سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
وجود امکان فنی برای صفر کردن اثر تحریم‌ها
محمدجواد لاریجانی، دیپلمات برجسته ایرانی و رئیس پژوهشگاه دانش های بنیادی به تازگی در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایلنا پیرامون تحریم ها گفته است: ما راهمان این است که باید فکر کنیم و اینطور ارزیابی کنیم که دولت آمریکا با مذاکره تحریم‌های عمده را برنمی‌دارد مگر اینکه از ما یک خواسته‌هایی داشته باشد که با استقلال و آزادی ما منافات دارد و بخواهد ما آن را بپذیریم مثل کاری که دارد با اوکراین می‌کند.
او می افزاید: ما راهمان این است که با استفاده از سایر امکانات بتوانیم به تدریج اثر تحریم‌ها را کاهش دهیم و شاید روزی آنها را بی‌اثر کنیم، این اثرات که کاهش پیدا کند خود آمریکا می‌فهمد این راه به درد نمی‌خورد اما آیا امکان‌پذیر است؟ از لحاظ فنی من فکر می‌کنم امکان‌پذیر است. [۱]
*دقت شود که مقوله تحریم ها از اساس خود یک مقوله روانی است زیرا در جهان جدید و اقتصادهای جدید؛ عملا امکان دیوارچینی دور یک کشور بزرگ وجود ندارد. اما این به معنی انکار تأثیر تحریم ها نیست.
در بحث تحریم های ایران باید دانست که به اذعان کارشناسان؛ ایران توانسته اثر تحریم های پیرامون خود را به کمتر از ۲۰ درصد برساند و مشکلاتی که مردم امروز از بابت معیشت یا سایر ابعاد اقتصادی لمس می کنند به تحریم مربوط نیست. بلکه به سوء مدیریت برخی مدیران داخلی و برخی سیاست های نادرست دولت ها ربط دارد.
در این میان اما یک حقیقت وجود دارد و آن اینکه مادام که در جامعه ما به پیوست های روانی یک مسئله توجه نشود و هر روز هر کسی بتواند درباره تأثیر تحریم ها هر حرفی بزند و ما در مقابل بزرگنمایی از ابزار دشمن (همان تحریم) شاهد شکل گیری جبهه تدافعی نباشیم؛ آنگاه است که حتی اگر ایران اسلامی بتواند اثر تحریم ها را به صفر هم برساند اما فائده ای شامل حال مردم و اقتصاد نخواهد شد!
علم اقتصاد اثر روانی را در مقولات آماری و اقتصادی به رسمیت می شناسد فلذا مقوله "جنگ روانی" باید برای حکمرانان، مسئولان و دست اندرکاران مقوله مبارزه با تحریم ها بیش از این مهم باشد.
برخی محافل تحلیلی معتقدند اگر غبارهای پیرامون تحریم ها و اثرات بزرگنمایی فرو بنشیند و مردم در این زمینه با واقعیت مواجه شوند؛ بخش زیادی از چالش های روانی کشور در رابطه با تحریم ها کاسته خواهد شد و جامعه آرامش بسیار بیشتری را تجربه خواهد کرد.
***
آسیب ناتمام "مکتب روحانی" برای اقتصاد ایران
محمود واعظی، از مقامات ارشد دولت روحانی و قائم مقام حزب اعتدال و توسعه در بخشی از یک مصاحبه با ایسنا گفته است: بهبود وضعیت اقتصادی کشور نیازمند جذب سرمایه داخلی و خارجی و استفاده از فناوری های پیشرفته برای افزایش تولید جهت تامین نیازمندی های داخلی و صادرات است. جذب سرمایه و تولید موتور پیشران توسعه بوده و برای عبور از چالش‌های فعلی توجه به این عناصر غیر قابل اجتناب است.
او می افزاید: بحث دیگری که در تسهیل و تعالی حوزه اقتصاد ایران نقش بسزایی دارد نوع تعامل و چارچوب سیاست خارجی برای تعریف روابط با کشورهای جهان است که میتواند در مبحث روابط بانکی و تجاری، و در مبحث روابط اقتصادی و سرمایه گذاری های خارجی بسیار مؤثر باشد. تحریم های ظالمانه و سد FATF دو موضوع خیلی مهم در نابسامانی اقتصاد امروز کشور است و نمی‌شود به سادگی از آن عبور کرد. لذا معتقدم اولویت یک ما باید اهتمام مجدانه در حل و فصل این دو مانع بزرگ باشد.
این فرد همچنین اظهار می کند: دولت چهاردهم به گفت‌وگوی رفع تحریم‌ها برای تأمین منافع ملی معتقد است و تاکنون سه دور مذاکره با تروئیکای اروپایی انجام شده است. ضروری است به گفت‌وگو به شکل هدفمند نگاه کرد تا در چارچوب مسائل هسته ای با ۴+۱ به نتیجه سازنده برسد. بعداز توافق و رفع تحریم ها، فضای روابط خارجی کشور هم تغییر پیدا خواهد کرد. یکی از نتایج رفع تحریم این است که در عرصه صادرات کشور برای صادرات نفت، گاز، محصولات پتروشیمی و هم محصولات غیرنفتی بازارهای جدیدی فراهم می شود. [۲]
*"لجاجت" یکی از بدترین صفاتی است که می تواند در یک سیاستمدار و رجل سیاسی بروز کند و موجب شود شخص او، جریان هم طیف او و مردم یک کشور همگی از تشخیص راه درست محروم شوند و نتوانند به حقیقت و پیشرفت برسند.
همانطور که ملاحظه می شود واعظی با جابه‌جایی اولویت‌ها؛ همان حرف های مندرس دهه ۹۰ و دولت آقای روحانی را درباره اقتصاد تکرار می کند!
حرفهایی که ۸ سال مردم و دولت را معطل مذاکره گذاشت، دائما وعده گلابی های برجام را داد و دست آخر که در صبح فردای برجام هم نظاره گر تحریم های جدید بود و هم نظاره گر بیدستاوردی اما به جای عذرخواهی باز هم مسیر "توافق به هر قیمتی" را نشان داد!
تأسف بارتر اینکه می بینیم واعظی از پس گذشت ۴ سال از آن دوران همچنان مشغول تأکید بر همان مسیر غلط و همان رفتاری است که جز بیدستاوردی و خسارت محض؛ نتیجه ای برای مردم نداشت.
ضمن اینکه باید واعظی و امثال او را با این سوال مهم تنها گذاشت که چرا بر تکرار تجربیات غلط اصرار دارند اما در عین حال باید تأکید کرد که مسیر پیشرفت کشور و حل مشکلات اقتصادی؛ از دالان توجه به ظرفیت های داخلی، رفع سوء مدیریت ها و تدبیر می گذرد.
بخش عمده ای از مشکلات امروز اقتصاد ایران هیچ مخرج مشترکی با تحریم ندارد و مردم اگر با چالش هایی مثل گرانی بیقاعده در قیمت اجاره، ناامنی و گرانی خودرو، گرانی سیب زمینی و... مواجه‌اند؛ این مشکلات تماما به سوء مدیریت ربط دارد و تحریم هرگز چنین تأثیری ندارد.
در عین حال باید مردم و افکار عمومی را به سمت این مهم توجه داد که جماعت مذاکره طلب و اهالی توافق به هر قیمتی؛ اگرچه از ابتدا مشخص بود ره به جایی نخواهند برد لکن اکنون با یک تجربه ۸ ساله و برجامی که هیچ دستاوردی نداشت نیز همراه‌اند و لذاست که انتظار است مردم عزیز ایران و خاصّه جوانان کشور با دقت نظر و بصیرت به سخنان اینان نگاه کنند.
هر جماعتی که بخواهد تجربیات تلخ را مجددا تجربه کند؛ حتما به ندامت و پشتیبانی مبتلی خواهد شد.
در این باره البته نگاهی به تجربه کشور اوکراین و کسانی که آمریکا را حاکم مطلق العنان سیاست و اقتصاد جهانی می دانستند نیز خالی از لطف نیست...
***
گزارش ایندیپندنت از "معمار شکنجه" در دوران پهلوی
روزنامه انگلیسی ایندیپندنت خبر داد سه ایرانی مقیم آمریکا که پیش از انقلاب تحت شکنجه های سنگین پرویز ثابتی عضو ارشد ساواک قرار گرفته بودند، طی یک دادخواست ۲۲۵ میلیون دلاری از وی شکایت کردند.
به روایت خبرآنلاین، این روزنامه انگلیسی از پرویز ثابتی به عنوان معمار نهادینه‌سازی شکنجه در ایران نام برده است.
نام شاکیان از ترس اینکه ثابتی و عوامل او به سراغشان نروند محفوظ مانده و به نام‌های جان یک، جان دو و جان سوم معرفی شده‌اند. هر سه نفر نیز بیش از هفتاد سال سن دارند.
آنها از ثابتی به عنوان «قدرتمندترین و مخوف‌ترین مردان» رژیم شاه، در «یک حکومت توتالیتر» نام برده‌اند.
یکی از شاکیان ثابتی گفته ثابتی به وی برق وصل کرده و او را از سقف با مچ‌هایشان آویزان کرده بودند درحالیکه وزنه‌هایی به وی وصل بود.
پرویز ثابتی و همسرش هنگام وقوع انقلاب از ایران گریختند و در چهار دهه گذشته مخفی بودند.
ایندیپندنت نوشته آنها سرانجام در سال ۲۰۲۳ دیده شدند. او همچنین مستندی ۷.۵ ساعته برای «دفاع از دوران تصدی خود» منتشر کرد که شرح فعالیت‌هایش در ساواک بود. [۳]
*شکایت شکنجه شدگان از پرویز ثابتی و اذعان رسانه مشهور انگلیسی به شکنجه‌گر بودن این عنصر سفّاک رژیم پهلوی در حالی است که عناصری در داخل و خارج از کشور به دنبال سفیدشویی جنایات ساواک و رژیم پهلوی هستند.
ثابتی که در دوران رژیم ستمشاهی به عنوان قائم مقام ساواک و رئیس اصلی ترین اداره ساواک (اداره سوم) شناخته می شد نقش زیادی در شکنجه مردم و انقلابیون داشت که شرح حال این جنایات در خاطرات مبارزان دوران ستمشاهی و اسناد و عکس های افشا شده از آن دوران تاریک آمده است.
این در حالی است که طی چند سال اخیر کسانی در داخل و خارج از کشور نسبت به این جنایت های مسلم ابراز تشکیک کرده اند و حتی گفته می شود سریالی در داخل کشور ساخته شده که قصد دارد ساواکی ها را افرادی دارای فرهنگ بالا و متمدن جلوه دهد! [۴]
اما تاریخ را نمی توان فریب داد.
گزارش رسمی روزنامه انگلیسی و لقب "معمار شکنجه" که این روزنامه به ثابتی داد؛ برگی از بیرحمی تاریخ است که دامان جنایتکاران و جبارانی مثل ثابتی را خواهد گرفت.
باید دقت کرد که شکنجه‌گر بودن امثال ثابتی قرار نیست با رأی یک دادگاه خارجی مشخص شود بلکه این تاریخ، اسناد قابل اثبات و شهادت انقلابیون شکنجه شده در کشور مبدأ یعنی ایران مظلوم است که اذعان می کند ثابتی معمار شکنجه در ساواک بود.
***
1_https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1600955
2_isna.ir/xdSVzs
3_khabaronline.ir/xngwt
4_mshrgh.ir/1691642
