در واقع طی یک سال گذشته اقدامات عملی چندانی که موجب کاهش تصادفات جادهای شود رخ نداده است . وضعیت ایمنی خودروهای تولیدی ارتقای خاصی نداشته است. طبق آخرین آماری که سال گذشته منتشر شد، طبق ادعای خود خودروسازان برخی محصولات آنها سه ستاره ایمنی میگیرند، سایت رسمی موسسه بلژیکی یورو انکپ در تعریف سه ستاره ایمنی میگوید این خودروها دارای «حداقل حفاظت از سرنشینان اما فاقد فناوریهای پیشگیرانه» هستند. گرچه تا دو سال پیش اطلاعات و آمار مربوط به ستاره ایمنی خودروهای تولیدی منتشر میشد اما از آن زمان خبری از اطلاعات موثق و دقیقی از این شاخص ایمنی در کار نیست.
در چنین شرایطی است که روز گذشته وزیر صمت اعلام کرده که به پویش «نه به تصادفات» پیوسته است. شاید بهتر است صمتیها برای جلوگیری از تصادفات روی بخشی که جزو مسوولیتهای آنها تعریف میشود تمرکز کرده و در راستای افزایش ایمنی و کیفیت خودروهای داخلی تلاش کنند یا دست کم انتشار آمار و اطلاعات مربوط به ستارههای ایمنی خودروها را از سر بگیرند تا دست کم خریداران خودرو بدانند که سفرهای خود را با چه سطحی از ایمنی خودرو انجام میدهند.
از طرف دیگر جادهها نیز وضعیت چندان مناسبی ندارند و طی یک سال گذشته برای رشد ایمنی آنها اقدامات قابلتوجهی انجام نشده است. کمبود بودجه و تحریمهای بینالمللی موجب شده تا پروژههای عمرانی به حداقل میزان خود برسد. با این حال حتی وزارت راه هم که مسوول این بخش است، تاکید زیادی روی نقش جادهها در بروز تصادفات ندارد.
وزیر راه و شهرسازی دو روز پیش در آخرین جلسه کمیسیون ایمنی راهها کیفیت پایین خودروها و بیاحتیاطی رانندگان را عامل اصلی تصادفات جادهای معرفی کرد. فرزانه صادق در این رابطه گفت: «سه عامل اصلی تصادفات، کیفیت خودروها، بیاحتیاطی راننده و جاده است. اما چرا همچنان کیفیت خودروها بهتر نمیشود باید صحبتهای بیشتر و کارشناسیتری در مورد آن صورت گیرد.» در واقع وزیر راه نیز نقش دیگر عوامل را بیشتر از کیفیت جادهها در بروز تصادفات میبیند. بنابراین شاهد هستیم که بهرغم پیوستن همه به پویش «نه به تصادفات» بهنظر میرسد آنچه در عمل رخ میدهد پاسکاری مسوولیت بین نهادهای مختلف است. از طرف دیگر حتی اقدامات جدی هم در راستای فرهنگسازی برای کاهش خطای انسانی انجام نشده است.
شاید تنها اقدام مثبتی که در راستای کاهش تصادفات انجام شده، فرآیند خروج خودروهای فرسوده از ناوگان حملونقل بوده که در سالجاری سرعت گرفته است. البته تا حد زیادی این سرعت عمل به خاطر چهار سال توقف نسبی اسقاط خودروهای فرسوده بوده است.
در چنین شرایطی است که شاید یک پویش با همه وجوه مثبتی که میتواند داشته باشد، به تنهایی راه به جایی نبرد. به عبارت دیگر وقتی در تمام سال خبری از اقدامات عملی نبوده کلید خوردن یک پویش در بهمن ماه احتمالا نمیتواند منجر به شکلگیری نوعی معجزه شود.