شت کوین چیست؟ شت کوین (Shitcoin) در واقع یک اصطلاح محاوره‌ای و تحقیرآمیز برای ارزهای دیجیتالی است که ارزش بالایی ندارند و بدون هدفمندی خاصی ساخته شده‌اند. البته بعضاً به ارزهای دیجیتالی که پس از بیت کوین عرضه شده‌اند، یعنی دسته‌ای از آلت کوینها نیز شت کوین می‌گویند؛ اما شت کوینها اغلب با طرحهای پامپ و دامپ و فعالیت‌های کلاهبرداری مرتبط هستند و خطرات قابل‌توجهی را برای سرمایه‌گذاران ناآگاه به همراه دارند.
در این مقاله، می‌خواهیم خوانندگان ارز دیجیتال را به ابزار و دانش موردنیاز برای شناسایی شت کوینها مجهز کنیم، با جزئیات به ویژگی‌های کلیدی شت کوینها بپردازیم و مهم‌تر از آن بررسی می‌کنیم که چگونه سرمایه‌گذاران می‌توانند آنها را از میان بازاری به این گستردگی تشخیص دهند. در ادامه مقاله همراه ما باشید تا ببینیم شت کوین چیست.
شت کوین (Shitcoin) به ارزهای دیجیتال بی‌ارزش و بدون هدف گفته می‌شود که هیچ نوآوری و کاربردی ندارند و برای یک‌شبه پولدارشدن ایجاد می‌شوند. شت کوین ارز دیجیتالی است که قیمتش ممکن است در یک روز بدون دلیل خاصی پامپ کند و خیلی بالا برود و در روز دیگر به نزدیک صفر برسد.
درواقع یکی از اصطلاحات مناقشه‌برانگیز در جامعه‌ی ارزهای دیجیتال که برای توصیف تحقیرآمیز برخی از پروژه‌های این حوزه به کار می‌رود، واژهٔ «شت کوین» است. فضای کریپتو پتانسیل این را دارد که میزبان پروژه‌ها، فناوری‌های نوآورانه و فرصت‌های سرمایه‌گذاری چشم‌گیر باشد، اما این بازار بخش تاریک‌تری نیز دارد که سرمایه‌گذاران و تریدرها هنگام نزدیک‌شدن به آن باید بسیار محتاط عمل کنند.
داستان شت کوینها معمولاً اینطور شروع می‌شود که یک نفر یا گروهی از علاقه‌مندان به ارزهای دیجیتال تصمیم می‌گیرند ارز جدیدی بسازند. آنها یک اسم جذاب انتخاب می‌کنند و یک ویژگی خاص به آن اضافه می‌کنند تا متفاوت به نظر برسد. معمولاً کد یک ارز دیجیتال موجود را کپی می‌کنند یا با استفاده از ابزارهای آماده، ارز جدیدشان را می‌سازند.
وقتی سازندگان شت کوین محصول خود را به بازار عرضه می‌کنند، یک کمپین بازاریابی گسترده راه می‌اندازند. آنها طوری تبلیغ می‌کنند که انگار اگر این فرصت سرمایه‌گذاری را از دست بدهید، شانس پولدار شدن را برای همیشه از دست داده‌اید. آن ها از پدیده فومو یا ترس از دست دادن (FOMO) استفاده می‌کنند و سعی می‌کنند ارزشان را در هر صرافی‌ای که می‌توانند عرضه کنند، حتی اگر آن صرافی معتبر نباشد.
بیشتر بخوانید: فومو (FOMO) در بازار چیست و چگونه گرفتار آن نشویم؟
اما واقعیت این است که بیشتر شت کوینها هیچ نوآوری خاصی ندارند و کاملاً بی‌فایده هستند. با گذشت زمان، واقعیت خودش را نشان می‌دهد – وعده‌های داده شده محقق نمی‌شوند، قیمت‌ها سقوط می‌کنند و آن سودهای تضمینی تبدیل به ضررهای واقعی می‌شوند. سازندگان شت کوینها معمولاً از روش «پامپ و دامپ» استفاده می‌کنند – یعنی قیمت را به طور مصنوعی بالا می‌برند و بعد سریع همه سکه‌هایشان را می‌فروشند و بازار را ترک می‌کنند.
اصطلاح شت کوین اولین بار در سال ۲۰۱۰ در انجمن BitcoinTalk مطرح شد. در آن زمان، این اصطلاح برای توصیف ارزهای دیجیتالی به کار می‌رفت که هیچ ارزش یا هدف مشخصی نداشتند. این دوره یک سال پس از راه‌اندازی بیت کوین بود که با هدف دموکراتیزه کردن پول و ایجاد یک شبکه غیرمتمرکز برای تراکنش‌های مالی ساخته شده بود. موفقیت بیت کوین و پتانسیل فناوری بلاک چین باعث شد تا سال ۲۰۱۳ ده‌ها ارز دیجیتال جدید ظهور کنند.
سال ۲۰۱۷ نقطه عطفی در تاریخ شت کوینها بود. در این سال، با محبوب شدن عرضه اولیه سکه (ICO)، استارتاپ‌های کریپتو توانستند به راحتی میلیون‌ها دلار سرمایه جمع‌آوری کنند. بسیاری از این پروژه‌ها با ارائه وایت پیپرهایی پر از اصطلاحات فنی و وعده‌های بزرگ، موفق به جذب سرمایه‌های کلان شدند، اما در واقع هیچ چشم‌انداز روشن، هدف مشخص یا حتی نقشه راه ابتدایی نداشتند. این موضوع باعث شد هزاران شت کوین در بازار ظاهر شوند که اغلب آنها شباهت زیادی به اوراق قرضه بی‌ارزش دهه ۱۹۸۰ داشتند.
اما اوج واقعی شت کوینها در بول‌ران سال ۲۰۲۱ رخ داد، زمانی که بیت کوین به قیمت ۶۹,۰۰۰ دلار رسید. در این دوره، با ظهور پلتفرم‌های غیرمتمرکز مانند یونی‌سواپ (Uniswap) که به هر کسی اجازه می‌دادند در چند دقیقه یک توکن بسازد و آن را در بازار عرضه کند، تعداد شت کوینها به طور انفجاری افزایش یافت.
طبق آمار، در اوج این دوره روزانه بیش از ۱۰۰ شت کوین جدید وارد بازار می‌شد و حجم معاملات آنها به میلیاردها دلار می‌رسید. بسیاری از این پروژه‌ها با اسامی عجیب و غریب و تقلید از ارزهای موفق، توانستند در کوتاه‌مدت بازدهی‌های چند هزار درصدی ثبت کنند، اما در نهایت اکثر آنها با سقوط بازار در سال ۲۰۲۲ عملا به صفر رسیدند و میلیاردها دلار از سرمایه مردم را با خود به باد دادند.
در اینجا نوعی مناقشه به‌‌وجود می‌آید؛ آیا می‌توانیم تمامی ارزهای دیجیتال پس از بیت کوین را ارز دیجیتالِ Shitcoin یا بی‌ارزش در نظر بگیریم؟ درست است که برخی افراد مانند ماکسیمالیست‌های بیت کوین، اعتقاد دارند که هیچ ارز دیجیتالی به جز بیت کوین ارزش نگهداری ندارد، اما این از ارزش بالقوهٔ ارزهای دیجیتال دیگر و از میزان سودی که افراد هم‌اکنون از نگهداری یا ترید آنها دریافت می‌کنند، چیزی کم نمی‌کند.
شاید بتوان اینگونه جواب این افراد را داد که اکثر ارزهای دیجیتال در زمان ایجاد، به‌نوعی یک شت کوین در نظر گرفته می‌شوند؛ چراکه موفقیت یا شکست آنها به نقدینگی، حمایت اعضای جامعه، نبوغ تیم توسعه‌دهنده، موارد استفاده آن کوین و شرایط گسترده‌تر اقتصاد خرد و کلان بستگی دارد. بنابراین همه آلت کوینها یک ارز دیجیتال شت کوین نیستند!
بیشتر بخوانید: بیت کوینر یا شت کوینر؟
اگر کمی درباره ارزهای دیجیتال و شت کوینها مطالعه داشته باشید، می‌توانید راحت‌تر تشخیص دهید که کدام آلت کوینها به‌نوعی Shitcoin هستند، به‌سراغ کدام‌ها نباید رفت و چرا برخی افراد در این کوینها سرمایه‌گذاری می‌کنند.
بیشتر بخوانید: آلت کوین چیست
شت کوینها معمولاً با ادعاهای بازاریابی اغراق‌آمیزی همراه هستند، موارد استفاده واضحی ندارند و تیم توسعه‌دهندگان آنها متشکل از افراد ناشناس یا بی‌تجربه است. بنابراین، شت کوین، ارز دیجیتالی با ارزش بنیادی صفر یا نزدیک به صفر است که هیچ کاربردی ندارد.
شت‌کوین‌ها با ویژگی‌هایی مانند نقدینگی پایین، افزایش قیمت‌های خیره‌کننده و کوتاه‌مدت و گاهی با عکس سگ‌ها (!) شناخته می‌شوند. این کوینها اغلب به‌عنوان طرحهای پول‌سازی سریع برای سرمایه‌گذاران، طرحهای پامپودامپ و فعالیت‌های کلاهبرداری راه‌اندازی می‌شوند.
کاهش ارزش یک شت کوین اغلب به دلیل گرایشات و احساسات نزولی سرمایه‌گذاران است و علت آن می‌تواند این باشد که آن ارز دیجیتال Shitcoin نتوانسته انتظارات سرمایه‌گذاران را برآورده کند یا توسعه‌دهندگان یا تیم از عمل به وعده‌های خود بازمانده‌اند. به‌این‌ترتیب، این کوینها در طولانی‌مدت برای سرمایه‌گذاری، مخرب و زیان‌آور در نظر گرفته می‌شوند.
یک شت کوین اغلب بدون هیچ هدفی و فقط برای سودآوری و سفته‌بازی ایجاد می‌شود. به این ترتیب، شت کوینها سرمایه‌گذاری‌های بسیار پرخطری در نظر گرفته می‌شوند. این امکان وجود دارد که آنها سودهای بزرگی به‌همراه داشته باشند، اما ارزشی بنیادی ندارند و ممکن است تمام آن را در یک روز از دست بدهند.
انواع اصلی شت کوینها را می‌توان به این دسته‌ها تقسیم کرد:
در این نوع شت کوینها، سازندگان با تبلیغات گسترده و ایجاد هیجان کاذب قیمت را بالا می‌برند و سپس همه دارایی خود را می‌فروشند. این روش معمولاً در کمتر از چند روز یا حتی چند ساعت اتفاق می‌افتد. آنها معمولاً از افراد تأثیرگذار و کانال‌های تلگرامی برای تبلیغات استفاده می‌کنند و با وعده‌های دروغین مثل «۱۰۰ برابر شدن قیمت» افراد را جذب می‌کنند.
این دسته معمولاً کد یک پروژه موفق را برمی‌دارند و با تغییرات جزئی، آن را دوباره منتشر می‌کنند. مثلاً در سال ۲۰۲۱ صدها کپی از سولانا و بایننس اسمارت چین ساخته شد. این پروژه‌ها اغلب ادعا می‌کنند که نسخه بهبودیافته پروژه اصلی هستند، اما در واقع فقط تغییرات ظاهری داده‌اند و هیچ بهبود فنی در آنها وجود ندارد.
این نوع شت کوینها با وعده سودهای بالا به سرمایه‌گذاران اولیه، از پول سرمایه‌گذاران جدید برای پرداخت سود استفاده می‌کنند. این سیستم در نهایت فرو می‌پاشد. معمولاً این پروژه‌ها با وعده‌های سود روزانه یا هفتگی تضمینی و سیستم‌های پاداش پیچیده مثل «استیکینگ با سود ۱۰۰۰٪ سالانه» افراد را فریب می‌دهند.
بیشتر بخوانید: طرح پانزی چیست؟ نحوه شناسایی ترفند کلاهبرداری Ponzi
این شت کوینها با نام‌های مشابه پروژه‌های معتبر (مثلاً ETHH به جای ETH) سعی می‌کنند کاربران را فریب دهند. معمولاً در صرافی‌های غیرمتمرکز دیده می‌شوند. این پروژه‌ها حتی گاهی لوگو، وبسایت و شبکه‌های اجتماعی مشابه با پروژه اصلی می‌سازند تا کاربران را گمراه کنند و آنها را به خرید توکن تقلبی ترغیب کنند.
این دسته هیچ فناوری، تیم توسعه یا کاربرد واقعی ندارند و صرفاً روی کاغذ وجود دارند. معمولاً با یک وایت پیپر پر از اصطلاحات فنی و وعده‌های توخالی عرضه می‌شوند. این پروژه‌ها اغلب ادعا می‌کنند که مشکلات بزرگی مثل مقیاس‌پذیری یا امنیت را حل کرده‌اند، اما در واقع حتی یک خط کد هم ننوشته‌اند و فقط روی تبلیغات و بازاریابی تمرکز می‌کنند.
شت کوینها ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی دارند که تشخیص آنها را آسان می‌کند. قیمت این آلت کوینها اغلب برای پامپ وبالابردن قیمت دچار تورم می‌شود. این افزایش سریع قیمت درست قبل از کاهش ناگهانی آن اتفاق می‌افتد و در مدتی کوتاه سرمایه‌گذاران را با کوین‌های بی‌ارزش باقی می‌گذارد. در ادامه برخی از ویژگی‌های کلیدی شت کوینها را بررسی می‌کنیم.
شت کوینها اغلب با عجله و با حداقل تلاش ممکن ایجاد می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، یک توسعه‌دهنده با مهارت‌های اولیهٔ کدنویسی می‌تواند یک بلاک چین موجود را فورک کرده، چندین پارامتر را تغییر داده و کوین خود را راه‌اندازی کند. از طرف دیگر، با کمی تلاش بیشتر توسعه‌دهندگان ممکن است یک بلاک چین جدید را از پایه بسازند و یک ارز دیجیتال شت ایجاد کنند که هیچ نوآوری خاصی ارائه نمی‌دهد.
سازندگان شت کوینها اغلب از تاکتیک‌های بازاریابی تهاجمی برای جذب سرمایه‌گذاران استفاده می‌کنند. این افراد اینفلوئنسرهایی را در شبکه‌های اجتماعی به کار می‌گیرند که دربارهٔ فناوری انقلابی، بازدهی بالا یا ویژگی‌های منحصربه‌فرد این پروژه‌ها و خرید آنها تبلیغ کنند که اغلب این ویژگی‌ها نادرست هستند. این امر باعث می‌شود پروژه سروصدای خوبی به پا کرده، نام خود را به گوش سرمایه‌گذاران ناآگاه رسانده و بدین‌ترتیب قیمت افزایش یابد.
یکی از رایج‌ترین تاکتیک‌هایی که سازندگان و تبلیغ‌کنندگان یک ارز دیجیتال Shitcoin از آن استفاده می‌کنند، طرح پامپودامپ (Pump&Dump) است. در این استراتژی، با انتشار اطلاعات نادرست یا گمراه‌کننده، قیمت شت کوین به‌طور ساختگی (بدون این که ارزشی واقعی داشته باشد) افزایش یافته و سرمایه‌گذاران را به سمت خود جذب می‌کند. هنگامی‌که قیمت به سطح معینی می‌رسد، این دارایی‌ها به‌اصطلاح دامپ می‌شوند، یعنی در بالاترین قیمت ممکن در بازار به خریداران ناآگاه فروخته شده و در نهایت منجر به کاهش شدید قیمت می‌شود. در این مرحله سرمایه‌گذارانی که ارزش آن کوین و تبلیغات بازاریابی آن را باور کرده بودند، متحمل ضرر زیادی می‌شوند.
شت کوینها اغلب کاربرد یا موارد استفاده خاصی نداشته و ابزار یا راهکارهایی برای حل مشکلاتی خاص در دنیای واقعی ارائه نمی‌دهند. این ارزهای دیجیتال هیچ فناوری، محصول یا خدماتی فراهم نمی‌کنند که یک مشکل واقعی را حل کند یا راهکارهای موجود در دنیای کریپتو را بهبود بخشد. هدف اصلی آنها کسب سود برای سازندگان و سرمایه‌گذاران اولیه است.
شت کوینها اغلب عمری کوتاه دارند. پس از تبلیغات اولیه و حصول سودی سریع برای سازندگان و سرمایه‌گذاران اولیه، سروصدای پروژه خوابیده و ناگهان به‌طور کامل محو می‌شود، زیرا سرمایه‌گذاران زیان‌دیده متوجه می‌شوند که این پروژه تنها یک ارز دیجیتال شت بوده است. با این تفاسیر می‌توان گفت که این کوینها به‌ندرت در بلند مدت زنده می‌مانند.
خرید شت کوین می‌توانند خطراتی امنیتی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند. کد آنها ممکن است حاوی آسیب‌پذیری‌ها یا باگ‌هایی باشد که متعاقباً توسط هکرها مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند.
مهم‌ترین روش‌ها برای تشخیص شت کوین عبارت‌اند از:
توسعه‌دهندگان آنها اکثراً مرموز یا ناشناس هستند. افراد پشت یک پروژه باید قابل‌اعتماد باشند، نه گروهی تصادفی از غریبه‌هایی که از نام‌های جعلی استفاده می‌کنند. آیا شما در سهام شرکت یک گروه ناشناس سرمایه‌گذاری می‌کنید؟! احتمال زیاد خیر! در اینجا نیز همین امر صدق می‌کند.
برای مثال، اگر توسعه‌دهندگان خود را از طریق ویدئو در اینستاگرام یا یوتیوب به سرمایه‌گذاران شناسانده باشند یا نام شناخته‌شده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشته باشند، احتمال کلاهبرداری کمتر خواهد شد.
شت کوینها اغلب وعده‌های بزرگی دارند، اما هیچ عملکرد تعریف‌شده‌ای در خصوص کاربرد آنها وجود ندارد. هر کسی می‌تواند از اهداف و وعده‌های تاثیرگذار و نوآورانه حرف بزند، اما هر کسی نمی‌تواند نقشه راهی مناسب و هدفمند در مورد چگونگی دستیابی به آن اهداف ارائه دهد. اگر پروژه‌ای از تعریف قابلیت‌ها و چگونگی دسترسی به اهداف خود اجتناب کند، قابل‌اعتماد نیست.
در شت کوینها جنبه‌هایی از پروژه کپی شده‌اند یا کلی به نظر می‌رسند. اگر وب سایت پروژه‌ای معمولی بوده، به‌نظر کپی شده یا از یک دامنهٔ رایگان استفاده می‌کند، به احتمال زیاد وارد وب سایت یک Shitcoin شده‌اید. این پرچم قرمز نشان می‌دهد که پروژه فاقد اعتبار بوده و به‌خوبی توسعه نیافته است.
به‌علاوه، اگر وایت پیپر آن شبیه پروژه‌های پرطرفدار دیگر باشد، احتمالاً یک کپی برای فریب‌دادن مردم و ایجاد احساس امنیت در آن‌هاست. از طرفی دیگر، اگر وایت پیپر از نظر فنی با اصطلاحاتی نوشته شده باشد که درک آن سخت باشد، احتمالاً یک شت کوین است.
بیشتر بخوانید: وایت پیپر چیست
در بررسی شت کوین‌بودن یک پروژه، تعداد دارندگان کوین را بررسی کنید؛ کارشناسان بر این باورند که هر کوین جدیدی که ارزش سرمایه‌گذاری داشته باشد، باید حداقل ۲۰۰ تا ۳۰۰ دارنده یا هولدر داشته باشد. به‌همین‌ترتیب، هر کوین جدید و معتبر باید ۵ تا ۱۰ تراکنش در دقیقه داشته باشد.
در تفکیک و شناسایی شت کوینها، استخر‌های نقدینگی آن را در صرافی‌ها نظر بگیرید. استخر نقدینگی مانند ستون فقرات اکثر مبادلات غیرمتمرکز در نظر گرفته می‌شود. اگر پروژه‌ای که برای خرید و فروش و کسب درآمد انتخاب می‌کنید حداقل ۳۰,۰۰۰ دلار در استخر خود نداشته باشد، احتمالاً یک Shitcoin است. نقدینگی پایین مانند چند صد یا چند هزار دلار، نشانه خوبی نیست.
در نهایت، بسیاری از قوانینی که در مورد بازار سهام اعمال می‌شود، در فضای کریپتو نیز قابل‌اجرا هستند. دو نکتهٔ کلیدی را در اینجا و همیشه در نظر بگیرید: قبل از سرمایه‌گذاری تحقیق کنید و همیشه با توجه به بودجه و شرایط خود، تنها مقداری را سرمایه‌گذاری کنید که حتی اگر آن را به کلی از دست بدهید، اتفاق خاصی نخواهد افتاد و تأثیر زیادی بر زندگی شما ندارد.
می‌دانیم که علاقه به ارزهای دیجیتال از زمان معرفی بیت کوین در سال ۲۰۰۹ به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت. موفقیت آنها باعث شد تا کسب‌و‌کارهایی که به دنبال استفاده از فناوری بلاک چین برای ایجاد آلت کوین‌های خود هستند، از طراحی اولیهٔ بیت کوین استفاده کنند.
توسعه‌دهندگان معمولاً تعداد توکن‌هایی را که درنهایت دردسترس عموم قرار می‌گیرند، اعلام می‌کنند. به‌عنوان‌مثال میزان عرضه بیت‌کوین به ۲۱ میلیون محدود می‌شود، درحالی‌که سقف عرضهٔ اتر (توکن بومی شبکه‌ی اتریوم) در سال ۱۸ میلیون است.
تعیین محدودیت عرضه باعث کمبود آن توکن می‌شود، زیرا سرمایه‌گذاران می‌دانند که پس از رسیدن به یک نقطه، توکن‌های جدیدی صادر نمی‌شوند. توکن‌های بیشتر از نظر تئوری ارزش دارایی‌ها را کاهش می‌دهند؛ همان‌طور که انتشار سهام جدید ممکن است ارزش یک سهم را کاهش دهد.
با ثابت‌بودن عرضه‌ی یک آلت کوین، ارزش آن باید به تقاضا بستگی داشته باشد؛ اما از‌آن‌جایی که بیشتر ارزهای دیجیتال کاربرد عملی محدودی دارند، ارزش آنها بر اساس سفته‌بازی یا گمانه‌زنی قیمتی (Speculation) است.
شت کوینها معمولاً از الگویی خاص پیروی می‌کنند؛ اگرچه ممکن است در هنگام عرضهٔ یک ارز دیجیتال شت کوین علاقه‌‌ٔ خاصی به آن در میان فعالان بازار وجود داشته باشد، اما قیمت آن در ابتدا نسبتاً ثابت می‌ماند. سپس قیمت به‌طور تصاعدی در یک دورهٔ زمانی کوتاه به‌‌شکلی تصنعی افزایش می‌یابد، زیرا سرمایه‌گذاران دچار حس فومو (FOMO) شده و بیشتر به سمت شت کوین روانه می‌شوند.
بیشتر بخوانید: فومو چیست
به‌دنبال این اتفاق، سرمایه‌گذاران اولیهٔ کوین‌های خود را در سطوح قیمتی بالا می‌فروشند تا کسب درآمدهای کوتاه‌مدت داشته باشند.
با این تفاسیر بعید است که توسعه و بازاریابی آلت‌کوین‌هایی که روزی شت‌کوین در نظر گرفته می‌شوند، کند شود. زیرا علاقه به ارزهای دیجیتال همچنان بالا بوده و روزانه افرادی بیشتری وارد این بازار می‌شوند. نگاهی گذرا به بازار ارزهای دیجیتال نشان می‌دهد که این کوینها همیشه ساخته می‌شوند و تلاش می‌کنند تا سرمایه‌گذاران بی‌احتیاط را جذب کنند.
شاید وسوسه‌های کسب درآمد هنگفت و سریع با سرمایه‌ای کم باعث شود به فکر سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت در شت کوین‌های مختلف بیوفتید، اما ضروری است که قبل از سرمایه‌گذاری در شت کوینها، مزایا و معایب احتمالی آنها را در نظر بگیرید.
به‌راحتی می‌توان شت کوینها را با میم کوینها اشتباه گرفت، زیرا هیچ کدام کاربرد و ارزش قابل‌اندازه‌گیری و درستی ندارند. با این حال، تفاوت‌های ظریفی در اهداف آنها مشاهده می‌شود.
همان‌طور که از نام آنها پیداست، این ارزهای دیجیتال عمدتاً برای سرگرمی ایجاد شده و جنبه‌ای طنز پشت خود دارند. آنها از ترندهای اینترنتی، جوک‌ها یا میم‌های (شوخی‌های اینترنتی) معروف الهام گرفته و نام و لوگوهای جذاب آنها برگرفته از یک فرهنگ اینترنتی رایج در آن زمان است.
بیشتر بخوانید: میم کوین چیست
ارز دیجیتال دوج کوین (DOGE) به‌عنوان یک میم کوین ساخته شد، اما توجه طرفداران زیادی را به خود جلب کرد و به جامعه اختصاصی خود دست پیدا کرد. با گذشت زمان، این میم کوین ارزش پیدا کرد و هنوز هم بسیاری در آن از جمله افراد مهمی مانند ایلان ماسک سرمایه‌گذاری می‌کنند. بنابراین ارزش میم کوینها کاملاً به جامعهٔ حامی آنها بستگی دارد، چیزی که شت کوینها ندارند.
بیشتر بخوانید: ایلان ماسک کیست
در سوی دیگر، شت کوینها برای کسب درآمد سریع برای سازندگان و سرمایه‌گذاران اولیه خود ساخته می‌شوند. بنابراین بر خلاف میم کوینها، یک ارز دیجیتال Shitcoin جامعه و طرفداران وفاداری ندارد.
شت کوینها اغلب با وعده‌های بزرگ همراه هستند اما فناوری، راهکار یا خدمات ملموسی ارائه نمی‌دهند، در حالیکه میم کوینها از ابتدا مشخص می‌کنند که به‌عنوان طنز به وجود آمده‌اند و ادعاهای بزرگی نمی‌کنند.
برخی از مردم به خرید شت کوین‌هایی اقدام می‌کنند که هدف یا ارزش خاصی ندارند، سرمایه‌گذاری می‌کنند، به این امید که قیمت آنها صعود ناگهانی خوبی تجربه کرده یا حداقل آن‌قدر محبوب شوند که آنها را به مقداری سود برساند.
تنها کسانی که امکان دارد از سرمایه‌گذاری در شت کوینها کسب درآمد داشته باشند (به جز سازندگان اولیه )، افرادی هستند که به‌خوبی تشخیص داده‌اند که این پروژه یک شت کوین است. این افراد همچنین با نگاه دقیق و مداوم به نمودار این کوینها و چشم‌انداز کلی بازار، زمانی که متوجه می‌شوند کوین به بالاترین قیمت خود رسیده یا در مسیر صعود آن را می‌فروشند.
به‌صورت‌کلی، خرید شت کوین و سرمایه گذاری در شت کوینها پیشنهاد نمی‌شود، چون ریسک بالایی دارند، ارزش آنها ناگهان افت می‌کند و احتمال ازدست‌رفتن سرمایهٔ شما در آنها بسیار بالا است. با این که امکان دارد فرصت‌های سودآور مناسبی در میان آنها باشد، سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی با کارایی و هدف مشخص که واقعاً به آنها ایمان دارید، همیشه بهترین گزینه است.
با وجود تمام خطرات و زیان‌هایی که شت کوینها برای سرمایه‌گذاران به همراه دارند، به نظر می‌رسد که این پدیده همچنان در حال گسترش است. پیشرفت فناوری و ظهور ابزارهای جدید مانند صرافی‌های غیرمتمرکز و پلتفرم‌های عرضه توکن، ساخت و انتشار شت کوینها را بیش از پیش آسان کرده است. این موضوع باعث شده تا حتی افراد با دانش فنی محدود نیز بتوانند در چند دقیقه توکن خود را بسازند و در بازار عرضه کنند.
با این حال، به نظر می‌رسد که آگاهی جامعه کریپتو نسبت به خطرات شت کوینها در حال افزایش است. رگولاتورها و نهادهای نظارتی در سراسر جهان در حال وضع قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای عرضه توکن‌های جدید هستند. همچنین، صرافی‌های معتبر استانداردهای بالاتری را برای پذیرش توکن‌های جدید در نظر می‌گیرند و بررسی‌های دقیق‌تری روی پروژه‌ها انجام می‌دهند. این روند همراه با توسعه ابزارهای تحلیلی و پلتفرم‌های بررسی پروژه‌ها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا شت کوینها را سریع‌تر شناسایی کنند.
اما واقعیت این است که تا زمانی که امکان کسب سودهای سریع و کلان در بازار کریپتو وجود دارد، شت کوینها نیز به حیات خود ادامه خواهند داد. با این وجود، به نظر می‌رسد در آینده با بلوغ بازار و افزایش آگاهی سرمایه‌گذاران، تمایز بین پروژه‌های معتبر و شت کوینها شفاف‌تر خواهد شد و فضا برای کلاهبرداری و سوءاستفاده از سرمایه‌گذاران محدودتر خواهد شد. این روند می‌تواند در نهایت به سالم‌سازی بازار کریپتو و افزایش اعتماد عمومی به این صنعت کمک کند.
در میان هزاران شت کوینی که تا به امروز در بازار کریپتو عرضه شده‌اند، برخی به دلیل تبلیغات گسترده، نام‌های عجیب و غریب، یا حجم سرمایه‌ای که از دست مردم گرفته‌اند، بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. در ادامه به معرفی برخی از معروف‌ترین شت کوین‌هایی می‌پردازیم که نمونه‌های کلاسیک از پروژه‌های بی‌ارزش و کلاهبرداری در این حوزه هستند.
فارت کوین (FART): در سال ۲۰۲۱ به عنوان یک شوخی عرضه شد. این توکن که روی شبکه بایننس اسمارت چین ساخته شده بود، با شعار «اولین ارز دیجیتال بدبو دنیا» وارد بازار شد. فارت کوین در اوج خود به قیمت ۲.۴ دلار و ارزش بازار ۲.۵ میلیارد دلار رسید، اما در کمتر از یک ماه به ۰.۳ دلار سقوط کرد.
فلوکی (FLOKI): این توکن به نام سگ ایلان ماسک نامگذاری شده و در ژوئن ۲۰۲۱ عرضه شد. با وجود تبلیغات گسترده و ادعای ساخت متاورس و پلتفرم آموزشی، فلوکی هیچ کاربرد واقعی نداشت.
میو (MEWO): یکی دیگر از شت کوین‌های حوزه حیوانات خانگی که در اواخر ۲۰۲۱ منتشر شد. این پروژه ادعا می‌کرد قصد دارد یک پلتفرم NFT برای عکس‌های گربه بسازد، اما هیچ‌گاه به این هدف نرسید. میو کوین هم سرنوشتی مشابه دیگر شت کوینها داشت و سریعاً ارزش خود را از دست داد.
کت (KET): در سال ۲۰۲۲ با تقلید از موفقیت دوج کوین عرضه شد. سازندگان آن ادعا می‌کردند که قصد دارند یک اکوسیستم کامل برای دوستداران گربه‌ها بسازند، اما در عمل هیچ خدمات یا محصولی ارائه نکردند. کت توکن نمونه کلاسیک یک شت کوین با تبلیغات فریبنده و بدون کاربرد واقعی است.
وولد (WOULD): یکی از عجیب‌ترین شت کوینها که در سال ۲۰۲۳ عرضه شد. این پروژه ادعا می‌کرد با استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند آینده قیمت ارزهای دیجیتال را پیش‌بینی کند. علی‌رغم وعده‌های بزرگ، هیچ فناوری یا الگوریتمی پشت این پروژه وجود نداشت.
اسنک (SNEK): توکنی که در ۲۰۲۳ با الهام از یک میم مار عرضه شد. سازندگان آن تنها با استفاده از تبلیغات در ردیت و تلگرام توانستند در مدت کوتاهی قیمت را به شدت بالا ببرند. این پروژه نمونه کلاسیک یک طرح پامپ و دامپ است.
داگ بیت کوین (DOG): این توکن در ۲۰۲۳ با ادعای ترکیب محبوبیت بیت کوین و میم‌های سگ عرضه شد. سازندگان آن وعده می‌دادند که این توکن «بیت کوین میم‌ها» خواهد شد، اما در واقع چیزی جز یک کپی ساده از توکن‌های قبلی نبود. علی‌رغم تبلیغات گسترده در شبکه‌های اجتماعی، این پروژه نیز به سرنوشت دیگر شت کوینها دچار شد.
Shitcoin یک اصطلاح عامیانه است که برای توصیف ارزهای دیجیتالی بدون ارزش یا کاربرد استفاده می شود و اغلب با کلاهبرداری یا سرمایه‌گذاری‌های غیرقابل‌اعتماد همراه است.
سرمایه‌گذاری در شت کوین ها به‌طورکلی بسیار پرخطر تلقی می شود، زیرا اغلب فاقد پایه و اساس محکم، اعتبار یا موارد استفاده واقعی هستند. برای جلوگیری از ضررهای احتمالی، انجام تحقیقات کامل و احتیاط در هنگام بررسی سرمایه‌گذاری در Shitcoinها ضروری است.
شیبا اینو (SHIB) به دلیل ماهیت سفته‌بازی و الهام‌گرفته از میم آن، توسط برخی از سرمایه‌گذاران به عنوان یک شت کوین شناخته می‌شود، اما وضعیت و درک آن می‌تواند در بین افراد و با گذشت زمان متفاوت باشد.
برخی از افراد با سرمایه‌گذاری در شت کوینها سود قابل‌توجهی کسب کرده‌اند، اما باید توجه داشت که این افراد ریسک قابل‌توجهی نیز برای ازدست‌دادن پول دارند. بنابراین سرمایه‌گذاران بالقوه باید قبل از بررسی چنین سرمایه‌گذاری‌هایی احتیاط کنند و تحقیقات کامل انجام دهند.
درک مفهوم اینکه شت کوین چیست و توانایی شناسایی آنها برای هر کسی که در دنیای پیچیده و پویای ارزهای دیجیتال گام برمی‌دارد، بسیار مهم است. همان‌طور که توضیح دادیم، شت کوینها اغلب فاقد ارزش، اعتبار و کاربرد واقعی هستند و می‌توانند باعث ضررهایی جبران‌ناپذیر برای افراد ناآگاه یا تازه‌وارد در بازار کریپتو شوند.
پیش از سرمایه‌گذاری در یک کوین، ضروری است که تحقیقات کاملی دربارهٔ میزان دارندگان، نقدینگی، نقشهٔ راه، سازندگان و اهداف پروژه انجام دهیم. علاوه‌براین، آگاه‌ماندن از تحولات و روندهای بازار و پیشرفت‌های تکنولوژیکی نیز می‌تواند به سرمایه‌گذاری آگاهانه کمک کند.
