عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح - سازمان تحقیق و توسعه دفاعی هند (DRDO) گام های چشمگیری در زمینه معرفی سلاح های انرژی هدایت شده برداشته و در حال توسعه یک سیستم تسلیحاتی لیزری 300 کیلوواتی به نام «سوریا» (Surya) است.
این سیستم جدید با برد عملیاتی 20 کیلومتر، نویدبخش افزایش قابلیت های دفاعی هند در جنگ های مدرن است و با علاقه رو به رشد جهانی به فناوری های مبتنی بر لیزر همسو می شود. توسعه این سلاح، ورود هند به گروه منتخب کشورهایی را رقم می زند که پیشگام استفاده از لیزرهای پرقدرت در کاربردهای دفاعی هستند.
سوریا برای هدف قرار دادن و خنثی سازی تهدیدات هوایی از جمله پهپادها، موشک ها و دیگر پرتابه های هوابرد با استفاده از پرتوهای انرژی متمرکز طراحی شده است. انتظار می رود این سیستم به طور قابل توجهی به قابلیت های دفاعی هند، به ویژه در برابر تهدید فزاینده سیستم های هوایی بدون سرنشین (پهپادها) و موشک ها کمک کند.
سیستم سلاح لیزری سوریا دارای چندین ویژگی قابل توجه است. با توان خروجی پرقدرت 300 کیلووات، این سلاح قادر به درگیری با تهدیدات پرسرعت مختلف مانند پهپادها، راکت ها و موشک ها است. برد چشمگیر 20 کیلومتری آن به سیستم قابلیت های ایستادگی قابل توجهی می دهد و اجازه می دهد تهدیدات را از فاصله دور پیش از رسیدن به اهداف حیاتی خنثی کند.
این ویژگی ها برای تقویت دفاع هند در برابر تهدیدات هوایی طراحی شده اند و مزیت بالقوه ای را در سناریوهای مربوط به دفاع موشکی، دسته های پهپاد و دیگر تهدیدات هوابرد که در جنگ های مدرن رایج تر می شوند، ارائه می دهند.
سلاح لیزری سوریا هند تنها نمونه ای نیست که در سطح جهانی در حال توسعه است، اما قطعاً یکی از قدرتمندترین آنهاست. رقابت جهانی در زمینه سلاح های انرژی هدایت شده شدید است و چندین کشور دیگر مانند آمریکا، چین، روسیه و رژیم صهیونیستی در حال توسعه و استقرار سیستم های لیزری برای اهداف دفاعی هستند. مقایسه سوریا با این سیستم ها، موقعیت هند را در مسابقه لیزرهای پرانرژی روشن می کند.
آمریکا سال هاست که در خط مقدم توسعه سلاح های انرژی هدایت شده قرار دارد و محصولاتی مانند سیستم سلاح لیزری پرانرژی (HELWS) برای مقابله با پهپادها، راکت ها و گلوله های توپ طراحی شده اند. همچنین، سیستم سلاح لیزری (LaWS) روی ناو یو اس اس پونس (USS Ponce) که در خلیج فارس آزمایش شد، نمونه اولیه یک سلاح لیزری بود که قادر به درگیری با اهداف در فواصل نزدیک است.
ارتش آمریکا اکنون روی نمونه های پرانرژی تر مانند سیستم سلاح لیزری AN/SEQ-3 تمرکز دارد که می تواند به توان هایی تا 150 کیلووات برسد و برنامه هایی برای سیستم های آینده در محدوده 500 کیلووات دارد.
از سوی دیگر، چین به سرعت در زمینه سلاح های انرژی هدایت شده پیشرفت می کند. سیستمZKZM-500 ، یک سلاح لیزری 50 کیلوواتی، قادر به غیرفعال کردن وسایل نقلیه و پرسنل است. این کشور همچنینSheng-1 ، یک سلاح لیزری 100 کیلوواتی با برد مؤثر تا دو کیلومتر را توسعه داده است که بیشتر برای هدف قرار دادن پهپادها طراحی شده است.
گمانه زنی ها حاکی از آن است که هدف نهایی چین استقرار سیستم های لیزری است که قادر به درگیری با اهداف در بردی تا 50 کیلومتر باشند و بدین ترتیب از بسیاری از فناوری های موجود پیشی بگیرند. در حالی که این سیستم ها قدرتمند هستند، توسعه یک لیزر 300 کیلوواتی با برد 20 کیلومتری توسط هند، سوریا را در این زمینه در موقعیتی قوی قرار می دهد.
روسیه نیز پیشرفت های قابل توجهی در زمینه سلاح های انرژی هدایت شده داشته است. یکی از قابل توجه ترین سیستم ها، Peresvet است که در سال 2018 رونمایی شد و گمان می رود یک سلاح ضد ماهواره ای با توان خروجی احتمالاً صدها کیلووات باشد.
روسیه همچنین سیستم های لیزری را برای اهداف ضد هوایی و ضد پهپاد توسعه داده است و بر کاربردهای زمینی و فضایی تمرکز دارد. تأکید راهبردی روسیه بر لیزرهای پرقدرت، اهمیت فناوری انرژی هدایت شده را در جنگ های متعارف و فضایی نشان می دهد.
افزون بر این کشورها، رژیم صهیونیستی نیز با «آیرون بیم» (Iron Beam) قابلیت های خود را در سیستم های سلاح لیزری نشان داده است. این سیستم تسلیحاتی برای رهگیری راکت های کوتاه برد، گلوله های خمپاره و پهپادها طراحی شده است.
آیرون بیم با یک لیزر حدود 100 کیلووات کار می کند و در آزمایش ها پتانسیل عملیاتی نشان داده است، اگرچه به اندازه سوریا قدرتمند نیست. تمرکز رژیم صهیونیستی بر ارائه راه حل های تاکتیکی برای تهدیدات خاص و محلی بوده است تا سیستم های بزرگ و دوربرد که در رویکردهای دیگر کشورها دیده می شود.
با در نظر گرفتن اهمیت راهبردی سلاح های لیزری در جنگ های مدرن، واضح است که این سیستم ها مزایای متعددی ارائه می دهند. سلاح های لیزری به طور فزاینده ای برای مقابله با تهدیدات رو به رشد مانند پهپادها، موشک های ابرصوت و موشک های کروز حیاتی می شوند.
یکی از مزایای اصلی سیستم های لیزری، مقرون به صرفه بودن آنهاست. در حالی که توسعه اولیه و یکپارچه سازی سلاح های انرژی هدایت شده ممکن است به سرمایه گذاری قابل توجهی نیاز داشته باشد، هزینه های عملیاتی آنها در مقایسه با تسلیحات سنتی که به پرتابه های گران قیمت متکی هستند، بسیار پایین تر است. پس از توسعه، سلاح های لیزری می توانند با کسری از هزینه سیستم های دفاع موشکی یا توپ های ضد هوایی با اهداف درگیر شوند.
افزون بر مقرون به صرفه بودن، سلاح های لیزری سرعت و دقت بی نظیری را ارائه می دهند. لیزرها با سرعت نور به اهداف ضربه می زنند، به این معنی که عملاً هیچ تأخیری بین شناسایی و درگیری وجود ندارد. این قابلیت آنها را برای رهگیری تهدیدات با سرعت حرکت زیاد مانند موشک ها که هدف قرار دادن آنها با تسلیحات سنتی دشوار است، ایده آل می کند. افزون بر این، لیزرها می توانند بسیار دقیق باشند و خطر آسیب جانبی را به حداقل برسانند، که به ویژه در محیط های شهری یا هنگام درگیری با اهداف کوچک و قابل مانور مهم است.
لیزرها همچنین تطبیق پذیری را در پلتفرم های مختلف، از جمله سیستم های زمینی، هوایی، دریایی و حتی فضایی ارائه می دهند. این قابلیت انطباق به کشورها اجازه می دهد تا از سلاح های لیزری در سناریوهای مختلف، از دفاع در برابر پهپادها در میدان جنگ گرفته تا مقابله با تهدیدات موشکی یا محافظت از ماهواره ها در برابر حملات ضد ماهواره ای استفاده کنند.
موقعیت هند در چشم انداز جهانی سلاح های انرژی هدایت شده هنوز در حال ظهور است، اما با توسعه سوریا، به سرعت در حال پیشرفت است. در حالی که این کشور ممکن است هنوز با مقیاس فناوری آمریکا یا چین مطابقت نداشته باشد، سلاح لیزری سوریا تعهد هند به پیشبرد قابلیت های دفاعی خود را نشان می دهد و اهمیت روزافزون فناوری انرژی هدایت شده را در راهبردهای نظامی این کشور برجسته می کند.
همانطور که کشورهایی مانند آمریکا، چین و روسیه به توسعه سیستم های انرژی هدایت شده خود ادامه می دهند، ورود هند به این عرصه با یک سلاح لیزری 300 کیلوواتی نشان می دهد که این کشور به طور فزاینده ای در حال تبدیل شدن به یک بازیگر مهم در این حوزه راهبردی است.
توسعه سلاح انرژی هدایت شده 300 کیلوواتی سوریا توسط هند نقطه عطفی بزرگ برای صنایع دفاعی این کشور و نشانه ای واضح از اهمیت روزافزون سلاح های لیزری در جنگ های مدرن است. در حالی که هند ممکن است هنوز از نظر مقیاس با غول های فناوری رقابت نکند، سلاح لیزری سوریا پتانسیل امیدوارکننده ای را به ویژه در حوزه دفاع موشکی و عملیات ضد پهپاد ارائه می دهد.
سرمایه گذاری مداوم هند در سیستم های پیشرفته مانند سوریا بدون شک نقش مهمی در شکل دهی به آینده جنگ ایفا خواهد کرد و تضمین می کند که هند در خط مقدم فناوری های دفاعی پیشرفته باقی می ماند.