مهدی سنایی، مشاور سیاسی رئیس جمهور و معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور در دولت چهاردهم، در هجدهمین همایش سالانه انجمن علوم‌سیاسی که در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد، با اشاره به چالش‌های آموزش علوم سیاسی و روابط بین‌الملل در ایران، اظهار کرد: در ایران علم از احترام قابل توجهی برخوردار است. علی‌رغم تمام مشکلات از جمله گسترش بی‌حدوحصر دانشگاه‌ها، اما همچنان علم و استاد در ایران محترم است. این سرمایه عظیمی است که باید از آن مراقبت کرد.
به گزارش جماران، وی افزود:، اما در کنار این سرمایه، چالش‌های مختلفی را هم در حوزه آموزش علوم‌سیاسی داریم. عدم مسئله‌محوری و اجتماعی‌محور بودن علوم سیاسی یکی از این چالش‌هاست. دانشگاه‌های ما هنوز روشنفکر تربیت می‌کنند. هنوز فاصله بین دولت و اجرا با دانشگاه پر نشده است. همچنین امروز در ایران، فناوری بر اصل آموزش برتری یافته است. ما نیز باید فارغ‌التحصیلان علوم سیاسی را به فناوری‌های مختلف تجهیز کنیم.
سنایی با بیان اینکه تکثر دانشگاه‌ها چالش بعدی است، یادآور شد: ما نمی‌توانیم در حد مناسب بایستیم و همیشه افراط و تفریط می‌کنیم. این وضعیت باعث عدم رونق علم می‌شود. چالش بعدی این است که علوم سیاسی دچار غرب‌زدگی و همچنین ضدغرب‌زدگی است. یعنی این علم ایرانی نشده است. در دانشگاه‌های ما برخی سیاست در اروپا را می‌ستایند و برخی آن را کاملا نفی می‌کنند.
وی ادامه داد: مشکل بعدی این است که در آموزش علوم سیاسی بیشتر بر دولت تاکید داریم تا ملت. در حالی که هم دولت برای پیشرفت کشور سهیم است و هم ملت. شاید اگر اصلاحات بیشتر از دولت به ملت و نهاد‌های مدنی معطوف می‌شد، نتایج بهتری به دست می‌آورد. جامعه‌شناسی انتقادی در ایران خیلی رایج نیست، در حالی که این مورد به پیشرفت فرهنگ سیاسی در بین مردم کمک می‌کند.
این استاد دانشگاه، گسترش فضای مجازی و سیاست‌زدایی را چالش بعدی دانست و گفت: موضوعاتی که در جهان امروز برای مردم مطرح است، مسائل روزمره زندگی‌شان است. عدم وجود نظامی برای پایش تحقیقات مورد نیاز و کاربردی در علوم سیاسی نیز چالش بعدی است.
معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور با بیان اینکه در سیاست‌ورزی نیز چالش‌هایی داریم، اظهار کرد: ابتدا اینکه ما اجماعی در نظریه حکمرانی در کشور نداریم. هنوز منازعات سیاسی در کشور ما وجود دارد. این اگرچه یک ضرورت برای هر دموکراسی است، اما اختلاف بر سر منافع اساسی خوب نیست. اینکه ما به یک اجماع در شیوه حکمرانی برسیم بسیار مهم است. جمهوریت و اسلامیت آن چنان که باید، با یکدیگر هم‌افزا نشده‌اند. باید یک شیوه حکمرانی ایرانی داشته باشیم‌که هم مسائل جهانی را در بر بگیرد و هم مسائل ایرانی و اسلامی را.
وی گفت: یکی از مشکلات ما این است که به علوم سیاسی به عنوان یک علم در حکمرانی دیده نمی‌شود. چالش بعدی در سیاست‌ورزی، شناخت از جهان است. اگر نتوانیم به این شناخت برسیم، به هویت خودمان هم نمی‌توانیم پی ببریم. یکی از دلایلی که به کندی حرکت می‌کنیم، این است که کلیشه‌های ذهنی خود نسبت به جهان را تغییر نمی‌دهیم و دیدگاه پیش‌داورانه داریم. امروز جهان در حال گذار است و سرعت تحولات بسیار بالاست. امروز تصمیم‌گیری به‌موقع بسیار حائز اهمیت است. بی‌نظمی جهان تشدید خواهد شد که برای ما هم فرصت است و هم خطر.
سفیر پیشین ایران در روسیه تصریح کرد: باید با امر خارجی نه با نفرت برخورد کرد و نه با عشق. باید با یک امر خارجی که در حوزه منافع ملی تأثیرگذار است، برخورد مناسب داشته باشیم و از عینک منافع ملی آن را دید. چالش بعدی ایجاد تعادل بین حفظ استقلال و گسترش تعاملات بین‌المللی است. باید بین این دو توازن ایجاد کنیم و آنها را ضد یکدیگر نبینیم. در دنیای امروز، مفهوم استقلال نسبت به گذشته متعاوت‌تر و پیچیده‌تر شده است. خصوصا اکنون که کشور تحت تحریم است، این موضوع اهمیت مضاعف دارد. ایران باید از تحریم‌ها خارج شود، زیرا اگر توسعه کشور تامین نشود، استقلال کسور هم زیر سوال خواهد رفت. هیچ کشوری بدون حضور در اقتصاد جهانی، امکان رشد ندارد.
سنایی با بیان اینکه موضوع بعدی، جوان‌گرایی است، توصیح کرد: باید در عین حفظ تجربیات در حوزه حکمرانی، جوان‌گرایی هم داشته باشیم. متأسفانه تاکنون در این زمینه افراط و تفریط داشته‌ایم. دنیا مال نسل جوان است و جوانان احساس مسئولیت بیشتری دارند. کشور‌های مختلف حکمرانی خود را به نسل جوان سپرده‌اند.
وی در پاسیان گفت: این علم است که می‌تواند به داد کشور و جهان برسد. اگر هنوز جنگ رخ می‌دهد، به این دلیل است که هنوز سیاستمداران نیازمند آموزش هستند و نسل جدید می‌تواند به ترویج صلح در دنیا کمک کند. چشم امید ما به علم و آموزش است.
