به گزارش ایرنا، میخائیل اولیانوف روز چهارشنبه در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: «از آخرین گزارش مدیرکل کاملاً مشخص است که تصویب یک قطعنامه ضدایرانی دیگر که توسط کشورهای اروپایی در نشست شورای حکام در ماه نوامبر ارائه شد، تفاهماتی را که بین مدیرکل و طرف ایرانی در جریان سفر وی به تهران در آستانه آن نشست حاصل شده بود، تضعیف کرد. همه اینها تنها یک چیز را نشان میدهد: نباید تلاشهای مدیرکل برای پیشبرد همکاریها را تضعیف کرد. ما نسبت به چنین روندی هشدار داده بودیم. با این حال، نویسندگان این قطعنامه عامدانه بر تشدید تنشها اصرار ورزیدند، گویی که این هدف نهایی آنها بوده است.»
وی افزود: «تماسهای صورتگرفته بین مدیرکل و سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران که در این گزارش ثبت شده است، شایسته ارزیابی مثبت است. این امر نشاندهنده علاقه هر دو طرف به حفظ تعامل منظم و دستیابی به نتیجهای قابل قبول است، از جمله در چارچوب بیانیه مشترک رؤسای آژانس و سازمان انرژی اتمی ایران در تاریخ ۴ مارس ۲۰۲۳.»
دیپلمات ارشد روسیه با اشاره به لحن هشداردهنده گزارش مدیرکل گفت: «ما نسبت به لحن غیرواقعی و ساختگی این گزارش نگرانی داریم. در دوره مورد بررسی، هیچ رویداد منفی قابل توجهی در ارتباط با دستور کار رخ نداده است، اما گزارش اخیر تصویری متفاوت و اغراقشده ارائه میدهد. مسائلی که قبلاً مختومه اعلام شده بودند، مانند سایتهای لویزان-شیان و مریوان، دوباره برجسته شدهاند، درحالیکه هیچ تحول جدیدی برای احیای آنها رخ نداده است.»
وی یادآور شد: «همچنین، در گزارش مدیرکل یک نتیجهگیری بیاساس درباره اصلاحیه کد ۳.۱ ارائه شده است. در حالی که اختلاف نظر ایران و آژانس در این مورد واضح است، اما نتیجهگیری مبنی بر اینکه این اختلاف مانعی برای راستیآزمایی ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران ایجاد میکند، دور از واقعیت است. علاوه بر این، دبیرخانه آژانس همچنان یک مسئله سی ساله مرتبط با اختلاف جزئی در محاسبات مواد هستهای را مورد بررسی قرار میدهد، در حالی که چنین موضوعاتی نباید دستاویزی برای القای نگرانیهای غیرضروری شود.»
دیپلمات ارشد روسیه تأکید کرد: «هیچیک از این مسائل، خطر اشاعه هستهای ایجاد نمیکند و بهطور کلی، هیچ تهدیدی در این زمینه وجود ندارد. این موارد باید از طریق گفتوگوی مستقیم میان دبیرخانه و ایران حلوفصل شود. ایران، همانند هر کشور عضو دیگر آژانس، این حق را دارد که به تعامل سازنده در این چارچوب ادامه دهد. اما در واقعیت، پیام ارسالشده به تهران این است که مهم نیست چه اقداماتی انجام دهد، آژانس آن را کافی نخواهد دانست و هر مسئلهای که از دستور کار حذف شود، ممکن است در هر زمانی دوباره مطرح شده یا با موج جدیدی از ادعاها جایگزین شود.»
اولیانوف با تأکید بر اینکه «ایران به تعهدات خود تحت پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) و توافقنامههای پادمانی پایبند است»، گفت: «گزارش مدیرکل تصریح میکند که ایران به آژانس اجازه داده است تا رویکردهای خود را در اجرای پادمانها، متناسب با افزایش میزان تولید اورانیوم ۶۰ درصدی، تطبیق دهد. در چنین شرایطی، ابراز «نگرانی جدی» مدیرکل درباره غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم در ایران، جای تعجب دارد.»
وی با انتقاد از لحن گزارش مدیرکل آژانس هشدار داد: «این نوع ادبیات معمولاً از سوی هیئتهای غربی شنیده میشود. وظیفه آژانس این نیست که در گزارشهای خود داوریهای سیاسی ارائه دهد، بلکه باید در چارچوب مأموریت فنی خود، نظارت بر مواد هستهای و راستیآزمایی عدم انحراف آن برای مقاصد ممنوعه را دنبال کند. در این شرایط که فرآیند غنیسازی اورانیوم در ایران تحت نظارت دقیق و مداوم آژانس انجام میشود، سخنان مدیرکل درباره وجود خطر اشاعه، بیاساس و نادرست است.»
اولیانوف با اشاره به اینکه اجرای پروتکل الحاقی میتواند در رفع بسیاری از ابهامات مؤثر باشد، گفت: «با این حال، کشورهای غربی عامدانه این گزینه را از بین بردند. آنها با نقضهای آشکار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، زمینهساز این بحران شدند.»
سفیر روسیه از آژانس خواست که از ورود به بازیهای سیاسی خودداری کند و بر مأموریت فنی خود متمرکز بماند. وی افزود: «دبیرخانه و مدیرکل همچنان این فرصت را دارند که نقش سازندهای ایفا کنند. اما برای این منظور، آنها نباید در برابر فریبکاریهای کشورهای مغرض تسلیم شوند – از جمله در روند تهیه گزارش جامع آینده.»
وی در خصوص گزارش جامع آینده اظهار داشت که تمامی سؤالات باقیمانده درباره برنامه هستهای ایران، در دسامبر ۲۰۱۵ با تصویب قطعنامه شورای حکام (GOV/۲۰۱۵/۷۲) بسته شد و این قطعنامه همچنان معتبر است. اولیانوف گفت: دبیرخانه آژانس نتایج خود در این زمینه را، با توجه به اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی توسط ایران به مدت پنج سال پس از خروج آمریکا از برجام، ارائه کرده است. در عین حال، آژانس بدون اجرای پروتکل الحاقی، نمیتواند ارزیابیای درباره فعالیتهای هستهای اعلامنشده ارائه دهد. افزون بر این، اطلاعات ارائهشده توسط طرفهای ثالث که آژانس از آنها تحت عنوان «تمام اطلاعات موجود مرتبط با پادمانها» یاد میکند، منبعی قابلاطمینان برای نتیجهگیریهای فنی محسوب نمیشود.
سفیر روسیه تأکید کرد که آژانس باید در تهیه گزارش جامع، صرفاً بر نتایج راستیآزماییهای خود متکی باشد و از ارزیابیهای فنی بیطرفانه اطمینان حاصل کند. وی هشدار داد که این گزارش نباید ابزاری برای پیشبرد حملات سیاسی علیه ایران باشد.
اولیانوف انتشار این گزارش را «نقطه عطفی» دانست که بر اساس آن، یا همکاریهای تهران و آژانس ادامه خواهد یافت، یا بحرانهای جدیدی شکل خواهد گرفت.
وی در پایان گفت: «این مدیرکل آژانس است که باید تصمیم بگیرد کدام مسیر را پیش خواهیم گرفت. امیدواریم که او با نهایت احتیاط، در چارچوب مأموریت خود عمل کند و شرایطی را برای تعامل سازنده با ایران فراهم آورد. روسیه آماده است که به تحقق این هدف کمک کند