خبرگزاری مهر، گروه استانها- فاطمه سعادتیان نیک: توسعه گردشگری یکی از مؤثرترین راهکارها برای ارتقای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هر منطقه است. استان خراسان رضوی، با پیشینه‌ای کهن و گنجینه‌های فرهنگی و تاریخی فراوان، از جمله مناطق مستعد در این زمینه به شمار می‌رود. در این میان، محور شرقی خراسان رضوی شامل شهرستان‌های تربت جام و خواف، با ظرفیت‌های غنی و متنوع، پتانسیل ویژه‌ای در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد. در همین راستا، طرح ایجاد کریدور گردشگری بین این دو شهرستان به‌عنوان گامی مهم در توسعه پایدار گردشگری منطقه مطرح شده است.
این طرح که در جریان بازدید صیفی، سرپرست فرمانداری خواف، از غرفه شهرستان تربت جام در نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران و مذاکرات با رؤسای ادارات میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تربت جام و خواف مورد بررسی قرار گرفت، می‌تواند نقش مهمی در معرفی ظرفیت‌های گردشگری این منطقه ایفا کند.
جزئیات طرح کریدور گردشگری تربت جام و خواف
فرامرز صابر مقدم، رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری تربت جام، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: هدف اصلی از ایجاد این کریدور، توسعه گردشگری در محور شرقی خراسان رضوی است که دارای ظرفیت‌های متنوعی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی است.
رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری تربت جام افزود: طبق توافق با فرماندار محترم خواف، مقرر شد که برنامه‌ریزی‌هایی برای برگزاری تورها و فمتورهای گردشگری در محور شرقی انجام شود تا علاقه‌مندان با ظرفیت‌های گردشگری تربت جام و خواف آشنا شوند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «از مهم‌ترین آثار ارزشمند این محور که می‌تواند مورد بازدید گردشگران داخلی و خارجی قرار گیرد، باید به مجموعه کهن و تاریخی شیخ احمد جام، نگینی در معماری شرق خراسان، اشاره کرد. همچنین آرامگاه شاه قاسم انوار، مجموعه زین‌الدین ابوبکر تایبادی، مدرسه غیاثیه خرگرد، آسبادهای نشتیفان و میراث ناملموس شرق شامل موسیقی مقامی و بازی‌های آئینی، از دیگر جذابیت‌های این محور محسوب می‌شوند.»
ظرفیت‌های منحصر به‌فرد محور گردشگری تربت جام و خواف
محور گردشگری تربت جام و خواف از جمله مناطقی است که علاوه بر آثار تاریخی و معماری، در زمینه فرهنگ ناملموس نیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
مجموعه تاریخی شیخ احمد جام در تربت جام، با معماری باشکوه و قدمتی که به قرون گذشته بازمی‌گردد، یکی از برجسته‌ترین جاذبه‌های این محور است. این مجموعه که شامل آرامگاه شیخ احمد جام، مسجد، مدرسه و دیگر بناهای تاریخی است، به‌عنوان نگینی از معماری اسلامی شرق خراسان شناخته می‌شود.
آرامگاه شاه قاسم انوار، از دیگر جاذبه‌های تربت جام، محل آرامش یکی از عرفای بزرگ ایران است که همواره توجه علاقه‌مندان به تاریخ و عرفان را به خود جلب کرده است.
در شهرستان خواف، آسبادهای نشتیفان، یکی از شاهکارهای تاریخی بهره‌برداری از انرژی باد در جهان، به‌عنوان یکی از آثار ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو، از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این منطقه به شمار می‌رود. این آسبادها، با معماری منحصربه‌فرد خود، روایتگر نبوغ مهندسی گذشتگان در بهره‌گیری از طبیعت هستند.
مجموعه زین‌الدین ابوبکر تایبادی، واقع در تایباد، از دیگر آثار ارزشمند محور شرقی خراسان رضوی است که با معماری دوران تیموریان، جلوه‌ای از هنر و فرهنگ ایرانی در آن دوران را به نمایش می‌گذارد.
مدرسه غیاثیه خرگرد، یکی دیگر از شاهکارهای معماری دوران تیموریان، در شهرستان خواف قرار دارد. این بنا که با کاشی‌کاری‌های زیبا و طراحی منحصربه‌فرد خود شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و فرهنگی دوران خود بوده است.
در کنار این آثار تاریخی، میراث ناملموس محور شرقی خراسان رضوی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. موسیقی مقامی، که بخشی از هویت فرهنگی این منطقه را تشکیل می‌دهد، همراه با بازی‌های آئینی و سنتی، از دیگر جذابیت‌هایی هستند که می‌توانند برای گردشگران داخلی و خارجی بسیار جذاب باشند. این میراث فرهنگی، نشان‌دهنده غنای فرهنگی و اجتماعی مردمان این منطقه است.
اهمیت کریدور گردشگری در توسعه محور شرقی
ایجاد کریدور گردشگری بین تربت جام و خواف، نه‌تنها می‌تواند به معرفی بهتر این منطقه کمک کند، بلکه در توسعه اقتصادی و فرهنگی آن نیز تأثیرگذار خواهد بود. این کریدور، با اتصال جاذبه‌های گردشگری متنوع این دو شهرستان، تجربه‌ای جامع و منحصربه‌فرد را برای گردشگران فراهم می‌کند.
یکی از اهداف مهم این طرح، جذب گردشگران داخلی و خارجی به محور شرقی خراسان رضوی است. برگزاری تورها و فمتورهای گردشگری، که به‌طور ویژه برای خبرنگاران، عکاسان و فعالان حوزه گردشگری طراحی می‌شوند، می‌تواند به معرفی بهتر این منطقه در سطح ملی و بین‌المللی کمک کند. این برنامه‌ها نه‌تنها به افزایش آگاهی عمومی درباره ظرفیت‌های این منطقه منجر می‌شوند، بلکه می‌توانند به جذب سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری نیز کمک کنند.
علاوه بر این، ایجاد این کریدور می‌تواند به تقویت تعاملات فرهنگی و اجتماعی بین تربت جام و خواف کمک کند. این تعاملات، زمینه‌ساز تبادل تجربه‌ها و دانش در حوزه مدیریت گردشگری خواهد بود و می‌تواند به توسعه پایدار این منطقه منجر شود.
در پایان باید متذکر شد؛ طرح ایجاد کریدور گردشگری بین تربت جام و خواف، اقدامی مهم در راستای توسعه گردشگری محور شرقی خراسان رضوی به شمار می‌رود. این طرح، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی این منطقه، می‌تواند به رونق اقتصادی و فرهنگی آن کمک کند.
با توجه به مذاکرات انجام‌شده و برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، انتظار می‌رود که با انعقاد تفاهم‌نامه و اجرای تورها و فمتورهای گردشگری، شاهد افزایش تعداد گردشگران و رونق بیشتر این منطقه باشیم. این طرح، نه‌تنها به معرفی بهتر تربت جام و خواف کمک خواهد کرد، بلکه می‌تواند به‌عنوان الگویی برای توسعه گردشگری در دیگر مناطق کشور نیز مورد استفاده قرار گیرد.
ایجاد کریدور گردشگری، فرصتی برای بازآفرینی هویت فرهنگی و تاریخی محور شرقی خراسان رضوی است و می‌تواند این منطقه را به یکی از مقاصد گردشگری برجسته کشور تبدیل کند. این اقدام، گامی مؤثر در جهت توسعه پایدار گردشگری و حفظ میراث فرهنگی گران‌بهای این منطقه خواهد بود.
