به گزارش سرویس سیاسی تابناک، تصور کنید جهانی که در آن تنشهای ژئوپلیتیکی به اوج خود رسیده و دو قدرت شرقی، ایران و روسیه، دست در دست هم، در برابر غولهای غربی، ایالات متحده و اسرائیل، صفآرایی میکنند. این سناریو، که شاید زمانی دور از ذهن به نظر میرسید، اما در فوریه ۲۰۲۵ به موضوعی داغ و پرهیجان تبدیل شده است.
اما چه چیزی میتواند این دو کشور را به چنین ائتلافی سوق دهد؟ و اگر این اتفاق بیفتد، توازن قدرت در خاورمیانه و فراتر از آن چگونه تغییر خواهد کرد؟
ریشههای یک اتحاد: انگیزهها و منافع مشترک
ایران و روسیه، هرچند از نظر تاریخی و فرهنگی تفاوتهای زیادی دارند، اما در سالهای اخیر به دلیل فشارهای مشترک از سوی غرب، بهویژه تحریمهای سنگین ایالات متحده، به یکدیگر نزدیکتر شدهاند. روسیه، با تجربه درگیریهای نظامی در اوکراین و سوریه، و ایران، با نفوذ روزافزون در محور مقاومت (از لبنان تا یمن)، هر دو به دنبال مقابله با هژمونی آمریکا هستند. برای مسکو، ایران یک شریک استراتژیک در خاورمیانه است که میتواند توجه آمریکا را از مرزهای غربی روسیه منحرف کند. برای تهران، روسیه یک حامی قدرتمند با زرادخانه هستهای و کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل است که میتواند سپری در برابر فشارهای اسرائیل و غرب باشد.
موشکهای تهران، زرهپوشهای مسکو: رویارویی با ابرقدرتها
تصور کنید این دو کشور در یک نشست محرمانه در سواحل خزر توافق کنند: ایران موشکهای بالستیک پیشرفتهاش مانند "سجیل" را با برد ۲,۵۰۰ کیلومتر در اختیار عملیات مشترک قرار دهد و روسیه با تانکهای T-14 Armata و سامانههای موشکی S-400، خط دفاعی غیرقابلنفوذی در منطقه ایجاد کند. انگیزه؟ یک پیام روشن به واشنگتن و تلآویو: "ما دیگر عقبنشینی نمیکنیم."
نیروی زمینی: نبرد اعداد و تکنولوژی
اگر این ائتلاف شکل بگیرد، قدرت زمینی آنها ترکیبی نفسگیر از کمیت و تجربه خواهد بود. ایران با بیش از ۵۸۰,۰۰۰ نیروی فعال و یک میلیون بسیجی آماده، و روسیه با ارتش یک میلیونی و تجربه جنگهای نامتقارن، میتوانند جبههای عظیم تشکیل دهند. در مقابل، ایالات متحده و اسرائیل با ۱,۴۹۸,۰۰۰ نیروی فعال، شاید در تعداد عقب باشند، اما تکنولوژی پیشرفتهای مانند تانکهای M1 Abrams و سیستم دفاع موشکی Arrow، برتری کیفی را به آنها میدهد.
حالا به تجهیزات فکر کنید: ایران و روسیه با بیش از ۷,۴۰۰ تانک و ۴,۵۰۰ راکتانداز (مانند گراد و فجر-۵) میتوانند بارانی از آتش بر سر دشمن ببارانند. اما آمریکا و اسرائیل با ۴۲۸,۰۰۰ خودروی زرهی و سامانههای دقیق مانند HIMARS، قادرند ضربات جراحیگونه بزنند. این تقابل، مانند نبردی بین یک فیل عظیمالجثه و یک پلنگ تیزچنگ خواهد بود.
سایه جنگ هستهای: وقتی غولها رو در رو میشوند
هیجانانگیزترین بخش این سناریو، توان هستهای است. روسیه با ۶,۲۵۷ کلاهک هستهای و ایالات متحده با ۵,۶۴۰ کلاهک، دو غول این میدان هستند. اسرائیل با کلاهکهای تخمینی ۸۰ تا ۲۰۰، و ایران با موشکهای بالستیک غیرهستهای اما تهدیدآمیز، معادله را پیچیدهتر میکنند. اگر این ائتلاف به مرحله رویارویی برسد، سایه جنگ هستهای میتواند دنیا را به لبه پرتگاه بکشاند. آیا پوتین دکمه سرخ را فشار میدهد؟ یا ترامپ با یک حمله پیشدستانه وارد عمل میشود؟ این سوالی است که شبها خواب را از سیاستمداران و استراتژیستها میگیرد.
از خزر تا خلیج فارس: اتحادی که آمریکا را به چالش میکشد
فرض کنید درگیری در خاورمیانه آغاز شود. ایران میتواند با استفاده از نیروهای نیابتی مانند حزبالله و الحشد الشعبی، جبههای چندجانبه علیه اسرائیل باز کند، در حالی که روسیه با پایگاههایش در سوریه، پشتیبانی هوایی و زمینی فراهم میکند. در مقابل، ایالات متحده با ناوگان پنجم خود در خلیج فارس و اسرائیل با یگانهای نخبهاش، آماده پاسخگویی هستند. شهرهایی مانند دمشق، بغداد، یا حتی تلآویو میتوانند به میدان نبرد تبدیل شوند، و موشکها آسمان را پر کنند.
پیامدهای جهانی: شطرنجی پرمخاطره
این ائتلاف نهتنها خاورمیانه، بلکه کل جهان را تکان خواهد داد. چین ممکن است بیطرف بماند یا بهطور غیرمستقیم از ایران و روسیه حمایت کند. اروپا، گرفتار در وابستگی به گاز روسیه و متحد آمریکا، در دو راهی قرار میگیرد. اقتصاد جهانی با جهش قیمت نفت و اختلال در تجارت، به لرزه درمیآید. و در این میان، مردم عادی، از تهران تا تگزاس، نظارهگر شطرنجی هستند که هر حرکتش میتواند سرنوشت نسلها را تغییر دهد.
پایان یا آغاز؟
احتمال ائتلاف نظامی ایران و روسیه علیه آمریکا و اسرائیل، داستانی پر از هیجان، خطر و ابهام است. آیا این اتحاد شکل میگیرد؟ شاید بله، شاید خیر. اما یک چیز قطعی است: در فوریه ۲۰۲۵، دنیا با چشمانی باز و نفسهایی حبسشده، این بازی قدرت را تماشا میکند. آیا صلح پیروز میشود، یا آتش جنگ شعلهور؟ پاسخ در دستان رهبران این چهار کشور است – و شاید کمی هم در چرخش غیرقابلپیشبینی تاریخ.
در این تحلیل، به بررسی و مقایسه جامع قدرت زمینی نظامی دو ائتلاف متشکل از ایالات متحده و اسرائیل در برابر ایران و روسیه در فوریه ۲۰۲۵ میپردازیم. این مقایسه بر اساس شاخصهای کلیدی مانند رتبهبندی جهانی قدرت نظامی، توان هستهای، نیروی انسانی (شامل نیروهای فعال، ذخیره و شبهنظامی)، و تجهیزات زمینی نظیر تانکها، خودروهای زرهی، توپخانههای خودکششی و کششی، و راکتاندازها انجام شده است. هدف از این بررسی، ارائه تصویری دقیق از تعادل قدرت زمینی میان این دو ائتلاف و شناسایی نقاط قوت و ضعف هر یک با جزئیات و مثالهای کاربردی است.
۱. رتبه جهانی و توان هستهای
ایالات متحده و اسرائیل
ائتلاف ایالات متحده و اسرائیل بخاطر توان نظامی بینظیر ایالات متحده، در رتبه نخست قدرت نظامی جهان قرار دارد. ایالات متحده با زرادخانهای شامل ۵،۶۴۰ کلاهک هستهای، یکی از دو ابرقدرت هستهای جهان محسوب میشود. این کلاهکها شامل موشکهای بالستیک قارهپیما (مانند Minuteman III)، موشکهای قابل پرتاب از زیردریایی (Trident)، و بمبافکنهای استراتژیک (مانند B-۲ Spirit) هستند که توانایی هدفگیری هر نقطه از جهان را دارند. اسرائیل، اگرچه بهطور رسمی وجود تسلیحات هستهای را تأیید نکرده، اما بر اساس برآوردهای کارشناسان بینالمللی، احتمالاً بین ۸۰ تا ۲۰۰ کلاهک هستهای در اختیار دارد. این تسلیحات به موشکهای بالستیک Jericho مجهز شدهاند که برد آنها تا ۴،۸۰۰ کیلومتر تخمین زده میشود. این ترکیب، ائتلاف را به یک نیروی هستهای بیرقیب در عملیات زمینی و استراتژیک تبدیل میکند.
"ایران و روسیه در برابر آمریکا و اسرائیل: شطرنج مرگبار ۲۰۲۵"
ائتلاف ایران و روسیه در رتبه ۱۶ جهانی قرار دارد، اما باید توجه داشت که این رتبه تحت تأثیر جایگاه تکتک کشورها متفاوت است؛ بهطوریکه روسیه بهتنهایی در رتبه دوم جهان قرار دارد. روسیه با ۶،۲۵۷ کلاهک هستهای، شامل موشکهای پیشرفته مانند RS-۲۸ Sarmat و سامانههای موشکی Topol-M، از نظر تعداد کلاهکها از ایالات متحده پیشی میگیرد و زرادخانهای متنوع و مدرن دارد. ایران، در مقابل، فاقد برنامه هستهای نظامی رسمی است و تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) قرار دارد. با این حال، ایران با توسعه موشکهای بالستیک پیشرفته مانند سجیل (با برد ۲،۵۰۰ کیلومتر) و خرمشهر (با قابلیت حمل کلاهک سنگین)، توانایی تهدید منطقهای قابلتوجهی دارد که میتواند مکمل توان هستهای روسیه در این ائتلاف باشد.
۲. نیروی انسانی
نیروی انسانی، ستون فقرات هر ارتش زمینی است و در این مقایسه، تفاوتهای قابلتوجهی بین دو ائتلاف مشاهده میشود. ایالات متحده و اسرائیل ۱،۴۹۸،۰۰۰ نیروی فعال دارد. ارتش ایالات متحده با حدود ۴۸۵،۰۰۰ سرباز در نیروی زمینی (U.S. Army) و ۱۷۷،۰۰۰ تفنگدار دریایی (U.S. Marines)، به همراه یگانهای تخصصی مانند نیروهای دلتا و رنجرها، از ساختار سازمانی پیشرفتهای برخوردار است. اسرائیل نیز با ۱۶۹،۵۰۰ نیروی فعال در ارتش دفاعی اسرائیل (IDF)، به دلیل خدمت اجباری و آموزش مداوم، از آمادگی رزمی بالایی برخوردار است. برای مثال، یگانهایی مانند Golani در عملیات زمینی شهرت دارند.
ائتلاف ایران و روسیه با ۱،۹۳۰،۰۰۰ نیروی فعال، برتری عددی اندکی دارد. روسیه با حدود ۱،۰۵۰،۰۰۰ نیروی فعال، از جمله یگانهای نخبه مانند اسپتسناز (Spetsnaz)، تجربه عملیاتی گستردهای در درگیریهایی مانند جنگ اوکراین (از ۲۰۱۴ تاکنون) دارد. ایران نیز با ۵۸۰،۰۰۰ نیروی فعال، شامل ارتش و سپاه پاسداران، ساختاری دوگانه دارد که به انعطافپذیری در میدان نبرد کمک میکند.
نیروی ذخیره
این ائتلاف ۱،۲۶۴،۵۰۰ نیروی ذخیره دارد. گارد ملی ایالات متحده (National Guard) با حدود ۳۳۶،۰۰۰ نفر و ذخیره ارتش اسرائیل با بیش از ۴۶۵،۰۰۰ نفر، آماده بسیج سریع در شرایط اضطراری هستند. برای مثال، نیروهای ذخیره اسرائیل در جنگ ۲۰۰۶ لبنان نقش کلیدی ایفا کردند.
ایران و روسیه با ۲،۳۵۰،۰۰۰ نیروی ذخیره، برتری قابلتوجهی دارند. در ایران، سازمان بسیج با حدود ۱،۰۰۰،۰۰۰ عضو آموزشدیده، قابلیت پشتیبانی گسترده در جنگهای نامتقارن را دارد. روسیه نیز با بیش از ۱،۳۵۰،۰۰۰ نیروی ذخیره، از جمله سربازان بازنشسته و یگانهای محلی، میتواند در درگیریهای طولانیمدت به میدان بیاید.
نیروهای شبهنظامی
ائتلاف ایالات متحده و اسرائیل تنها ۳۵،۰۰۰ نیروی شبهنظامی دارد که عمدتاً شامل گارد ساحلی ایالات متحده و برخی یگانهای امنیتی محلی در اسرائیل است. ائتلاف ایران و روسیه اما با ۴،۷۰۰،۰۰۰ نیروی شبهنظامی، این ائتلاف برتری چشمگیری دارد. در ایران، بسیج و نیروهای انتظامی، و در روسیه، گروههایی مانند کازاکها و یگانهای گارد ملی (Rosgvardia)، در عملیاتهای دفاعی و داخلی نقش مهمی دارند. برای مثال، بسیج در جنگ ایران و عراق (۱۹۸۰-۱۹۸۸) بهعنوان نیروی کمکی حیاتی عمل کرد.
۳. تجهیزات زرهی و توپخانه
تجهیزات زمینی، از جمله تانکها و توپخانهها، معیار اصلی برتری در نبردهای زمینی هستند.
تانکها
ائتلاف ایالات متحده و اسرائیل ۵،۹۴۰ تانک دارد. تانک M۱ Abrams ایالات متحده با زره پیشرفته و سیستم هدفگیری لیزری، و تانک Merkava IV اسرائیل با سیستم حفاظتی Trophy، از پیشرفتهترین تانکهای جهان هستند. ائتلاف ایران و روسیه با ۷،۴۶۳ تانک، این ائتلاف برتری عددی دارد. تانک T-۱۴ Armata روسیه با فناوری رادار فعال و زره واکنشگر، و تانک ذوالفقار ایران (هرچند کمتر پیشرفته)، ترکیب متنوعی ارائه میدهند.
خودروهای زرهی
ائتلاف ایالات متحده و اسرائیل با ۴۲۷،۹۴۸ خودرو زرهی، از جمله نفربرهای Bradley و Namer، این ائتلاف برتری قاطعی دارد. این خودروها برای پشتیبانی پیادهنظام و جابجایی سریع طراحی شدهاند.اما ائتلاف ایران و روسیه با ۱۹۷،۳۵۲ خودرو، از جمله نفربرهای BMP-۳ روسیه و براق ایران، این ائتلاف در تعداد عقبتر است، اما همچنان توان پشتیبانی قابلتوجهی دارد.
توپخانه خودکششی
ائتلاف ایالات متحده و اسرائیل ۱،۰۲۳ سامانه دارد، مانند M۱۰۹ Paladin ایالات متحده با برد ۳۰ کیلومتر. این در حالی است که ائتلاف ایران و روسیه با ۵،۵۶۰ سامانه، از جمله ۲S۱۹ Msta-S روسیه با برد ۲۹ کیلومتر، برتری عددی دارند.
توپخانه کششی
ائتلاف ایالات متحده و اسرائیل ۱،۳۸۳ سامانه، مانند M۱۹۸ با برد ۲۲ کیلومتر.ائتلاف ایران و روسیه: ۱۰،۵۷۵ سامانه، از جمله D-۳۰ روسیه با برد ۱۵ کیلومتر، که تعداد بیشتری را پوشش میدهد.
راکتاندازها
ایالات متحده و اسرائیل: ۸۲۴ سامانه، مانند HIMARS با دقت بالا. ایران و روسیه: ۴،۵۲۲ سامانه، از جمله BM-۲۱ Grad و فجر-۵ ایران، برای آتشباری گسترده.
ائتلاف ایالات متحده و اسرائیل با تکیه بر فناوری پیشرفته، تسلیحات هستهای برتر، و خودروهای زرهی گسترده، از نظر کیفیت و دقت برتری دارد. در مقابل، ایران و روسیه با نیروی انسانی عظیم، تعداد بیشتر تانکها، توپخانهها، و راکتاندازها، از نظر کمیت و توان دفاعی گسترده پیشتاز هستند.
این تفاوتها نشاندهنده استراتژیهای متضاد است: ایالات متحده و اسرائیل بر عملیات سریع و دقیق متمرکزند، در حالی که ایران و روسیه بر استقامت و حجم آتش تکیه دارند. این تحلیل صرفاً توان زمینی را در نظر گرفته و برای ارزیابی کامل، باید توان هوایی، دریایی، و عوامل ژئوپلیتیکی نیز بررسی شوند.
ائتلاف شرق علیه غرب: نبردی که دنیا را تکان میدهد
هرچند که اضافه شدن گزینه های ائتلاف در دو سوی میدان می تواند، معادلات را بازهم پیچیده تر کند، مثلا فرض کنید چین یا کره شمالی هم به ائتلاف ایران و روسیه بپیوندند یا در آن سوی میدان ناتو و کشورهای اروپایی به کمک آمریکا و اسرائیل بیایند، زمستان امسال شاهد، روزهای داغ و سرنوشت ساز منطقه و خاورمیانه هستیم.