ترامپ پایان جنگ سرد را کلید زد؛ فصل تازه در روابط روسیه و آمریکا رقم خورد؛ آیا اروپا قربانی بده و بستان‌های پنهانی ترامپ و پوتین شد؟

اقتصادنیوز چهارشنبه 01 اسفند 1403 - 12:06
اقتصادنیوز: نشست ریاض و دیدار نمایندگان آمریکا و روسیه که با هدف پایان دادن به جنگ سه ساله اوکراین برگزار شد؛ سیگنالی جدی برای اروپا ارسال کرد؛ سیگنالی که حامل این پیام بود، آمریکای تحت رهبری ترامپ دیگر نمی تواند متحدی قابل اعتماد برای این گروه از بازیگران قلمداد شود. از همین رو به باور ناظران آنچه در ریاض شاهد بودیم، آغاز پایان جنگ سردی بود که بیش از یک دهه شرق و غرب را رویاروی هم قرار داد.

به گزارش اقتصادنیوز، نشریه نیویورک تایمز با انتشار گزارشی مدعی شد، نشست ریاض با حضور تیم های ارشد مذاکره کننده آمریکایی و روسی روز سه شنبه برگزار شد و انگونه که شواهد نشان می دهد، ظاهرا مقام های آمریکایی حاضر در این نشست با خواسته ها و امتیازهای درخواستی پوتین جهت پایان دادن به جنگ سه ساله اوکراین موافقت کردند. هرچند ناظران می گویند آنچه در عربستان شاهد بودیم، دیپلماسی تهاتری بود که در قابش مسکو در ازای امتیازهای دریافتی می بایست امتیازهایی نیز در اختیار طرف آمریکایی قرار دهد. در همین راستا خبرگزتری فاکس نیوز با انتشار گزارشی مدعی شد که هیئت های مذاکره کننده آمریکایی و روسی به رهبری مارک روبیو و سرگئی لاوروف، در جریان رایزنی های روز سه شنبه نه تنها برای دیدار پوتین و ترامپ زمینه سازی کردند بلکه در باب گزاره هایی چون واداشتن اوکراین جهت برگزاری انتخابات زود هنگام و کنترل روس ها بر سرزمین هایی که در اختیار گرفته به اجماع دست یافتند. با این همه توافق درباب گزاره های فوق در حد یک ادعا است و هنوز توسط مقام رسمی تایید نشده، با این همه منابع دیپلماتیک آگاه که نخواستند نامشان فاش شود مدعی اند« پوتین احتمال انتخاب یک رئیس‌جمهور دست‌نشانده را نسبتاً بالا ارزیابی می‌کند و همچنین معتقد است که هر کاندیدی غیر از رئیس‌جمهور فعلی اوکراین انعطاف‌پذیرتر خواهد بود و آمادگی بیشتری برای مذاکره و انجام توافقات دارد.»این در حالی است که زلنسکی اعلام کرده که کشورش هرگز شروط صلحی که توسط ایالات متحده و روسیه بدون حضور اوکراین دربابش مذاکره شده را نخواهد پذیرفت. رئیس جمهوری اوکراین همزمان با انتشار اخبار در باب مفاد صلح احتمالی سفر خود به خاورمیانه را کوتاه کرد و به کی یف بازگشت. این در حالی است که استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ، روز یکشنبه تأکید کرده بود که نشست ریاض بیشتر به منظور اعتماد سازی است و قرار نیست طرفین درگیر جزئیات توافق صلح شوند. در همین راستا نشریه نیویورک تایمز با انتشار یادداشتی نوشت، در طول یک دهه ای که غرب بار دیگر در مقابل شرق قرار گرفته و پویایی های حاکم تحولات جنگ سرد را یادآورد می کرد، بازگشت دونالد ترامپ به قدرت موجب شده تا واشنگتن این سیگنال احتمالی را به جهان مخابره کند؛ «موازنه حاکم بر نظم کنونی درحال تغییر است».

شکاف فراآتلانتیکی عریان تر شد

به ادعای این نشریه در حالی که مذاکره‌کنندگان آمریکایی و روسی روز سه‌شنبه برای نخستین بار پس از حمله‌ی تمام‌عیار مسکو به اوکراین در حدود سه سال پیش گرد هم آمدند، ترامپ به صراحت نشان داده که حاضر است متحدان اروپایی آمریکا را رها کرده و با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، هم صدا شود.از نگاه ترامپ، روسیه مسئول جنگی که همسایه‌اش را ویران کرده نیست. او برعکس، اوکراین را مقصر حمله روسیه می‌داند. سخنان ترامپ در گفت‌وگو با خبرنگاران در روز سه‌شنبه روایتی متفاوت از روایت اروپایی ها را از جنگ را ارائه داد که برای ناظران در اوکراین کاملاً ناآشنا است و حتی روسای جمهوری پیشین امریکا نیز قادر به درک آن نبودند.ترامپ در این روایت، رهبران اوکراینی را به خاطر جنگ سرزنش کرد و مدعی شد که آن‌ها با امتناع از پذیرش واگذاری سرزمین، مسئول این بحران هستند. رئیس جمهوری آمریکا گفت: «شما نباید هرگز این جنگ را آغاز می‌کردید»؛ این در حالی است که اوکراین آغازگر جنگ نبود. ترامپ همچنین افزود: «می‌توانستید به توافق برسید».او در سخنرانی اش در مارالاگو، فلوریدا، از پوتین به واسطه حمله غافلگیرانه به اوکراین انتقاد نکرد در حالی که روسیه در سال ۲۰۱۴ کرمیه را هدف قرار داد و در طول دوره‌ اول ریاست‌جمهوری ترامپ درگیری رویارویی با وسعت کم بود و در نهایت در سال ۲۰۲۲ با هدف تصرف کامل اوکراین، حمله‌ی گسترده‌ای را کاید زد.

به ادعای ناظران ترامپ برای اجرای چشمگیرترین تغییرات در سیاست خارجی آمریکا در چندین دهه‌ی اخیر خیزی جدی برداشته است. این چرخش ۱۸۰ درجه‌ای، دوستان و دشمنان او را مجبور واداشته تا روابط خود با واشنگتن را مورد ارزیابی قرار دهند. از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون، روسای جمهوری آمریکا، ابتدا اتحاد جماهیر شوروی و سپس روسیه را تهدیدی جدی قلمداد می کردند، اما به نظر می رسد ترامپ روسیه را به عنوان یک شریک بالقوه برای همکاری‌های مشترک در آینده می‌بیند.او آشکارا نشان داده که ایالات متحده از تلاش برای انزوای پوتین به دلیل حمله به همسایه ضعیف‌تر دست کشیده است. در عوض، ترامپ که همواره علاقه‌ی خاصی به پوتین داشته، خواهان بازگرداندن روسیه به عرصه‌ بین‌المللی و تبدیل این بازیگر به یکی از متحدان اصلی آمریکاست.کوری شاکه، مدیر مطالعات سیاست خارجی و دفاعی در مؤسسه‌ی اینترپرایز آمریکا، در واکنش به این تغییر گفت: «این یک تغییر جدی در سیاست خارجی ۸۰ ساله‌ی آمریکاست.» او افزود: «در طول جنگ سرد، ایالات متحده هرگز تصرف حاک کشورهای حوزه‌ بالتیک توسط شوروی را به رسمیت نشناخت. اکنون، ما حمله روسیه را مشروعیت می‌بخشیم تا مناطق نفوذ ایجاد کنیم. این رویکرد در تضاد با مواضع روسای جمهوری آمریکا در 80 سال گذشته است».

1

وقتی ترامپ شمشیر از رو بست

در محافل حامیان ترامپ، این تغییر رویکرد، نشان از اصلاح ضروری سیاست خارجی آمریکا است. ترامپ و متحدانش هزینه‌ دفاع از اروپا را بیش از حد بالا می‌دانند و بر این باورند که نزدیکی به مسکو، آمریکا را قادر می‌سازد تا نیروهای خود را به کشور بازگردانده یا منابع امنیتی را برای رویارویی با چین که به زعم آن‌ها «بزرگ‌ترین تهدید» است، متمرکز کنند. چرخش سیاست آمریکا در هفته‌ی گذشته کاملاً مشهود بوده است. تنها چند روز پس از آنکه جی‌دی ونس،معاون رئیس جمهوری  به تندی از متحدان اروپایی انتقاد کرد و مدعی شد که «تهدید داخلی» نگران‌کننده‌تر از تهدید روسیه است، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه‌ی آمریکا، با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه‌ روسیه، دیدار و از «فرصت‌های خارق‌العاده برای همکاری با روس‌ها» سخن گفت.در جریان نشست ریاض، هیچ مقام اوکراینی حضور نداشت و حتی دیگر رهبران اروپایی نیز به این نشست دعوت نشده بودنداز همین رو بسیاری براین باورند که محور اصلی رایزنی ها در قلب پادشاهی، تقسیم مناطق نفوذ میان دو قدرت بزرگ بود، مشابه آنچه در کنفرانس وین یا یالتا در تاریخ دیپلماسی بین‌المللی. ترامپ از دیرباز پوتین را فردی باهوش و «بسیار زیرک» توصیف کرده که تلاش او برای تحت فشار قرار دادن اوکراین جهت پذیرش واگذاری سرزمین هایش نشان از نبوغ رهبری مسکو دارد. ترامپ نسبت به رهبران سنتی متحد آمریکا مانند آلمان، کانادا یا فرانسه، که همواره با تحقیر از آن‌ها یاد کرده، برای پوتین احترام قائل است.در واقع، ترامپ در ماه نخست دوره‌ دوم ریاست‌جمهوری اش، نه تنها متحدان اروپایی را از مذاکرات اوکراین کنار گذاشته، بلکه تهدید به اعمال تعرفه‌های جدید علیه آن‌ها کرده و خواستار افزایش هزینه‌های نظامی‌شان شده است. در همین حال، ایلان ماسک، حامی مالی میلیاردر ترامپ، از حزب راست‌گرای افراطی «آلترناتیو برای آلمان» حمایت می کند.ایان برمر، رئیس گروه مشاوره‌ اوراسیا، در این باره گفت: «اروپایی‌ها شاهد آن هستند که ترامپ در حال عادی‌سازی روابط با روسیه است، در حالی که متحدان خود را غیرقابل اعتماد تلقی می‌کند».ترامپ بارها وعده داده بود که جنگ اوکراین را ظرف ۲۴ ساعت پایان خواهد داد؛ وعده‌ای که تاکنون عملی نشده است. او همچنین مدعی شده بود که حتی پیش از آغاز دوره‌ دوم ریاست جمهوری اش، صلح را در اوکراین برقرار خواهد کرد که این وعده نیز هنوز اجرایی نشده است.فعلا ترامپ و تیمش امتیازاتی را مطرح کرده‌اند که بیشتر شبیه فهرست خواسته‌های کرملین است: روسیه می‌تواند تمام مناطق اشغالی اوکراین را حفظ کند، ایالات متحده هیچ تضمین امنیتی به اوکراین ارائه نخواهد داد، و تحریم‌ها علیه مسکو لغو خواهد شد. ترامپ حتی پیشنهاد کرده که روسیه مجدداً به گروه ۷ بازگردد.مواضع رئیس جمهوری آمریکا اروپا را در شوک فرو برده ، چرا که این قاره اکنون با این واقعیت روبرو است که متحد اصلی‌اش در جنگ سرد جدید، دیگر خود را در جبهه این گروه از بازیگران نمی بیند.

 

منبع خبر "اقتصادنیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.