سرعت سنج ابزاری است که هنگام نیاز به اطلاع از سرعت لحظه ای خودرو به آن نگاه می کنید. ایمنی در جاده به عوامل زیادی بستگی دارد و رعایت محدودیت سرعت یکی از آن هاست. بنابراین، هنگامی که سرعت سنج کار نمی کند، نمی دانید که با سرعت مجاز حرکت می کنید یا نه.
این مسئله در جاده هایی که رانندگی با سرعت پایین برای ایمنی ضروری است، خطرناک خواهد بود. همچنین ممکن است به دلیل تجاوز از سرعت مجاز توسط پلیس جریمه شوید.
در این مقاله با نشانه ها و دلایل خرابی سرعت سنج آشنا می شوید. همچنین پیشنهادها و توصیه هایی برای رفع این مشکل ارائه شده است.
• سرعت سنج میزان سرعت خودرو را با دریافت اطلاعات از گیربکس و میل گردان تعیین می کند.
• واحد کنترل موتور (ECU) سرعت چرخش میل گردان را به سرعت خطی خودرو تبدیل کرده و اطلاعات را به سرعت سنج ارسال می کند.
• وقتی سرعت سنج خودرو از کار بیفتد، قادر به پردازش اطلاعات دریافتی از ECU نخواهد بود که می تواند یک تهدید جدی برای ایمنی باشد.
سرعت سنج کاملاً از کار افتاده است! علت می تواند خرابی سنسورهای سرعت یا اشکال در خود سرعت سنج باشد. در خودروهای قدیمی تر، کابل های اتصال فرسوده نیز می توانند عامل این مشکل باشند.
چراغ چک موتور روشن می شود. این اتفاق معمولاً به دلیل خرابی سنسوری است که قادر به پردازش اطلاعات دریافتی از ECU نیست. این مشکل ممکن است باعث عملکرد نامنظم سرعت سنج نیز شود.
نوسانات مداوم در نمایش سرعت. این مشکل ممکن است ناشی از سیم کشی معیوب یا خرابی سنسورها باشد. تنظیم مجدد سنسورها یا تعمیر سیم کشی می تواند راه حل این مشکل باشد.
تغییر اندازه تایرها. استفاده از تایرهایی بزرگ تر از ابعاد استاندارد کارخانه می تواند باعث نمایش نادرست سرعت روی سرعت سنج شود، زیرا سرعت سنج بر اساس ابعاد تایرهای اصلی کالیبره شده است.
سرعت سنج در خودروهای مدرن با استفاده از سنسورهای سرعت محاسبات لازم را انجام می دهد، در حالی که مدل های قدیمی تر از چرخ دنده ها و سیم ها برای همین منظور بهره می برند. سرعت سنج در صورتی از کار می افتد که سنسورها خراب شوند، صفحه نمایش دچار نقص شود یا سیم کشی دچار مشکل گردد.
سنسور سرعت نه تنها میزان سرعت خودرو را نمایش می دهد، بلکه در عملکرد کروز کنترل و تنظیم جریان سوخت و زمان بندی جرقه نیز نقش دارد.
خرابی این سنسور می تواند باعث از کار افتادن سرعت سنج شود. علاوه بر این، نقص در عملکرد کروز کنترل نیز می تواند عملکرد رانندگی را مختل کند. در صورت وجود مشکل در این سنسور، چراغ چک موتور روشن خواهد شد.
واحد کنترل موتور (ECU) مانند مغز کامپیوتر خودرو عمل می کند و فعالیت های مختلف موتور از جمله سرعت را کنترل و نظارت می کند.
در صورت بروز مشکل در ECU، سرعت سنج ممکن است اعداد نادرستی نمایش دهد.
یکی دیگر از دلایل خرابی سرعت سنج، مشکل در سیم کشی خودرو است. سیم ها ممکن است به دلایل مختلف دچار اتصال کوتاه شوند و این امر موجب سوختن فیوز و از کار افتادن سرعت سنج خواهد شد. این مشکل بیشتر در خودروهای قدیمی رخ می دهد.
حتی اگر چراغ چک موتور روشن نشده باشد، مکانیک می تواند با استفاده از دستگاه خواندن کدهای خطا، عیب یابی را انجام دهد. همچنین ممکن است چراغ های هشدار مرتبط، مانند چراغ سیستم ترمز ضد قفل (ABS)، نیز روشن شوند.
بررسی این کدها به مکانیک کمک می کند تا علت دقیق خرابی سرعت سنج را مشخص کند. تکنسین همچنین می تواند از یک ابزار اسکن دوطرفه برای بررسی احتمال وجود مشکل در صفحه نمایش داشبورد (کلاستر ابزار) استفاده کند.
بسته به نوع خودرو، تنها راه حل تعمیر سرعت سنج، تعویض سنسور سرعت یا سیم کشی معیوب است.
با داشتن دانش کافی درباره عملکرد خودرو، می توان این تعمیر را در گاراژ شخصی انجام داد. اما اگر تجربه کافی ندارید، کمک گرفتن از یک متخصص منطقی ترین گزینه خواهد بود.
اولین گام برای تشخیص مشکل، استفاده از دستگاه اسکن کدهای خطا است. با اتصال این اسکنر به ECU، می توان قطعه ای که دچار خرابی شده را شناسایی کرد. پاک کردن کد خطا پس از تعمیر، برای تکمیل فرآیند ضروری است.
محل قرارگیری سنسورها را پیدا کنید و آن ها را همراه با سیم های متصل بررسی کنید تا نشانه ای از آسیب دیدگی وجود نداشته باشد. اگر مشکلی مشاهده کردید، سنسور قدیمی را با یک سنسور جدید تعویض کنید.
در خودروهای قدیمی، سیم ها ممکن است فرسوده شده یا اتصال کوتاه ایجاد کنند که باعث سوختن فیوز می شود. سیم کشی و فیوز را بررسی کنید و در صورت وجود خرابی، قطعات معیوب را تعویض کنید.
در این صورت، کل واحد ECU باید تعویض شود. البته می توان آن را ریست کرد، اما این راه حل موقتی خواهد بود. پس از نصب ECU جدید، کلید خودرو را به حالت "Auxiliary" (حالت جانبی) بچرخانید تا ECU فعال شده و با سایر سیستم های موتور هماهنگ شود.
در هر یک از این شرایط، پس از انجام تعمیرات، حتماً خودرو را آزمایش کنید تا مطمئن شوید که سرعت سنج به درستی کار می کند. این مراحل، راه حل های پیشنهادی برای رفع مشکل کار نکردن سرعت سنج هستند.
۱. هزینه تعمیر سرعت سنج چقدر است؟
هزینه تعمیر سرعت سنج به علت مشکل بستگی دارد:
تعویض سنسور سرعت: معمولاً بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلار هزینه دارد.
تعویض کابل سرعت سنج: بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار خواهد بود.
تعویض چرخ دنده سرعت سنج: معمولاً بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار است.
۲. چرا کیلومترشمار کار می کند اما سرعت سنج از کار افتاده است؟
اگر کیلومترشمار (Odometer) کار می کند ولی سرعت سنج خراب شده، ممکن است مشکل از سنسور سرعت، چرخ دنده های سرعت سنج، کابل یا سیم کشی، و یا ECU معیوب باشد.
اما اگر هر دو کیلومترشمار و سرعت سنج کار نمی کنند، احتمالاً مشکل از واحد کنترل موتور (ECU)، فیوز سوخته یا سنسور سرعت معیوب است.
در سرعت سنج های آنالوگ، خرابی چرخ دنده یا سایر قطعات داخلی می تواند علت این مشکل باشد.
۳. آیا می توان بدون سرعت سنج رانندگی کرد؟
از نظر فنی، بله، اما توصیه نمی شود. زیرا بدون سرعت سنج، نمی دانید با چه سرعتی در حال حرکت هستید که می تواند خطرناک باشد. علاوه بر این، ممکن است به دلیل سرعت غیرمجاز یا رانندگی با یک سرعت سنج معیوب، جریمه سنگینی دریافت کنید.
۴. آیا می توان از گوشی به عنوان جایگزین سرعت سنج استفاده کرد؟
بله، بیشتر گوشی های مدرن دارای GPS هستند که می تواند مکان و سرعت حرکت شما را تشخیص دهد. همچنین، برنامه هایی برای اندازه گیری سرعت و مسافت خودرو وجود دارند.
با این حال، دقت گوشی به اندازه سرعت سنج خودرو نیست و ممکن است به دلیل عدم رعایت سرعت مجاز جریمه شوید.
در برخی کشورها، استفاده از گوشی به عنوان سرعت سنج غیرقانونی است. قبل از رانندگی بدون سرعت سنج، قوانین محلی خود را بررسی کنید.
سرعت سنج یکی از اجزای حیاتی خودرو است که تأثیر مستقیمی بر ایمنی راننده و سرنشینان دارد. بنابراین، بهتر است به صورت دوره ای آن را بررسی و کالیبره کنید و منتظر خراب شدن آن نباشید. رسیدگی به موقع می تواند از مشکلاتی مانند توقف در ترافیک یا خطر تصادف ناشی از سرعت نامناسب جلوگیری کند.
گردآوری: بخش خودرو بیتوته