همشهری آنلاین: در سال‌های گذشته، بسیاری از جوامع به سمت دوقطبی شدن حرکت کرده‌اند. این پدیده معمولاً به دلیل اختلافات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی یا اجتماعی رخ می‌دهد. برخی از مهم‌ترین کشورهایی که دوقطبی شدن را تجربه کرده‌اند در ادامه مورد اشاره و بررسی قرار خواهند گرفت:
۱. آمریکا
یکی از شناخته‌شده‌ترین نمونه‌های جامعه دوقطبی، آمریکا است. در سال‌های اخیر، به‌ویژه پس از انتخابات ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰، شکاف بین جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها عمیق‌تر شده است. اختلافات درباره موضوعاتی مانند مهاجرت، کنترل اسلحه، سقط جنین و عدالت اجتماعی، به شدت جامعه را دوپاره کرده است. حمله به کنگره در ۶ ژانویه ۲۰۲۱ یکی از نشانه‌های جدی این دوقطبی شدن بود.
در بخش‌های دیگر این ویژه نامه به تفصیل بیشتری درباره دوقطبی شدن جامعه آمریکایی خواهیم پرداخت.
2. انگلیس
موضوع برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) باعث ایجاد شکاف عمیق بین طرفداران و مخالفان آن شد. این اختلافات هنوز در سیاست و جامعه انگلیس دیده می‌شود و تأثیرات آن در انتخابات و سیاست‌های کشور ادامه دارد.
موضوع اصلی: خروج از اتحادیه اروپا
شکاف: طرفداران ماندن در اتحادیه اروپا (Remain) در مقابل طرفداران خروج (Leave)
نتایج:
برگزیت (۲۰۱۶) باعث ایجاد یک دوقطبی شدید شد که هنوز هم ادامه دارد.
اختلافات میان ملی‌گرایان انگلیسی و گروه‌های حامی اتحادیه اروپا باقی مانده است.
تنش‌های داخلی در اسکاتلند و ایرلند شمالی بر سر استقلال افزایش یافته است.
۳. برزیل
در دوران ریاست جمهوری ژائیر بولسونارو (۲۰۱۹-۲۰۲۳)، برزیل شاهد افزایش دوقطبی شدید بین محافظه‌کاران و لیبرال‌ها بود. سیاست‌های او درباره محیط‌زیست (نابودی آمازون)، واکنش به کرونا و رویکردهای اجتماعی، باعث تقابل گسترده بین طرفداران و مخالفان شد.
موضوع اصلی: ملی‌گرایی افراطی، محیط‌زیست، و بحران کرونا
شکاف: طرفداران رئیس‌جمهور پیشین ژائیر بولسونارو (راست‌گرا) در مقابل طرفداران چپ‌گرایان و لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا(رئیس جمهور فعلی)
نتایج:
برزیل در سال‌های اخیر شاهد تظاهرات گسترده و حتی حمله طرفداران بولسونارو به مراکز دولتی بوده است.
مسائل محیط‌زیستی (نابودی جنگل‌های آمازون) و واکنش ضعیف به کرونا اختلافات را افزایش داده است.
۴. ترکیه
در دوران رجب طیب اردوغان، جامعه ترکیه به دو دسته‌ی حامیان حزب عدالت و توسعه (AKP) و مخالفان آن تقسیم شده است. این شکاف بر سر موضوعاتی مانند دموکراسی، آزادی بیان، سیاست خارجی و اقتصاد، هر سال عمیق‌تر شده است.
موضوع اصلی: سیاست‌های رجب طیب اردوغان و آینده دموکراسی
شکاف: حامیان حزب عدالت و توسعه در مقابل احزاب مخالف (سکولارها، ملی‌گرایان، و کردها)
نتایج:
سرکوب مخالفان، بازداشت‌های گسترده، و کنترل رسانه‌ها باعث عمیق‌تر شدن دوقطبی شده است.
انتخابات اخیر نشان داد که ترکیه به دو گروه کاملاً مخالف تقسیم شده است.
۵. هند
در دوران نخست‌وزیری نارندرا مودی، جامعه هند شاهد افزایش دوقطبی بین هندوهای ملی‌گرا و اقلیت‌های مذهبی، به‌ویژه مسلمانان، بوده است. سیاست‌هایی مانند قانون اصلاح شهروندی (CAA) و تنش‌ها در کشمیر، موجب افزایش این اختلافات شده است.
موضوع اصلی: سیاست‌های نخست‌وزیر نارندرا مودی و تبعیض علیه مسلمانان
شکاف: ملی‌گرایان هندو در مقابل اقلیت‌های مذهبی (به‌ویژه مسلمانان) و لیبرال‌ها
نتایج:
تصویب قانون تابعیت (CAA) که مسلمانان را از دریافت شهروندی مستثنی می‌کند، باعث اعتراضات گسترده شد.
تنش‌ها میان مسلمانان و هندوهای افراطی افزایش یافته و به خشونت‌های خیابانی منجر شده است.
۶. اسپانیا
اختلافات بین دولت مرکزی اسپانیا و جنبش‌های جدایی‌طلب، به‌ویژه در کاتالونیا، جامعه را به دو بخش تقسیم کرده است. برگزاری همه‌پرسی استقلال کاتالونیا در سال ۲۰۱۷ و سرکوب آن توسط دولت مرکزی، تنش‌های سیاسی و اجتماعی شدیدی ایجاد کرد.
موضوع اصلی: استقلال کاتالونیا
شکاف: دولت مرکزی اسپانیا در مقابل استقلال‌طلبان کاتالونیا
نتایج:
در سال ۲۰۱۷، کاتالونیا همه‌پرسی استقلال برگزار کرد، اما دولت اسپانیا آن را غیرقانونی اعلام کرد.
تنش‌ها همچنان ادامه دارد و برخی از رهبران استقلال‌طلب زندانی یا تبعید شده‌اند.ژ
۷. لهستان
در سال‌های اخیر، لهستان شاهد شکاف عمیق بین محافظه‌کاران (حزب قانون و عدالت ) و لیبرال‌ها بوده است. موضوعاتی مانند حقوق زنان، آزادی رسانه‌ها و روابط با اتحادیه اروپا، باعث افزایش دوقطبی در این کشور شده است.
موضوع اصلی: اختلافات بین محافظه‌کاران و لیبرال‌ها
شکاف: حزب حاکم قانون و عدالت (محافظه‌کار)در مقابل احزاب لیبرال و طرفداران اتحادیه اروپا
نتایج:
قوانین سخت‌گیرانه علیه سقط جنین و محدودیت آزادی رسانه‌ها باعث اعتراضات شدید شده است.
تنش‌های بین دولت لهستان و اتحادیه اروپا بر سر حاکمیت قانون افزایش یافته است.
