به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، بار دیگر مردم اراک در خیابان‌ها جمع شدند. دوازدهمین سه‌شنبه اعتراضی علیه آلودگی هوا و مازوت‌سوزی برگزار شد. شعارهایشان روشن بود: «مازوت‌سوزی جنایت است!» آنها دیگر وعده‌ها را باور ندارند. سال‌هاست که صنایع آلاینده بدون هیچ مانعی، هوای این شهر را به سم کشیده‌اند و حالا، مردم تصمیم گرفته‌اند که سکوت نکنند.
بهره‌مندی از هوای پاک یک حق اساسی است. امااین حق قربانی سوءمدیریت، منافع رانتی و بی‌توجهی نهادهای مسئول شده است. طبق گزارش‌های جهانی، برخی شهرهای ایران جزو آلوده‌ترین نقاط جهان هستند. در تهران، اراک، اصفهان و اهواز، تنفس روزانه معادل کشیدن ۱۰ تا ۲۰ نخ سیگار است. با این حال، مسئولان به جای حل مسئله، هر بار بهانه‌ای تازه می‌تراشند. کمبود گاز؟ تحریم‌ها؟ ناتوانی فنی؟ این توجیهات در حالی مطرح می‌شود که ایران همزمان میلیون‌ها متر مکعب گاز طبیعی را به خارج از کشور صادر می‌کند.
سوزاندن مازوت نه‌تنها ناشی از اجبار نیست، بلکه نتیجه سیاست‌های غلط اقتصادی و انرژی است. مازوت، حاوی گوگرد و ترکیبات سمی است که به‌طور مستقیم وارد ریه‌های شهروندان می‌شود.
اثرات مازوت سوزی وحشتناک و پر هزینه است. افزایش بیماری‌های ریوی و قلبی.۲۵٪ سکته‌های مغزی، ۴۳٪ بیماری‌های ریوی.کاهش امید به زندگی.۲ تا ۵ سال کمتر در شهرهای آلوده.افزایش خطر زوال عقل.تا ۱۰٪ در مواجهه بلندمدت.آسیب به کودکان و زنان باردار.افزایش خطر اوتیسم و زایمان زودرس.
آلودگی فقط یک معضل زیست‌محیطی نیست؛ یک بحران اقتصادی است. ۸ تریلیون دلار هزینه سالانه آلودگی هوا در جهان (برابر با ۶.۱٪ تولید ناخالص داخلی جهانی). هزینه‌های درمان بیماری‌های مرتبط با آلودگی در ایران، میلیاردها تومان در سال. کاهش بهره‌وری نیروی کار به دلیل بیماری‌های ناشی از آلودگی.
سازمان حفاظت محیط زیست باید ناظر اجرای «قانون هوای پاک» باشد، اما آیا این نهاد واقعاً قدرت برخورد با متخلفان را دارد؟ تا امروز، نه نظارت مؤثری انجام شده و نه برخورد قاطعی با صنایع آلاینده صورت گرفته است.
| موضوع | شرح / آمار و پیامدها |
|---|---|
| اعتراضات مردمی | دوازدهمین سه‌شنبه اعتراضی مردم اراک علیه مازوت‌سوزی و آلودگی هوا |
| دلایل اعتراض | سوءمدیریت، منافع رانتی، بی‌توجهی نهادهای مسئول |
| وضعیت آلودگی هوا در ایران | برخی شهرهای ایران (تهران، اراک، اصفهان، اهواز) جزو آلوده‌ترین نقاط جهان هستند |
| میزان آلودگی هوا | تنفس روزانه در این شهرها معادل کشیدن ۱۰ تا ۲۰ نخ سیگار |
| توجیهات مسئولان | کمبود گاز، تحریم‌ها، ناتوانی فنی |
| واقعیت گازی ایران | همزمان با سوزاندن مازوت، ایران میلیون‌ها مترمکعب گاز طبیعی را صادر می‌کند |
| ترکیبات خطرناک مازوت | گوگرد و ترکیبات سمی که مستقیماً وارد ریه‌ها می‌شوند |
| افزایش بیماری‌های ریوی و قلبی | ۲۵٪ سکته‌های مغزی، ۴۳٪ بیماری‌های ریوی |
| کاهش امید به زندگی | ۲ تا ۵ سال کمتر در شهرهای آلوده |
| افزایش خطر زوال عقل | تا ۱۰٪ در مواجهه بلندمدت با آلودگی |
| آسیب به کودکان و زنان باردار | افزایش خطر اوتیسم و زایمان زودرس |
| هزینه جهانی آلودگی هوا | ۸ تریلیون دلار در سال (۶.۱٪ تولید ناخالص داخلی جهانی) |
| هزینه درمان بیماری‌های مرتبط با آلودگی در ایران | میلیاردها تومان در سال |
| کاهش بهره‌وری نیروی کار | به دلیل بیماری‌های ناشی از آلودگی |
| قدرت نظارتی سازمان محیط زیست | نظارت مؤثر و برخورد قاطع با صنایع آلاینده انجام نشده است |
| ممنوعیت فوری مازوت‌سوزی | کاهش آلودگی ناشی از سوخت‌های آلاینده |
| افزایش جرایم مالی برای آلاینده‌ها | از بین بردن صرفه اقتصادی تخلف |
| شفافیت اطلاعات | اعلام عمومی نام صنایع آلاینده و سطح آلودگی آنها |
| اصلاح ساختار سازمان حفاظت محیط زیست | افزایش اختیارات نظارتی و اجرایی |
| سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک | جایگزینی سیاست‌های موقتی و بی‌اثر |
| پیام اعتراضات مردم | جامعه دیگر به وعده‌های بی‌عمل دلخوش نیست |
ممنوعیت فوری مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها و صنایع. افزایش جرایم مالی برای آلاینده‌ها به‌طوری که صرفه اقتصادی تخلف از بین برود. شفافیت در انتشار اطلاعات: اعلام عمومی نام صنایع آلاینده و سطح آلودگی آنها. اصلاح ساختار سازمان حفاظت محیط زیست برای افزایش اختیارات نظارتی و اجرایی. سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک به‌جای سیاست‌های موقتی و بی‌اثر.اعتراضات مردمی؛ تنها امید برای تغییر.حرکت مردم اراک نشان داد که جامعه دیگر به وعده‌های بی عمل دلخوش نیست.
