به گزارش بهداشت نیوز روزه داری برای بیماران کلیوی، به دلیل نقش حیاتی کلیه ها در تنظیم مایعات و الکترولیت ها، می تواند چالش برانگیز باشد. محدودیت مصرف آب در طول روز، به ویژه برای افراد مبتلا به نارسایی کلیوی متوسط یا شدید، خطرناک است و به همین دلیل، روزه داری به این دسته از بیماران توصیه نمی شود. با این حال، برخی از بیماران با نارسایی کلیوی خفیف و سنگ کلیه، با رعایت دقیق نکات پزشکی و تغذیه ای که در ادامه این مقاله عنوان خواهیم کرد، ممکن است بتوانند تحت نظر پزشک متخصص روزه بگیرند.
هر سنگ کلیه ای مانع روزه داری نمی شود و با در نظر گرفتن معیارهایی ،می توان در مورد روزه گرفتن افراد با سنگ کلیه نظر داد. روزه داری به خودی خود برای افراد مبتلا به سنگ کلیه مضر نیست، اما کم آبی بدن در طول روزه داری می‌تواند خطر تشکیل سنگ‌های جدید را افزایش دهد. افرادی که سنگ کلیه فعال دارند یا سابقه سنگ سازی مکرر دارند، باید قبل از روزه داری با پزشک خود مشورت کنند و در صورت اجازه پزشک، مصرف کافی مایعات در ساعات غیر روزه داری برای جلوگیری از کم آبی بدن روزه گرفتن بلامانع است.
به طور کلی، روزه داری برای بیماران کلیوی که دچار نارسایی کلیوی متوسط یا شدید هستند، توصیه نمی شود. این افراد باید قبل از تصمیم گیری برای روزه گرفتن، با پزشک متخصص خود مشورت کنند. در برخی موارد، بیمارانی که نارسایی کلیوی خفیف دارند، ممکن است بتوانند با رعایت نکات خاصی روزه بگیرند. این نکات شامل مصرف کافی مایعات در ساعات غیر روزه داری، تنظیم رژیم غذایی سنگ کلیه و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک است. همچنین، بیمارانی که سنگ کلیه دارند، باید با احتیاط بیشتری روزه بگیرند، زیرا کم آبی بدن می تواند خطر تشکیل سنگ های جدید را افزایش دهد.
اگر فرد کلیه خود را در اثر سنگ کلیه از دست داده باشد ، فرد نباید روزه بگیرد . اگر فرد کلیه خود را به شکل مادرزادی نداشته باشد یا کلیه خود را جهت پیوند اهدا کند ، به شرط مصرف مایعات فراوان در فاصله افطار تا سحر مشکلی از نظر روزه ندارند و می توانند روزه داری نمایند. اگر فرد بیش از 50 درصد عملکرد کلیه خود را بر اثر سنگ کلیه از دست بدهد، اکیدا باید از روزه گرفتن پرهیز کند.
در شش ماه اول و به طور ارجح یک سال اول پس از پیوند کلیه، روزه گرفتن توصیه نمی‌شود. این دوره، دوره نقاهت حساسی است که سیستم ایمنی بدن به شدت سرکوب می‌شود تا از رد پیوند جلوگیری شود. کم آبی بدن در طول روزه داری می‌تواند عملکرد کلیه پیوندی را تحت تأثیر قرار داده و خطر عفونت و رد پیوند را افزایش دهد. همچنین، تداخل در مصرف منظم داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی می‌تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشد.
پس از دوره نقاهت، با نظر پزشک متخصص، می‌توان زمان مصرف داروها را به گونه‌ای تنظیم کرد که با ساعات افطار و سحر مطابقت داشته باشد. پایش منظم عملکرد کلیه و سطح داروهای خون در طول ماه رمضان ضروری است. باید توجه داشت که مصرف داروهای پیوند کلیه بسیار حساس است و به هیچ عنوان نباید خودسرانه تغییری در مصرف داروهای خود ایجاد کنید. تصمیم گیری در مورد روزه داری باید با مشورت نزدیک پزشک متخصص کلیه و مجاری ادراری انجام شود.
اگر فرد نارسایی خفیف کلیه دارد، می‌تواند با رعایت دقیق دستورات پزشک و مصرف فراوان مایعات در ساعات غیر روزه داری، روزه بگیرد. پایش منظم عملکرد کلیه و سطح الکترولیت‌های خون ضروری است. باید توجه داشت که در صورت بروز هرگونه علائم مانند کاهش حجم ادرار، درد پهلو یا تورم، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
روزه داری برای افراد با نارسایی کلیوی متوسط و شدید به دلیل خطر کم آبی و تشدید نارسایی کلیه توصیه نمی‌شود. کم آبی بدن می‌تواند منجر به کاهش عملکرد کلیه، افزایش سطح اوره و کراتینین خون و اختلال در تعادل الکترولیت‌ها شود. در صورت اصرار فرد به روزه داری، باید به عواقب خطرناک آن آگاه شده و به هیچ عنوان روزه داری بدون نظر پزشک انجام نشود.
روزه گرفتن در این افراد بلامانع است، اما مصرف منظم و به موقع آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت ضروری است. با نظر پزشک، می‌توان زمان مصرف آنتی بیوتیک‌ها را به گونه‌ای تنظیم کرد که روزی یک بار و با ساعات افطار و سحر مطابقت داشته باشد. مصرف فراوان مایعات در ساعات غیر روزه داری به دفع سموم و بهبود عفونت کمک می‌کند. در صورت بروز علائم شدید مانند تب بالا، درد شدید پهلو یا خون در ادرار، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
روزه داری در افرادی که اسید اوریک بالا دارند یا بیماری نقرس دارند سودمند است. روزه داری با کاهش جذب غذا و کاهش تولید اسید اوریک، می‌تواند به بهبود علائم نقرس کمک کند. مصرف فراوان مایعات در ساعات غیر روزه داری به دفع اسید اوریک از طریق کلیه‌ها کمک می‌کند. باید توجه داشت که روزه داری نباید منجر به کم آبی بدن شود، زیرا کم آبی می‌تواند خطر تشکیل سنگ‌های کلیوی اسید اوریکی را افزایش دهد.
در ساعات غیر روزه داری، از مصرف غذاهای حاوی پورین بالا مانند گوشت قرمز، دل و جگر، و غذاهای دریایی خودداری کنید. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، به ویژه گیلاس و آلبالو، به کاهش سطح اسید اوریک کمک می‌کند. بهتر است از مصرف نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه های گازدار و آبمیوه های صنعتی خودداری کنید.
روزه داری به خودی خود برای افراد مبتلا به سنگ کلیه فایده‌ای ندارد و حتی می‌تواند مضر باشد. با این حال، اگر فرد نکات خاصی را رعایت کند، ممکن است تاثیرات مثبتی داشته باشد. روزه داری می‌تواند به پاکسازی بدن از سموم کمک کند و مصرف زیاد مایعات در ساعات غیر روزه داری می‌تواند حجم ادرار را افزایش داده و به دفع رسوبات کلیوی کمک کند.
با این وجود، کم آبی بدن در طول روزه داری خطر تشکیل سنگ‌های جدید را افزایش می‌دهد. افراد مبتلا به سنگ کلیه فعال یا سابقه سنگ سازی مکرر باید قبل از روزه داری با پزشک خود مشورت کنند و اطمینان حاصل کنند که روزه داری برای آنها مضر نیست. مصرف کافی مایعات در ساعات غیر روزه داری، به ویژه آب، برای جلوگیری از کم آبی بدن ضروری است. افرادی که سنگ کلیه سیستینی یا عفونی دارند، بهتر است روزه نگیرند.
منبع: ایسنا
