حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد سادات در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و پیامدهای آن اظهار کرد: هر چند با برجام تحریم‌ها رفع نشده بود و دولت اوباما به تعهدات خود پایبند نبود، اما پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸، تحریم‌های شدیدتری علیه ایران اعمال شد که باعث کاهش صادرات نفت، محدودیت‌های بانکی، و فشار اقتصادی شدید شد.
وی افزود: آمریکا با سیاست فشار حداکثری دیپلماتیک، سایر کشورها را نیز برای محدود کردن روابط اقتصادی با ایران تحت فشار قرار داد و این اقدام، امکان مذاکره و توافق‌های آتی با غرب را برای ایران سخت‌تر کرد و نشان داد که حتی با انجام تعهدات، تضمینی برای پایبندی طرف مقابل وجود ندارد و موجب کاهش اعتماد به دیپلماسی شد.
وی خاطر نشان کرد: با خروج آمریکا از برجام، تنش‌های منطقه‌ای تشدید شد و احتمال درگیری‌های نیابتی در خاورمیانه افزایش یافت، در نتیجه، کشورهای اروپایی هم بهانه لازم برای عدم اجرای تعهدات خود را پیدا کنند و سازوکار مالی اینستکس نیز ناکارآمد باقی ماند.
کارشناس علوم سیاسی و استاد دانشگاه اذعان کرد: خروج آمریکا از برجام نشان داد که این کشور به تعهدات بین‌المللی خود پایبند نیست و سیاست‌های دولت آمریکا می‌تواند در هر دوره تغییر کند، چین و روسیه و حتی اتحادیه اروپا از این اقدام آمریکا انتقاد کردند و بی‌اعتمادی متحدان اروپایی، هر چند در لایه‌های پنهان، به سیاست‌های آمریکا افزایش یافت و البته نتایج آن در انتخابات اخیر آمریکا و کنفرانس امنیتی مونیخ دیده شد.
سیاست‌های آمریکا یک‌جانبه گرایانه و برای منافع داخلی است
حجت‌الاسلام سادات اذعان کرد: آمریکا نشان داد که سیاست‌هایش بیش از آنکه بر مبنای تعهدات بین‌المللی باشد، بر اساس نگاه یک‌جانبه‌گرایانه به منافع داخلی و سیاسی خود تنظیم می‌شود، بسیاری از کشورها، از جمله ایران، دیگر اعتماد خود را به مذاکرات دیپلماتیک با آمریکا از دست دادند و این کشور را غیرقابل پیش‌بینی و بی‌ثبات در عرصه سیاست خارجی دیدند.
وی در پاسخ به سوال دیگر خبرگزاری مهر مبنی بر نقش عوامل داخلی در تأثیر تحریم‌ها اضافه کرد: برخی مشکلات اقتصادی ایران ناشی از تحریم‌هاست، اما سوءمدیریت داخلی نیز تأثیر جدی دارد.
رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان کردستان اذعان کرد: فساد اقتصادی، ناکارآمدی در سیاست‌گذاری پولی و ارزی، و وابستگی شدید به درآمد نفتی باعث شد که ایران در برابر تحریم‌ها آسیب‌پذیرتر شود و عدم اصلاحات ساختاری و عدم حمایت کافی از تولید داخلی نیز بحران اقتصادی را تشدید کرد.
حجت‌الاسلام سادات اضافه کرد: برخی جریان‌های داخلی با توجیه‌پذیر جلوه دادن تحریم‌ها، میدان را برای فشارهای خارجی بازتر کردند و برخی افراد و گروه‌ها، به جای اتکا به ظرفیت‌های داخلی، به دنبال راه‌حل‌های مبتنی بر سازش با آمریکا بودند، که در نهایت راهگشای مشکلات نشد و نگاه بیش از حد به برجام و امید بستن به غرب، بدون داشتن برنامه جایگزین، یکی از ضعف‌های مدیریتی بود که اقتصاد کشور را در برابر تحریم‌ها آسیب‌پذیرتر کرد.
تحریم‌های آمریکا عامل اصلی فشار اقتصادی است
وی با بیان اینکه تحریم‌ها و فشارهای خارجی بدون شک یکی از مهم‌ترین عوامل مشکلات اقتصادی ایران هستند، یادآور شد: سوءمدیریت، فساد، و وابستگی اقتصادی داخلی به عوامل خارجی نیز نقش مهمی در تشدید بحران داشت به هر حال، تحریم‌های آمریکا عامل اصلی فشار اقتصادی بود، اما ضعف در مدیریت اقتصادی، فساد، و وابستگی بیش از حد به تعاملات غرب، مشکلات را تشدید کرد.
وی خاطر نشان کرد: افراد و جریان‌های داخلی که به جای تقویت اقتصاد مقاومتی، بر سازش یک‌جانبه تأکید داشتند، به طور غیرمستقیم زمینه تأثیرگذاری بیشتر تحریم‌ها را فراهم کردند و برای مقابله با تحریم‌ها، باید به جای تمرکز صرف بر سیاست خارجی، اصلاحات اقتصادی داخلی، کاهش وابستگی به نفت، و توسعه تولید ملی را در اولویت قرار داد.
دوگانگی سیاست‌های آمریکا در مورد صلح و تحریم‌های دارویی
استاد دانشگاه در کردستان به دوگانگی سیاست‌های آمریکا در مورد صلح و تحریم‌های دارویی پرداخت و گفت: آمریکا تلاش می‌کند با فشار اقتصادی، مردم ایران را ناراضی کند تا دولت را تحت فشار بگذارد، تحریم دارو، به‌ویژه برای بیماران سرطانی و مبتلایان به بیماری‌های نادر، نمونه‌ای از سیاست ظالمانه‌ای است که برخلاف ادعای حقوق بشری آمریکا، منجر به رنج مردم عادی می‌شود.
وی اضافه کرد: یکی از اهداف تحریم‌های اقتصادی و دارویی، ایجاد نارضایتی بین مردم و تحریک آن‌ها علیه حکومت است. آمریکا تلاش می‌کند این‌گونه وانمود کند که مشکلات ناشی از عملکرد دولت ایران است، در حالی که خود، از طریق تحریم، موانع اقتصادی و دارویی ایجاد می‌کند.
وی گفت: در رسانه‌های غربی، آمریکا ادعا می‌کند که تحریم‌هایش شامل دارو و غذا نمی‌شود، اما در عمل، محدودیت‌های بانکی و مالی باعث می‌شود که شرکت‌های دارویی و تأمین‌کنندگان بین‌المللی نتوانند دارو به ایران صادر کنند. آمریکا تحریم‌های خود را با ادعای مقابله با تهدیدهای امنیتی یا مسائل حقوق بشری توجیه می‌کند، اما در واقع، این سیاست‌ها بیشترین آسیب را به بیماران، کودکان و افراد عادی می‌رساند.
وی با طرح این سوال که آیا آمریکا می‌تواند اعتماد مردم را جلب کند، اضافه کرد: اعتمادسازی از طریق سخنان زیبا اما سیاست‌های ظالمانه ممکن نیست، تحریم‌های دارویی و افزایش قیمت داروهای حیاتی نشان می‌دهد که سیاست‌های آمریکا بر مبنای فشار و نه صلح است و مردم ایران بارها شاهد سیاست‌های دوگانه و غیراخلاقی آمریکا بوده‌اند و از حمایت از کودتاها و تحریم‌های اقتصادی گرفته تا ادعای حقوق بشر در حالی که مردم را از دارو محروم می‌کند.
آمریکا در میان ملت‌های دیگر بی‌اعتماد شده است
به گفته این کارشناس مسائل سیاسی در کردستان، عدم صداقت در سیاست‌های آمریکا و عملکرد متناقض آن، باعث شده که نه‌تنها مردم ایران، بلکه بسیاری از ملت‌های دیگر نیز به وعده‌های آن‌ها اعتماد نکنند.
حجت الاسلام سادات افزود: آمریکا با تحریم داروهای حیاتی نشان داد که سیاست‌هایش مبتنی بر "فشار به مردم" است، نه تعامل صادقانه. سیاست‌های آمریکا در عمل، چهره‌ی آن را به‌عنوان کشوری که "صلح را شعار می‌دهد اما تحریم را اجرا می‌کند"، در سطح جهانی خدشه‌دار کرده است.
درس‌های خروج آمریکا از برجام برای مردم ایران
رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب کردستان اضافه کرد: خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام نشان داد که تعهدات بین‌المللی این کشور به اصول ثابت دیپلماتیک وابسته نیست، تغییر دولت در آمریکا (از اوباما به ترامپ) به‌راحتی یک توافق چندجانبه مهم را بی‌اثر کرد، بدون اینکه پیامدهای آن برای سایر طرف‌های توافق در نظر گرفته شود. این اتفاق، نه‌تنها برای ایران، بلکه برای سایر کشورها نیز این پیام را داشت که توافق با آمریکا، حتی اگر به امضای شورای امنیت سازمان ملل برسد، تضمینی برای پایبندی این کشور نیست.
حجت‌الاسلام سادات بیان کرد: خروج آمریکا از برجام، بسیاری از کشورها، از جمله چین، روسیه و حتی برخی متحدان اروپایی، به این نتیجه رسیدند که مذاکره با آمریکا ریسک بالایی دارد، این رفتار بی‌اعتمادی عمومی به سیاست‌های آمریکا را در سطح بین‌المللی افزایش داد و باعث شد که حتی کشورهای متحد این کشور نیز در تعاملات خود محتاط‌تر شوند.
وی اظهار کرد: این معاهده درس‌های مهمی برای مردم ایران هم داشت، یکی از آن‌ها ضرورت تکیه بر توان داخلی و عدم وابستگی به وعده‌های خارجی است.
وی با بیان اینکه ملت دریافتند که کشور نباید سرنوشت اقتصادی و سیاسی خود را به توافق‌های بین‌المللی گره بزند، اعلام کرد: توسعه ظرفیت‌های داخلی، اقتصاد مقاومتی، و کاهش وابستگی به اقتصاد جهانی، باید در اولویت قرار گیرد. ایران باید سیاستی اتخاذ کند که حتی در صورت لغو یا نقض توافقات بین‌المللی، کشور در بحران قرار نگیرد.
مذاکره با آمریکا بدون تضمین اجرایی مقدور نیست
استاد دانشگاه در کردستان اضافه کرد: درس دیگر هوشیاری مردم در برابر جریان‌هایی است که مذاکره با آمریکا را تنها راه‌حل مشکلات معرفی می‌کنند. پس از خروج آمریکا از برجام، مشخص شد که مذاکره با آمریکا بدون تضمین‌های اجرایی، نه‌تنها کمکی به حل مشکلات نمی‌کند، بلکه می‌تواند وضعیت کشور را بدتر کند. مردم باید آگاه باشند که برخی جریان‌های داخلی که همه مشکلات را به تحریم‌ها و مذاکره با آمریکا مرتبط می‌کنند، واقعیت‌های تاریخی را نادیده می‌گیرند.
حجت‌الاسلام سادات گفت: درس دیگر ضرورت طراحی راهبردهای بلندمدت در سیاست خارجی است و ایران باید در تعاملات بین‌المللی، رویکردی چندجانبه اتخاذ کند و روابط خود را تنها محدود به غرب نکند بلکه تقویت همکاری‌های منطقه‌ای، توسعه روابط با کشورهای مستقل، و ایجاد ائتلاف‌های اقتصادی جدید، راهی برای کاهش تأثیر خروج آمریکا از توافقات است.
وی شناخت بیشتر مردم از ماهیت سیاست‌های آمریکا را مور. تاکید قرار داد و افزود: خروج آمریکا از برجام نشان داد که ادعای این کشور درباره تعامل و مذاکره، در عمل ممکن است هیچ اعتباری نداشته باشد. مردم ایران باید بدانند که سیاست‌های آمریکا، نه بر اساس "اعتمادسازی"، بلکه بر اساس "اعمال فشار" طراحی شده‌اند. این تجربه تاریخی، باید آگاهی عمومی را نسبت به واقعیت‌های سیاست بین‌الملل افزایش دهد.
