بازگشت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا به کاخسفید، رهبران کشورهای اتحادیه اروپا را کاملا عصبی کردهاست و احساس عدماطمینان در کنفرانس کاملا محسوس بود، بنابراین همه نگاهها به ونس معطوف بود که چگونه میتواند این نگرانیها را برطرف کند. سخنرانی جیدی ونس؛ معاون دونالد ترامپ در کنفرانس امنیتی مونیخ (که در روز جمعه چهاردهم فوریه برگزار شد) و انتقاد شدید وی از اروپا، به بروز تنش در این جلسه منجر شد. پیستوریوس وزیر دفاع آلمان اظهارات او را «غیرقابلقبول» خواند. اظهارات او در مورد جنگ روسیه و اوکراین باعث شد ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، بگوید: «دهها سالرابطه میان اروپا و آمریکا اکنون به پایان رسیدهاست.»
در همینحال، وانگ یی، وزیرخارجه چین که در کنفرانس امنیتی مونیخ نیز سخنرانی کرد، از لحن سازگارتر و آشتیجویانهتری برای خطاب به اروپاییها استفاده کرد. وی گفت: کشورش اروپا را بهعنوان یک شریک میبیند، نه یک رقیب. وزیرخارجه چین پیشنهاد کرد: در مذاکرات صلح اوکراین و روسیه «نقش سازنده» ایفا کند. طبق گزارش بیبیسی جهانی، وانگ یی به اولاف شولتز صدراعظم آلمان گفت: چین مایل به تعمیق «همکاری همهجانبه» با آلمان بهعنوان بخشی از تلاشهای مثبت دوجانبه برای حفظ صلح و ثبات جهانی است.
درحالی که ایالاتمتحده تحترهبری ترامپ بهطور فزایندهای از مجامع و معاهدات بینالمللی خارج میشود، چین بیش از قبل درگیر امور جهانی میشود. گراهام آلیسون، استاد دانشگاه هاروارد و کارشناس چین در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ به دویچهوله گفت: از نظر من شکی وجود ندارد که چین بهعنوان یک قدرت در حال ظهور، میخواهد تمام چیزی باشد که میتواند. وی افزود: اگر ایالاتمتحده از توافقهای تجاری خارج شود، کشورهایی وجود دارند که برای رشد اقتصادی خواهان توافقهای تجاری هستند.
بهعنوان مثال چین، این خلأ را پر خواهند کرد. آلیسون تاکید کرد؛ اگر ترامپ به ترک نهادهای بینالمللی ادامه دهد «چین قهرمان خواهدشد. شیجینپینگ، رئیسجمهور چین متوجه شده که فرصتهای زیادی در آنجا وجود دارد و اگر آمریکا بد بازی کند، موفقیت پکن را آسانتر میکند.» باید خاطرنشان کرد؛ چین در سالهای گذشته سرمایهگذاری قابلتوجهی در بسیاری از نقاط جهان از جمله آسیا و آفریقا انجام دادهاست و نفوذ خود را در این مناطق افزایش دادهاست.
یائو یانگ، مدیر مرکز تحقیقات اقتصادی چین در دانشگاه پکن، به دویچهوله گفت: اگر اروپا خواستار برقراری روابط نزدیکتری با چین است، باید سیاست مستقلی را اتخاذ کند، یائو گفت: «اگر ایالاتمتحده در زمان ترامپ میخواهد به مسائل داخلی خود اولویت بیشتری بدهد، اروپا نیز باید همین کار را انجام دهد، بنابراین فضای بزرگی برای همکاری چین و اروپا وجود دارد.» گراهام آلیسون معتقد است چین میخواهد خود را بهعنوان یک صلحساز معرفی کند که طرفدار جنگ نیست و میخواهد در پایاندادن به جنگها مشارکت داشتهباشد. یائو معتقد است؛ پایاندادن به جنگ روسیه در اوکراین به نفع اقتصادی چین است. وی تاکید کرد: «چین با روسیه و اوکراین تجارت دارد، بنابراین پکن قطعا بهدنبال ایجاد صلح در منطقه است.»