راز حفظ هوشیاری ذهنی تا دوران سالمندی چیست؟ یادگیری مستمر. پژوهش‌های جدید نشان داده‌اند که زوال شناختی یا افت عملکرد شناختی اجتناب‌ناپذیر نیست. استفاده مداوم از مهارت‌های سواد خواندن و نوشتن و مهارت‌های عددی، چه بررسی ایمیل‌ها، چه محاسبه بودجه خریدهای روزانه یا مطالعه یک مقاله علمی، ممکن است ذهن را فعال نگه دارد و از کاهش توانایی‌ها جلوگیری کند.
به گزارش زومیت به نقل از آی‌اف‌ال ساینس، یافتههای مطالعه‌ی جدیدی نشان می‌دهد که مهارت‌های سواد و حساب عددی معمولاً تا دهه‌ی چهل زندگی افزایش می‌یابند و سپس روندی کاهشی پیدا می‌کنند. اما افرادی که مشاغل دفتری دارند یا تحصیلات بالاتری را گذرانده‌اند و به‌طور مستمر از این مهارت‌ها استفاده می‌کنند، حتی پس از چهل‌سالگی نیز به تقویت این مهارت‌ها ادامه می‌دهند.
نویسندگان مطالعه می‌نویسند: «افرادی که در محیط کار و خانه بیشتر از میانگین از این مهارت‌ها[ی شناختی] استفاده می‌کنند، به طور کلی هرگز با کاهش مهارت مواجه نمی‌شوند؛ حداقل تا محدوده‌ی داده‌های ما که تا سن ۶۵ سالگی را پوشش می‌دهد.»
نتیجه‌گیری مطالعه‌ی جدید بسیار امیدوارکننده‌تر از یافتههای مطالعات پیشین است که نشان می‌دادند مهارت‌های شناختی از سن ۳۰ سالگی و شاید حتی زودتر، شروع به کاهش می‌کنند. یکی از دلایل احتمالی این تفاوت، روش‌شناسی این مطالعه است.
تحقیق جدید، داده‌های نمونه‌های جمعیتی از کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داد و مهارت‌های سواد خواندن و نوشتن و حساب عددی در گروه‌های سنی مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد. علاوه بر این، محققان از داده‌های طولی برنامه‌ی بین‌المللی ارزیابی شایستگی بزرگسالان در آلمان استفاده کردند که پایش مداوم گروه مشخصی از افراد را در طول زمان امکان‌پذیر کرد.
نتایج حاصل از نمونه‌های جمعیتی نمایانگر این فرضیه بودند که کاهش مهارت‌های شناختی ممکن است از اوایل بزرگسالی آغاز شود. اما داده‌هایی که افراد یکسان را در بازه‌ای ۳٫۵ ساله مقایسه کردند، خلاف این یافته‌ها را نشان دادند. پژوهشگران نتیجه‌گیری کردند که شاید داده‌های نخستین، به‌جای تفاوت‌های ناشی از سن، بازتاب تفاوت‌های میان نسل‌ها باشند.
نویسندگان مطالعه می‌نویسند: «افراد در سنین مختلف به نسل‌های متفاوتی تعلق دارند و در معرض تجربیات گوناگونی از عوامل مؤثر بر مهارت‌ها قرار گرفته‌اند که نشان می‌دهد این نمودارها نمی‌توانند الگوهای واقعی رابطه سن و مهارت را در طول زمان برای هر فردی توصیف کنند.»
یافتههای جدید ممکن است پیامدهای مهمی در مورد چشم‌انداز اقتصادی جوامع سالمند داشته باشد. نه‌تنها مهارت‌های سواد و حساب ارتباط نزدیکی با درآمدهای فردی دارند، بلکه با نرخ رشد اقتصادی کشورها نیز مرتبط هستند. نویسندگان این مطالعه یافتههای خود را به‌عنوان نوعی «دلگرمی» برای کشورهایی توصیف می‌کنند که با پدیده سالمندی جمعیت مواجه‌اند، البته این به معنای نادیده گرفتن مسئله نیست.
نویسندگان می‌نویسند: «رابطه‌ی بین سن و مهارت‌های شناختی در بزرگسالان نیازمند توجه سیاست‌گذاران است و این موضوع با دغدغه‌های مربوط به ضرورت یادگیری مادام‌العمر همسو است.»
یکی دیگر از یافتههای مهم که نیاز به بررسی بیشتری دارد، نقش جنسیت در زوال شناختی است. نتایج نشان داد که زنان با افزایش سن، به‌ویژه در مهارت‌های عددی، دچار کاهش شدیدتری در توانایی‌های شناختی خود می‌شوند.
مطالعه در مجله Science Advances منتشر شده است.
