به گزارش مشرق، زوال عقل میتواند ناشی از بیماریهای متعددی باشد که بر مغز تاثیر میگذارند و باعث اختلال در عملکرد شناختی و رفتاری میشوند و همچنین بر سلامت روانشناختی، رفتاری و روانی اجتماعی فرد و اطرافیان او تاثیر میگذارد. بر اساس آخرین بهروز رسانی آمار سازمان بهداشت جهانی، حدود ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان به زوال عقل مبتلا هستند که سالانه حدود ۱۰ میلیون مورد جدید نیز گزارش میشود.
نتایج تحقیقات انجام شده تاکنون، چهار نوع مختلف زوال عقل شناسایی کرده که شامل زوال عقل عروقی، زوال عقل با اجسام لوی، زوال عقل فرونتوتمپورال و بیماری آلزایمر است. دسته پنجمی نیز وجود دارد که میتواند ترکیبی از همه این موارد باشد.
نتایج مقاله «نوروسایکولوژی دمانس (زوال عقلی)» منتشرشده در پنجمین کنفرانس ملی مطالعات آسیبشناسی روانی و روشهای نوین درمان نشان داد، نقش بیماری عروقی در علتشناسی زوال عقل در مواردی دخیل است که ارتباط مستقیمی بین رویدادهای عروق مغزی و شروع زوال عقل وجود دارد. شروع زوال عقل عروقی احتمالا ناگهانی است یا به دنبال الگوی افزایش و توقف پیشرفت بیماری رخ میدهد و مشکلات جسمی شامل بیاختیاری ادرار، تحرک کم و مشکلات تعادل است. این نوع زوال عقل بهطور معمول به این معنی است که بیماریی وجود دارد که در اختلال شناختی ناشی از بیماری عروق مغزی یا آسیب مغزی خونریزی دهنده بروز میکند.
در حالی که ارتباط بین زوال عقل و سکتههای مغزی ایسکمیک ناشی از لختههایی که خونرسانی به مغز را مسدود میکنند، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، تحقیق جدید که در مجله سکته مغزی منتشر شده است، یافتههای قبلی را به خونریزیها نیز مرتبط میکند.
محققان میگویند: ما بدون توجه به نوع خونریزی، پیوسته شاهد افزایش خطر زوال عقل هستیم. این امر نشان میدهد، افرادی که خونریزی داخل جمجمهای را تجربه کردهاند باید بهطور منظم از نظر اختلال شناختی غربالگری شوند، زیرا نتایج میتواند تصمیمات مراقبتی آینده را برای بیماران و خانوادههای آنان تعیین کند.
محققان با استفاده از تاریخچه بیمه حدود ۱۵ هزار نفر را که انواع خونریزیهای داخل جمجمهای داشتند و باعث تجمع خون در بافت مغز یا زیر جمجمه میشد، ارزیابی کردند.
در سایت مدیکال آمده است که خونریزی ممکن است پس از صدمات سر اتفاق بیفتد، اما محققان بر موارد خودبهخودی تمرکز کردند. آنان افزایش دو برابری در بروز اولین تشخیص زوال عقل را طی میانگین ۵.۶ سال پس از خونریزی داخل جمجمهای در این بیماران مشاهده کردند که در مقایسه با بیش از دو میلیون نفری قرار دارد که خونریزی نداشتند.
نتایج این تحقیق به اضافه مطالب علمی آزمایشگاههای دیگر نشان میدهد، خونریزیها با مشکلات شناختی بعدی مرتبط هستند. بهعنوان مثال، در تحقیقی بر اساس سوابق پزشکی در دانمارک، ۱۱.۵ درصد از مردم پس از پارگی رگهای خونی در مغزشان دچار زوال عقل شدند که حدود ۲.۵ برابر بیشتر از جمعیت عمومی است. از سوی دیگر، سکتههای مغزی ایسکمیک که اغلب بهدلیل لخته شدن خون ایجاد میشوند، خطر زوال عقل را حدود ۱.۷ برابر افزایش میدهند.
اما چرا خونریزی داخل جمجمهای خطر زوال عقل را افزایش میدهد؟ چند دلیل وجود دارد؛ خونریزیها ممکن است بهطور مستقیم با تحریک تجمع پروتئینی بهنام آمیلوئید بتا در مغز و رگهای خونی آن باعث زوال عقل شوند که میتواند عملکرد مغز را مختل کند. یا خونریزی و زوال عقل ممکن است بهطور غیرمستقیم با هم مرتبط باشند، زیرا همان عوامل مانند آسیب مزمن به عروق خونی در مغز، خطر ابتلا به هر دو بیماری را افزایش میدهد.
از آنجایی که شواهد بیشتری در این مورد وجود دارد که زوال عقل میتواند بهدنبال خونریزیها رخ دهد، در واقع باید پیامدهای آن را در نظر بگیریم. بهعنوان مثال، ارزیابی ایمنی درمانهای ضد آمیلوئید بتا برای بیماری آلزایمر در افرادی که خونریزی را تجربه کردهاند باید به اولویت تحقیقاتی تبدیل شود.
محققان به این نتیجه رسیدند، از آنجایی که درمانهای جدید برای خونریزیهای داخل جمجمهای ممکن است در نهایت منجر به زندگی طولانیتر بیماران پس از یک حادثه شود، مطالعات بیشتر لازم است تا چگونگی نقش خونریزیها در انواع مختلف زوال عقل بررسی شود. / ایسنا