املاک، کالاها و خدمات |
| میزان | یک‌پنجم مازاد بر نیاز | براساس قوانین مالیاتی |
| نحوه پرداخت | به فقها یا مراجع تقلید | به دولت |
