به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، آرش شامی، فعال محیط زیست در خوزستان ، در گفتوگو با رکنا از شکار بیرویه گنجشکها در این استان ابراز نگرانی کرد و گفت: "هیچ نظارتی بر میزان شکار این پرندگان انجام نمیشود، مگر اینکه بهطور اتفاقی شکارچیان دستگیر شوند."
وی افزود: "اگر شکارچی در منطقه حفاظتشده باشد یا مردم محلی گزارشی ارائه دهند، مأموران محیط زیست ممکن است اقدام کنند. اما این روند منجر به کاهش شدید جمعیت گنجشکها شده و اگر تدبیری اندیشیده نشود، ممکن است روزی شاهد کاهش چشمگیر تعداد آنها در خوزستان باشیم. در چنین شرایطی، پیامدهای زیستمحیطی گستردهای رخ خواهد داد، مگر اینکه قوانین شکار اصلاح شده و بازدارندگی کافی داشته باشند."
این فعال محیط زیست تأکید کرد: "در جوامع کوچک، بهویژه در روستاها و شهرکهای مسکونی نزدیک به بیشهزارها، مناطق جنگلی و پارکهای شهری، این معضل بهشدت مشاهده میشود. در اطراف دزفول و شوش، بهویژه در پارکهای ملی و حاشیه رودخانهها که پوشش گیاهی متراکمی دارند، شکار گنجشک رواج بیشتری دارد. شواهد نیز نشان میدهد که همواره در بازار، گنجشک تازه عرضه میشود که خود گواهی بر تداوم این شکار است."
او در خصوص روشهای شکار توضیح داد: "برخی شکارچیان از تفنگ ساچمهای استفاده میکنند که یک گلوله شلیک میشود، در حالی که برخی دیگر از تفنگهای سرپر بهره میبرند که ساچمههای متعددی بهصورت انفجاری شلیک میشود. همچنین، عدهای با پهن کردن تور روی درختان، پرندگان را به دام میاندازند."
شامی با اشاره به کاهش محسوس تعداد پرندگان مهاجر در این منطقه نسبت به سالهای گذشته اظهار داشت: "در شهرها نیز کاهش جمعیت گنجشکها کاملاً مشهود است. این پرندگان معمولاً در شاخههای متراکم درختان کنار کهنسال لانهسازی میکنند، جایی که باد و طوفان تأثیر کمتری بر لانههای آنها دارد. اما متأسفانه در سطح شهر نیز شکار آنها افزایش یافته است، بهویژه هنگام غروب که پرندگان در درختان محل سکونت خود جمع میشوند."
وی ادامه داد: "شکار و صدای شلیک باعث ایجاد حس ناامنی در پرندگان میشود. وقتی پرندهای در یک منطقه صدای شلیک بشنود، در مهاجرتهای بعدی دیگر به آنجا بازنمیگردد. این رفتار در حافظه آنها ثبت میشود و به مرور زمان باعث کاهش جمعیت پرندگان در این مناطق میشود. تجربه نشان داده که در مناطقی که شکار بیشتر اتفاق میافتد، حضور پرندگان نیز بهطور محسوسی کاهش یافته است."
شامی تصریح کرد: "متأسفانه هیچ آمار رسمی یا مطالعه دقیقی در این زمینه وجود ندارد، اما از مشاهدات میتوان دریافت که تعداد پرندگان در مناطق شکارخیز بهوضوح کاهش یافته است. در برخی مناطق به دلیل ترس شکارچیان از دستگیری، شکار کمتر رخ میدهد، اما در مناطق حاشیهای همچنان شاهد کاهش حضور پرندگان هستیم."
او در پاسخ به این پرسش که آیا آموزش و پرورش خوزستان اقدامی برای فرهنگسازی در این زمینه انجام داده است یا خیر، با صراحت گفت: "اصلاً و ابداً. نهتنها آموزش و پرورش هیچ اقدام مؤثری برای حفاظت از گنجشکها انجام نداده، بلکه در کل برای هیچگونه جانوری نیز اقدامی نکرده است. صداوسیما نیز که رسانهای فراگیر است، در این زمینه کاملاً منفعل بوده و حتی در برخی مستندها شکار را بهعنوان عملی اخلاقی جلوه میدهد."
وی در پایان به پدیدهای به نام "قروق" اشاره کرد و توضیح داد: "در این روش، برخی مناطق برای شکار علفخوارانی مانند کل، بز و آهو بسته میشوند. شکارچیان با توزیع علوفه، حیوانات را به منطقه موردنظر جذب میکنند و سپس آمار افزایش جمعیت این گونهها را غیرواقعی اعلام میکنند. در حالی که افزایش واقعی جمعیت زمانی رخ میدهد که حیوانات بدون دخالت انسان زاد و ولد کرده و از گزند شکارچیان طبیعی جان سالم به در ببرند. اما این روش قُروق، نوعی آمارسازی غیراخلاقی است که از دیدگاه فعالان محیط زیست قابلقبول نیست."
این فعال محیط زیست بر لزوم اصلاح قوانین شکار و افزایش نظارت بر حیات وحش تأکید کرد و هشدار داد که اگر این روند ادامه یابد، پیامدهای جبرانناپذیری برای اکوسیستم خوزستان در پی خواهد داشت.
آرش شامی، فعال محیط زیست، در ادامه سخنان خود پرده از واقعیتی تلخ در دزفول برداشت و گفت: در این شهر کوچهای با نام "گنجشکفروشها" وجود دارد، جایی که فروشندگان با مجوز رسمی از محیط زیست، گنجشک شکار میکنند. فصل آغاز این شکار پاییز است؛ درست زمانی که بذرها در خاک جوانه میزنند و گنجشکها بهعنوان "آفت" مزارع شناخته میشوند. بر همین اساس، به شکارچیان مجوزی داده میشود که به آنها اجازه میدهد روزانه تا 500 گنجشک را شکار کنند.
او با طرح پرسشی اساسی، این مجوزها را به چالش کشید و افزود: این مجوزها بر چه مبنایی صادر میشوند؟ آیا مطالعهای درباره جمعیت گنجشکها انجام شده است؟ آیا اکوسیستم توان تحمل چنین حجم از شکار را دارد؟
شامی در ادامه به شیوههای فروش این پرندگان اشاره کرد و توضیح داد: در سطح شهر، فروشندگان بدون مجوز شناسایی و با آنها برخورد میشود، اما مشکل اساسی در روستاها، بازارهای محلی و خرید و فروشهای خانگی است؛ جایی که حجم عمده این تجارت در سکوت انجام میشود و محیط زیست حتی ممکن است هیچگاه از آن باخبر نشود.
این فعال محیط زیست در پایان تأکید کرد: تعداد شکارچیانی که بدون مجوز فعالیت میکنند، بهمراتب بیشتر از آنهایی است که مجوز دارند. ضروری است که نهادهای مسئول با قاطعیت بیشتری وارد عمل شوند و جلوی این روند نگرانکننده را بگیرند، پیش از آنکه اکوسیستم منطقه دچار آسیب جبرانناپذیر شود.