قالی‌بافی و دوتار؛ میراث زنان هنرمند تربت جام

خبرگزاری مهر چهارشنبه 01 اسفند 1403 - 11:11
تربت جام - قالی‌بافی و سازسازی، به‌ویژه ساخت دوتار از مهمترین صنایع دستی تربت جام است که بانوان نقش بسیار مهمی در زنده نگه‌داشتن این هنرها دارند.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- ملیحه عباد عسکری: یکی از مهم‌ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی، هویت‌بخشی به زنان است که توانسته‌اند در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بدرخشند و پیشرفت‌های چشمگیری را برای ایران رقم بزنند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جایگاه زنان در عرصه‌های مختلف جامعه ارتقا یافت و آنان به‌عنوان نیمی از جمعیت کشور در بسیاری از زمینه‌ها پیشتاز شدند. یکی از این عرصه‌ها، اشتغال و کارآفرینی است که زنان در آن نقشی پررنگ ایفا کرده‌اند.

آموزش رایگان برای بانوان روستایی؛ رسالتی برای توانمندسازی

انسیه رجبی، بانوی کارآفرین تربت جامی، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: رسالت خود را در آموزش رایگان به بانوان روستایی می‌بینم.

بانوی کارآفرین تربت جامی در معرفی خود گفت: متولد سال ۱۳۶۴ هستم، مادر سه فرزند و دارای مدرک کارشناسی مدیریت بازرگانی. در زمینه بافت پارچه‌های دست‌بافت با الیاف طبیعی فعالیت می‌کنم و سه سال است که این حرفه را به‌عنوان یک فعالیت اقتصادی جدی دنبال می‌کنم.

وی افزود: با همکاری خواهرم، زهره رجبی، که در زمینه رنگرزی طبیعی فعالیت می‌کند، یک کارگاه در روستای محمودآباد تربت جام راه‌اندازی کردیم. ما دوره‌های آموزشی رایگان برای بانوان روستا برگزار کردیم و ابزار و وسایل کار را نیز به‌صورت رایگان در اختیارشان قرار دادیم تا بتوانند این هنر را یاد بگیرند و با ما همکاری کنند.

اشتغال‌زایی برای ۶۵ نفر

رجبی ادامه داد: با این کارگاه توانستیم برای ۲۵ نفر بافنده به‌صورت مستقیم و برای ۴۰ نفر دیگر به‌صورت غیرمستقیم اشتغال‌زایی کنیم. محصولات ما با نام برند تریزه وارد بازار می‌شوند. در واقع، نام تریزه برگرفته از لباس سنتی کشاورزان محلی تربت جام است. این پیراهن از برش‌های متعددی تشکیل شده که به آنها تریزه (تکه) گفته می‌شود و ما این نام را به‌عنوان برند محصولات خود انتخاب کردیم.

این بانوی کارآفرین افزود: در طول این سه سال، به همراه خواهرم در نمایشگاه‌های مختلف صنایع‌دستی حضور داشتیم. به‌طور مثال، در نمایشگاه توانمندی‌های عشایری و روستایی در تهران شرکت کردیم و امسال نیز در نمایشگاه ملی صنایع‌دستی ایران در تهران به‌عنوان غرفه برتر انتخاب شدیم.

چالش‌ها و توصیه‌ها به جوانان

وی با اشاره به مسیر پرفرازونشیب کارآفرینی تصریح کرد: در این راه با چالش‌های بزرگی مواجه شدیم، اما حمایت خانواده باعث شد بتوانیم بسیاری از موانع را پشت سر بگذاریم.

رجبی خطاب به جوانان گفت: توصیه من به جوانان این است که تلاش کنند و صبور باشند. مسیر موفقیت همیشه با سختی همراه است و شاید در این راه شکست بخورند، اما شکست تجربه‌ای ارزشمند است که می‌تواند زمینه‌ساز موفقیت‌های بزرگ‌تر شود.

داستان موفقیت یکی از شاگردان

مریم رضایی، یکی از شاگردان انسیه رجبی که از بانوان روستای بزد است، درباره تجربه خود گفت: من ۱۵ سال است که فرت‌بافی می‌کنم و این هنر را به‌صورت سینه‌به‌سینه از مادر و مادربزرگم آموختم. اما طرح‌هایی که می‌بافتم قدیمی بود و فروش کمی داشتم. وقتی آموزش‌های خانم رجبی را دریافت کردم، طرح‌های جدید و به‌روز را یاد گرفتم. این موضوع باعث شد علاوه بر افزایش فروش و درآمدم، علاقه‌ام به بافندگی هم بیشتر شود. حالا دیگر ساده‌بافی نمی‌کنم و با ذوق بیشتری کار می‌کنم.

قالی‌بافی و دوتار؛ میراث زنان هنرمند تربت جام

نقش زنان در صنایع‌دستی تربت جام

عبدالله بهرامی، رئیس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تربت جام، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: صنایع‌دستی تربت جام ریشه در فرهنگ کهن این منطقه دارد. از مهم‌ترین این صنایع می‌توان به قالی‌بافی، گلیم‌بافی و سوزن‌دوزی اشاره کرد. قالی‌های این منطقه با طرح‌های اصیل و رنگ‌های طبیعی، بین علاقه‌مندان به فرش دست‌باف بسیار محبوب هستند.

رئیس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تربت جام افزود: یکی دیگر از هنرهای مهم این منطقه، سازسازی، به‌ویژه ساخت دوتار است که نقش مهمی در موسیقی محلی خراسان دارد. دوتار تربت جام بین نوازندگان موسیقی مقامی ارزش بسیاری دارد.

وی تصریح کرد: بانوان تربت جام نقش بسیار مهمی در زنده نگه‌داشتن این هنرها دارند. بیشتر صنایع‌دستی مانند قالی‌بافی، گلیم‌بافی و سوزن‌دوزی توسط زنان انجام می‌شود. این هنرها علاوه بر آنکه بخشی از هویت محلی هستند، منبع درآمد بسیاری از خانواده‌ها نیز محسوب می‌شوند.

راهکارهای توسعه صنایع‌دستی

بهرامی در ادامه به راهکارهای توسعه صنایع‌دستی اشاره کرد و گفت: توسعه این صنعت نیازمند یک رویکرد جامع است. یکی از مهم‌ترین راهکارها، برندسازی و بازاریابی محصولات است. ایجاد برندهای محلی، استفاده از شبکه‌های اجتماعی و فروشگاه‌های آنلاین می‌تواند به گسترش بازار این محصولات کمک کند.

رئیس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تربت جام افزود: راهکار دیگر، بهبود کیفیت و طراحی است. ترکیب طرح‌های سنتی با سبک‌های مدرن می‌تواند مخاطبان بیشتری جذب کند. همچنین استفاده از مواد اولیه باکیفیت و خلاقیت در تولید، ارزش محصولات را افزایش می‌دهد.

وی ادامه داد: حمایت‌های دولتی و ارائه تسهیلات مانند وام‌های کم‌بهره، برگزاری نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و حذف واسطه‌ها از دیگر راهکارهاست. این اقدامات می‌تواند به تولیدکنندگان کمک کند محصولات خود را به‌صورت مستقیم به بازار عرضه کنند.

بهرامی همچنین به اهمیت توسعه صادرات اشاره کرد و گفت: شناسایی بازارهای جهانی، حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی و استفاده از پلتفرم‌های تجارت الکترونیک، می‌تواند زمینه ورود صنایع‌دستی ایران به بازارهای خارجی را فراهم کند.

رئیس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تربت جام اظهار کرد: آموزش و توانمندسازی هنرمندان، به‌ویژه بانوان روستایی، از دیگر اقدامات ضروری است. آموزش روش‌های نوین تولید و بازاریابی می‌تواند کیفیت و فروش محصولات را افزایش دهد. بانوانی مانند انسیه رجبی نمونه‌ای از این تلاش‌ها هستند که با آموزش و توانمندسازی زنان روستایی، نقش مؤثری در توسعه صنایع‌دستی ایفا می‌کنند.

کارآفرینی بانوان تنها به جنبه‌های اقتصادی محدود نمی‌شود

در پایان باید اعلام کرد اهمیت کارآفرینی بانوان تنها به جنبه‌های اقتصادی محدود نمی‌شود؛ بلکه این پدیده، تأثیرات مثبت گسترده‌ای بر سایر حوزه‌ها نیز دارد. زنان کارآفرین، اغلب با نوآوری و خلاقیت به حل مسائل و چالش‌های موجود در جامعه می‌پردازند و با ارائه محصولات و خدمات جدید، کیفیت زندگی افراد را بهبود می‌بخشند. همچنین، حضور زنان در عرصه کارآفرینی، الهام‌بخش نسل‌های آینده است و می‌تواند انگیزه و اعتماد به نفس دختران و زنان جوان را برای ورود به این حوزه افزایش دهد.

در مجموع، کارآفرینی بانوان، یک نیروی محرکه قدرتمند برای توسعه پایدار و متوازن جوامع است. حمایت از زنان کارآفرین و فراهم کردن بسترهای مناسب برای رشد و شکوفایی کسب و کارهای آنان، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است که می‌تواند به پیشرفت و آبادانی جوامع کمک شایانی نماید.

منبع خبر "خبرگزاری مهر" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.