هلیکوپترهای تهاجمی ارابه‌های جنگی مدرن میدان نبرد هستند که با سرعت‌های بالا و قدرت شلیک سنگین به دل میدان نبرد می زنند تا مسیر پیروزی را باز کنند. هر نیروی هوایی و زمینی در سراسر جهان دارای مجموعه پیچیده ای از ماموریت ها و نیازهای عملیاتی است که به پیکربندی های مختلف هلیکوپتر تهاجمی و انتخاب های طراحی منجر می شود.
به گزارش روزیاتو، هلیکوپترهای تهاجمی که اغلب به آنها هلیکوپتر آتشبار (gunship) گفته می شود، به راحتی از طریق استقرار گسترده شان در مناطق درگیری مانند عراق و افغانستان و همچنین حضور در مظاهر فرهنگ عامه مانند بازی های ویدیویی قابل تشخیص هستند.
توانایی آنها در حمله به اهداف زمینی و هوایی، آنها را قادر می سازد تا مجموعه ماموریت های متنوعی را انجام دهند. سرسختی و توانایی آنها برای استقرار در نزدیکی خط مقدم در کنار واحدهای پیاده نظام، آنها را به گزینه ای مطلوب برای رهبران نظامی به منظور انجام ماموریت های پشتیبانی هوایی نزدیک (CAS) تبدیل می کند.
این هواگردهای ترسناک مجهز به توپ، راکت و موشک های هدایت شونده هستند. پیشرفته ترین سیستم های آویونیک و کمک خلبان، هلیکوپترهای تهاجمی مدرن را قادر می سازد تا حملات ضد تانک را انجام داده و پشتیبانی آتش مهمی را برای سربازان روی زمین فراهم کنند.
فلسفه‌های طراحی هلیکوپتر نظامی از کشوری به کشور دیگر متفاوت بوده و بر اساس دکترین‌های بومی جنگی و تخصص‌های تولیدی آنها هدایت می‌شود. در سال ۲۰۲۴، چشم انداز میدان نبرد مدرن شامل تهدیدات جدیدی مانند هواپیماهای بدون سرنشین FPV (نمای اول شخص)، فناوری پنهانکاری، و گسترش روزافزون سیستم های تسلیحاتی بدون سرنشین و قابل حمل است.
علی‌رغم افزایش چشمگیر این سیستم‌های تهاجمی تاکتیکی کم‌هزینه در آوردگاه هایی مانند اوکراین، هلیکوپتر تهاجمی همچنان جزء اصلی ناوگان هر نیروی هوایی مدرنی است. آنها به تکامل خود ادامه داده و با تهدیدات در حال ظهور و ماهیت متغیر جنگ هوایی سازگار می شوند.
خلبانان و خدمه هلیکوپتر به تجهیزاتی متکی هستند که انتقال آنی اطلاعات، حسگرهای بسیار دقیق، آویونیک قدرتمند، و سیستم‌های ضدحمله ای و مقابله ای پیچیده‌تر را در خود ادغام می کنند.
تلاش برای تسلط بر حریم هوایی در پروازی نزدیک به سطح زمین، بخش مهمی از صنعت هوافضاست که بازیگران مهمی مانند بوئینگ و ایرباس، سیکورسکی و غول‌های دیگر را به خود جذب می‌کند. اولین نمونه های هلیکوپترهای تهاجمی در اواسط قرن بیستم به پرواز درآمد، در حالی که آمریکا به نیاز خود برای تحرک در میدان نبرد در جنگل های متراکم ویتنام پاسخ داد.
به لطف قابلیت‌های تاکتیکی اثبات شده آنها از آن زمان و در طول دهه‌ها، اکنون ناوگان وسیعی از هلیکوپترها توسط نیروهای مسلح ایالات متحده، فدراسیون روسیه، کشورهای عضو ناتو، هند و چین و سایرین در خدمت به سر می برند. بیایید نگاهی به برخی از مدعیان بهترین هلیکوپترهای تهاجمی در نیروهای هوایی مدرن بپردازیم.
یک هلیکوپتر توپ دار سریع و قدرتمند می تواند ماموریت تاکتیکی حیاتی خود را تنها به لطف مجموعه ای از سیستم های یکپارچه انجام دهد که منجر به یک نیروی استثنایی در نیروی هوایی می شود. همه چیز، از مجموعه‌های حسگر گرفته تا سیستم‌های کنترل آتش یکپارچه، مهمات های هدایت‌شونده، و کامپیوترهای کنترل پرواز ، قبل از ترکیب شدن برای شکل دادن به محصول نهایی و حیرت انگیزی به نام هلیکوپتر تهاجمی، به‌طور جداگانه به‌شدت بهینه سازی می‌شوند.
هلیکوپترهای تهاجمی مدرن می توانند چندین هدف را در زمان واقعی از طریق اپتیک و حسگرهای پیشرفته ردیابی کرده و از شبکه های داده ای استفاده کنند که اطلاعات واحدهای دیگر را همگام سازی کرده و تصویر کامل و بی نقص از فضای میدان نبرد ایجاد می کند.
با تهدیدها و سیستم های دفاعی که دائماً پیچیده تر می شوند، نه تنها قابلیت تهاجمی هلیکوپترهای تهاجمی امروزی استثنایی است، بلکه سیستم های دفاعی که از آنها محافظت می کنند نیز فوق العاده هستند. فناوری شناسایی تهدیدها، مقابله با آنها یا اجتناب از شناسایی، همگی به طرز چشمگیری پیچیده تر و قدرتمندتر از اولین کبراهای ارتش ایالات متحده شده است که در سال ۱۹۶۶ بر فراز آسمان ویتنام به سمت میدان نبرد می رفتند.
«[AH-1W] اولین هلیکوپتر تهاجمی مدرن با قابلیت حمله دقیق واقعی بود. اولین قابلیت هوا به هوا با موشک های AIM-9. ستون فقرات ناوگان هلیکوپترهای تهاجمی تفنگداران دریایی ایالات متحده.»- Bell Flight
AH-64 Apache و AH-1Z Viper ساخت آمریکا در سرعت و قدرت آتش فوق العاده هستند. هر دوی این هلیکوپترهای تهاجمی دارای سابقه طولانی خدمت با عملکردهای ثابت شده در خط آتش هستند. آنها دو تا از بهترین هلیکوپترهایی هستند که تا به حال ساخته شده اند.
Eurocopter Tiger مدل جدیدتری است که به دلیل سازگاری و ادغام ساده آن در ناوگان موجود که امکان پذیرفته شدن توسط ناوگان هوانیروز کشورهای مختلف اروپایی را فراهم می کند، متمایز است. این هلیکوپتر از زمان معرفی در سال ۲۰۰۳ به خوبی نشان داده که در پشتیبانی هوایی نزدیک و شناسایی فوق العاده کارآمد است.
هلیکوپتر Mil Mi-28NM Havoc ساخت روسیه یکی دیگر از هلی کوپترهای تهاجمی است که در طول زمان کارآیی خود را ثابت کرده است. Havoc بر دوام و قابلیت حمله ضد زره تاکید دارد و عملکردی اطمینان بخش و موثر در محیط های دشوار بر علیه اهداف به شدت زرهی دارد.
«تایگر می‌تواند انواع عملیات‌های تحرک هوایی را طیف کاملی از ماموریت های نظامی انجام دهد. این حوزه شامل اجرای عملیات ویژه و پشتیبانی نیروهای ویژه نیز می شود. [این هلیکوپتر] را می توان در فضای هوایی برای فرماندهی و کنترل، شناسایی، مبارزه و پشتیبانی استفاده کرد. همچنین پشتیبانی آتش مستقیم هوایی را برای سربازان روی زمین فراهم می کند.» -ایرباس
یکی دیگر از رقبای امروزی TAI T129 ATAK ساخت ترکیه است. T129 که به طور خاص برای عملیات در مناطق ناهموار و کوهستانی طراحی شده است، برای ارائه بهترین عملکرد به منظور برآورده کردن نیازهای دفاعی منطقه ای نیروهای مسلح ترکیه شخصی سازی شده است.
هر هلیکوپتر ملاحظات استراتژیک منحصر به فرد و اهداف تاکتیکی همپوشان خود را منعکس می کند که پلتفرم های مشابه اما متمایزی را برای هر یک ایجاد می کند. این پنج هلیکوپتر از برترین هلیکوپترهای جهان هستند که هر کدام رویکردهای متفاوتی را برای توسعه هلیکوپترهای تهاجمی کارآمد توسط سازندگان در سراسر جهان نشان می دهند.
«ماموریت و سیستم های تسلیحاتی هلیکوپتر T129 ATAK با استفاده از توانمندی های ملی و همسو با نیازهای عملیاتی نیروهای مسلح ترکیه توسعه یافته است. عملکرد هلیکوپتر T129 ATAK برای ماموریت های چالش برانگیز «پرتنش و در ارتفاع بالا» بهینه شده است و به طور موثر از عملیات نیروهای مسلح ترکیه با قابلیت مانور و عملکرد بالا در هر دو شرایط روز و شب پشتیبانی می کند». – Turkish Aerospace
این هلیکوپترهای منحصربه‌فرد و قدرتمند در موقعیت‌های مختلف میدان نبرد را تجربه کرده و خود را به‌عنوان بهترین هلیکوپترهای مجهز به سلاح‌هایی قدرتمند که تاکنون ساخته‌اند متمایز می‌کنند. بوئینگ به آپاچی ها معروف و ترسناک خود افتخار می کند، هلیکوپتری که همچنان شاهد ارتقاء نرم افزاری و پیکربندی تسلیحات است که از زمان اولین حضور در خط مقدم در سال ۱۹۸۴ همچنان توانمند هستند.
رویکرد تکرار و استمرار نسبت به بهبود طراحی، این هلیکوپتر را در طول خدمت طولانی اش کارآمد باقی گذاشته است، در حالی که بسیاری آن را بهترین هلیکوپتر تهاجمی از زمان معرفی تا به امروز می دانند. نیروهای مسلح ایالات متحده دارای پشتیبانی لجستیکی قوی و پروسه منظم آموزش خلبانی هستند که بر نحوه ادغام این هلیکوپترها در عملیات تسلیحاتی ترکیبی تأثیر می گذارد.
شبکه های تعمیر و نگهداری گسترده در سرتاسر جهان منحصر به نیروهای ایالات متحده است که استقرار و پایداری را تسهیل مکرده و به کشورهای متحدی که پلتفرم های آمریکایی را تهیه می کنند کمک می کند.
«AH-64 Apache با بیش از ۱۲۸۰ فروند در حال عملیات و بیش از پنج میلیون ساعت پرواز در مجموع، که ۱.۳ میلیون ساعت آن در نبرد بوده است، ستون فقرات ناوگان هلیکوپترهای تهاجمی ارتش ایالات متحده و تعداد فزاینده ای از نیروهای دفاعی در سراسر جهان است. با ادامه تولید AH-64E حداقل تا سال ۲۰۲۸، آپاچی به عنوان اصلی ترین هلیکوپتر تهاجمی جهان تا دهه ۲۰۶۰ به ارتش ایالات متحده و کشورهای شریک آن خدمت خواهد کرد». -بوئینگ
سری هلیکوپترهای Mil ساخت روسیه، به ویژه Havoc، قهرمانان استحکام و زمختی هستند، و بدنه‌هایی را ارائه می‌دهند که می‌توانند در شرایط محیطی و عملیاتی به شدت دشوار پرواز کنند و در عین حال دارای انعطاف‌پذیری فوق‌العاده ای در برابر آتش سلاح‌های کوچک هستند.
Eurocopter Tiger تمرکز متمایزی بر ساختار معماری باز و ماژولار دارد که امکان سیستم های ماموریتی شخصی سازی شده برای نیازمندی های خاص هر شاخه ملی دفاعی را فراهم می سازد. T129 ATAK ترکیه برای ملاحظات تاکتیکی مناطق کوهستانی این کشور بهینه شده است و چابکی و قدرت موتور بالایی دارد. رویکرد هر سازنده هلیکوپتر از مجموعه خاصی از اهداف استراتژیک و محدودیت های تولید ناشی می شود.
پس بیایید این هلیکوپترها را بر اساس تعداد با هم مقایسه کرده و ببینیم که ۵ هلیکوپتر تهاجمی برتر جهان از نظر عملکرد و کارآیی چه جایگاهی دارند. جالب توجه است که هر هلیکوپتر در این لیست دو خدمه دارد تا با تقسیم وظایف مرتبط با سیستم های پرواز و تسلیحات بین دو اپراتور، حجم کار هر کدام را بهینه سازی کنند.
Boeing AH-64E Apache
حداکثر سرعت: ۲۷۹ کیلومتر در ساعت؛ برد: ۴۸۳ کیلومتر)؛ تسلیحات: مسلسل ۳۰ میلی متری M230، موشک های HELLFIRE، راکت. قدرت موتور: ۲ موتور هر کدام ۱,۹۹۴ اسب بخار قدرت (۲ موتور هر کدام با قدرت ۱,۴۸۷ کیلووات)
Bell AH-1Z Cobra
حداکثر سرعت: ۳۷۰ کیلومتر در ساعت؛ برد: ۶۸۴ کیلومتر؛ تسلیحات: توپ ۲۰ میلی متری، موشک های AGM-179، راکت. قدرت موتور: ۲ موتور هر کدام با ۱,۸۰۰ اسب بخار قدرت (۲ موتور هر کدام با قدرت ۱,۳۴۲ کیلووات)
Eurocopter Tiger
حداکثر سرعت: ۲۹۰ کیلومتر در ساعت؛ برد: ۸۰۰ کیلومتر؛ تسلیحات: توپ ۳۰ میلی متری، موشک های هوا به سطح، موشک های هوا به هوا؛ قدرت موتور: ۲ موتور هر کدام ۱,۱۸۵ اسب بخار قدرت (۲ موتور هر کدام با قدرت ۸۷۳ کیلووات)
Mil Mi-28NM Havoc
حداکثر سرعت: ۳۰۰ کیلومتر در ساعت؛ برد: ۴۵۰ کیلومتر؛ تسلیحات: توپ ۳۰ میلی متری، موشک های هدایت شونده ضد تانک، راکت. قدرت موتور: ۲ موتور هر کدام با ۲,۲۰۰ اسب بخار قدرت (۱ موتور هر کدام با قدرت ۱,۷۰۰ کیلووات)
TAI ( Leonardo ) T129 ATAK
حداکثر سرعت: ۲۸۱ کیلومتر در ساعت؛ برد: ۵۳۷ کیلومتر)؛ تسلیحات: توپ ۲۰ میلی متری، موشک UMTAS، راکت. قدرت موتور: ۲ موتور هر کدام با قدرت ۱,۳۷۱ اسب بخار (۲ موتور هر کدام با قدرت ۱,۰۲۴ کیلووات)
Boeing AH-64E Apache
Bell AH-1Z Cobra
Eurocopter Tiger
Mil Mi-28NM Havoc
TAI T129 ATAK
