نرخ ارز توافقی در مرکز مبادله، به‌عنوان عاملی مهم در سودسازی شرکت‌های صادرات‌‌‌‌‌‌محور، نقش بسزایی در روند صعودی بازار ایفا کرد. در صورتی‌که تغییرات این نرخ در مرکز مبادله طی دو ماه گذشته مورد بررسی قرار گیرد، مشاهده می‌شود که طی دو ماه اخیر، نرخ حواله در مرکز مبادله یا همان نرخ ارز در بازار ارز توافقی، ثابت مانده و رشدی نداشته‌است و در مقایسه با نرخ دلار در بازار آزاد، یک شکاف قیمتی ایجادشده که رو به افزایش است. از زمانی‌که رشد نرخ ارز در مرکز مبادله متوقف شد، رشد بازار سهام نیز متوقف شد. بنابراین، در صورتی‌که سیاستگذار بخواهد این نرخ را در همین محدوده نگه دارد، نباید انتظار رشد چشمگیری از بازار سرمایه داشت، چراکه دلیل اصلی رشد بازار سرمایه از آبان‌‌‌‌‌‌ماه تا به امروز، کاملا مرتبط با نرخ حواله مرکز مبادله و کاهش تنش‌های سیاسی مرتبط بوده‌است؛ اما در صورتی که فاصله میان دو نرخ ارز در بازار مرکز مبادله و بازار آزاد به وسیله افزایش نرخ ارز در مرکز مبادله، کاهش پیدا کند، به دلیل تاثیر در انتظارات، بدون تاخیر زمانی در بازار سرمایه اثر خود را خواهد گذاشت اما بازتاب آن در صورت‌های مالی شرکت‌ها همراه با تاخیر زمانی خواهد بود.
با توجه به سیاست‌های اخیر بانک مرکزی، به نظر می‌رسد این نهاد مجددا دنبال تثبیت نرخ ارز است. به نظر می‌رسد سیاستگذار ارزی، با جهش ناگهانی نرخ توافقی چندان موافق نبوده و سیاست رشد گام‌به‌گام قیمت را در پیش گرفته است. با‌این‌حال از آنجا که قرار است نرخ ارز به مکانیسم بازاری سپرده شود، باید انتظار داشت شوک‌های قیمتی در نرخ حواله مرکز مبادله هم مشاهده شود، چرا که این نرخ به شکل مصنوعی پایین و غیرواقعی نگه داشته شده است.اما به نظر می‌رسد بانک‌مرکزی به سیاست‌های تثبیت بازگشته تا رشد نرخ ارز در بازار آزاد متوقف شود، چراکه برخی سیاست‌مداران گمان می‌کنند ارزهای رسمی به نرخ ارز در بازار آزاد جهت می‌دهند، در صورتی‌که به‌نظر می‌رسد نرخ ارز در بازار آزاد به‌طور نسبی بر اساس عرضه و تقاضای حقیقی است و تعادل بهتری نسبت به یک نرخ دستوری و کنترل شده در اقتصاد ایجاد می‌کند. با توجه به اینکه در چند روز اخیر، افزایش ریسک‌های سیاسی، چشم‌‌‌‌‌‌اندازهای اقتصادی را با ابهام روبه‌رو کرده، در صورتی‌که بانک‌مرکزی همچنان بر سیاست تثبیت نرخ پافشاری کند، بازار سرمایه محلی از رشد را در موقعیت فعلی مشاهده نخواهد کرد و باید انتظار یک اصلاح در شاخص‌کل بورس داشت؛اما اگر سطح تنش‌های سیاسی افزایش پیدا نکند و از طرف دیگر، سیاستگذاران به سمت واقعی‌‌‌‌‌‌سازی نرخ ارز مرکز مبادله حرکت کنند و اجازه دهند قیمت ارز بر مبنای عرضه و تقاضا تعیین شود، می‌توان انتظار رشد مجدد در بورس را داشت.
در حال‌حاضر، قیمت سهم‌ها با همین شرایط اقتصادی، نه ارزان است و نه گران. اگر بازار سرمایه دچار اصلاح شود و قیمت‌ها کاهش پیدا کند، این امکان وجود دارد که قیمت‌ها به محدوده جذابی برای خرید برسند و فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کنند.
* کارشناس بازار سرمایه
